Działanie i właściwości
Lek Olanzaran zawiera substancję czynną – olanzapinę. Olanzaran należy do grupy leków zwanych lekami przeciwpsychotycznymi.
Wskazanie do stosowania leku Olanzaran
Lek Olanzaran jest stosowany w leczeniu następujących chorób:
- schizofrenii, choroby objawiającej się tym, że pacjent słyszy, widzi lub odczuwa rzeczy nieistniejące w rzeczywistości, ma sprzeczne z rzeczywistością przekonania, jest nadmiernie podejrzliwy i wycofuje się z kontaktów z innymi ludźmi. Pacjenci z tą chorobą mogą również odczuwać depresję, lęk lub napięcie;
- umiarkowanych do ciężkich napadów manii, to jest stanu, w którym pacjent odczuwa podekscytowanie lub euforię.
U pacjentów z chorobą dwubiegunową, u których po zastosowaniu leku Olanzaran epizody manii ustępowały, zastosowanie leku zapobiegało również ich nawrotom.
Dawkowanie. Ile i jak często przyjmować lek Olanzaran?
O wielkości dawki i metodzie leczenia decyduje lekarz prowadzący.
Dorośli
- Lekarz zdecyduje, ile tabletek ulegających rozpadowi w jamie ustnej leku Olanzaran należy przyjmować oraz jak długo należy je stosować.
- Dawka dobowa leku Olanzaran wynosi od 5 mg do 20 mg.
- W razie nawrotu objawów należy skonsultować się z lekarzem, ale nie powinno się przerywać stosowania leku Olanzaran, chyba że tak zaleci lekarz.
- Lek Olanzaran należy stosować raz na dobę, zgodnie z zaleceniami lekarza. W miarę możliwości tabletki należy przyjmować codziennie o stałej porze.
Pacjenci w podeszłym wieku, z zaburzeniami czynności nerek i (lub) wątroby oraz osoby palące mogą wymagać dostosowania dawkowania. Przed rozpoczęciem stosowania leku Olanzaran należy omówić to z lekarzem.
Dzieci
Lek Olanzaran nie jest zalecany do stosowania u dzieci i młodzieży w wieku poniżej 18 lat.
Sposób podania i czas trwania leczenia
- Lek Olanzaran przyjmuje się doustnie. Tabletkę leku Olanzaran należy umieścić w jamie ustnej, gdzie w kontakcie ze śliną rozpadnie się i łatwo będzie ją połknąć.
- Usunięcie nienaruszonej tabletki z jamy ustnej jest bardzo trudne. Tabletkę po wyjęciu z opakowania, należy natychmiast połknąć, ponieważ jest ona bardzo krucha.
- Lek można również, tuż przed przyjęciem, rozpuścić w szklance wody lub innego płynu (sok pomarańczowy, jabłkowy, mleko lub kawa).
- Z niektórymi napojami mieszanina może zmienić barwę i stać się mętna. Napój należy wypić bezpośrednio po rozpuszczeniu leku.
- Tabletki ulegające rozpadowi w jamie ustnej leku Olanzaran łatwo się rozpadają, dlatego należy obchodzić się z nimi ostrożnie. Nie należy brać tabletek mokrymi rękoma, ponieważ mogą się rozpaść.
Jak długo przyjmować lek Olanzaran?
Nie należy przerywać przyjmowania tabletek ze względu na uzyskaną poprawę samopoczucia. Ważne, aby kontynuować przyjmowanie leku Olanzaran tak długo, jak zalecił lekarz.
W razie nagłego przerwania stosowania leku Olanzaran mogą wystąpić objawy, takie jak:
- poty,
- bezsenność,
- drżenia,
- lęk,
- mdłości i wymioty.
Lekarz może zalecić stopniowe zmniejszanie dawki przed zakończeniem terapii.
Zażycie zbyt dużej dawki leku lub jej pominięcie
- U pacjentów, którzy przyjęli większą niż zalecana dawkę leku Olanzaran, występowały następujące objawy: gwałtowne bicie serca, pobudzenie lub agresywne zachowanie, trudności w mówieniu, nietypowe ruchy (zwłaszcza mięśni twarzy lub języka) i ograniczenie świadomości. Inne możliwe objawy to: ostre splątanie, zaburzenia świadomości, drgawki (padaczka), śpiączka, jednoczesne wystąpienie gorączki, szybkiego oddechu, potów, sztywności mięśni i ospałości lub senności, zmniejszenie częstości oddechów, zachłyśnięcie, wysokie lub niskie ciśnienie krwi, zaburzenia rytmu serca. Należy niezwłocznie skontaktować się z lekarzem lub udać się do szpitala, jeśli pojawi się którykolwiek z wyżej wymienionych objawów. Należy pokazać lekarzowi opakowanie tabletek.
- W razie pominięcia tabletek, należy je przyjąć zaraz po przypomnieniu sobie o tym. Nie należy stosować dwóch dawek w jednym dniu.
Przeciwwskazania. Kto nie powinien przyjmować leku?
- jeśli pacjent ma uczulenie (nadwrażliwość) na olanzapinę lub którykolwiek z pozostałych składników tego leku. Reakcja alergiczna może objawiać się wysypką, świądem, obrzękiem twarzy, opuchlizną warg lub skróceniem oddechu. Jeśli wystąpi reakcja alergiczna należy powiadomić lekarza;
- jeśli u pacjenta wcześniej stwierdzono choroby oczu, w tym niektóre rodzaje jaskry (podwyższone ciśnienie w oku).
Działania niepożądane i skutki uboczne
Podobnie jak inne leki, Olanzaran może wywoływać działania niepożądane, które nie występują u wszystkich pacjentów.
Należy natychmiast powiadomić lekarza, jeżeli wystąpi którykolwiek z poniższych objawów:
- Nietypowe ruchy zwłaszcza twarzy lub języka (często występujące działanie niepożądane, które może dotyczyć nie więcej niż 1 na 10 pacjentów).
- Zakrzepy krwi w żyłach szczególnie w nogach (objawy to: puchnięcie, ból i zaczerwienienie nóg), które mogą przemieszczać się naczyniami krwionośnymi do płuc i powodować ból w klatce piersiowej oraz trudności w oddychaniu (niezbyt często występujące działanie niepożądane, które może dotyczyć nie więcej niż 1 na 100 pacjentów). Jeżeli pacjent zauważy takie objawy, powinien jak najszybciej skontaktować się z lekarzem.
- Zespół objawów obejmujących gorączkę, przyśpieszony oddech, pocenie się, sztywność mięśni i ospałość lub senność (częstość nie może być określona na podstawie dostępnych danych).
Częstość występowania działań niepożądanych:
|
Bardzo częste
|
mogą wystąpić u więcej niż u 1 na 10 osób
|
|
Częste
|
mogą wystąpić rzadziej niż u 1 na 10 osób
|
|
Niezbyt częste
|
mogą wystąpić rzadziej niż u 1 na 100 osób
|
|
Rzadkie
|
mogą wystąpić rzadziej niż u 1 na 1000 osób
|
|
Bardzo rzadkie
|
mogą wystąpić rzadziej niż u 1 na 10 000 osób
|
|
Częstość nieznana
|
częstość nie może być określona na podstawie dostępnych danych
|
Bardzo często:
- Zwiększenie masy ciała, senność i zwiększenie stężenia prolaktyny we krwi.
- Na początku leczenia u niektórych pacjentów mogą wystąpić zawroty głowy lub omdlenia (ze zwolnieniem czynności serca), szczególnie podczas wstawania z pozycji leżącej lub siedzącej. Zazwyczaj objawy te same ustępują, ale jeśli się utrzymują, należy poinformować o tym lekarza.
Często:
- Zmiany w liczbie niektórych komórek krwi, zmiany stężenia lipidów we krwi i przemijające zwiększenie aktywności enzymów wątrobowych na początku leczenia, zwiększenie stężenia cukrów we krwi i w moczu, zwiększenie stężenia kwasu moczowego i aktywności fosfokinazy kreatyninowej we krwi, wzmożone uczucie głodu, zawroty głowy, niepokój, drżenie, zaburzenia ruchu (dyskinezy), zaparcia, suchość błony śluzowej jamy ustnej, wysypkę, utratę siły, skrajne zmęczenie, zatrzymanie wody w organizmie powodujące obrzęki rąk, stóp lub okolicy kostek, gorączkę, ból stawów i zaburzenia seksualne, takie jak zmniejszenie libido u mężczyzn i u kobiet lub zaburzenia erekcji u mężczyzn.
Niezbyt często:
- Nadwrażliwość (np. obrzęk w obrębie jamy ustnej i gardła, swędzenie, wysypka), cukrzycę lub nasilenie jej przebiegu, sporadycznie z kwasicą ketonową (obecność związków ketonowych we krwi i w moczu) lub śpiączką, napady drgawek, zazwyczaj u pacjentów, u których wcześniej występowały napady drgawkowe (padaczka), sztywność lub kurcz mięśni (w tym ruchy gałek ocznych), zespół niespokojnych nóg, zaburzenia mowy, zwolnienie czynności serca, zakrzep z zatorem, wrażliwość na światło słoneczne, krwawienie z nosa, wzdęcie brzucha, ślinienie, zwiększone stężenie bilirubiny, utratę pamięci lub brak pamięci, nietrzymanie moczu, trudności z oddawaniem moczu, wypadanie włosów, brak lub zmniejszenie miesiączki, zmiany w piersiach u mężczyzn i kobiet, takie jak wydzielanie mleka poza okresem karmienia lub nietypowe powiększenie piersi.
Rzadko:
- Obniżenie prawidłowej temperatury ciała, zaburzenia rytmu serca, nagłą śmierć z niewyjaśnionej przyczyny, zapalenie trzustki powodujące silny ból brzucha, gorączkę i nudności, chorobę wątroby objawiającą się zmianą barwy skóry i białych części oka na kolor żółty, chorobę mięśni objawiającą się niewyjaśnionym pobolewaniem i bólem, wydłużony i (lub) bolesny wzwód.
Bardzo rzadko:
- Ciężkie reakcje alergiczne, takie jak polekowa reakcja z eozynofilią i objawami ogólnymi (zespół DRESS, ang. Drug Reaction with Eosinophilia and Systemic Symptoms). W zespole DRESS początkowo występują objawy grypopodobne z wysypką na twarzy, a następnie rozległa wysypka, wysoka temperatura ciała, powiększone węzły chłonne, widoczna w badaniach krwi zwiększona aktywność enzymów wątrobowych i zwiększone stężenie szczególnego rodzaju białych krwinek (eozynofilia).
Podczas leczenia olanzapiną u pacjentów w podeszłym wieku z otępieniem mogą wystąpić:
- udar,
- zapalenie płuc (często),
- nietrzymanie moczu (często),
- upadki (bardzo często),
- skrajne zmęczenie,
- omamy wzrokowe (często),
- podwyższona temperatura ciała (często),
- zaczerwienienie skóry i problemy z chodzeniem (bardzo często).
W tej właśnie grupie pacjentów odnotowano kilka przypadków zgonów.
U pacjentów z chorobą Parkinsona stosowanie leku Olanzaran może spowodować nasilenie objawów tej choroby.
Stosowanie leku Olanzaran z jedzeniem i piciem
- Tabletki można przyjmować z posiłkiem lub niezależnie od posiłku.
- Lek można również, tuż przed przyjęciem, rozpuścić w szklance wody lub innego płynu (sok pomarańczowy, jabłkowy, mleko lub kawa). Z niektórymi napojami mieszanina może zmienić barwę i stać się mętna.
Napój należy wypić bezpośrednio po rozpuszczeniu leku.
Lek Olanzaran a alkohol
Stosując lek Olanzaran nie należy pić alkoholu, ponieważ olanzapina w połączeniu z alkoholem może wywoływać senność.
Lek Olanzaran a prowadzenie pojazdów
Istnieje ryzyko wystąpienia senności w trakcie stosowania leku Olanzaran. Jeśli tak się stanie, nie należy prowadzić pojazdów ani obsługiwać narzędzi lub maszyn. Należy powiadomić lekarza.
Ciąża i karmienie piersią
Jeśli pacjentka jest w ciąży lub karmi piersią, przypuszcza, że może być w ciąży lub gdy planuje mieć dziecko, powinna poradzić się lekarza przed zastosowaniem tego leku.
- Nie należy przyjmować leku w okresie karmienia piersią, ponieważ niewielkie ilości olanzapiny mogą przenikać do mleka matki.
- U noworodków, których matki przyjmowały lek Olanzaran w ostatnim trymestrze ciąży (trzy ostatnie miesiące ciąży) mogą wystąpić następujące objawy: drżenie, sztywność mięśni i (lub) osłabienie mięśni, senność, pobudzenie, trudności w oddychaniu i trudności w karmieniu. Jeżeli wystąpi którekolwiek z powyższych działań niepożądanych, pacjentka powinna skontaktować się z lekarzem.
Stosowanie z innymi lekami
Podczas przyjmowania leku Olanzaran można stosować inne leki jedynie za zgodą lekarza. Pacjent może czuć się ospały, gdy lek Olanzaran jest stosowany w połączeniu z lekami przeciwdepresyjnymi lub lekami stosowanymi w stanach lękowych, czy też lekami pomagającymi zasnąć (leki uspokajające).
Należy powiedzieć lekarzowi o wszystkich lekach stosowanych przez pacjenta obecnie lub ostatnio, a także o lekach, które pacjent planuje stosować.
W szczególności, należy powiedzieć lekarzowi o przyjmowaniu:
- leków stosowanych w chorobie Parkinsona;
- karbamazepiny (leku przeciwpadaczkowego i stabilizującego nastrój), fluwoksaminy (leku przeciwdepresyjnego) lub cyprofloksacyny (antybiotyku), ponieważ konieczna może być zmiana dawki leku Olanzaran.
Co zawiera lek? Skład
Substancją czynną leku jest olanzapina. Każda tabletka ulegająca rozpadowi w jamie ustnej zawiera 10 mg substancji czynnej.
Pozostałe składniki to:
- mannitol, krospowidon (Typ B),
- aspartam,
- talk,
- magnezu stearynian.
Ważne informacje i ostrzeżenia przed użyciem
Przed rozpoczęciem stosowania leku Olanzaran należy omówić to z lekarzem lub farmaceutą.
- Nie zaleca się stosowania leku Olanzaran u pacjentów w podeszłym wieku z otępieniem, ponieważ lek może wykazywać poważne działania niepożądane w tej grupie pacjentów.
- Leki tego typu mogą powodować wystąpienie nieprawidłowych ruchów, zwłaszcza w obrębie twarzy lub języka. Jeżeli po przyjęciu leku Olanzaran wystąpi taki objaw, należy powiadomić o tym lekarza.
- Leki tego typu bardzo rzadko wywołują zespół objawów obejmujących gorączkę, przyśpieszony oddech, pocenie się, sztywność mięśni i ospałość lub senność. Jeżeli wystąpią takie objawy, należy natychmiast skontaktować się z lekarzem.
- U pacjentów przyjmujących lek Olanzaran zaobserwowano zwiększenie masy ciała. Dlatego też, stosując lek Olanzaran należy regularnie kontrolować masę ciała. Należy rozważyć wizytę u dietetyka lub zastosowanie diety, jeśli to konieczne.
- U pacjentów przyjmujących olanzapinę obserwowano wzrost stężenia glukozy i tłuszczów (triglicerydów i cholesterolu) we krwi. Lekarz zaleci wykonanie badania krwi w celu kontroli stężenia glukozy oraz niektórych tłuszczów przed rozpoczęciem leczenia oraz regularnie w trakcie leczenia lekiem Olanzaran.
- Należy poinformować lekarza, jeżeli u pacjenta lub w jego rodzinie występowały zakrzepy, ponieważ przyjmowanie tego typu leków było związane z powstawaniem zakrzepów.
Jeżeli u pacjenta występuje którakolwiek z niżej wymienionych chorób, należy możliwie jak najszybciej powiadomić o tym lekarza:
- udar lub „mini” udar (przejściowe objawy udaru)
- choroba Parkinsona
- zaburzenia gruczołu krokowego
- niedrożność jelit (niedrożność porażenna)
- choroba wątroby lub nerek
- choroby krwi
- choroba serca
- cukrzyca
- drgawki
- jeśli pacjent wie, że mogła u niego wystąpić utrata soli w wyniku przedłużającej się, ciężkiej biegunki i wymiotów (nudności z wymiotami) lub stosowania diuretyków (tj. leków moczopędnych).
Jeżeli pacjent choruje na otępienie i kiedykolwiek wystąpił u niego udar lub „mini” udar, to pacjent lub jego opiekun/krewny powinien o tym powiedzieć lekarzowi.
U osób w wieku powyżej 65 lat lekarz może kontrolować ciśnienie krwi, jako rutynowy środek ostrożności.
Jak przechowywać lek Olanzaran?
- Lek należy przechowywać w miejscu niewidocznym i niedostępnym dla dzieci.
- Nie stosować tego leku po upływie terminu ważności zamieszczonego na pudełku po: EXP. Termin ważności oznacza ostatni dzień podanego miesiąca.
- Lek nie wymaga specjalnych warunków przechowywania.
- Leków nie należy wyrzucać do kanalizacji ani domowych pojemników na odpadki. Należy zapytać farmaceutę, jak usunąć leki, których się już nie używa. Takie postępowanie pomoże chronić środowisko.