Cholesterolu we krwi nie może być ani za mało ani za dużo. Z jednej strony jest on niezbędny człowiekowi do życia, bo wspomaga wiele ważnych funkcji życiowych, z drugiej strony ma niszczycielski wpływ na układ krążenia. Sprawdź, jaki jest odpowiedni poziom cholesterolu – normy zalecane przez kardiologów.
Otyłość, niezdrowy tryb życia, brak ruchu, stres – to wszystko sprawia, że lekarze proponują wykonanie pierwszego profilaktycznego badania poziomu cholesterolu we krwi już u 20-letnich pacjentów (przy złych wynikach trzeba je powtarzać co 5 lat). Co roku badanie takie jest zalecane mężczyznom po 45. roku życia i kobietom w okresie pokwitania (zaczynając rok od wystąpienia ostatniej menstruacji). Nie ma jednak sensu badanie samego poziomu cholesterolu, bo najpełniejszy obraz stanu zdrowia pacjenta dadzą wyniki całego lipidogramu, czyli jednoczesne oznaczenie poziomu:
- cholesterolu całkowitego
- cholesterolu HDL, tzw. dobrego
- cholesterolu LDL, tzw. złego
- trójglicerydów
Jaki powinien być poziom cholesterolu całkowitego?
Według zaleceń Polskiego Towarzystwa Kardiologicznego norma dla poziomu cholesterolu całkowitego wynosi do 190 mg/dl. Sam poziom cholesterolu całkowitego mówi jednak niewiele na temat ryzyka wystąpienia choroby wieńcowej, choć przyjmuje się, że w grupie zagrożonej chorobami układu krążenia są pacjenci, których poziom cholesterolu całkowitego wynosi powyżej 260 mg/dl. Rozszerzony obraz sytuacji zdrowotnej pacjenta da dopiero jednoczesne zbadanie poziomu cholesterolu frakcji HDL i frakcji LDL.
Poziom cholesterolu – norma dla frakcji HDL
Cholesterol frakcji HDL, czyli tzw. cholesterol dobry, pełni w organizmie rolę ochronną i powinien stanowić 20-30 procent całkowitej ilości cholesterolu we krwi. Dobry cholesterol chroni organizm przed miażdżycą. Poziom cholesterolu HDL u kobiet powinien być wyższy niż 45 mg/dl, a u mężczyzn powyżej 40 mg/dl. Im poziom ten jest wyższym tym lepiej. To, jakie będzie w organizmie stężenie dobrego cholesterolu w połowie zależy od genetycznych uwarunkowań człowieka, a w połowie od jego trybu życia, sposobu odżywiania i chorób (np. otyłości, cukrzycy).
Poziom cholesterolu – norma dla frakcji LDL
Nadmiar cholesterolu LDL odkłada się w naczyniach krwionośnych zwiększając ryzyko choroby wieńcowej. Zdaniem kardiologów bezpieczny dla zdrowia poziom cholesterolu LDL nie powinien przekraczać 115 mg/dl dla obojga płci. Jeśli jednak pacjent choruje na cukrzycę, ale nie ma jeszcze powikłań, normą jest wynik poniżej 100 mg/dl. W przypadku zdiagnozowanej już choroby wieńcowej, przewlekłej choroby nerek, w stanach po udarze mózgu i przy cukrzycy z powikłaniami, prawidłowy poziom cholesterolu LDL jest poniżej 70 mg/dl.
Gdy przekroczona zostaje norma poziomu cholesterolu LDL, może dojść do rozwoju wielu chorób, w tym do:
- zatorów
- miażdżycy
- niedokrwienia mięśnia sercowego
- udaru
- zawału
Jaki powinien być poziom trójglicerydów?
Podwyższony poziom trójglicerydów w połączeniu ze zbyt niskim stężeniem dobrego cholesterolu i zbyt wysokim poziomem złego cholesterolu, prowadzi do rozwoju chorób układu krążenia, dlatego dobrze jest w trakcie jednego badania oznaczać te trzy wartości. Norma dla trójglicerydów to wynik poniżej 150 mg/dl. Gdy stężenie rośnie powyżej 500 mg/dl to sygnał, że zdrowie pacjenta jest poważnie zagrożone.
Jak badać poziom cholesterolu?
Lipidogram wykonuje się podczas badania krwi na czczo. Ostatni posiłek powinien zostać zjedzony 12 godzin przed pobraniem próbki krwi. Żeby wynik nie został zafałszowany, kilka dni przed badaniem pacjent musi przejść na lekkostrawną dietę o niskiej zawartości tłuszczu (wyjątkiem są tłuste ryby morskie) i węglowodanów prostych (np. słodyczy). Pamiętajmy, że np. zjedzenie kaczki na obiad (nawet duszonej) w dzień poprzedzający badanie, może zmienić jego prawdziwy wynik.
