Tego nie jedz po operacji wyrostka. Kliknij tutaj!
Tego nie jedz po operacji wyrostka. Kliknij tutaj!
Tego nie jedz po operacji wyrostka. Kliknij tutaj!

Ciało obce w oku – objawy. Jak wygląda pierwsza pomoc?

Ciało obce w oku zawsze należy uznać za poważny uraz i w razie dostania się czegoś do oka, skorzystać z pomocy lekarza. Nie powinno się działać na własną rękę, gdyż w ten sposób można sobie dodatkowo zaszkodzić.
Kobieta podczas wyjmowania ciała obcego z oka
Źródło: 123RF
Spis treści

Objawy ciała obcego w oku

Wśród najczęstszych urazów oka wymienionych przez prof. dra hab. Z. Zagórskiego w pracy „Ciało obce w oku”, opublikowanej na łamach „Medycyny Praktycznej”, znajdują się powierzchowne ciała obce w oku – pod powieką, w spojówce i w rogówce.

Znacznie rzadziej, zdaniem autora, występują tzw. wewnątrzgałkowe ciała obce w oku, które zazwyczaj są zlokalizowane w tęczówce, soczewce, komorze przedniej, a czasem też przebijają tylną ścianę gałki ocznej i dostają się do oczodołu.

W tym pierwszym przypadku, ciało obce w oku daje takie objawy jak ból. Najsilniejszy pojawia się wówczas, gdy ciało obce znajduje się pod powieką, natomiast najmniej dokuczliwy jest ten, gdy jego lokalizacją jest spojówka. Ciało obce czasem można zobaczyć gołym okiem.

Ciało obce wewnątrzgałkowe nie wywołuje bólu, chyba, że rana wlotowa ma duży rozmiar. Objawy jego obecności to:

  • pogorszenie widzenia,
  • powstanie zaćmy,
  • uszkodzenie siatkówki,
  • krwotok do komory przedniej czy ciała szklistego.

Jak twierdzi prof. dr hab. Z. Zagórski, rzadko dochodzi do uszkodzenia nerwu wzrokowego przez ciało obce. Często natomiast wbite ciało obce do wnętrza gałki nie daje żadnych objawów, wówczas przeoczenie go, może wiązać się z powikłaniami w przyszłości, np. utrata widzenia w reakcji na obecność żelaza czy miedzi albo odwarstwienie siatkówki.

Co może dostać się do oka? Mogą to być drobinki, np.:

  • kurzu,
  • pyłu,
  • sadzy,
  • opiłki metalu lub szkła,
  • owady.

Trzeba pamiętać, że w oku mogą znaleźć się też inne ciała obce, jak: duże przedmioty, np. nóż czy nożyczki. 

W klasyfikacji ICD 11 ciało obce w oku znajduje się w kategorii: „Urazy, zatrucia lub inne konsekwencje wynikające z przyczyn zewnętrznych” i jest oznaczone kodem ND70. Według definicji: „uraz obejmuje objawy, które są widoczne natychmiast po wystąpieniu, które mogą utrzymywać się lub nie, oraz objawy, które po raz pierwszy stają się widoczne w późniejszym terminie.”

Reklama

Pierwsza pomoc przy ciału obcym w oku

Przede wszystkim zanim zaczniesz zastanawiać się, jak usunąć ciało obce z oka, musisz ocenić sytuację i określić, jakiego rodzaju ciało obce zostało w nie wbite, a także czy doszło do uszkodzenia poszczególnych części oka.

Pierwsza pomoc w przypadku ciała obcego w oku powinna ograniczyć się do przewiezienia osoby z ciałem obcym w oku na SOR lub do okulisty. Jeżeli uraz oka dotyczy np. rozległej rany wywołanej wbiciem noża, należy przyjąć schemat postępowania jak w przypadku każdego innego ciała obcego w ranie. Noża nie należy wyciągać, ranę trzeba zabezpieczyć i jak najszybciej udać się po pomoc oraz wezwać pogotowie ratunkowe.

Natomiast, postępowanie w przypadku ciała obcego w oku, jak muszka, drobinki piasku czy pyłki, gdy znajduje się ono pod dolną lub górną powieką może wyglądać nieco inaczej. Warto w bardzo delikatny sposób spróbować je usunąć, np. za pomocą zwilżonej chusteczki. Jeżeli to nie pomaga, trzeba jak najprędzej udać się do lekarza.

Reklama

Gdzie się udać z ciałem obcym w oku?

W praktycznie każdej sytuacji, gdy doszło np. do tego, że w oku znajduje się opiłek czy coś równie ostrego, co zagraża oku, trzeba udać się: na SOR lub do okulisty.

Natomiast w przypadku mniej zagrażających ciał obcych, np. drobinek piasku, można spróbować je wyjąć samodzielnie. Co więcej, może dojść do tego, że pod wpływem mrugania i łez nastąpi mimowolne usuwanie ciał obcych z oka.

Pamiętaj jednak, by za wszelką cenę nie próbować pozbyć się wbitej drobinki, jeżeli opisane metody nie przyniosą rezultatu. Skorzystaj z pomocy lekarza, ponieważ może dojść do zaostrzenia stanu zapalnego, zapalenia spojówek czy uszkodzenia oka.

Reklama

Uczucie ciała obcego w oku

Czasem w wyniku różnych zapaleń można mieć uczucie ciała obcego w oku. Gdy czujesz piasek pod powiekami może to wskazywać na zespół suchego oka.

Jak odróżnić takie uczucie od rzeczywistej obecności ciała obcego w oku? Przede wszystkim przyjrzyj się, czy nie widać wbitego elementu. W przypadku zewnętrznopowierzchniowych zmian, są one widoczne.

Zastanów się również, czy przebywałeś w okolicy, w której mogłoby dojść do takiego urazu. Najlepszym sposobem na rozwianie wątpliwości będzie oczywiście skorzystanie z konsultacji okulistycznej.

Reklama

Domowe sposoby na ciało obce w oku

Pamiętaj, że nie zawsze wolno wyjąć samodzielnie ciało obce, ponieważ w ten sposób można dodatkowo pogorszyć sytuację. Nie powinieneś tego robić, gdy w oku masz wbity opiłek czy inne niebezpieczne elementy.

Pamiętaj, by w żadnym wypadku nie stosować ostrych narzędzi, np. pęsety, cyrkla, noża, igły czy pilnika w celu przesunięcia czy wyciągnięcia wbitego elementu. Co zatem można zrobić i jak wyjąć ciało obce w oku?  W tym celu należy udać się po specjalistyczną pomoc.

Domowe sposoby na opiłek w oku możesz zastosować natomiast do wyjęcia małej muszki czy ziarnka piasku. Jak wyciągnąć ciało obce z oka? W przypadku, gdy ciało obce, np. muszka, zlokalizowane jest pod górną powieką, poszkodowany powinien skierować wzrok w dół.

Udzielający pomocy może chwycić palcami dolny brzeg górnej powieki oraz naciągnąć ją do przodu i w dół. Następnie dolną powiekę należy podsunąć do góry oka, a górną powiekę naciągnąć na dolną. Teraz poszkodowany może otworzyć oko – rzęsy dolnej powieki powinny zadziałać jak szczoteczka i „wymieść” ciało obce spod górnej powieki.

Jeżeli ciało obce znajduje się pod dolną powieką, poszkodowany powinien skierować wzrok do góry. Wtedy to osoba, która udziela pomocy chwyta rzęsy dolnej powieki i odsuwa na około 0,5 cm. W ten sposób będzie mieć dostęp do ciała obcego.

Zwilżonym rogiem czystej chusteczki może przesunąć po wewnętrznej powierzchni dolnej powieki w stronę nosa (w ten sposób kieruje ciało obce do kąta spojówkowego, skąd może zostać wypłukane przez łzy). Często zdarza się, że ciała obce przyczepiają się do chusteczki i w ten sposób można się ich pozbyć.

Mamy nadzieję, że już wiesz jak wyjąć takie ciała obce z oka. Pamiętaj jednak, że jeżeli to nie pomaga, musisz zwrócić się po pomoc lekarską.

Czytaj również

Bibliografia

  • Prof. dr hab. Z. Zagórski, Ciało obce w oku, Medycyna Praktyczna, https://www.mp.pl/pacjent/okulistyka/urazyoka/85415,ciala-obce-w-oku, [dostęp: 15.02.2022].
  • Ciało obce w oku, Klasyfikacja ICD-11, https://icd.who.int/browse11/l-m/en#/http%3a%2f%2fid.who.int%2ficd%2fentity%2f435227771, [dostęp: 15.02.2022]
  • A. Skorek, A. Gębka, D. Babiński, D. Raczyńska, Metaliczne ciało obce oczodołu, Otolaryngologia polska 67 (2013) 57–60, http://31.186.81.235:8080/api/files/view/5919.pdf, [dostęp: 15.02.2022].
  • Lek. med. M. Wspaniała, prof. dr hab. n. med. A. Bakunowicz-Łazarczyk, Późne powikłania po wewnątrzgałkowych ciałach obcych, Magazyn Lekarza Okulisty 2/2007, https://www.magazynokulisty.pl/public/pdf/MLO2_2007str27.Pozne...pdf, [dostęp: 15.02.2022].
Katarzyna Augustyniak-Woźnica - dziennikarka wyróżniona w konkursie Kryształowe Pióra 2024
Artykuł napisany przez
Katarzyna Augustyniak-Woźnica - dziennikarka wyróżniona w konkursie Kryształowe Pióra 2024
Dziennikarka, przyszła prawniczka. Autorka wielu publikacji o tematyce społeczno-kulturalnej, marketingowej, prawniczej, kulinarnej, medycznej i dziecięcej. Absolwentka dziennikarstwa i komunikacji społecznej na Uniwersytecie Jagiellońskim i studentka prawa na Uniwersytecie Opolskim. Prywatnie opiekunka kotki Kici.
Pokaż więcej
Czy ten artykuł był dla Ciebie pomocny?
Dziękujemy za przeczytanie naszego artykułu do końca.
Jeśli chcesz być na bieżąco z informacjami na
temat zdrowia i zdrowego stylu życia,
zapraszamy na nasz portal ponownie!
Więcej z kategorii Okulistyka
Wymiana szkieł w okularach - kiedy wymienić i ile to trwa?
Okulista - poradnia okulistyczna. Wizyta u okulisty
Rozmiar okularów - jak go dobrać?
Podobne artykuły
Okulary do samochodu - jakie okulary wybrać do jazdy?
Soczewki kontaktowe - jak dobrać? Rodzaje, wady i zalety
Okulary fotochromowe - sportowe, korekcyjne, dla kierowców
Badanie wzroku - komputerowe badanie wzroku

Reklama


Żywność specjalnego przeznaczenia medycznego
Dowiedz się co to!