Pęknięte szkliwo - czy można je naprawić? Przyczyny pękania i metody leczenia

Reklama

Przyczyny pękania szkliwa

Szkliwo jest najtwardszą ze wszystkich tkanek ludzkiego organizmu. Dzięki temu, pokrywając szczelnie korony, zapewnia zębom ogromną wytrzymałość na uszkodzenia i odporność na ścieranie. Mimo to, pękające szkliwo nie należy wcale do rzadkości. 

Urazy tego typu zazwyczaj mają charakter mechaniczny, nie są związane z chorobami takimi, jak próchnica czy różnego typu stany zapalne. Wyjątek stanowi fluoroza (szczegóły w dalszej części artykułu).

Początek treści sponsorowanej

Dbając o właściwą higienę jamy ustnej, powinniśmy zwrócić szczególną uwagę na najmłodszych. Aby ochronić dzieci przed demineralizacją, warto już od 3. roku życia podawać im codziennie suplement diety wspierający zdrowie zębów. Preparat jest dostępny w postaci tabletek do ssania o smaku truskawkowym. Tabletka dzięki unikalnemu połączeniu opatentowanego, inaktywowanego termicznie liofilizatu bakterii kwasu mlekowego Lactobacillus salivarius HM6 Paradens z ksylitolem i witaminą D, obniża ryzyko wystąpienia próchnicy zębów. Kliknij tutaj aby dowiedzieć się jak chronić zęby u dzieci.

Najczęstsze przyczyny pękania szkliwa to:

• zbyt mocny zgryz, powodowany przez:
  • wady wynikające z nieprawidłowej budowy oraz położenia szczęki i żuchwy;
  • bruksizm, czyli mimowolne, nieświadome zaciskanie zębów oraz zgrzytanie nimi, najczęściej przez sen
  • nieprawidłowe, zbyt wysokie wypełnienie przeciwległego zęba po leczeniu stomatologicznym, powodujące stały, systematyczny nacisk na szkliwo
  • Niedokładne wykonanie elementu protetycznego przeciwległego zęba, co również powoduje mechaniczne uszkadzanie szkliwa;
• mikro urazy powodowane noszeniem aparaty nazębnego;
• uszkodzenia po upadku, uderzeniu i innych tego typu urazach. Pęknięcie szkliwa może wówczas nastąpić w wyniku kontaktu z twardym obiektem lub innymi zębami;
• urazy powodowane jednorazowym nagryzieniem bardzo twardej powierzchni (np. stalowego lub srebrnego widelca) lub systematycznie powtarzanym gryzieniem.

Reklama

Pęknięte szkliwo na jedynkach

Pęknięte szkliwo zęba jest problemem zarówno zdrowotnym, jak też estetycznym. Uszkodzenie warstwy wierzchniej ułatwia przenikanie szkodliwych bakterii do zębiny, co przyspiesza proces rozwoju próchnicy i szybko może zaowocować koniecznością leczenia kanałowego, jeśli tylko dojdzie do zainfekowania miazgi.

Jest to szczególnie uciążliwe, a często bolesne, w przypadku dolnych trzonowców. Natomiast pęknięte szkliwo na jedynce, dwójce, trójce dodatkowo wpływa na wygląd – uśmiechając się pacjent ukazuje w pełnej okazałości wybrakowany ząb, który dodatkowo szybko wybarwia się w miejscu uszkodzenia na ciemny, nieestetyczny kolor.

W przypadku przednich zębów rzadziej w grę wchodzą przyczyny takie, jak nieprawidłowy zgryz, częściej natomiast urazy bezpośrednie, wynikające z uderzenia czy silnego zagryzienia. Powodem może też być wspomniana wyżej fluoroza.

Jest to schorzenie wynikające z nadmiernej podaży fluoru pochodzenia ustrojowego (a więc znajdującego się w organizmie, przyjętego np. pod postacią pokarmu). Pierwiastek ten wykorzystywany jest  przede wszystkim do budowy kości oraz zębów, ale znajdując się w nadmiarze, prowadzi do procesów patologicznych, takich jak odbarwienia czy pękanie szkliwa.

Jak naprawić pęknięte szkliwo?

Popękane zęby wymagają interwencji stomatologicznej. Zaniechanie naprawy grozi takimi konsekwencjami, jak:

• ból w czasie jedzenia, picia, wdychania zimnego powietrza – to efekt odsłonięcia silnie unerwionej zębiny;
• szybszy rozwój próchnicy, a w konsekwencji konieczność leczenia zachowawczego, w tym kanałowego, a wobec ich braku – zapalenie miazgi i tkanek okalających ząb, a nawet jego utrata;
• pęknięcie całego zęba, skutkujące koniecznością usunięcia jego resztek, bądź samoistnym ich wypadnięciem.

A zatem, co robić z pękniętym szkliwem? Zabieg lub seria zabiegów stomatologicznych zaczyna się od oczyszczenia newralgicznego miejsca z płytki nazębnej, kamienia, a w razie konieczności – także próchnicy. Następnie nakłada się specjalny żel fluorkowy, który będzie zabezpieczać ubytek przed dalszymi uszkodzeniami i wnikaniem bakterii, a także łagodzić nadwrażliwość.

Całość może zostać „zalakierowana” substancją zawierając fluor. Wykonuje się też polerowanie, mając wygładzić powierzchnię całego zęba, usunąć widoczne rysy na jego powierzchni, wyrównać koloryt.

W przypadku większych pęknięć, należy się liczyć z tym, że tego typu zabiegi nie wystarczą. Konieczne może być tradycyjne opracowania zęba – zwłaszcza jeśli jest już dotknięty próchnicą -  i założenie wypełnienia. W skrajnych przypadkach ząb nadaje się do całkowitego lub częściowego usunięcia i założenia implantu.

Reklama

Pasta na pęknięte szkliwo

Pacjenci często pytają o pastę odbudowującą szkliwo. Jaka jest najlepsza, najskuteczniejsza, najbezpieczniejsza. Stomatologowie niezmiennie odpowiadają, że taka nie istnieje.

Mimo, że wiele produktów sprzedawanych jest z wykorzystaniem tego typu marketingowych haseł, odbudowa zniszczonego mechanicznie szkliwa nie jest możliwa. Z tej prostej przyczyny, że jest ono tkanką martwą. Nie posiada więc zdolności regeneracji.

Pasta na szkliwo – bo są takie w sprzedaży – w istocie jest preparatem, który ma zabezpieczać oraz przeciwdziałać wrażliwości na ból, temperaturę i powietrze, czyli typowy objaw towarzyszący pęknięciu. Głównym składnikiem pozostaje fluor. Zostało wyżej wspomniane, że pierwiastek ten przyczynia się do choroby, jaką jest fluoroza.

W tym jednak przypadku niebezpieczeństwo takie nie istnieje, pasta do zębów nie jest bowiem połykana, lecz wypluwana. Fluor nie jest więc wchłaniany i nie przedostaje się do zębów drogą ustrojową.