Nabłonki płaskie w moczu
Raz w roku każdy pacjent powinien profilaktycznie wykonać badanie osadu moczu, bo w trakcie mikroskopowej analizy odwirowanej próbki moczu można sprawdzić m.in. czy w moczu pojawiły się nabłonki. Badanie takie pozwala w szybki sposób wykryć rozwijające się choroby układu moczowego.
W interpretacji wyników badania zawsze powinien brać jednak udział lekarz, bo w stawianiu diagnozy ważna jest nie tylko ilość nabłonków w moczu, ale przede wszystkim ich kształt. Dzięki temu wiadomo, z którego odcinka dróg moczowych pochodzą nabłonki i w którym miejscu rozpoczyna się proces chorobowy.
Nabłonki płaskie zwane też wielokątnymi, wyściełają wnętrze dolnego odcinka dróg moczowych, w sposób naturalny ulegają złuszczaniu i są wydalane wraz z moczem, dlatego można je znaleźć w moczu każdego zdrowego człowieka. Przyjmuje się, że w wynikach badania osadu moczu normą jest występowanie 3-5 nabłonków płaskich widzianych w polu widzenia mikroskopu.
Zobacz wideo: Badanie krwi i moczu - kiedy wykonać?
Jeśli nabłonków płaskich złuszcza się więcej niż powinno, to znaczy, że u pacjenta może rozpoczynać się zakażenie dróg moczowych. Stan zapalny w pęcherzu lub cewce moczowej mogą wywołać wirusy, bakterie lub pasożyty. Dość liczne nabłonki płaskie w moczu mogą pojawić się także po zabiegach w obrębie cewki moczowej.
Trzeba pamiętać, że nadmierna ilość nabłonków płaskich potrafi zafałszować wynik badania bakteriologicznego moczu, dlatego tak ważne jest, żeby interpretacją wyników zajął się lekarz, który w razie wątpliwości zlecić dodatkowe badania.
Nabłonki płaskie w moczu w ciąży
Dość liczne nabłonki płaskie w moczu mogą wystąpić także u kobiet przed menstruacją i u przyszłych mam w pierwszym trymestrze ciąży i nie są powodem do zmartwień.
Warto jednak powtórzyć badania za jakiś czas, bo w II i III trymestrze ciąży bardzo liczne nabłonki płaskie w moczu są zdecydowanym sygnałem zakażenia dróg moczowych, które może spowodować przedwczesny poród i niekorzystnie wpływa na rozwój płodu (może spowodować np. niską masę urodzeniową).
Dlatego tak ważne jest, żeby rozszerzyć diagnostykę o posiew moczu i jak najszybciej rozpocząć leczenie, zanim infekcja nie zajmie obszaru dróg rodnych.
Nabłonki płaskie w moczu u dzieci
U dzieci norma nabłonków płaskich w moczu jest niższa niż dla dorosłych i wynosi 0-4 w polu widzenia mikroskopu.
Większa liczba nabłonków w moczu dziecka może świadczyć o zapaleniu cewki moczowej.
Nabłonki okrągłe w moczu
Podczas badania posiewu moczu może okazać się, że w próbce pojawiły się także nabłonki okrągłe.
Nabłonki okrągłe naturalnie występują w górnej części dróg moczowych (wspomagają funkcje wydzielnicze i transportu jonów wewnątrz kanalików nerkowych) i bardzo rzadko przedostają się do moczu u zdrowych pacjentów.
Gdy jednak wyniki badania osadu moczu wykażą ich obecność, można podejrzewać choroby nerek.Pacjent może cierpieć na kłębuszkowe zapalenie nerek lub martwicę cewek nerkowych.
Nabłonki okrągłe w moczu pojawiają się także przy niektórych chorobach wirusowych, takich jak:
- odra,
- cytomegalia,
- wirusowe zapalenie wątroby.
Niepokojące wyniki mogą wskazywać również na uszkodzenie nerek przez toksyny lub odrzucenie przeszczepionej nerki.
Czy nabłonki w moczu mogą oznaczać raka?
Zdarza się, że w mikroskopowym badaniu osadu moczu widoczne są również atypowe komórki nabłonkowe. Istnieje wtedy podejrzenie choroby nowotworowej pęcherza moczowego.
Warto wspomnieć, że rak pęcherza moczowego w pierwszej fazie nie daje żadnych objawów. Dopiero wraz z jego rozwojem, pacjent może odczuwać różne dolegliowści i zauważyć, np. krew w moczu.
W takim przypadku konieczna jest dalsza diagnostyka. Lekarz powinien zlecić wtedy pacjentowi cytologiczne badanie moczu oraz tomografię komputerową jamy brzusznej.
