Najzdrowsze miejsce w internecie

Jak wygląda czerniak paznokcia - jakie ma przyczyny i objawy?

Czerniak paznokcia to wyjątkowo podstępny nowotwór złośliwy. Nie dość, że jest trudny do wykrycia, to dodatkowo daje przerzuty do innych organów. Ponad 50 proc. pacjentów z czerniakiem podpaznokciowym umiera przed upływem 5 lat od postawienia diagnozy. Sprawdź, jak się objawia oraz jak przebiega leczenie.
Kobieta ogląda paznokcie pod lupą
źrodło:123RF
Spis treści

Reklama

Czym jest czerniak paznokcia?

Czerniak paznokcia, nazywany także czerniakiem podpaznokciowym, to stosunkowo rzadki nowotwór złośliwy, wywodzący się z komórek barwnikowych. Po raz pierwszy został opisany w 1834 roku przez francuskiego chirurga A. Boyera. Szacuje się, że stanowi 3 proc. wszystkich czerniaków wykrywanych u ludzi rasy kaukaskiej i nawet 10-17 proc. u osób rasy afrokaraibskiej i żółtej. 

Czerniaki aparatu paznokciowego najczęściej atakują macierz paznokcia, ale mogą także obejmować wał paznokciowy, łożysko paznokcia oraz hyponychium. Nowotwór może rozwinąć się na każdym z palcu, jednakże najczęściej jest wykrywany na kciuku, paluchu oraz palcu wskazującym. 

Objawy czerniaka paznokcia

Jak wygląda czerniak paznokcia? Nowotwór należy do zmian barwnikowych. Zmiany barwnikowe paznokci mogą przybrać postać melanonychii (odkładania się melaniny) lub chromonychii (odkładania się innego barwnika). 

Melanonychię rozpoznaje się najczęściej na podstawie podłużnych barwnikowych prążków, zaczynających się od macierzy i biegnących wzdłuż płytki paznokcia. Rzadziej na postawie poprzecznych prążków. Podłużne lub poprzeczne linie zazwyczaj są koloru szarego, brązowego lub czarnego. Z badań epidemiologicznych wynika, że w 70 proc. przypadków melanonychia jest pierwszym objawem czerniaka na paznokciu. 

Co warto podkreślić, różnego zmiany barwnikowe paznokci obserwuje się w przebiegu chorób układowych, infekcji grzybiczych, na skutek urazów oraz działania leków lub substancji chemicznych, co znacząco utrudnia rozpoznanie czerniaka. Dla wielu lekarzy odróżnienie zmiany łagodnej od złośliwej pozostaje wyzwaniem. 

Pomocny w wykryciu zmiany może być algorytm opracowany przez dr. Levita i wsp., zgodnie z którym wymienia się następujące kryteria świadczące o dużym prawdopodobieństwie czerniaka aparatu paznokciowego:

  • wiek 50-70 lat,
  • obecność prążka barwnikowego na paznokciu w kolorze od brązowego do czarnego o szerokości powyżej 3 mm i nieregularnym brzegach,
  • zmiana szybko rośnie lub powoduje zmiany w budowie morfologicznej paznokcia,
  • zmiana występuje na kciuku, paluchu lub palcu wskazującym,
  • objaw Hutchinsona, czyli obecność melaniny w tkankach otaczających paznokieć,
  • rodzinne występowanie czerniaka.

Reklama

Badanie czerniaka paznokcia

W diagnostyce czerniaka pod paznokciem i na paznokciu zalecana jest dermatoskopia,która jest badaniem mało inwazyjnym, a jednocześnie na tyle dokładnym, by wykryć nowotwór w początkowym stadium. 

W razie zaobserwowania zmiany o cechach czerniaka niezbędne jest wykonanie biopsji paznokcia w celu pobrania wycinka do badania histopatologicznego. Biopsja jest badaniem zdecydowanie bardziej inwazyjnym niż dermoskopia, które może doprowadzić do trwałego zniekształcenia paznokcia. 

Jak długo rozwija się czerniak paznokcia? 

Czerniaki paznokcia rozwijają się bardzo szybko. Co gorsza, ze względu na niecharakterystyczny obraz kliniczny oraz rzadkość występowania, nowotwór jest zazwyczaj wykrywany w zaawansowanym stadium, dlatego rokowania nie są pomyślne. 

Jedynie 20 proc. czerniaków paznokcia i podpaznokciowych jest wykrywanych w I stadium. Ponad 50 proc. pacjentów umiera przed upływem 5 lat od wykrycia nowotworu.

Reklama

Leczenie czerniaka podpaznokciowego 

Leczenie czerniaka podpaznokciowego polega głównie na całkowitej resekcji paznokcia. W większości przypadków usuwa się płytkę paznokcia, łożysko lub macierz, ale należy podkreślić, że zakres resekcji zależy od stopnia zaawansowania nowotworu. W przypadku czerniaka w zaawansowanym stadium często konieczna jest amputacja palca, zwykle na poziomie stawów śródręczno-paliczkowych. 

W ostatnich latach coraz częściej przeprowadza się tzw. zabiegi funkcjonalne techniką chirurgii mikrograficznej Mohsa, które polegają na usunięciu jedynie części paliczka. W ten sposób leczy się czerniaka paznokciowego in situ, jeśli jednak nowotwór dał przerzuty do innych organów, konieczna będzie chemioterapia, radioterapia lub immunoterapia. 

Czerniak paznokcia – przerzuty

Czerniak paznokcia to wyjątkowo podstępny nowotwór złośliwy. Nie dość, że jest trudny do wykrycia, to dodatkowo daje przerzuty do innych organów – m.in. do płuc i narządów trzewnych. Początkowo komórki nowotworowe przedostają się do węzłów chłonnych, a następnie do krwiobiegu, skąd mogą się rozprzestrzenić się po całym ciele. 

Czarniaka paznokcia wykryto między innymi u słynnego muzyka reggae Boba Marleya. Ognisko pierwotne znajdowało się pod paznokciem dużego palca u stopy muzyka, jednakże dało ono przerzuty do wątroby, płuc i mózgu. Ze względów światopoglądowych artysta nie decydował się na leczenie chirurgiczne. Jako rastafarianin Marley wyznawał zasadę jedności ciała, dlatego nie poddał się zabiegowi amputacji. Zmarł w wieku 36 lat, trzy lata po wykryciu nowotworu. 

Czytaj również

Bibliografia

  • Agnieszka Gradzińska, Iwona Pniewska, Jacek Szymańczyk, Zmiany barwnikowe paznokci. diagnostyka różnicowa i postępowanie, Kosmetologia Estetyczna 4 / 2018 / vol. 7.
  • https://www.wprost.pl/tygodnik/10239277/przypadek-boba-marleya-czyli-cena-palca-u-nogi.html
Joanna Woźniak
Artykuł napisany przez
Joanna Woźniak
Dziennikarka i copywriterka, specjalizująca się w tematyce medycznej. Przez blisko pół dekady redaktor i wydawca serwisu internetowego Dziennika Łódzkiego. Współpracowała z łódzkim ośrodkiem TVP. Absolwentka Filozofii oraz Dziennikarstwa i Komunikacji Społecznej na Uniwersytecie Łódzkim. W wolnych chwilach fotografuje kontrasty ulicy i eksperymentuje w kuchni.
Pokaż więcej
Czy ten artykuł był dla Ciebie pomocny?
Dziękujemy za przeczytanie naszego artykułu do końca.
Jeśli chcesz być na bieżąco z informacjami na
temat zdrowia i zdrowego stylu życia,
zapraszamy na nasz portal ponownie!
Więcej z kategorii Zdrowie
Przeczytaj artykuł
Dieta przy nowotworze - jelita grubego, wątroby, płuc oraz prostaty
Potrawy dla pacjenta z nowotworem
Przeczytaj artykuł
Jak rozmawiać z chorym na raka? 5 wskazówek
Kobieta w chustce po chemioterapii
Przeczytaj artykuł
Markery nowotworowe - rodzaje i normy. Czy są wiarygodne?
Osoba w czasie badania markerów nowotworowych
Podobne artykuły
Lekarz pokazuje, gdzie jest zlokalizowany gruczolak przytarczyc
Gruczolak przytarczyc - objawy, USG i leczenie. Czy to rak?
Rak anaplastyczny tarczycy
Rak anaplastyczny tarczycy - objawy i leczenie. Czy boli?
Lekarz bada pacjenta z rakiem serca
Rak serca - objawy u dzieci i dorosłych. Jak wyleczyć?
Studia onkologiczne
Onkologia - droga wielu medycznych szans i możliwości
Może to Cię zainteresuje
Owoce dzikiej róży
Olej z dzikiej róży - właściwości. Jak i na co stosować?
Zabieg operacyjnego przeszczepu trzustki
Przeszczep trzustki - czy jest możliwy i ile się czeka?
Widok kominów z fabryk zanieczyszczających powietrze
Zanieczyszczenia powietrza - źródła. Jaki wpływ na zdrowie?
Felinoterapeutka ze swoim kotem
Felinoterapia - czym jest terapia z kotem i komu może pomóc?

Reklama


Walcz z napięciem nerwowym! 🤬
Kliknij tutaj