Czym jest podgłośniowe zapalenie krtani?
Podgłośniowe zapalenie krtani to stan zapalny obejmujący obszar krtani poniżej strun głosowych. Choroba ta najczęściej dotyka dzieci między 6. miesiącem a 5. rokiem życia, ze szczytem zachorowań w 2. roku życia (za:mp.pl). Chłopcy chorują częściej niż dziewczynki, a większość przypadków odnotowuje się jesienią.
Podgłośniowe zapalenie krtani może również wystąpić u dorosłych, choć zdarza się to znacznie rzadziej. U dorosłych przebieg choroby może być inny niż u dzieci, a objawy mogą być mylone z innymi schorzeniami układu oddechowego.
Ostre podgłośniowe zapalenie krtani może mieć różne nasilenie - od łagodnego do ciężkiego. W przypadkach o ciężkim przebiegu może stanowić stan zagrożenia życia, dlatego tak ważne jest szybkie rozpoznanie i właściwe leczenie.
Reklama
Przyczyny podgłośniowego zapalenia krtani
Najczęstszą przyczyną podgłośniowego zapalenia krtani są wirusy. Do głównych patogenów wywołujących tę chorobę należą:
- wirus paragrypy typu 1 i 3,
- wirus grypy typu A i B,
- adenowirusy,
- wirus RS (syncytialny),
- metapneumowirus.
Zakażenie wirusowe prowadzi do rozwoju stanu zapalnego i obrzęku błony śluzowej górnych dróg oddechowych, co skutkuje zwężeniem okolicy podgłośniowej krtani.
U małych dzieci, ze względu na mniejszą średnicę przestrzeni podgłośniowej, szybciej dochodzi do objawów obturacji.
Czynniki sprzyjające rozwojowi podgłośniowego zapalenia krtani to:
- zmiany ciśnienia, temperatury i wilgotności powietrza,
- zanieczyszczenie środowiska,
- czynniki alergiczne.
- przebywanie w zamkniętych pomieszczeniach, gdzie krąży wiele wirusów
- historia wcześniejszych epizodów podgłośniowego zapalenia krtani.
Reklama
Objawy podgłośniowego zapalenia krtani
Objawy podgłośniowego zapalenia krtani pojawiają się nagle, najczęściej w nocy. Zwykle są poprzedzone infekcją wirusową górnych dróg oddechowych, trwającą 1-2 dni. Do charakterystycznych objawów należą:
- szczekający, suchy kaszel,
- świst wdechowy (stridor),
- chrypka,
- trudności w oddychaniu,
- zaciąganie przestrzeni międzyżebrowych podczas oddychania,
- niepokój dziecka.
W cięższych przypadkach może wystąpić sinica i wyraźne oznaki niewydolności oddechowej. Wówczas należy niezwłocznie szukać pomocy medycznej. Są to objawy, które mogą wskazywać na ciężki przebieg choroby. Gorączka, jeśli występuje, zwykle nie przekracza 40°C.
Warto pamiętać, że podgłośniowe zapalenie krtani u niemowląt może przebiegać nieco inaczej niż u starszych dzieci. U najmłodszych pacjentów objawy mogą być trudniejsze do rozpoznania, dlatego szczególnie ważna jest czujność rodziców i regularne konsultacje z pediatrą.
Reklama
Diagnostyka podgłośniowego zapalenia krtani
Podgłośniowe zapalenie krtani rozpoznaje się głównie na podstawie charakterystycznych objawów. Lekarz podczas badania oceni nasilenie symptomów i stan ogólny dziecka.
W większości przypadków nie są konieczne dodatkowe badania laboratoryjne czy obrazowe, jednak w razie wątpliwości lub w celu wykluczenia innych chorób o podobnych objawach, lekarz może zalecić:
- morfologię krwi,
- zdjęcie RTG szyi.
Badania te pozwalają zróżnicować podgłośniowe zapalenie krtani od innych schorzeń, takich jak zapalenie nagłośni czy bakteryjne zapalenie tchawicy.2
Podgłośniowe zapalenie krtani a inne choroby dróg oddechowych
Podgłośniowe zapalenie krtani może być mylone z innymi chorobami dróg oddechowych, takimi jak zapalenie krtani, oskrzeli czy nagłośni. Kluczowe różnice to:
- zapalenie krtani - zwykle dotyczy obszaru strun głosowych, głównym objawem jest chrypka.
- zapalenie oskrzeli - objawy obejmują głównie dolne drogi oddechowe, charakterystyczny jest mokry kaszel.
- zapalenie nagłośni - jest to stan zagrożenia życia, charakteryzujący się wysoką gorączką, silnym blem gardła i trudnościami w przełykaniu.
Właściwe rozpoznanie jest kluczowe dla odpowiedniego leczenia, dlatego w przypadku wątpliwości zawsze należy skonsultować się z lekarzem.
Reklama
Leczenie podgłośniowego zapalenia krtani
Podgłośniowe zapalenie krtani u dzieci jest szczególnie częste i wymaga specjalnej uwagi ze strony rodziców i lekarzy. Jego leczenie zależy od nasilenia objawów. Podstawowe metody leczenia obejmują:
- podanie steroidów - zwykle deksametazonu w jednej dawce. Działanie sterydów utrzymuje się przez 3-4 dni, co zwykle wystarcza do złagodzenia objawów;
- nebulizację z adrenaliną - skutecznie łagodzi objawy krupu wirusowego, choć jej działanie utrzymuje się tylko przez 1-2 godziny;
- leki przeciwgorączkowe - w przypadku wystąpienia gorączki.
W większości przypadków leczenie może być prowadzone w domu. Jednak w ciężkich przypadkach może być konieczna hospitalizacja, a nawet intubacja dotchawicza i oddech wspomagany.
Ważne jest, aby nie stosować leków przeciwkaszlowych, gdyż mogą one utrudniać odkrztuszanie wydzieliny. Antybiotyki stosuje się jedynie w przypadku nadkażeń bakteryjnych, które występują rzadko.
Domowe sposoby łagodzenia objawów
Oprócz leczenia zaleconego przez lekarza, rodzice mogą pomóc dziecku w domu na kilka sposobów.
Bardzo ważne jest zapewnienie odpowiedniego nawilżenia powietrza w pokoju dziecka, co można osiągnąć za pomocą nawilżacza lub rozwieszając mokre ręczniki. Należy też zadbać o właściwą temperaturę otoczenia, unikając przegrzewania dziecka.
Istotne jest podawanie większej ilości płynów, aby zapobiec odwodnieniu.
Rodzice powinni regularnie kontrolować temperaturę dziecka i w razie potrzeby podawać leki przeciwgorączkowe zalecone przez lekarza.
Reklama
Zapobieganie nawrotom podgłośniowego zapalenia krtani
Niestety, przebycie podgłośniowego zapalenia krtani nie pozostawia trwałej odporności, a choroba ma tendencję do nawrotów.
Aby zmniejszyć ryzyko zachorowania lub nawrotu, warto wprowadzić kilka prostych zasad. Przede wszystkim należy dbać o higienę rąk, zarówno dziecka, jak i osób z jego otoczenia.
Ważne jest również unikanie kontaktu z osobami przeziębionymi.
Wzmacnianie odporności dziecka poprzez zdrową dietę bogatą w witaminy i regularne ćwiczenia na świeżym powietrzu może pomóc w zapobieganiu infekcjom.
Niektóre badania sugerują, że stosowanie suplementów wzmacniających odporność, takich jak witamina D czy probiotyki, może pomóc w zmniejszeniu częstości infekcji dróg oddechowych u dzieci. Oczywiście należy to robić po konsultacji z lekarzem.
Istotne jest także unikanie narażenia na dym tytoniowy i inne zanieczyszczenia powietrza, które mogą podrażniać drogi oddechowe dziecka i zwiększać ryzyko infekcji.
