Reklama
Czym jest nawracające zapalenie zatok i czym różni się od przewlekłego?
Pacjent, który w okresie jednego roku zmagał się z powtarzającymi epizodami ostrego stanu zapalnego błony śluzowej zatok, które trwały powyżej 10 dni każdy, boryka się z nawracającym zapaleniem zatok.
Prócz tego problemu zdrowotnego wymienić można także przewlekłe zapalenie zatok. Tym odróżnia się od nawracającego zapalenia zatok, że jego objawy trwają powyżej 12 tygodni, a leczenie zachowawcze nie przynosi rezultatu. Podział zapalenia zatok opiera się więc m.in. na kryterium czasowym.
W podziale zaproponowanym przez Lunda z 1995 roku wymienione jest nawracające ostre zapalenie zatok – „ostre” do momentu, gdy kolejne pojawiające się po sobie zakażenia nadają się do leczenia i przemijają, nie pozostawiając zmian w budowie błony śluzowej.
W przypadku, gdy choroba często nawraca, a objawy pojawiają się częściej niż cztery razy w roku, dodatkowo leczenie przestaje być skuteczne, wówczas lekarz może zdiagnozować przewlekły stan zapalny.
Częste pojawiania się objawów choroby może dotyczyć różnych obszarów zatok. W tym kontekście wymienić można nawracające zapalenie zatok:
- sitowych,
- klinowych,
- czołowych,
- szczękowych,
- przynosowych.
Taki podział uwzględnia pojawienie się zapalenia w konkretnym miejscu, w obszarze zatok.
Reklama
Przyczyny nawracającego zapalenia zatok
Zazwyczaj dolegliwość to powikłanie po nieleczonym lub leczonym w niewłaściwy sposób ostrym zapaleniu zatok. Za pojawienie się choroby zatok zwykle odpowiadają infekcje wirusowe, jednakże, gdy choroba nie zostanie powstrzymana w odpowiednim momencie, wówczas w układzie oddechowym zaczynają pojawiać się dodatkowe bakterie oraz grzyby, co przekłada się na rozwój wielu nieprzyjemnych schorzeń.
Niewykryta lub nieodpowiednio leczona alergia także sprzyja nawracaniu zapalenia zatok.
Inne przyczyny zapalenia zatok to:
- skrzywiona przegroda nosa,
- wpływ środowiska (np. zanieczyszczenie powietrza i/lub narażenie w miejscu pracy na czynniki drażniące),
- nadużywanie kropli do nosa,
- procesy zapalne w obrębie zatok wywołane przez choroby zębów,
- niewłaściwe leczenie stomatologiczne.
Tzw. nawracające zatoki to problem, który niejednokrotnie ma związek z przebywaniem w suchym i klimatyzowanym pomieszczeniu.
Reklama
Jakie są objawy nawracającego zapalenia zatok?
Co powinno zwrócić uwagę przy podejrzeniu nawrotów zapalenia zatok? Ten problem zdrowotny wywołuje szereg utrudniających funkcjonowanie objawów. Są to:
- pojawienie się wydzieliny z nosa, w tym ropy, która może ściekać po gardle (nawracające ropne zapalenie zatok) albo nawracającego kataru zatokowego;
- zapalenie błony śluzowej nosa,
- ból zatok,
- ból twarzy,
- anosmia, czyli utrata węchu,
- brak smaku.
Objawy stanu zapalengo to również ból twarzy i uczucie pełnych zatok, ból głowy przypochylaniu, uczucie rozpierania. Choroba może przybrać bardziej zaawansowaną formę i trwać przy każdym epizodzie dłużej. Wówczas pojawia się nawracające przewlekłe zapalenie zatok. Objawom często towarzyszy również ogólne osłabienie, gorączka i rozbicie. Nierzadko nawracające stany zapalne można pomylić z klasycznym przeziębieniem, któremu zresztą też towarzyszyć mogą wskazane tu symptomy.
Reklama
Nawracające zapalenie zatok u dzieci. Jakie są jego rodzaje?
Klasycznymi dolegliwościami występującymi przy nawracającym zapaleniu zatok u dorosłych jest:
- ból przy pochylaniu,
- katar,
- zatkany i niedrożny nos,
- ból gardła,
- kaszel,
- ogólny ból mięśni,
- gorączka.
Jednakże, gdy choruje dziecko, nie zawsze dorosły może szybko zorientować się, co mu dolega. Wówczas warto zwracać uwagę na zachowanie malucha. Pociecha, która ma problemy z zatokami, zazwyczaj staje się markotna, płaczliwa.
Niepokojącym objawem powinien być również brak apetytu, a także zmiana barwy głosu u dziecka. Na zapalenie zatok mogą wskazywać problemy związane z upośledzeniem węchu, a więc trudnościami z wyczuwaniem zapachów. Dziecko może też skarżyć się na ogólne złe samopoczucie.
Zapalenie zatok szczękowych nierzadko mylone jest z bólem lub zapaleniem zęba. Z kolei zapalenie zatok przynosowych objawia się poprzez uporczywy katar, łzawienie czy uczucie zatkanego nosa. Zapalenie zatok czołowych zazwyczaj ma związek z rozpierającym bólem głowy oraz gorączką.
Ogólnym rodzajem problemów z zatokami u dziecka jest sitowe zapalenie zatok. To infekcja która zazwyczaj nie dotyczy osób dorosłych, jednak może zdarzyć się u dzieci, zwłaszcza tych najmłodszych w wieku od 6 do 24 miesięcy. Najczęściej jej przyczyną jest przeniesienie infekcji wirusowej zatok szczękowych na sitowe, a w dalszej kolejności bakteryjne zakażenie wydzieliny przez pałeczki hemofilne typu B. Najczęstsze powikłania tej dolegliwości mają związek z:
- zapaleniem tkanek miękkich,
- obrzękiem powiek,
- zakrzepowym zapaleniem zatoki jamistej mózgu,
- ropniem podkostnym,
- ropniem oczodołu.
Na uwagę zasługuje ropne zapalenie zatok u dzieci, wówczas pociecha zmaga się z cieknącym katarem i ropą spływającą po gardle.
Leczenie zatok u dziecka jest niezbędne, ponieważ stan zapalny zatok u dziecka może być przyczyną poszerzenia się spektrum objawów i wystąpieniach dodatkowych i infekcji na przykład zapalenia oskrzeli czy płuc.
Reklama
Leczenie nawracającego zapalenia zatok
Zanim lekarz wskaże sposoby leczenia zapalenia zatok, najpierw wykona badania diagnostyczne. Aby rozpoznać nawracające zapalenie zatok, jak również zidentyfikować jego przyczyny wykonuje się zazwyczaj rynoskopię (wziernikowanie), tomografię komputerową zatok przynosowych, a także badanie endoskopowe jam nosa. Aby badanie było w pełni wiarygodne, należy zrealizować je w okresie wyciszenia objawów.
Sposoby, które są wykorzystywane do zachowawczego leczenia nawracającego zapalenia zatok to:
- antybiotykoterapia,
- leki mukolityczne,
- leki przeciwzapalne, w tym sterydy,
- leki obkurczające błony śluzową.
Warto pamiętać o domowych sposobach na zapalenie zatok. Jedynym z nich jest płukanie, czyli irygacja.
Co w sytuacji, gdy zaproponowane leczenie zatok przynosowych nie przynosi rezultatu? Wówczas rozwiązaniem może okazać się leczenie chirurgiczne. Jego celem jest usunięcie zmienionej chorobowo błony śluzowej oraz przywrócenie właściwego drenażu zatok.
Ile trwa leczenie nawracającego zapalenia zatok?
Zapalenie zatok rzadko ustępuje samoistnie, dlatego w wielu przypadkach niezbędne okazuje się podawanie tabletek, kropli czy też syropu. Jednocześnie przy długo utrzymujących się objawach podjęcie leczenia jest konieczne, by uniknąć ewentualnych powikłań i przeniesienia się stanu zapalnego na kolejne obszary.
Czas leczenia trwa z reguły do 10 dni, jednak zakażenie wirusowe może trwać dłużej i ulegać stopniowemu łagodzeniu przez kolejne tygodnie. Zwykle nawracające ostre zapalenie zatok trwa do 10 tygodni, natomiast, gdy zapalenie zatok jest dłuższe niż 12 tygodni i wówczas można mówić o nawracającym przewlekłym zapaleniu zatok.
Proces leczenia zależy od zaawansowania stanu zapalnego oraz obszaru, w którym się rozwinął. Zapalenie zatok to uciążliwa choroba, którą trzeba doleczyć, by uniknąć powikłań związanych z nawracaniem tego problemu.
