Co to jest polisomnografia?
Polisomnografia to inaczej badanie jakości snu. Podczas tego typu analizy, rejestrowane są procesy zachodzące w organizmie w trakcie snu.
Badane jest m.in. działanie:
- mózgu,
- serca,
- gałek ocznych,
- mięśni i nerwów.
Początek treści sponsorowanej
Dbanie o dobry sen ma ogromne znaczenie dla naszego zdrowia. Zaburzenia snu powodują niechęć do podejmowania jakiejkolwiek aktywności, skutkują popełnianiem błędów oraz wypadkami. Warto zatem zadbać o regularny, zdrowy tryb życia, wygodny materac i spokojne otoczenie ułatwiające zasypianie. Niekiedy zdarzają się sytuacje, kiedy pomimo dbania o higienę snu, potrzebujemy wsparcia przy zasypianiu. Wówczas warto rozważyć lek nasenny z przebadaną klinicznie doksylaminą, która nie uzależnia i jest dostępna bez recepty. Aby sprawdzić skuteczny lek nasenny kliknij tutaj. Pamiętaj, że nasilające problemy ze snem trzeba skonsultować z lekarzem.
Koniec treści sponsorowanejWskazaniami do wykonania polisomnografii są:
- podejrzenie obturacyjnego bezdechu sennego – badanie jest również przeprowadzane u osób, które mierzą się z chrapaniem. Często to pierwszy etap związany z ustalaniem przyczyny chrapania;
- zaburzenia oddychania;
- bezsenność;
- chroniczne zmęczenie pomimo przespania nocy;
- problemy z koncentracją;
- trudności z pamięcią.
Badanie snu to przydatny test także dla pacjentów borykających się z padaczką. Pozwala lepiej przyjrzeć się działaniu ich organizmu w trakcie snu.
Na polisomnografię kierowani są też kierowcy zawodowi oraz operatorzy maszyn. Takie badanie ma na celu wykluczenie w tej grupie obturacyjnego bezdechu sennego.
Poprzez wyniki uzyskane w trakcie polisomnografii lekarz może ocenić skuteczność leczenia zaburzeń snu, np. związanych z nieprawidłowym oddychaniem.
Takie badanie nie tylko pozwala wykluczyć pewne problemy, ale też odkryć ich przyczynę, np. mikro-wybudzenia manifestowane poprzez ruchy mięśni, mogą prowadzić do uczucia zmęczenia w trakcie dnia.
Kiedy natomiast polisomnografia jest niewskazana? Na liście przeciwwskazań udostępnionych na stronach różnych placówek zajmujących się tego typu badaniami znajduje się m.in.:
- założony stały rozrusznik serca;
- arytmia serca;
- choroba naczyń obwodowych;
- migotanie przedsionków;
- zbyt niski wiek – na oficjalnych stronach wielu placówek wykonujących to badanie znaleźć można informację, że nie jest to badanie dla osób niepełnoletnich.
Jak widać, istnieje wiele wskazań, jak również przeciwwskazań do tego, by skorzystać z tego rodzaju badania. Jednocześnie, można też spotkać się z informacją innych ośrodków, że polisomnografia to badanie całkowicie bezpieczne i nie ma żadnych przeciwwskazań do jego wykonania. Ostatecznie, konieczność wykonania takiego testu należy omówić z lekarzem.
Jak wygląda badanie polisomnograficzne? Wyniki
Do badania polisomograficznego kieruje lekarz, który zajmuje się zaburzeniami związanymi ze snem, np. specjalista chorób płuc dostrzegający u pacjenta objawy obturacyjnej choroby płuc (chrapanie, przebudzanie się w nocy).
W polisomnografii wykorzystuje się łącznie 4 inne badania, dzięki którym można rejestrować procesy zachodzące w organizmie pacjenta w czasie rzeczywistym.
Jak wygląda badanie polisomografii i jakie sprzęty się wykorzystuje się w jego trakcie? Już wyjaśniamy. Na poszczególnych częściach ciała pacjenta nakleja się odpowiednie elektrody. Ich zadaniem jest rejestracja czynności, które przebiegają w konkretnych obszarach organizmu.
Badanie polisomnograficzne składa się przede wszystkim z czterech podstawowych testów, które mają na celu:
- zapis czynności serca - wykonuje się elektrokardiografię. Elektrody są mocowane do klatki piersiowej pacjenta;
- analizę bioelektrycznej czynności mózgu - to badanie to elektroencefalografia. W tym celu na głowie pacjenta przymocowuje się elektrody;
- ocenę pracy nerwów i mięśni - elektrody do mierzenia ich działania umieszcza się na nogach i podbródku badanej osoby;
- monitorowanie ruchów gałki ocznej - badanie to elektrookulogram, a elektrody są montowane w okolicach oczu.
Warto pamiętać, że aby mieć pełny obraz stanu zdrowia śniącego, na ciele pacjenta umieszcza się aktygraf i czujnik pulsoksymetryczny w celu badania jego saturacji. Z kolei w pobliżu ust badanego mocowany jest:
- mikrofon do wyłapywania dźwięków wydanych przed pacjenta,
- czujnik analizujący temperaturę i przepływ powietrza.
Podczas badania brana pod uwagę jest też pozycja jaką ma śpiący.
W pracowni polisomnografii zakłada się również badanemu pasy oddechowe. Mają one za zadanie rejestrować wysiłek oddechowy pacjenta. Sen jest monitorowany przez kamerę.
Aby wyniki polisomnografii były wiarygodne trzeba spełnić kilka warunków:
- całe badanie musi trwać minimum 6 godzin,
- pacjent nie powinien mieć skrępowanych ruchów,
- pacjent może mieć możliwość ewentualnego wyjścia do toalety.
Wiesz już, na czym polega badanie snu, ale czy masz świadomość, gdzie wykonuje się takie testy? Wskazanymi do tego miejscami są: szpital albo laboratorium badań snu.
Uproszczoną wersją polisomnografii jest badanie poligraficzne snu (poligrafia), które wyróżnia się mniejszą dokładnością.
W jego trakcie nie wykonuje się:
- elektrookulogramu,
- elektroencefalografii,
- badania napięcia mięśniowego.
Tętno, utlenowanie krwi, przepływ powietrza to elementy, które są monitorowane podczas poligrafii. Wyniki są więc mniej czytelne.
- trudności z zasypianiem,
- częstych przebudzeń nocnych,
- wczesnego budzenia w godzinach porannych związanych ze stresem bądź zmianą stref czasowych.
To jest lek. Dla bezpieczeństwa stosuj go zgodnie z ulotką dołączoną do opakowania. Nie przekraczaj maksymalnej dawki leku. W przypadku wątpliwości skonsultuj się z lekarzem lub farmaceutą.
Polisomnografia w domu. Jak się przygotować?
Badanie polisomonograficzne nie wymaga wcześniejszych, szczególnych przygotowań. Pacjent jednak musi pamiętać o tym, by:
- na dzień przed badaniem nie przyjmować leków nasennych;
- poinformować specjalistę o wszystkich zażywanych preparatach, np. środków psychotropowych, lekach wpływających na napięcie mięśni;
- na kilkanaście godzin przed polisomnografią nie spożywać alkoholu, napojów energetycznych, kawy czy mocnej herbaty;
- zrezygnować z ciężkostrawnych posiłków bezpośrednio przed badaniem.
Wszystkie te czynniki mogłyby zaburzyć wynik. Jednocześnie do placówki zajmującej się badaniem snu pacjent zgłasza się zazwyczaj wieczorem i zdarza się, że nie od razu jest poddawany testom, dlatego wszystkie powyższe przygotowania mogą też odbywać się w miejscu badań. Trzeba jednak ustalić to wcześniej z lekarzem.
Czy istnieje możliwość przeprowadzenia polisomnografii w domu? Ze względu na poziom skomplikowania takiego testu, zwykle w ramach badania snu w domu wykonuje się poligrafię, czyli uproszczone i skrócone przeanalizowanie reakcji ciała.
Jednak taka poligrafia snu w domu może być pierwszym krokiem do tego, by podjąć decyzję o bardziej szczegółowych testach i np. - jeśli będzie to konieczne - o zrealizowaniu polisomnografii prywatnie w wybranej placówce.
Obecnie praktyka opiera się na zlecaniu poligrafii w warunkach domowych. Choć to badanie nie jest tak dokładne jak polisomnografia, to jednak już wyniki poligrafii są wystarczające do tego, by rozpoznać np. obturacyjny bezdech senny. Nie ma więc konieczności hospitalizacji w przypadku badania pod kątem wykrycia tej dolegliwości.
Polisomnografia u dzieci. Jakie wskazania?
Czy wiesz, że wiele placówek zajmujących się badaniem snu wskazuje, że przeciwwskazaniem do wykonania polisomnografii jest wiek poniżej 17 lat? Oznaczałoby to, że dzieci nie powinny korzystać z tego badania. Czy tak jest zawsze? Absolutnie nie.
Wskazaniami do polisomnografii u dzieci są praktycznie te same dolegliwości, które występują u dorosłych. Lekarz może zlecić badanie dziecka podczas snu, gdy będzie podejrzewać u niego np. obturacyjny bezdech senny. Takie skierowanie może pojawić się w przypadku dolegliwości związanych z chrapaniem.
Obecnie – z uwagi na to, że bardzo szczegółowe testy nie są zazwyczaj tak koniecznie – często takie badanie odbywa się w warunkach domowych, z wykorzystaniem specjalnego aparatu, który młody pacjent może mieć założony przez rodziców lub innych opiekunów.
Co więcej, dzieci, które ukończyły 13 lat mogą mieć analizowane wyniki tak, jak osoby dorosłe. Wskazują na to specjaliści z Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego, np. Magdalena Tomaszewska, na łamach „Postępów Nauk Medycznych”.
Cena polisomnografii. Czy jest dostępna na NFZ?
Polisomnografia może być wykonana w ramach umowy placówki medycznej z NFZ. Pamiętaj jednak, że chcąc skorzystać z refundacji, musisz mieć skierowanie do szpitala od lekarza, z którego jasno wynika, że to świadczenie realizowane na Narodowy Fundusz Zdrowia.
Takie badanie wykonasz też prywatnie. Cena polisomnografii różni się w zależności od tego, w jakiej placówce jest realizowana. Zazwyczaj koszt zaczyna się od około 350 zł.
Najlepiej jednak nastawić się na nieco wyższą cenę badania poligraficznego snu z uwagi na to, że nierzadko kliniki nie uwzględniają w niej np. innych dodatkowych usług czy badań realizowanych w trakcie wizyty w takim miejscu.
