Ten zakaz obowiązuje już w niektórych krajach. Czy zostanie wprowadzony również w Polsce? Sprawdź❗
Ten zakaz obowiązuje już w niektórych krajach. Czy zostanie wprowadzony również w Polsce? Sprawdź❗
Ten zakaz obowiązuje już w niektórych krajach. Czy zostanie wprowadzony również w Polsce? Sprawdź❗

Właściwości czosnku niedźwiedziego - do czego można je wykorzystać?

Czosnek niedźwiedzi (inaczej dziki, cygański lub cebula czarownic) swymi prozdrowotnymi właściwościami przewyższa czosnek pospolity. Posiada bardzo szerokie zastosowanie, wspiera pracę układu odpornościowego, krwionośnego i pokarmowego, zwalcza wirusy, bakterie i grzyby. W dodatku jest ceniony w kuchni za swoje nieprzeciętne walory smakowe. Dowiedz się, na co pomaga.
Pesto z czosnku niedźwiedziego na drewnianej desce do krojenia
źródło:123RF
W skrócie
  • Czosnek niedźwiedzi jest określany jako naturalny antybiotyk. Ma m.in. właściwości antybakteryjne, wykrztuśne, przeciwbólowe i przeciwzapalne.
  • Ta roślina zawiera najwięcej związków siarki spośród wszystkich roślin spotykanych w Europie. Dzięki ich zawartości czosnek niedźwiedzi wykazuje właściwości przeciwnowotworowe.
  • Czosnek niedźwiedzi wspiera wydzielanie żółci, a tym samym usprawnia pracę jelit i pobudza trawienie. Można zatem powiedzieć, że wspomaga odchudzanie.
SPRAWDŹ TEŻ: Jak wygląda czosnek niedźwiedzi? Liście, kwiaty i owoce
Spis treści

Reklama

Jak działa czosnek niedźwiedzi?

Legenda głosi, że czosnek niedźwiedzi to roślina, którą spożywały niedźwiedzie po wybudzeniu ze snu zimowego. Stąd pochodzi jej nazwa. Starożytni Germanie wywnioskowali, że roślina wzmacniająca niedźwiedzie może też bardzo dobrze wzmacniać człowieka. Nie mylili się.

Czosnek niedźwiedzi (Allium ursinum L.) jest określany jako naturalny antybiotyk, ponieważ jego właściwości są zbliżone do działania antybiotyków farmakologicznych:

  • działa antybakteryjnie - skutecznie walczy z drobnoustrojami chorobotwórczymi (ma przy tym przewagę nad antybiotykami syntetycznymi, ponieważ nie zaburza przy tym flory bakteryjnej w jelitach) oraz pasożytami układu pokarmowego - owsikami, glistami czy tasiemcami,
  • działa wykrztuśnie - rozrzedza zalegającą wydzielinę i ułatwia jej wykrztuszanie. Pomaga czosnek niedźwiedzi również w procesie leczenia chorób górnych dróg oddechowych, co zawdzięcza zawartym w nim substancjom lotnym, czyli kwasom fenolowym. Czosnek niedźwiedzi zapobiega infekcjom wirusowym, np. układu oddechowego.
  • działa przeciwbólowo i przeciwzapalnie, dlatego zaleca się go osobom z  chorobami reumatycznymi; siarka, w którą tak bogaty jest czosnek dziki to jeden ze składników kolagenu - podstawowego budulca tkanki chrzęstnej zawartej w stawach i ścięgnach.

Ponadto cenne właściwości czosnku niedźwiedziego stymulują organizm do produkcji immunoglobulin - przeciwciał odpowiedzialnych za rozmaite procesy odpornościowe, wspiera więc układ immunologiczny w walce z wszelkimi chorobami.

Jak wygląda czosnek niedźwiedzi? To roślina o zielonych soczystych liściach i drobnych białych kwiatach. Wiesz już, jak rozpoznać tę roślinę. W Polsce pierwsze pędy czosnku niedźwiedziego można zauważyć już na przełomie marca i kwietnia, m.in. w Bieszczadach, Puszczy Kampinoskiej, Białkowskiej czy na obszarach Sandomierza. Początek wiosny to prawdziwy sezon na tę prozdrowotną roślinę. Pamiętaj jednak, że w Polsce roślina ta znajduje się pod częściową ochroną. (Stan na 2023 rok).

Czosnek niedźwiedzi właściwości ma wiele. Poznaj je wszystkie, przechodząc do dalszej części artykułu.

Reklama

Właściwości przeciwnowotworowe czosnku niedźwiedziego

Substancje obecne w czosnku niedźwiedzim chronią organizm, ponieważ posiadają rozmaite, i co ważne - udowodnione medycznie, właściwości lecznicze. Między innymi są to właściwości przeciwnowotworowe, które zawdzięcza on organicznym związkom siarki. Związki te z jednej strony mają silne działanie przeciwutleniające i chronią organizm przed negatywnym działaniem wolnych rodników, z drugiej - pobudzają układ immunologiczny do zwalczania komórek nowotworowych.

Jeśli chodzi o związki siarki, czosnek niedźwiedzi jest rośliną, która zawiera ich najwięcej spośród wszystkich roślin spotykanych w Europie (Jest pod tym względem dużo bardziej wartościową rośliną od czosnku pospolitego). Często używa się go wspomagająco w leczeniu raka jelita grubego, żołądka, a nawet glejaka (badania nad skutecznością wykorzystania tej rośliny jako wsparcia w leczeniu tego rodzaju raka mózgu opublikował Journal of the American Cancer Society).

Reklama

Dziki czosnek a praca serca i układu krążenia

Substancje zawarte w czosnku niedźwiedzim - zwanym także dzikim - regulują w organizmie poziom dobrego i złego cholesterolu (HDL i LDL) oraz obniżają poziom trójglicerydów. Systematyczne spożywanie dzikiego czosnku zmniejsza zatem ryzyko wystąpienia miażdżycy, choroby wieńcowej, zawału serca czy udaru.

Za pozytywny wpływ czosnku niedźwiedziego na pracę serca i całego układu krążenia jest adenozyna, która:

  • zmniejsza gęstość krwi,
  • rozszerza naczynia krwionośne.

Dzięki tym właściwościom adenozyna skutecznie obniża ciśnienie i zmniejsza ryzyko zakrzepów w naczyniach krwionośnych.

Ponadto czosnek niedźwiedzi to produkt bogaty w żelazo - pierwiastek również niezbędny do prawidłowej pracy układu krążenia. Żelazo w hemoglobinie odpowiada za transport tlenu, a tym samym - dotlenienie wszystkich ważnych narządów wewnętrznych, w tym serca i mózgu.

Reklama

Wpływ czosnku niedźwiedziego na układ pokarmowy

Czosnek niedźwiedzi wspomaga nie tylko układ immunologiczny, naczyniowy i ma właściwości antybiotyku. Wywiera też bardzo pozytywny wpływ na cały układ pokarmowy. Jego regularne spożywanie przede wszystkim hamuje rozwój pasożytów w jelitach (takich jak owsiki,  glisty, tasiemce). Eliminuje również szkodliwe drobnoustroje, nie powodując przy tym zaburzeń flory bakteryjnej.

Czosnek cygański wspiera wydzielanie żółci, a tym samym usprawnia pracę jelit i pobudza trawienie. Jest to właściwość, dzięki której zaleca się go również osobom dążącym do redukcji masy ciała. Jego intensywny smak i zapach pobudzają apetyt, ale jednocześnie przyspieszają metabolizm.  Można zatem powiedzieć, że czosnek niedźwiedzi wspomaga odchudzanie.

Dodatkowo wykazuje też właściwości detoksykacyjne i wspomaga wątrobę w procesie oczyszczania się z toksyn - usuwa z organizmu metale ciężkie oraz pestycydy. Powyższe właściwości czosnku niedźwiedziego warto wykorzystać również w stanach upośledzonego wytwarzania żółci.

Warto dodać, że czosnek niedźwiedzi reguluje pracę jelit, zapobiegając wzdęciom.

Co ciekawe czosnek niedźwiedzi można dodawać również bez żadnych obaw dodawać do potraw przygotowywanych na pierwszych randkach. Ta roślina, inaczej niż czosnek pospolity, nie pozostania nieprzyjemnego zapachu. Można ją niemal jeść do woli.

Warto jednak wspomnieć, że przeciwwskazaniem do przyjmowania czosnku niedźwiedziego są m.in. wrzody żołądka lub dwunastnicy. Szczególną ostrożność powinny zachować także kobiety w ciąży, karmiące piersią i osoby przyjmujące leki przeciwzakrzepowe.

Reklama

Zastosowanie czosnku niedźwiedziego. Jak go używać?

Czosnek niedźwiedzi można spożywać pod wieloma postaciami. Jego zastosowanie jest naprawdę szerokie.

Nalewka z czosnku niedźwiedziego- wykazuje lecznicze właściwości, zaopatrując organizm w ważne dla niego witaminy AE i C. Zalecana jest więc zimą, gdy organizmowi szczególnie ich brak. Nalewkę robi się z liści, które zawierają istotne mikro- i makroelementy (siarkę, żelazo, mangan, selen). Wspiera ona odporność na rozmaite infekcje oraz działa oczyszczająco na nerki.

Kiszony czosnek niedźwiedzi - również posiada właściwości prozdrowotne, ponieważ robi się go z liści bogatych w witaminy i minerały. Kiszony czosnek dziki można kupić gotowy lub przyrządzić go samemu. Kisi się go w słoikach (jak ogórki), zalewając osolone liście gorącą wodą. Można dodawać go do zup, sosów czy bigosu. Słoiki najlepiej jest przechowywać w suchym, chłodnym miejscu.

Sok z czosnku niedźwiedziego - wykazuje podobne właściwości, jak nalewka - wspiera funkcjonowanie serca i układu krążenia, reguluje ciśnienie tętnicze krwi, oczyszcza organizm z toksyn, wspomaga odporność.

Pasta z czosnku niedźwiedziego - liście czosnku niedźwiedziego należy umyć i następnie przełożyć do blendera. Następne zmiksować na gładką pastę, dodając wcześniej olej i sól. Tak gotową pastę można stosować jako składnik wielu dań, np. dodatek do zup czy składnik sałatek czy pesto.

Drobno posiekany czosnek można dodawać do zupy lub jako dodatek do ziemniaków (zamiast koperku). Można go też dodać do potraw, których smak tradycyjnie poprawia się natką pietruszki.

Reklama

Czy suszony czosnek niedźwiedzi ma takie same właściwości jak świeży?

Liście czosnku niedźwiedziego można również suszyć. W sklepach suszony czosnek niedźwiedzi można znaleźć w małych saszetkach. Choć posiada on znacznie mniej właściwości zdrowotnych niż ten w wersji świeżej, nadal warto go stosować. W kuchni czosnek niedźwiedzi ma naprawdę wiele zastosowań.

Z suszonych liści czosnku niedźwiedziego można skorzystać, np. w celu przyrządzenia naparu. Dzięki temu można uzyskać aromatyczną oliwę, która będzie doskonałym dodatkiem do ulubionych potraw.

Czytaj również

Bibliografia

  • A. Synowiec, M. Gniewosz, I. Zieja, K. Baczek, Porównanie właściwości przeciwdrobnoustrojowych ekstraktów z czosnku niedźwiedziego (Allium ursinum), Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych, 2010.
  • M. Dżugan, R. Kordiaka, M. Kočániová, Czosnek niedźwiedzi (Allium ursinum) jako uzupełnienie wiosennej diety, Właściwości produktów i żywności funkcjonalnej, 2014.
  • A. Krzyminska, Czosnek niedźwiedzi, Działkowiec, 2011.
Justyna Gabrysiak-Kula
Artykuł napisany przez
Justyna Gabrysiak-Kula
W 2009 roku zdobyła tytuł magistra kulturoznawstwa Uniwersytetu Łódzkiego. Pierwsze doświadczenia zawodowe zdobyła w Radiu Łódź, współtworząc audycje młodzieżowe. Od kilku lat pracuje jako copywriter, specjalizując się w tematyce medycznej, kosmetycznej, parentingowej i w dziedzinach pokrewnych. Napisała dotąd setki artykułów o zdrowiu. Prywatnie wychowuje dzieci, pływa i czyta książki, choć to właśnie pisanie było zawsze jej ulubionym zajęciem.
Pokaż więcej
Czy ten artykuł był dla Ciebie pomocny?
Dziękujemy za przeczytanie naszego artykułu do końca.
Jeśli chcesz być na bieżąco z informacjami na
temat zdrowia i zdrowego stylu życia,
zapraszamy na nasz portal ponownie!
Więcej z kategorii Rośliny
Barszcz Sosnowskiego - jak wygląda? Oparzenia i pierwsza pomoc
Roślina barszcz sosnowskiego
Szczaw - właściwości i przepisy. Jak zrobić do słoików i czy jest zdrowy?
Ziele szczawiu
Czeremcha zwyczajna (pospolita) - właściwości i zastosowanie. Jak wygląda?
Kwiaty czeremchy zwyczajnej
Podobne artykuły
Wyciąg z ziela wrotyczu w małej, szklanej butelce
Wrotycz na pasożyty - dawkowanie i stosowanie na odrobaczanie
Roślina czarnuszka
Czarnuszka - właściwości i zastosowanie. Ile ziaren dziennie i na co pomaga?
Sproszkowana chlorella
Chlorella - właściwości, działanie i przeciwwskazania. Z czym jej nie łączyć?
Ziarna soi w kuchni
Soja - czy jest zdrowa? Poznaj jej wartości odżywcze i właściwości
Skrzydłokwiat
Skrzydłokwiat: pielęgnacja, uprawa, podlewanie. Jak dbać?

Reklama


Skąd się bierze "uczulenie na fruktozę"? 🍎
Dowiedź się!