ChatGPT został poddany egzaminowi z interny. Wyniki mogą zaskakiwać. Sprawdź❗
ChatGPT został poddany egzaminowi z interny. Wyniki mogą zaskakiwać. Sprawdź❗
ChatGPT został poddany egzaminowi z interny. Wyniki mogą zaskakiwać. Sprawdź❗

Cynk – jak działa na odporność i jak go stosować?

Cynk na odporność działa, stymulując pracę komórek układu immunologicznego. To bardzo ważna funkcja, dzięki której ludzkiemu organizmowi łatwiej jest walczyć z chorobotwórczymi czynnikami. Jak stosować cynk i w jakich produktach go szukać?
Pierwiastek cynku
Źródło: 123RF
W skrócie
  • Cynk jest pierwiastkiem pełniącym w ludzkim organizmie wiele istotnych funkcji, wśród których jest wspieranie prawidłowej pracy układu odpornościowego. Odpowiedzialny jest za dojrzewanie komórek zwalczających czynniki chorobotwórcze.
  • Warto na co dzień dbać o wysoką zawartość cynku w diecie. Jego bogatymi źródłami są m. in. ryby, mięso, produkty zbożowe i rośliny strączkowe.
  • W przypadku niedoboru cynku można stosować jego suplementację. Powszechnie dostępne są produkty z cynkiem w formie syropów, kropli czy tabletek. Pomagają one podnosić odporność w momentach osłabienia organizmu.
SPRAWDŹ TEŻ: Wszystko na temat odporności organizmu. Sprawdź, jak dbać o odporność
Spis treści

Reklama

Jak sprawdza się cynk na odporność?

Cynk jest pierwiastkiem chemicznym naturalnie występującym w ludzkim organizmie i niezbędnym do jego prawidłowego funkcjonowania. Znajduje się w komórkach każdego typu, a najwięcej jest go w skórze, kościach, włosach i czerwonych krwinkach.

Cynk w organizmie człowieka pełni wiele istotnych funkcji:

  • utrzymuje prawidłową przemianę materii,
  • bierze udział w metabolizmie wewnątrzkomórkowym,
  • wspiera płodność (u mężczyzn przyczynia się do większej produkcji plemników, u kobiet wspomaga regulację cyklu miesiączkowego),
  • umożliwia wchłanianie niektórych witamin,
  • działa antyoksydacyjnie, chroniąc komórki przed szkodliwym działaniem wolnych rodników,
  • poprawia pamięć i koncentrację,
  • wspiera pracę ludzkich zmysłów oraz układu krążenia,
  • wspomaga procesy odpornościowe (relacja cynk a odporność jest dla ludzkiego organizmu niezwykle ważna, a niedobór cynku może przyczyniać się do częstszego występowania infekcji, stanów zapalnych i innych chorób).

Cynk na odporność działa w sposób korzystny, wykazując właściwości immunomodulujące. Co to oznacza? Otóż pierwiastek ten niezbędny jest do prawidłowego dojrzewania komórek układu odpornościowego: limfocytów T, fagocytów i tzw. komórek NK (natural killers). Komórki te zwalczają w organizmie wszelkie czynniki chorobotwórcze, zarówno te z zewnątrz, jak i środowiska wewnętrznego, więc ich prawidłowy rozwój jest niezbędny, by mogły pełnić swoją funkcję ochronną.

Reklama

Cynk w jedzeniu na wzmocnienie odporności

Warto na co dzień dbać o odpowiednią zawartość cynku w diecie, by uniknąć jego niedoboru lub konieczności suplementacji. W jakich produktach jest cynk? Największe ilości tego pierwiastka znaleźć można w:

  • mięsie,
  • rybach i owocach morza,
  • pełnoziarnistych produktach zbożowych,
  • orzechach,
  • roślinach strączkowych.

Źródła cynku są na tyle rozmaite, że można dostarczać go organizmowi każdego dnia, stosując przy tym zróżnicowaną, zbilansowaną dietę. Warto również wiedzieć, że jego wchłanianiu sprzyja witamina A, więc jej właściwy poziom również jest bardzo ważny.

Czy cynk w pożywieniu wystarczy, by skutecznie wspierać odporność? Jeżeli jego podaż w produktach spożywczych jest odpowiednio wysoka, nie ma potrzeby dodatkowego suplementowania. Dzienne zapotrzebowanie cynku to 10-13 mg u kobiet i 14-16 mg u mężczyzn. Czynniki, które mogą utrudniać wchłanianie pierwiastka z jedzenia to stres, ciężka praca fizyczna, stosowanie używek czy spożywanie dużych ilości żywności przetworzonej.

Reklama

Suplementacja cynku

Kiedy ilość cynku dostarczana organizmowi z pożywienia jest niewystarczająca lub w przypadkach poważniejszego niedoboru, można suplementować cynk, stosując dostępne na rynku preparaty farmaceutyczne. Jego dostępne w aptekach formy to:

  • cynk w tabletkach – forma bardzo wygodna, w której z reguły dzienna dawna mikroelementu zawarta jest w jednej tabletce lub kapsułce,
  • cynk do ssania – pod postacią tabletek do ssania, niekiedy z dodatkiem substancji odświeżających oddech,
  • cynk w płynie – w postaci syropu, może być przeznaczony dla pacjentów dorosłych lub dzieci,
  • cynk w kroplach – postaci płynnej, dostępny w butelkach z dołączonym kroplomierzem ułatwiającym dawkowanie.

Kupując preparat wspierający odporność, najlepiej jest wybierać cynk organiczny, czyli pochodzący z organicznego źródła. Za najlepiej przyswajalny uważany jest ten pod postacią chelatu aminokwasowego.

Najbardziej miarodajnym sposobem na określeniu poziomu cynku w surowicy krwi jest badanie laboratoryjne. Pozwala ono bardzo dokładnie określić, czy poziom jest właściwy lub jakie są odstępstwa od normy.

Pacjenci przeważnie decydują się na suplementację synku w okresach obniżonej odporności, np. w sezonie jesienno-zimowym. Można w ten sposób stosować preparaty cynkowe, pamiętając jednocześnie, że nadmiar cynku – podobnie jak jego niedobór – jest niekorzystny dla organizmu, w tym dla pracy układu odpornościowego.

Reklama

Cynk dla dzieci

Na rynku farmaceutycznym dostępne również preparaty z cynkiem dla dzieci. Zanim jednak rodzice podadzą produkt dziecku, powinni skonsultować z lekarzem, czy rzeczywiście suplementacja jest potrzebna.

Poziom cynku u dzieci najlepiej jest regulować naturalnie, wprowadzając korzystne zmiany w diecie, natomiast suplementy podawać można w sytuacji poważniejszego niedoboru.

Dostępne w aptekach produkty to przede wszystkim:

  • cynk w kroplach dla dzieci – wybierany dla pacjentów najmłodszych ze względu na niewielką ilość koniecznego do spożycia płynu, niekiedy przeznaczony dla dzieci już od 1. roku życia (jednak zawsze przed podaniem należy zapoznać się z zaleceniami producenta celem sprawdzenia, dla jakiego przedziału wiekowego produkt jest dedykowany),
  • cynk dla dzieci w syropie – forma wygodna szczególnie dla dzieci w wieku przedszkolnym i wczesnoszkolnym,
  • cynk do ssania dla dzieci – w formie tabletek, zazwyczaj o smaku lubianym przez małych pacjentów.

Jaki cynk dla dzieci najlepiej wybrać? Ten o wysokiej przyswajalności, gwarantujący podniesienie poziomu mikroelementu do niezbędnego dla prawidłowej pracy układu odpornościowego. Forma preparatu nie jest istotna, warto więc dobrać ją do indywidualnych preferencji dziecka.

Reklama

Kuracja cynkiem

Jak uzupełnić cynk, gdy jego niedobór w organizmie wpływa niekorzystnie na procesy odpornościowe? Najlepiej wówczas połączyć dietę bogatą w cynk ze stosowaniem właściwego suplementu. Praktyka taka pozwala najszybciej osiągnąć zamierzony efekt.

Dzienna dawka cynku może być różna, w zależności od stopnia niedoboru, dlatego przed rozpoczęciem kuracji najlepiej jest zbadać poziom pierwiastka i poradzić się lekarza w sprawie dawkowania. Jak przyjmować cynk, by maksymalnie podnieść jego skuteczność?

Najlepiej zgodnie z zaleceniami producenta, ponieważ preparaty z cynkiem posiadają też różną jego zawartość. W związku z tym niektóre produkty zalecane są do przyjmowania raz dziennie, inne – dwa razy lub więcej.

Czy warto stosować cynk na przeziębienie? Tak, szczególnie przy pierwszych jego objawach, by wesprzeć komórki układu immunologicznego w walce z rozwijającą się infekcją. Można wówczas sięgnąć po preparat wieloskładnikowy zawierający nie tylko cynk, ale również np. witaminę C.

Czytaj również

Bibliografia

  • I. Mońka, D. Wiechuła, Znaczenie cynku dla organizmu ludzkiego w aspekcie suplementacji tego pierwiastka, Katedra i Zakład Toksykologii i Bioanalizy, Wydział Farmaceutyczny z Oddziałem Medycyny Laboratoryjnej w Sosnowcu, Śląski Uniwersytet Medyczny w Katowicach
  • M. Szcześniak, B. Grimling, J. Meler, Cynk – pierwiastek zdrowia, Katedra i Zakład Technologii Postaci Leku, Uniwersytet Medyczny, Wrocław https://documen.site/download/cynk-pierwiastek-zdrowia_pdf [22.08.2021]
  • Co jeść jesienią?, Serwis Ministerstwa Zdrowia i Narodowego Funduszu Zdrowia https://pacjent.gov.pl/aktualnosc/co-jesc-jesienia [22.08.2021]
  • Schlegel-Zawadzka M.: Cynk-aspekty zdrowotne i lecznicze, przyczyny i objawy niedoborów. Farm. Pol. 2002.
Justyna Gabrysiak-Kula
Artykuł napisany przez
Justyna Gabrysiak-Kula
W 2009 roku zdobyła tytuł magistra kulturoznawstwa Uniwersytetu Łódzkiego. Pierwsze doświadczenia zawodowe zdobyła w Radiu Łódź, współtworząc audycje młodzieżowe. Od kilku lat pracuje jako copywriter, specjalizując się w tematyce medycznej, kosmetycznej, parentingowej i w dziedzinach pokrewnych. Napisała dotąd setki artykułów o zdrowiu. Prywatnie wychowuje dzieci, pływa i czyta książki, choć to właśnie pisanie było zawsze jej ulubionym zajęciem.
Pokaż więcej
Czy ten artykuł był dla Ciebie pomocny?
Dziękujemy za przeczytanie naszego artykułu do końca.
Jeśli chcesz być na bieżąco z informacjami na
temat zdrowia i zdrowego stylu życia,
zapraszamy na nasz portal ponownie!
Więcej z kategorii Minerały
Cytrynian magnezu - co to jest i na co pomaga?
Tabletki zawierające cytrynian magnezu
Błonnik witalny - jak go stosować? Efekty i przeciwwskazania
Zboża bogate w błonnik witalny
Niedobór żelaza - przyczyny, objawy i skutki. Co warto jeść?
Produkty, których spożywanie zapobiega niedoborowi żelaza
Podobne artykuły
Produkty spożywcze zawierające dużo żelaza
Produkty bogate w żelazo - w których produktach spożywczych jest go najwięcej?
Produkty bogate w magnez
Magnez dla dzieci – który jest najlepszy, jak go dawkować?
Produkty bogate w potas
Niedobór potasu - przyczyny i objawy. Jak jest prawidłową ilość tego pierwiastka w organizmie?
Produkty bogate w wapń
Źródła wapnia. Oto produkty bogate w wapń. Sprawdź, co jeść by być zdrowym
Produkty bogate w wapń
Niedobór wapnia – skąd się bierze i czym grozi? Jak go uzupełnić?

Reklama


1/3 kobiet ma niedobór tego pierwiastka 😲
Sprawdź powód!