Mikroplastik w ludzkim mózgu❗ Czy nasz organizm staje się śmietniskiem? 🧠
Mikroplastik w ludzkim mózgu❗ Czy nasz organizm staje się śmietniskiem? 🧠
Mikroplastik w ludzkim mózgu❗ Czy nasz organizm staje się śmietniskiem? 🧠

Jakie są przyczyny oparzeń u dzieci i jak udzielić pierwszej pomocy?

Oparzenia u dzieci mogą być spowodowane wrzątkiem, żelazkiem czy pojawić się na skutek nadmiernego promieniowania UV. Zobacz, jakie uszkodzenia powodują. Przeczytaj, co zrobić, gdy maluch ulegnie wypadkowi.
Oparzenia u dzieci najczęściej są spowodowane wypadkami w kuchni
Źródło: 123RF
W skrócie
  • Oparzenia u dzieci powodują uszkodzenie tkanek – od powierzchownego zniszczenia naskórka, po martwicę skóry, mięśni, a nawet kości.
  • Oparzenia I i II stopnia można opatrzyć samodzielnie, w warunkach domowych, pamiętając, że kluczowe jest schłodzenie newralgicznego miejsca.
  • Na oparzenia stosuje się współcześnie specjalne opatrunki hydrożelowe. Aby przyspieszyć gojenie, może też używać różnego typu maści. Nie mogą one jednak być nakładane na otwarte, sączące rany.
SPRAWDŹ TEŻ: Pierwsza pomoc przy oparzeniach. Jaki zastosować opatrunek, maść i plastry?
Spis treści

Reklama

Oparzenia u dzieci

Oparzenie dziecka jest jednym z najczęstszych urazów, jakich doznają maluchy, intensywnie poznające świat, nie zawsze ostrożne i nie zawsze zdające sobie sprawę z konsekwencji różnych działań.

Gorąca woda, płyta grzewcza, piekarnik, zapałki, żelazko, chemikalia, a nawet słoneczne promienie – wszystko to stanowi potencjalne zagrożenie. Ceną za chwilę nieuwagi jest uraz – uszkodzenie naskórka, skóry, a w skrajnych przypadkach nawet mięśni i kości. Każdy przypadek jest inny i każdy wymaga osobnego postępowania.

Oparzenia, ze względu na rozległość, głębokość i charakter uszkodzeń tkanki, dzieli się na kilka kategorii. I tak:

  • Oparzenie 1 stopnia u dziecka jest powierzchowne, obejmuje jedynie naskórek, szybko się goi, nie pozostawiając blizn. Możliwe jest zaczerwienienie, świąd i lekka bolesność, nie są to jednak objawy groźne i trwałe.
     
  • Oparzenie 2 stopnia u dziecka niszczy nie tylko naskórek, ale też częściowo skórę właściwą. Najbardziej charakterystycznym objawem jest rozległy bąbel. W zależności od głębokości urazu, może goić się z blizną lub bez. Czas regeneracji tkanek wynosi nawet kilka tygodni.
     
  • Oparzenia 3 stopnia – ciężkie, wymagające interwencji lekarskiej, a nawet przeszczepu. Powodują martwicę tkanek skóry oraz mięśni.
     
  • Oparzenia 4 stopnia, najcięższe, z bardzo zaawansowaną martwicą skóry, mięśni, ścięgien, kości.

Oparzenie wrzątkiem u dziecka

Oparzenie wrzątkiem u dziecka to uraz bardzo typowy. Przyczyną najczęściej jest oblanie się wodą z czajnika, bądź garnka w wyniku przypadkowego potrącenia, ściągnięcia naczynia na siebie w czasie zabawy w kuchni.

Do tego należy dodać urazy powodowane przez gorącą wodę z kranu. Warto pamiętać, że groźny jest nie tylko wrzątek. Delikatna skóra dziecka może zostać uszkodzona przy dłuższej ekspozycji na ciecz o temperaturze zaledwie 40 stopni.

A jeśli temperatura przekracza 70 stopni, wystarczy 1-sekundowy kontakt, by doszło do oparzenia. Wypadkom tego typu sprzyja rozbudzona, dziecięca ciekawość i chęć odkrywania świata, ruchliwość, wszędobylskość, przy jednoczesnych niskich kompetencjach poznawczych oraz niezborności ruchów.

Co robić w takiej sytuacji? Gdy zauważysz, że w wyniku oparzenia wrzątkiem u dziecka zeszła skóra, pojawiły się bąble i rumień, przede wszystkim musisz zapobiegać pogłębianiu się urazu. Ciepło stopniowo wnika w ciało, dlatego każda sekunda decyduje o tym, jak rozległe będzie oparzenie.

W ramach pierwszej pomocy, należy zatem natychmiast schłodzić ranę (więcej na ten temat w dalszej części artykułu). Aby zapobiegać tego typu wypadkom, należy zachować podstawowe zasady ostrożności wymagane od osób opiekujących się dziećmi. Maluchy muszą być cały czas pod kontrolą rodzicielską, a jeśli znajdują się w kuchni w czasie gotowania, nie powinny mieć dostępu w okolice kuchenki.

Warto też na wszelki wypadek zamontować specjalne ograniczniki/osłonki, zabezpieczające przed ściągnięciem garnków z płyty.

Reklama

Oparzenia żelazkiem u dzieci

Oparzenie żelazkiem u dziecka ma charakter podobny, jak w przypadku tych powodowanych gorącą wodą – także jest to uraz termiczny. Temperatura jest w tej sytuacji często wyższa, jednak czas ekspozycji z reguły krótszy (woda oblewa ciało, powodując uszkodzenia przez dłuższy czas, natomiast poparzenie gorącym przedmiotem powoduje odruch natychmiastowej „ucieczki”).

W takiej sytuacji oparzenie u dziecka najczęściej jest urazem drugiego stopnia – płytkim bądź głębokim (zależy od temperatury i długości kontaktu). W tym drugim przypadku, pozostałością może być trwała, szpecąca blizna.

Reklama

Oparzenia słoneczne u dzieci

Innego typu urazem są oparzenia słoneczne u dziecka, których przyczyną jest nadmierna ekspozycja na promieniowanie ultrafioletowe. Powierzchowne uszkodzenia, objawiające się silnym zaczerwienieniem, bóle oraz schodzeniem skóry, stanowią efekt działania promieni UVB.

By doszło do oparzenia słonecznego u niemowląt i dzieci kilkuletnich, wystarczy niekiedy kilkanaście minut w ostrym słońcu, latem, w godzinach południowych. Dlatego tak ważne jest, by zabezpieczać dziecięcą skórę kremami ochronnymi o wysokim faktorze, a także unikać dłuższego przebywania na dworze w porze największego oddziaływania słońca (latem, w godzinach 11-15).

Dodatkowo należy pamiętać, że oparzenie mogą wywołać także fale UVA. W tym przypadku objawy nie są widoczne gołym okiem, promieniowanie nie uszkadza bowiem wierzchniej warstwy naskórka. Wnika jednak w głąb, niszcząc skórę właściwą. Dochodzi wówczas do zwiększonego uwalniania wolnych rodników, czyli szkodliwych, reaktywnych form tlenu, odpowiedzialnych m.in. za starzenie się ciała.

Reklama

Pierwsza pomoc przy oparzeniach u dzieci

Oparzenie dziecka jest zazwyczaj urazem poważnym, który pozostawiony bez właściwego zaopatrzenia, może powodować trwałe konsekwencje w postaci szpecących blizn. Dlatego tak ważna jest pierwsza pomoc.

Ciepło penetruje tkanki ludzkiego organizmu, z każdą sekundą wnikając coraz głębiej. Dlatego kluczowe jest zahamowanie tego procesu, najszybciej jak tylko się da. Miejsce urazu należy natychmiast schłodzić.

Najlepszym rozwiązaniem jest zanurzenie skóry w zimnej (ale nie lodowatej) wodzie – doskonale nadaje się do tego celu zwykła woda z kranu o temperaturze 8-18 stopni. Ciało chłodzi się przez około 15.

Jeśli uraz obejmuje tułów, a często tak właśnie jest, dobrze jest umieścić dziecko w wannie i skorzystać z prysznica. Należy jednak pamiętać, że schłodzeniu powinno być poddane jedynie miejsce urazu, a nie cały organizm.

Zamiast wody użyć też można mokrego ręcznika, albo zimnego, metalowego przedmiotu. Nie jest wskazane stosowanie kostek lodu – zbyt niska temperatura może spowodować szok termiczny oraz dodatkowo uszkodzić skórę.

Co ważne – jeśli w miejscu oparzenia pojawią się bąble, nie należy ich przebijać ani usuwać – stanowią one naturalną warstwę ochronną i zapewniają właściwe środowisko dla szybszego gojenia się rany. Uwaga – gdy oparzenie jest bardzo rozległe, należy wezwać pogotowie.

Reklama

Co na oparzenia u dzieci?

Co stosować na oparzenie dla dziecka? Przede wszystkim niezbędne jest opatrzenie miejsca urazu. Najlepiej jest do tego celu użyć opatrunek jałowy (gazę), ewentualnie czyste prześcieradło, bądź inny, podobny materiał.

Zalecane jest też użycie nowoczesnych, aktywnych opatrunków hydrożelowych, w plastrach lub żelu. Są to preparaty na oparzenia składające się w przeważającej mierze z wody. Nie przywierają one rany, ich używanie nie grozi więc dodatkowym mechanicznym urazem.

Efektem ich działania jest:

  • „wyciąganie” ciepła z miejsca urazu
  • pochłanianie wysięku,
  • zapewnienie odpowiedniej wilgotności w miejscu urazu
  • łagodzenie dolegliwości bólowych
  • ochrona przed uszkodzeniami

Reklama

Maść na oparzenia dla dzieci

W późniejszym procesie leczenia można stosować różnego typu maści na oparzenia.

Dla dzieci zalecane są środki zawierające przede wszystkim takie substancje, jak:

  • Panthenol – alkohol polihydroksylowy, analog kwasu pantotenowego, wchodzącego w skład witaminy D. Łagodzi ból, nawilża, przyspiesza regenerację tkanek
  • Alantoina – pochodna mocznika, wykazuje działanie keratolityczne, czyli przyspieszające złuszczanie uszkodzonego naskórka.

Uwaga – maści te ułatwiają naprawę zniszczonych tkanek, nie należy ich jednak stosować na otwarte, sączące rany.

Czytaj również

Bibliografia

  • Alicja Burzec, Eleonora Mess, Maciej Ornat, Maciej Pirogowicz, Oparzenia u dzieci – rodzaje, ocena ciężkości oraz zasady postępowania, Współczesne Pielęgniarstwo i Ochrona Zdrowia 2017 3 98-103
  • Ewa Stanek-Misiąg, Beata Stanek, Kawa, herbata, zupa, grill. Oparzenia u dzieci, https://www.mp.pl/pacjent/pediatria/wywiady/240576,kawa-herbata-zupa-grill-oparzenia-u-dzieci, data dostępu 27 09 2021
  • Wojciech Frosik, Postępowanie Ratownicze w Oparzeniach, Praca dyplomowa, Krakowska Akademia im. Andrzeja Frycza Modrzewskiego, https://repozytorium.ka.edu.pl/bitstream/handle/11315/20590/Frosik_Wojciech_Postepowanie_ratownicze_w_oparzeniach.pdf?sequence=6&isAllowed=y
Piotr  Brzózka - dziennikarz wyróżniony w konkursie Dziennikarz Medyczny Roku 2023
Artykuł napisany przez
Piotr Brzózka - dziennikarz wyróżniony w konkursie Dziennikarz Medyczny Roku 2023
Dziennikarz wyróżniony w konkursie "Dziennikarz Medyczny Roku 2023". Autor tysięcy publikacji o tematyce medycznej, ekonomicznej, politycznej i społecznej. Przez 15 lat związany z Dziennikiem Łódzkim i Polska TheTimes. Z wykształcenia socjolog stosunków politycznych, absolwent Wydziału Ekonomiczno-Socjologicznego Uniwersytetu Łódzkiego. Po godzinach fotografuje, projektuje, maluje, tworzy muzykę.
Pokaż więcej
Czy ten artykuł był dla Ciebie pomocny?
Dziękujemy za przeczytanie naszego artykułu do końca.
Jeśli chcesz być na bieżąco z informacjami na
temat zdrowia i zdrowego stylu życia,
zapraszamy na nasz portal ponownie!
Specjaliści współpracujący z medme
25674

Wojciech Ziółkowski

magister farmacji

Poznaj mnie
25626

Katarzyna Kulig

dermatolog i wenerolog

Poznaj mnie
25675

Marzena Rojek-Ledwoch

dietetyczka, psychodietetyczka

Poznaj mnie
25676

Kamila Pawłowska

dietetyk kliniczny, psychodietetyk

Poznaj mnie
25625

Sylwia Borowska

doktor nauk farmaceutycznych

Poznaj mnie
25886

Magdalena Grosiak

diagnosta laboratoryjny

Poznaj mnie
25887

Magdalena Rutkowska

lekarz weterynarii

Poznaj mnie
25879

Anna Lewandowska

psychiatra dziecięcy

Poznaj mnie
25888

Jolanta Woźniak

prawnik

Poznaj mnie
Pokaż wszystkich
Więcej z kategorii Dziecko
Inhalacje dla dzieci – na katar i chrypkę. Jak robić?
Dziecko z inhalatorem
Odrobaczanie dzieci - na czym polega i czy warto to robić?
Wizualizacja odrobaczonego układu pokarmowego u dziecka
Jakie mogą być przyczyny bólu nóg u dziecka?
Lekarz bada nogi dziecku
Podobne artykuły
Osłabione dziecko leżące na łóżku
Osłabienie u dziecka - jakie ma przyczyny i jak się objawia?
Dziecko z wypryskiem skórnym
Opryszczka u dzieci - skąd się bierze i jak ją wyleczyć?
Ile godzin dziennie dziecko powinno oglądać tv?
Znieczulenie dziecka przez anestezjologa
Anestezjologia w pediatrii - znieczulenie dziecka
Dziecko chrapie w czasie snu
Co pomaga na chrapanie u dziecka i jakie są jego przyczyny?

Reklama


Sonda
Sonda redakcyjna
Czy zauważasz pogorszenie kondycji swoich włosów?
Opakowanie produktu Merz Spezial