Konsumpcja cukrów nieustannie wzrasta, gdyż syntetyczne słodziki dodawane są do wielu produktów codziennego użytku. Przyczynia się do powstania wielu chorób cywilizacyjnych takich jak otyłość, cukrzyca, a także próchnica zębów. W produkcji żywności coraz chętniej stosowany jest tańszy zamiennik cukru, czyli syrop glukozowo-fruktozowy oznaczany jako HFCS.
Co to jest syrop glukozowo-fruktozowy?
Jest to oczyszczony i zagęszczony wodny roztwór 55% fruktozy, 42% glukozy i 3% innych cukrów. Wytwarza się go z kukurydzy, a właściwie ze skrobi kukurydzianej, dlatego nazywany jest także wysokofruktozowym syropem kukurydzianym. Jest efektem szeregu działań przetwarzania żywności, a nie naturalnym produktem. Inne słodziki otrzymywane są z trzciny cukrowej lub buraka cukrowego.
Syrop zdobył popularność dzięki niskiej cenie wytwarzania, a także lepszymi właściwościami fizycznymi niż sacharoza:
- mniej się krystalizuje,
- łatwiej się rozcieńcza do oczekiwanego stężenia,
- zapewnia lepszą wilgotność,
- wygodniej transportuje i przechowuje;
Cena syropu glukozowo-fruktozowego zależy od miejsca, w którym jest kupowany. Zazwyczaj wynosi ok. 30zł za 1kg.
Glukoza, fruktoza, sacharoza - czym są i czym się różnią?
Glukoza jest głównym źródłem energii w naszym organizmie. Poprzez krwioobieg dostarczana jest do wszystkich komórek. Aby mogła zostać wykorzystana potrzebna jest insulina wytwarzana przez trzustkę.
Fruktoza jest cukrem zawartym w owocach i warzywach. Trawiona jest tylko przez wątrobę, dlatego jest bardziej „tucząca” niż glukoza. Zbyt duże jej spożywanie może prowadzić do otyłości. Producenci żywności często dodają ją do napojów owocowych.
Sacharoza otrzymywana jest z buraków cukrowych oraz trzciny cukrowej. Jest to po prostu cukier stołowy, którym na co dzień słodzimy herbatę. Składa się z glukozy i fruktozy w stosunku 1:1.
Syrop glukozowo-fruktozowy a cukier
Nie ma znaczącej różnicy w słodkości i kaloryczności cukru a HFCS. Rozbieżność w składzie tych substancji słodzących wpływa na odmienny sposób ich metabolizowania w organizmie. Poprzez to, iż w syropie jest większa zawartość fruktozy, obciążana jest wątroba, odpowiedzialna za jej trawienie.
Długotrwałe spożywanie HFCS powoduje wzrost stężenia lipiproteiny o bardzo małej gęstości, która odpowiedzialna za transport tłuszczu do tkanki tłuszczowej, a także podwyższenie ilość trójglicerydów, co finalnie może prowadzić do stłuszczenia wątroby.
W jakich produktach występuje syrop fruktozowo-glukozowy?
Syrop glukozowo-fruktozowy używany jest powszechnie w przetworzonej żywności. Nawet w pozornie bezpiecznych produktach.
Można go znaleźć przede wszystkim w:
- sokach i napojach (również gazowanych),
- napojach izotonicznych i energetycznych,
- słodkich alkoholach,
- syropach do rozcieńczania z wodą,
- jogurtach, serkach, deserach mlecznych,
- ketchupach, musztardach oraz gotowych sosach,
- marynatach,
- dżemach,
- owocach kandyzowanych,
- lodach,
- słodyczach,
- pieczywie z długim terminem przydatności do spożycia,
- wyrobach piekarniczych,
- wędlinach,
- konserwach (zarówno mięsne, jak i rybne),
- zalewach do ogórków oraz śledzi,
- syropach kupowane w aptece,
- w piwie;
Syrop glukozowo-fruktozowy a szkodliwość dla zdrowia
Czy syrop glukozowo-fruktozowy jest zdrowy? Nadmierne spożywanie żywności z tym składnikiem jest bardzo szkodliwe dla zdrowia, a nawet rakotwórcze. Działa niczym trucizna. Mimo to mitem jest, że cukier jest zdrowszy niż syrop glukozowo-fruktozowy.
Syrop ten może być jednak przyczyną chorób takich jak:
- otyłość – spożywanie nadmiernej ilości fruktozy może prowadzić do nieprawidłowości związanej z odczuwaniem głodu i sytości;
- dna moczanowa – w wyniku przemian fruktozy w organizmie powstanie kwas moczowy, który może prowadzić do powstawania kamieni nerkowych, a także dny moczanowej.
- cukrzyca – spożywanie syropu sprzyja insulinooporności, co prowadzi do cukrzycy typu II. Ponadto należy pamiętać, iż diabetykom nie zaleca się stosowania fruktozy jako zamiennika tradycyjnego cukru.
- niealkoholowe stłuszczenie wątroby – zwiększona synteza tłuszczów w wątrobie związana ze spożywaniem HFCS może skutkować stłuszczeniem wątroby i marskością.
- rak - najpoważniejsze z zagrożeń. Najczęściej występują nowotwory trzustki ze względu na zaburzenia insulinooporności, a także wątroby.
Jak zatem widać skutków ubocznych nadmiernego spożywania syropu glukozowo-fruktozowego jest bardzo wiele, ponieważ zdecydownie wpływa on na zdrowie człowieka.
Syrop glukozowy a glukozowo-fruktozowy
Syrop glukozowy to inny zamiennik cukru. Składa się głównie z glukozy, która jest łatwo przyswajalna dla organizmu. Pozyskuje się go ze skrobi ziemniaczanej lub kukurydzianej, co sprawia, że nie ma w nim glutenu. Jest zdecydowanie lepszym wyborem od syropu glukozowo-fruktozowego ze względu na brak fruktozy.
Syrop glukozowy nie ma wpływu tak negatywnego pływu na odkładanie się tłuszczu w organizmie czy na wątrobę.
