Reklama
Badania laboratoryjne, które warto wykonywać regularnie
Wiele chorób można rozpoznać na bardzo wczesnym etapie poprzez podstawowe badania laboratoryjne. Wymienia się spośród nich przede wszystkim:
- morfologię – ilościową i jakościową ocenę elementów morfotycznych krwi,
- OB (odczyn Biernackiego) – opadanie krwinek czerwonych w próbce krwi, wskaźnik stanu zapalnego,
- stężenie glukozy we krwi – badanie pod kątem cukrzycy, która rozpoznawana jest coraz częściej,
- badanie ogólne moczu – fizyczną i chemiczną ocenę próbki moczu,
- pomiar poziomu elektrolitów we krwi (potasu, sodu, magnezu, fosforu, wapnia),
- lipidogram (tzw. profil lipidowy) – obejmuje badanie trójglicerydów, cholesterolu całkowitego, lipoprotein o niskiej i wysokiej gęstości (frakcji cholesterolu zawierających odpowiednio LDL i HDL).
Reklama
Inne badania profilaktyczne
Poza badaniami laboratoryjnymi w kalendarzu badań profilaktycznych powinny znaleźć się dodatkowo:
- wizyta u dermatologa w celu kontroli znamion – raz na pół roku,
- kontrola stomatologiczna – raz na pół roku,
- pomiar ciśnienia tętniczego, kontrola masy ciała, ogólne badanie u internisty – raz do roku,
- USG jamy brzusznej,
- RTG klatki piersiowej.
W przypadku osób z wadą wzroku wskazane są kontrole okulistyczne, zgodne z zaleceniami lekarza. Pozostałe osoby po 30. r.ż. powinny stawiać się od czasu do czasu na kontrolę wzroku. U osób po 40. r.ż. lista badań profilaktycznych powiększa się o EKG, czyli o elektrokardiogram, gastroskopię, badanie densytometryczne (gęstości kości raz w ciągu dziesięciolecia). Po ukończeniu 50. r.ż. należy przynajmniej raz na 5 lat poddawać się kolonoskopii. W ramach profilaktyki nowotworów jelita grubego warto również raz do roku wykonywać test na obecność krwi utajonej w kale.
Reklama
Badania dla kobiet i mężczyzn
Istnieją badania profilaktyczne kierowane wyłącznie do kobiet i mężczyzn. Panie raz w miesiącu powinny wykonywać samobadanie piersi, panowie z taką samą częstotliwością samobadanie jąder.
Kobiety raz do roku powinny stawić się u lekarza na badanie ginekologiczne i badanie palpacyjne piersi. Raz na 2 lata wskazane są cytologia, USG przezpochwowe i USG piersi. Panie po 40. r.ż. powinny dodatkowo jednorazowo wykonać badanie poziomu hormonów tarczycy. Po wejściu w 5. dekadę życia do listy kobiecych badań profilaktycznych dochodzą mammografia (raz na 2 lata), jednorazowe badanie hormonów płciowych i coroczne badanie poziomu hormonów tarczycy.
Mężczyźni co mniej więcej 3 lata powinni mieć przeprowadzone badanie jąder przez lekarza. W przypadku mężczyzn po 50. r.ż. wzrasta ryzyko zmian w gruczole krokowym, dlatego wskazane jest dodatkowo badanie prostaty per rectum, które powinno być powtarzane co 2 lata. U panów 50+ raz do roku zaleca się oznaczenie antygenu PSA.