Ułatwienia dla pacjentów z terenów powodziowych. 👉 Jak z nich skorzystać? Sprawdź❗
Ułatwienia dla pacjentów z terenów powodziowych. 👉 Jak z nich skorzystać? Sprawdź❗
Ułatwienia dla pacjentów z terenów powodziowych. 👉 Jak z nich skorzystać? Sprawdź❗

Ciąża bliźniacza jednojajowa – jak powstaje i kiedy na USG?

Ciąża bliźniacza może być jednojajowa lub dwujajowa, w zależności od tego, ile komórek jajowych zostanie zapłodnionych. W przypadku ciąży mnogiej jednojajowej jedno jajeczko zostaje zapłodnione przez jeden plemnik, w następnie ulega podziałowi. Od podziału tego zależy, czy bliźnięta są jedno- czy dwukosmówkowe i czy rozwijają się w dwóch workach owodniowych, czy dzielą wspólny.
Kobieta w ciąży bliźniaczej jednojajowej
źródło:123RF
Spis treści

Ciąża bliźniacza jednojajowa

Narodziny bliźniąt to dla rodziców podwójne szczęście, nie można jednak zapomnieć, że każda ciąża mnoga traktowana jest jako podwyższonego ryzyka. Dlatego warto wiedzieć, jak ona powstaje, jakie jest prawdopodobieństwo jej wystąpienia i co robić, kiedy już zostanie zdiagnozowana. Wiedza taka może okazać się pomocna w uniknięciu komplikacji.

Ciąża bliźniacza zdarza się mniej więcej raz na 85 porodów. Wśród wszystkich ciąż bliźniaczych wyróżnia się:

Drugi z wymienionych przypadków występuje znacznie częściej, bo stanowi około 80% wszystkich ciąż bliźniaczych. Zatem prawdopodobieństwo zajścia w ciążę mnogą jednojajową jest bardzo niewielkie.

Reklama

Ciąża bliźniacza jednojajowa – USG

Przeważnie o tym, że ciąża jest mnoga, kobieta dowiaduje się podczas badania USG. Są co prawda pewne symptomy ciąży bliźniaczej, niemniej jednak po pierwsze – są one takie same, jak w przypadku ciąży pojedynczej, a jedynie występować mogą ze zdwojoną siłą, po drugie – w pierwszych miesiącach są one mało jednoznaczne lub słabo wyczuwalne.

Do objawów najbardziej typowych zalicza się:

  • dolegliwości żołądkowe związane z dużym uciskiem na narządy wewnętrzne,
  • intensywne mdłości i wymioty w pierwszych miesiącach ciąży,
  • bolesność piersi (warto wówczas zadbać o odpowiednią pielęgnację piersi oraz zaopatrzyć się w wygodną  bieliznę ciążową zmniejszającą dyskomfort),
  • wyjątkowo wysokie położenie dna macicy,
  • wyjątkowo duży obwód brzucha,
  • ruchy płodu wyczuwalne w różnych miejscach jednocześnie.

Jeśli chodzi o zdiagnozowanie ciąży mnogiej podczas badania USG, czasem jest to możliwe już po 4. tygodniu ciąży, ponieważ niekiedy można już zaobserwować kilka pęcherzyków ciążowych.

Szczególnie są one widoczne w przypadku bliźniąt dwujajowych. Kiedy bliźnięta są jednojajowe, z jednoznaczną diagnozą trzeba poczekać jeszcze około tygodnia. Po 6. tygodniu ciąży na USG zaczyna być widoczna praca serca płodów. Wówczas można już precyzyjnie określić, ile serc bije w macicy.

Reklama

Jak powstaje ciąża bliźniacza jednojajowa?

Ciąża bliźniacza jednojajowa powstaje, gdy jedna komórka jajowa zostaje zapłodniona przez jeden plemnik, a następnie dochodzi do jej podzielenia. W efekcie tego podziału powstają dwa zarodki identyczne genetycznie.

W zależności od tego, w którym momencie następuje podział, mogą powstać:

  • dwukosmówkowe dwuowodniowe (podział następuje 1-3 dnia po zapłodnieniu),
  • jednokosmówkowe dwuowodniowe podział 3-8 dnia po zapłodnieniu),
  • jednokosmówkowe jednowodniowe (podział 8-13 dnia po zapłodnieniu).

Zdarza się też, że podział zarodka następuje dopiero po 13. dniu od zapłodnienia – wówczas mamy do czynienia z bliźniętami zrośniętymi (tzw. bliźnięta syjamskie).

Ponieważ bliźnięta jednojajowe powstają z jednej zapłodnionej komórki, mają one wspólne geny – są zawsze tej samej płci, mają ten sam kolor oczu, są bardzo podobne fizycznie itd.

Źródło: Opracowanie własne

Reklama

Bliźniaki jednokosmówkowe – co to oznacza?

Kosmówka jest najbardziej zewnętrzną błoną płodową (znajduje się na zewnątrz owodni). W pierwszych tygodniach od zapłodnienia wytwarza ona hormon hCG odpowiedzialny za utrzymywanie ciąży. Z upływem czasu kosmówka rozrasta się, by po trzecim miesiącu zacząć tworzyć łożysko i stać się swego rodzaju „spiżarnią” dla rozwijających się w macicy płodów.

W przypadku ciąży bliźniaczej jednojajowej, gdy następuje podział zarodka na dwie odrębne części, może powstać ciąża dwu- lub jednokosmówkowa, co oznacza, że albo każde dziecko będzie miało w macicy własną kosmówkę, albo będą dzielić jedną wspólną. Podobnie jest w workami owodniowymi zwanymi też pęcherzami płodowymi. Otaczają one płody, są szczelnie zamknięte i wypełnione płynem. Gdy ciąża bliźniacza jest jednojajowa, owodnie również mogą być dwie osobne lub jedna wspólna dla obojga dzieci, wszystko zależy od tego, kiedy dojdzie do podziału zarodka.

Bliźnięta dwukosmówkowe dwuowodniowe rozwijają się podobnie jak bliźnięta dwujajowe – w osobnych kosmówkach i owodniach, są zatem najbardziej od siebie niezależne. Ciąża taka spośród wszystkich jednojajowych jest najbardziej bezpieczna. Im większa wzajemna zależność płodów, tym większe ryzyko powikłań.

Bliźniaki jednokosmówkowe dwuowodniowe to takie, które rozwijają się w dwóch osobnych workach owodniowych, ale worki te otoczone są jedną, wspólną kosmówką.

Reklama

Ciąża jednojajowa jako ciąża podwyższonego ryzyka

Każda ciąża mnoga traktowana jest przez lekarzy prowadzących jako ciąża podwyższonego ryzyka. Dla pacjentki wiąże się to z koniecznością wykonywania częstszych badań, z częstszymi wizytami u ginekologa oraz większą dbałością o siebie.

Jeśli chodzi o ciąże bliźniacze, najbezpieczniejsze są te dwujajowe, gdy płody rozwijają się co prawda w jednej macicy, ale posiadają osobne łożyska i osobne owodnie. Kiedy łożysko jest wspólne, mogą pojawić się problemy, takie jak jego nierównomierny podział. Może powodować to nierówny rozwój płodów, dużą różnicę w masie urodzeniowej itp.

Bardzo ważne jest wykonanie już na początku ciąży odpowiednich badań, które pozwalają ustalić, czy ciąża jest jedno- czy dwukosmówkowa. W przypadku jednokosmówkowej ewentualne powikłania mogą mieć znacznie poważniejsze skutki (np. śmierć jednego z płodów ma wówczas dużo większy wpływ na bezpieczeństwo drugiego płodu). Niezmiernie ważna jest więc wiedza na temat rodzaju zaistniałej ciąży mnogiej i odpowiednie jej prowadzenie przez lekarza specjalistę.

Justyna Gabrysiak-Kula
Artykuł napisany przez
Justyna Gabrysiak-Kula
W 2009 roku zdobyła tytuł magistra kulturoznawstwa Uniwersytetu Łódzkiego. Pierwsze doświadczenia zawodowe zdobyła w Radiu Łódź, współtworząc audycje młodzieżowe. Od kilku lat pracuje jako copywriter, specjalizując się w tematyce medycznej, kosmetycznej, parentingowej i w dziedzinach pokrewnych. Napisała dotąd setki artykułów o zdrowiu. Prywatnie wychowuje dzieci, pływa i czyta książki, choć to właśnie pisanie było zawsze jej ulubionym zajęciem.
Pokaż więcej
Czy ten artykuł był dla Ciebie pomocny?
Dziękujemy za przeczytanie naszego artykułu do końca.
Jeśli chcesz być na bieżąco z informacjami na
temat zdrowia i zdrowego stylu życia,
zapraszamy na nasz portal ponownie!
Specjaliści współpracujący z medme
25674

Wojciech Ziółkowski

magister farmacji

Poznaj mnie
25626

Katarzyna Kulig

dermatolog i wenerolog

Poznaj mnie
25675

Marzena Rojek-Ledwoch

dietetyczka, psychodietetyczka

Poznaj mnie
25676

Kamila Pawłowska

dietetyk kliniczny, psychodietetyk

Poznaj mnie
25625

Sylwia Borowska

doktor nauk farmaceutycznych

Poznaj mnie
25886

Magdalena Grosiak

diagnosta laboratoryjny

Poznaj mnie
25887

Magdalena Rutkowska

lekarz weterynarii

Poznaj mnie
25879

Anna Lewandowska

psychiatra dziecięcy

Poznaj mnie
25888

Jolanta Woźniak

prawnik

Poznaj mnie
Pokaż wszystkich
Więcej z kategorii Ciąża
Ciąża bliźniacza dwujajowa tydzień po tygodniu – USG, poród
Kobieta trzyma w dłoni zdjęcie z badania USG w ciąży
Sączenie wód płodowych - objawy i test. Jak długo trwa i kiedy jechać do szpitala?
Kobieta w  ciąży patrząca na usg dziecka
Prowadzenie ciąży - jak wygląda na NFZ i prywatnie? Co przysługuje pacjentce?
Badanie przed porodem
Podobne artykuły
Kobieta w ciąży prezentująca zdjęcia z badania USG
Łożysko na przedniej ścianie - jakiej wielkości jest brzuch i jak czuć ruchy dziecka?
Kobieta w ciąży leży z poduszką do spania
Poduszka ciążowa - C, U, V, J, czy 7? Jaka najlepsza do spania?
Kobieta w ciąży bliźniaczej pokazuje zdjęcie USG
Ciąża bliźniacza - objawy. Jak w nią zajść i kiedy jest widoczna na USG?
Wykonany test ciążowy
Kiedy zrobić test ciążowy i jak go prawidłowo wykonać?
Sfrustrowana para
Ciąża po poronieniu - po jakim czasie można zajść w ciążę?

Reklama


Czym jest TouchCare i jak zmienia życie pacjentów?
Dowiedź się!