ChatGPT został poddany egzaminowi z interny. Wyniki mogą zaskakiwać. Sprawdź❗
ChatGPT został poddany egzaminowi z interny. Wyniki mogą zaskakiwać. Sprawdź❗
ChatGPT został poddany egzaminowi z interny. Wyniki mogą zaskakiwać. Sprawdź❗

Niedobór potasu - przyczyny i objawy. Jak jest prawidłową ilość tego pierwiastka w organizmie?

Potas i magnez to jedne z najważniejszych makroelementów warunkujących poprawne działanie organizmu. Mają wpływ m.in. na układ sercowo-krążeniowy, nerwowy oraz mięśniowy. Bez nich dochodzi do zaburzeń funkcjonowania najważniejszych organów. Sprawdź, jakie przyczyny i skutki może mieć niedobór potasu.
Produkty bogate w potas
Źródło: 123RF
W skrócie
  • Potas to pierwiastek, który odpowiada za przekazywanie impulsów między komórkami, a zatem reguluje pracę wszystkich mięśni, w tym także mięśnia sercowego. Jego rola w organizmie jest kluczowa, ponieważ bierze udział w regulacji ciśnienia krwi oraz gospodarki wodnej.
  • Niedobór potasu ściśle wiąże się z niedoborem magnezu, a to przekłada się na pogorszenie kondycji całego organizmu i wystąpienie licznych objawów, takich jak: drżenie mięśni, senność i apatia, zaburzenie pracy serca, podwyższenie ciśnienia krwi, pogorszenie stanu skóry, itd.
  • Niewielki niedobór potasu w ciąży nie jest poważnym stanem, natomiast duże niedobory zdecydowanie powinny wzbudzać niepokój, ponieważ mogą doprowadzić do przedwczesnego porodu, niedotlenienia płodu lub nawet jego śmierci.
SPRAWDŹ TEŻ: Hiperkaliemia, czyli zbyt dużo potasu w organizmie
Spis treści

Potas to jeden z najważniejszych elektrolitów odpowiedzialnych za prawidłowe reakcje całego ciała. Pierwiastek ten odpowiada za przekazywanie impulsów między komórkami, co oznacza, że reguluje pracę wszystkich mięśni, w tym także mięśnia sercowego; jest niezbędny w procesie wzrostu masy mięśniowej.

Spełnia ważną rolę w regulacji ciśnienia krwi oraz gospodarki wodnej. Jego obecność wpływa korzystnie na układ nerwowy i pracę mózgu. Prawidłowe stężenie potasu we krwi wynosi 3,5 - 5,.5 mmol/l. Bardzo duże niedobory potasu są określane jako hipokaliemia.

Pragniemy zaznaczyć, że niedobór pierwiastków w organizmie czyli marko- i mikroelementów, powoduje zaburzenie pracy wszystkich organów i poważne problemy zdrowotne. Dlatego tak ważne jest regularne wykonywanie poszerzonej morfologii w celu monitorowania stanu zdrowia.

Jest to szczególnie istotne obecnie, w czasach, gdy każdy żyje w pośpiechu i stresie. Warto pamiętać o tym, że niedobór jednego pierwiastka wiąże się z niedoborami innego - każdy jest zależny w mniejszym lub większym stopniu od innych marko- i mikroelementów.

Reklama

Objawy i skutki niedobóru potasu

Niedobór potasu jest związany z niedoborem magnezu. W momencie, gdy w organizmie zaczyna brakować potasu, zmniejsza się automatycznie stężenie magnezu we krwi - nie jest on tak dobrze wchłaniany.  

Magnez powinien być przyjmowany w dawkach 300-400 mg na dobę, wraz  z pożywieniem. Pierwiastek ten, podobnie jak potas, utrzymuje komórki w dobrej kondycji. Ma korzystny wpływ na układ nerwowy, reguluje pracę tarczycy, wspomaga pracę układu odpornościowego oraz mózgu, a razem z wapniem i witaminą D buduje masę kostną.

Jego występowanie jest ściśle powiązane nie tylko ze wspomnianym wcześniej wapniem, ale także z potasem. Spadek ilości magnezu we krwi to hipomagnezemia (poziom poniżej 0,7 mmol/).

Niedobór potasu i magnezu przekłada się na pogorszenie kondycji całego organizmu. Wszystkie narządy “odczuwają” brak elektrolitów.  

Objawy niedobóru potasu i magnezu:

  • drżenie mięśni,
  • częste i silne skurcze mięśni,
  • opuchnięcia kończyn,
  • zaburzenia pracy serca (kołatanie),
  • podwyższone ciśnienie krwi,
  • zawroty głowy (niedobór potasu zawroty głowy),
  • zagęszczenie moczu,
  • senność,
  • apatia,
  • ogólne osłabienie,
  • spadek nastroju,
  • rozdrażnienie,
  • wypadanie włosów,
  • łamliwość paznokci,
  • drętwienie lub mrowienie dłoni, stóp,
  • częste, silne migreny,
  • bolesne miesiączki.

Objawy skórne niedoboru potasu :

  • trądzik,
  • wysypka,
  • sucha, szorstka skóra,
  • znaczne pogorszenie wyglądu cery.

Niedobór potasu objawy - raz jeszcze podkreślamy: jeśli zauważysz u siebie objawy niedoboru potasu, skonsultuj się z lekarzem pierwszego kontaktu. Nieleczona hipokaliemia (czyli znacznie obniżona zawartość potasu we krwi), prowadzi do poważnych konsekwencji, między innymi takich jak:

  • upośledzenie funkcji jelit i nerek,
  • arytmia,
  • rabdomioliza, czyli rozpad tkanki mięśniowej,
  • poważne zaburzenia układu nerwowego.

Reklama

Przyczyny niedobóru potasu 

Niedobór potasu w organizmie może być wynikiem przebytej choroby natury gastrycznej, nieodpowiedniego trybu życia lub okresu wzmożonego wysiłku fizycznego oraz stresu. Trudno jest wskazać co powoduje niedobór potasu, ponieważ czynników może być naprawdę wiele.

Całkowicie niemożliwe jest to bez wykonania szczegółowych badań oraz wywiadu z pacjentem. Po zaobserwowaniu u siebie objawów niedoboru potasu, należy zgłosić się do lekarza pierwszego kontaktu, który zleci odpowiednią diagnostykę.

W ten sposób niedobór potasu we krwi zostanie wykryty, a dzięki rozmowie i odpowiednim badaniom znaleziona zostanie jego przyczyna. Celem leczenia będzie uzupełnienie braków i przywrócenie organizmowi równowagi.

Na niedobór potasu najczęściej ma wpływ:

  • stosowanie środków moczopędnych,
  • przyjmowanie leków przeczyszczających,
  • biegunka/ wymioty (np. w wyniku grypy jelitowej lub zatrucia pokarmowego).

Reklama

Niedobór potasu w ciąży

Potas to ważny pierwiastek, którego stężenie trzeba uważnie obserwować szczególnie w czasie ciąży. Aby organizm kobiet  prawidłowo funkcjonował, potrzebuje w tym okresie optymalnych ilości potasu.

Niedobór potasu w ciąży zazwyczaj jest spowodowany wymiotami występującymi u części kobiet w pierwszych miesiącach rozwoju płodu. Na szczęście zazwyczaj są to niewielkie niedobory, które można szybko uzupełnić odpowiednią dietą lub suplementacją. Produkty bogate w potas, które można bezpiecznie spożywać w czasie ciąży, to m. in.: ziemniaki, fasolka, suszone pomidory, suszone owoce (figi, morele, brzoskwinie) i banany, itd.

Typowe objawy zbyt niskiego stężenia potasu u ciężarnej kobiety to skurcze mięśni, drętwienie i mrowienie kończyn, słabość, zmęczenie i zawroty głowy, depresja, nieprawidłowy rytm serca, niskie ciśnienie krwi, suchość skóry, zaparcia oraz obrzęk całego ciała.

Duży niedobór potasu w ciąży może nieść ze sobą poważne i przykre konsekwencje dla płodu. Nadciśnienie związane z niedoborem potasu, które nie zostanie uregulowane, może powodować zaburzenia rozwoju płodu, jego niedotlenienie lub nawet przedwczesny poród. Zaawansowana hipokaliemia może prowadzić do śmierci płodu w łonie matki.

Reklama

Leczenie niedobóru potasu

Leczenie niedoborów potasu polega przede wszystkim na jego suplementacji w celu uzupełnienia braków. W przypadku zaawansowanej hipokaliemii jest to proces trudny i długotrwały. Zazwyczaj jednak niedobory potasu nie osiągają aż tak ekstremalnych poziomów i wystarczy zmiana diety oraz przyjmowanie odpowiednich leków.

Warto pamiętać o skonsultowaniu z lekarzem suplementu, który będzie zawierał dodatkowo magnez oraz inne pierwiastki ułatwiające wchłanianie potasu. Warto sięgać również po napoje bogate w elektrolity oraz zwiększyć spożycie produktów bogatych w potas, takich jak np.: soja i mąka sojowa pełnotłusta, kakao (proszek), banany i morele suszone, nasiona fasoli, otręby pszenne, pistacje, koncentraty pomidorowe, zarodki pszenne, figi suszone, groch, soczewica, rodzynki, daktyle, jabłka, śliwki suszone, pestki dyni, liście pietruszki, orzechy laskowe, czekolada, awokado, itd.

Czytaj również

Bibliografia

  • Interna Szczeklika, pod red. P. Gajewskiego, Medycyna Praktyczna, Kraków 2020
  • Andrzej Chamienia, Gospodarka potasowa — podstawy teoretyczne i codzienna praktyka lekarska, Klinika Nefrologii, Transplantologii i Chorób Wewnętrznych Akademii Medycznej w Gdańsku, Choroby Serca i Naczyń 2004, tom 1, nr 2, 97–107
  • Katarzyna Korzeniowska, Artur Cieślewicz, Anna Jabłecka,
  • Edward Franek, Franciszek Kokot, Hipokaliemia, Choroby Serca i Naczyń 2006, tom 3, nr 4, 203–206
  • McCabe R.D., Young D.B. Potassium inhibits cultured vascular smooth muscle cell proliferation. Am. J. Hypertens. 1994; 7 (4 Pt 1): 346–350. 14. McCabe R.D., Bakarich M.A., Srivastava K.,
Czy ten artykuł był dla Ciebie pomocny?
Dziękujemy za przeczytanie naszego artykułu do końca.
Jeśli chcesz być na bieżąco z informacjami na
temat zdrowia i zdrowego stylu życia,
zapraszamy na nasz portal ponownie!
Więcej z kategorii Minerały
Magnez dla dzieci – który jest najlepszy, jak go dawkować?
Produkty bogate w magnez
Błonnik witalny - jak go stosować? Efekty i przeciwwskazania
Zboża bogate w błonnik witalny
Niedobór żelaza - przyczyny, objawy i skutki. Co warto jeść?
Produkty, których spożywanie zapobiega niedoborowi żelaza
Podobne artykuły
Produkty spożywcze zawierające dużo żelaza
Produkty bogate w żelazo - w których produktach spożywczych jest go najwięcej?
Produkty bogate w wapń
Niedobór wapnia – skąd się bierze i czym grozi? Jak go uzupełnić?
Produkty bogate w potas
Niedobór potasu - przyczyny i objawy. Jak jest prawidłową ilość tego pierwiastka w organizmie?
Produkty bogate w wapń
Źródła wapnia. Oto produkty bogate w wapń. Sprawdź, co jeść by być zdrowym
Tabletki zawierające cytrynian magnezu
Cytrynian magnezu - co to jest i na co pomaga?

Reklama


1/3 kobiet ma niedobór tego pierwiastka 😲
Sprawdź powód!