Moczówka prosta należy do rzadkich chorób, które charakteryzują się nadmiernym oddawaniem moczu, czyli tak zwaną poliurią (pacjent może produkować wtedy ponad 3 litry moczu na dobę). Konsekwencją tej choroby może być nadmierne odwodnienie, które nieleczone prowadzi do zaburzeń gospodarki wodno-elektrolitowej organizmu, a w konsekwencji do dalszych niekorzystnych efektów.
Przyczyną tej choroby są nieprawidłowości w działaniu lub wydzielaniu hormonu podwzgórza – wazopresyny, zwanego także hormonem antydiuretycznym.
Co to jest desmopresyna?
Desmopresyna to inaczej deamino-d-arginino-wazopresyna, czyli inaczej mówiąc - analog wazopresyny o podobnym działaniu. Jako że budowa tych cząsteczek jest zbliżona do siebie więc także desmopresyna może działać w organizmie na receptory typowe dla wazopresyny. Przy czym działa ona dłużej i silniej niż naturalny hormon.
Ponieważ ten syntetyczny związek działa wybiórczo głównie na receptory V2, więc nie wywiera ona efektu presyjnego na naczynia krwionośne ani efektu skurczowego na mięśniówkę macicy i przewodu pokarmowego.
Oficjalne wskazania desmopresyny obejmują leczenie:
- moczówki prostej ośrodkowej;
- pierwotnego izolowanego moczenia nocnego u pacjentów po 6 roku życia z prawidłową zdolnością zagęszczania moczu;
- objawowe nokturii u dorosłych, związanej z nocnym wielomoczem (objętość moczu wytwarzanego w nocy przekracza pojemność pęcherza moczowego);
Dawkowanie desmopresyny
Dawkowanie desmopresyny jest zawsze ustalane indywidualne w zależności od stanu zdrowia pacjenta. Przeważnie terapię zaczyna się podając 60 mikrogramów desmopresyny 3 razy na dobę. Następnie utrzymuje się tą dawkę lub podnosi do 120 mikrogramów 3 razy na dobę. Maksymalnie można podawać 720 mikrogramów na dobę.
Należy pamiętać, by w trakcie leczenia tym preparatem ograniczyć przyjmowanie płynów. Leczenie powinno trwać maksymalnie do 3 miesięcy, po czym należy odstawić preparat na tydzień i ocenić rezultaty leczenia. Jeżeli po 4 tygodniach od wprowadzenia leczenia, nie przynosi ono żadnych rezultatów należy przerwać stosowanie desmopresyny.
Interakcje i działania niepożądane desmopresyny
Preparatów desmopresyny powinny unikać osoby uczulone na składnik aktywny, lub jakąkolwiek substancję pomocniczą użytą do produkcji leku. Ponadto uważać muszą osoby z zaburzoną czynnością nerek, z zaburzeniami krzepnięcia czy pacjenci w podeszłym wieku. Osoby chore stosujące desmopresynę nie powinny jednocześnie stosować loperamidu lub karbamazepiny.
Do najczęstszych działań niepożądanych należą:
- nudności,
- wzdęcia,
- bóle brzucha,
- biegunki,
- wymioty,
- bóle i zawroty głowy.
Ponadto czasami dochodzi do hiponatremii, objawów ze strony pęcherza i cewki moczowej, nadciśnienia, problemów ze spaniem i widzeniem, kołatania serca, skurczów i bólów mięśni czy hipokaliemii. W przypadku przedawkowania leku może dojść do zatrzymania wody w organizmie i poważnych zaburzeń gospodarki wodno-elektrolitowej.
Cena desmopresyny
Jedynym miejscem, w którym można otrzymać ten lek jest apteka lub punkt apteczny. Nie ma możliwości otrzymania desmopresyny bez recepty, więc wcześniej konieczna jest wizyta u lekarza. Cena tego leku jest dość wysoka. Bez refundacji może wynosić nawet 800 zł (roztwór do wstrzykiwań). Liofilizaty doustne czy aerozol do nosa kosztują o wiele mniej bo około 100 do 300 złotych w zależności od preparatu.
Możliwe jest jednak uzyskanie 30% refundacji na lek w przypadku wystąpienia pierwotnego, izolowanego moczenia nocnego u pacjentów powyżej 6 r.ż. (lek kosztuje wtedy od 30 do 100 zł). Pacjenci chorujący na moczówkę prostą, przysadkową otrzymają lek z odpłatnością ryczałtową za około 5-10 zł.
