Reklama
Czym jest edukacja zdrowotna w szkołach?
W ostatnich latach coraz głośniej mówi się o potrzebie edukacji, która wychodzi poza tradycyjne przedmioty jak matematyka czy język polski – tak powstała edukacja zdrowotna. Ten nowy przedmiot pojawił się zarówno w szkołach podstawowych, jak i szkołach ponadpodstawowych, obejmując szerokie zagadnienia związane ze zdrowiem fizycznym, zdrowiem psychicznym, społecznym i środowiskowym.
Przedmiot edukacja zdrowotna ma duże znaczenie dla wyposażenia dzieci oraz młodzieży w rzetelną wiedzę, postawy umożliwiające skuteczne dbanie o zdrowie własne i innych osób, a także umiejętności niezbędne do podejmowania świadomych decyzji zdrowotnych – zarówno teraz, jak i w dorosłym życiu. Przedmiot obejmuje profilaktykę uzależnień, zdrowie seksualne oraz profilaktykę chorób zakaźnych.
FAQ: O co chodzi z edukacją zdrowotną?
Edukacja zdrowotna to nowy przedmiot realizowany w szkołach podstawowych i szkołach ponadpodstawowych, którego celem jest wyposażenie uczniów w najważniejsze informacje i umiejętności z zakresu zdrowia, profilaktyki oraz świadomych decyzji zdrowotnych.
FAQ: Czy edukacja zdrowotna będzie obowiązkowa w szkołach?
Od roku szkolnego 2024/2025 edukacja zdrowotna została wprowadzona na poziomie szkoły podstawowej oraz szkół ponadpodstawowych, jednak rodzice mogą zdecydować o wypisaniu dziecka z tych zajęć.
Reklama
Podstawa programowa edukacji zdrowotnej
Podstawy programowe edukacji zdrowotnej opierają się na wytycznych opracowanych przez Ministerstwo Edukacji Narodowej, a także na kluczowych dokumentach WHO czy systemu ochrony zdrowia. Dla różnych etapów edukacyjnych przygotowano oddzielne działy tematyczne i wymagania szczegółowe dotyczące wiedzy, tak aby dostosować zakres programu do poziomu szkoły podstawowej oraz szkół ponadpodstawowych.
W ramach podstawy programowej, przedmiot edukacja zdrowotna obejmuje zarówno profilaktykę chorób zakaźnych, jak i rozwijanie zdrowych nawyków, umiejętności komunikacji między uczniami i kształtowanie bezpiecznych zachowań. Ośrodek Rozwoju Edukacji (ORE) udostępnił na swoich stronach materiały edukacyjne oraz materiały szkoleniowe, w tym scenariusze lekcji i przykładowy program nauczania, które pomagają nauczycielom wdrażać najnowsze standardy nauczania.
FAQ: Czy edukacja zdrowotna zastąpiła inny przedmiot?
Edukacja zdrowotna zastąpiła przedmiot "wychowanie do życia w rodzinie" uzupełniając go i wzbogacając jego program o nowe zagadnienia.
FAQ: Na czym polega lekcja edukacji zdrowotnej?
Lekcja to nie tylko teoria – angażuje uczniów praktycznie, z wykorzystaniem materiałów edukacyjnych i dostępnych scenariuszy lekcji, aktywnie rozwijając ich umiejętności.
Reklama
W jakich klasach będzie nowy przedmiot edukacja zdrowotna?
Nowy przedmiot edukacja zdrowotna pojawi się zarówno w szkołach podstawowych, jak i szkołach ponadpodstawowych: w liceum ogólnokształcącym i branżowej szkole. W klasach IV–VIII w szkołach podstawowych uczniowie będą realizować ten przedmiot, dostosowany do ich wieku i potrzeb rozwojowych. Program nauczania, dostarczony przez Ministerstwo Edukacji Narodowej, jest również wdrażany w szkołach ponadpodstawowych i obejmuje rozszerzone zagadnienia dla młodzieży starszej.
FAQ: Czy edukacja zdrowotna będzie na świadectwie?
Edukacja zdrowotna - jako przedmiot nieobowiązkowy - nie jest oceniana i wpisywana na świadectwo szkolne. Udział w lekcjach nie jest warunkiem promocji do następnej klasy ani ukończenia szkoły.
Reklama
Czy edukacja zdrowotna jest obowiązkowa? Rezygnacja, frekwencja, oceny
Przedmiot edukacja zdrowotna oznacza nowy obowiązek dla uczniów, jednak podstawy prawne przewidują możliwość rezygnacji na wniosek rodziców. Przepisy jasno określają, że obecność na zajęciach i frekwencja rozliczana jest na tych samych zasadach jak w przypadku innych przedmiotów.
Oceny z tego przedmiotu nie są wliczane do średniej, ale widnieją na świadectwie. Jest to rozwiązanie mające na celu zwiększenie udziału młodzieży w zajęciach bez presji egzaminacyjnej.
FAQ: Czy można wypisać dziecko z edukacji zdrowotnej?
Tak, rodzice mogą złożyć deklarację rezygnacji i wypisać dziecko z zajęć zgodnie z podstawami programowymi.
FAQ: Czy z edukacji zdrowotnej będą oceny?
Nauczyciel może stosować system oceniania w formie ocen opisowych lub punktowych w zależności od etapu kształcenia. Oceny jednak nie są zaliczane do średniej rocznej.
Reklama
Kto może uczyć edukacji zdrowotnej i jakie są wymagania dla nauczycieli?
Przedmiot edukacja zdrowotna może być prowadzony przez nauczycieli, którzy spełniają wymagania szczegółowe dotyczące wiedzy z obszaru medycznego, psychologii, profilaktyki czy wychowania. Najczęściej są to nauczyciele biologii, WF-u, ale również pielęgniarki szkolne po studiach podyplomowych lub kursach kwalifikacyjnych, zgodnie z wytycznymi Ministerstwa Edukacji Narodowej.
ORE oraz inne instytucje systemu ochrony zdrowia oferują nauczycielom materiały szkoleniowe i przykładowy program nauczania, które pomagają w zdobyciu odpowiednich kwalifikacji i dostosowaniu zajęć do działów tematycznych i wymagań podstawy programowej.
FAQ: Jacy nauczyciele mogą uczyć edukacji zdrowotnej?
Mogą to być nauczyciele biologii, WF-u oraz wykwalifikowane pielęgniarki szkolne, które spełniają wymagania szczegółowe dotyczące wiedzy.
FAQ: Kto jeszcze może prowadzić edukację zdrowotną?
Osoby po studiach podyplomowych z edukacji zdrowotnej, pedagodzy oraz specjaliści posiadający wiedzę o systemie ochrony zdrowia i zdrowiu publicznym.
Reklama
Jakie tematy i zagadnienia obejmuje program edukacji zdrowotnej?
Przedmiot promuje zdrowy styl życia, rozwijanie postaw umożliwiających skuteczne dbanie o zdrowie oraz wyposażenie dzieci i młodzieży w konkretne umiejętności chroniące przed współczesnymi zagrożeniami cywilizacyjnymi, takimi jak choćby coraz bardziej powszechna otyłość u dzieci. Przykładowy program nauczania przewiduje zarówno zajęcia teoretyczne, jak i warsztaty czy praktyczne ćwiczenia.
Profilaktyka zdrowotna i promocja zdrowia
Ważną rolę w programie stanowi profilaktyka, a w szczególności profilaktyka uzależnień i chorób zakaźnych. Uczniowie poznają znaczenie regularnych szczepień obowiązkowych, aktywności fizycznej, odżywiania oraz sposobów radzenia sobie w sytuacjach zagrożenia.
Bardzo ważnym zagadnieniem poruszanym na lekcjach są dieta dla nastolatków i dorosłych oraz zdrowe nawyki żywieniowe, a także ich wpływ na ogólną kondycję człowieka. Materiały edukacyjne i przykładowy program pozwalają również na rozwijanie postawy umożliwiającej skuteczne dbanie o zdrowie w środowisku szkolnym i domowym.
Zdrowie psychiczne i zdrowy styl życia
Znaczna część zajęć poświęcona jest zdrowiu psychicznemu, radzeniu sobie ze stresem, rozwijaniu umiejętności komunikacji i budowaniu pozytywnych relacji. Program nauczania zakłada także promocję aktywności fizycznej jako wsparcia dla równowagi emocjonalnej. Materiały szkoleniowe wspierają rozwijanie umiejętności niezbędnych do skutecznego dbania o zdrowie psychiczne i społeczne.
FAQ: Jakie są etapy edukacji zdrowotnej?
Program przewiduje stopniowe wprowadzanie kolejnych działów tematycznych, zarówno na poziomie szkoły podstawowej, jak i ponadpodstawowych.
Pierwsza pomoc i bezpieczeństwo
Ważnym elementem programu są praktyczne zajęcia z pierwszej pomocy: RKO, pozycja boczna ustalona, korzystanie z apteczki czy zgłoszenie na 112. Materiały edukacyjne, materiały dostępne na stronach ORE oraz system ochrony zdrowia, ułatwiają wprowadzenie tych tematów w codzienną praktykę szkolną. Umiejętności nabyte podczas tych zajęć mogą pomóc uratować życie własne lub innych osób.
FAQ: Jakie są metody edukacji uczniów?
W programie edukacji zdrowotnej stosuje się m.in. warsztaty, scenariusze lekcji, ćwiczenia praktyczne oraz prezentacje.
FAQ: Czy z edukacji zdrowotnej będą sprawdziany?
Podczas zajęć z edukacji zdrowotnej liczą się przede wszystkim aktywność i zaangażowanie. Na lekcjach nie ma tradycyjnych testów, sprawdzianów ani kartkówek.
Uzależnienia, zdrowie seksualne i higiena osobista
Odrębny blok stanowią tematy związane z uzależnieniami od substancji takich jak nikotyna, alkohol, narkotyki czy uzależnieniem od komputera Internetu. Edukacja zdrowotna obejmuje też zagadnienia związane ze zdrowiem seksualnym, zasadami higieny osobistej i profilaktyką zakażeń. Mają one na celu przygotowanie dzieci i młodzieży do bezpiecznego dojrzewania i wyposażenie ich w umiejętności niezbędne do podejmowania świadomych decyzji w relacjach z innymi osobami.
FAQ: Czy edukacja zdrowotna to to samo co WDŻ?
Nie, przedmiot edukacja zdrowotna to nowoczesny przedmiot, który nie zastępuje wychowania do życia w rodzinie, lecz go uzupełnia o rozwój zdrowia fizycznego, psychicznego i społecznego.
FAQ: Czy posłać dziecko na edukację zdrowotną?
Warto, bo nowy przedmiot promuje zdrowy styl życia, profilaktykę i wyposażenie dzieci w umiejętności potrzebne na całe życie. Każdy rodzic powinien jednak samodzielnie podjąć decyzję, czy chce, by jego dziecko uczestniczyło w tego rodzaju zajęciach.
Reklama
Szkoła jako miejsce kształtowania postaw prozdrowotnych
Szkoły podstawowe oraz ponadpodstawowe stanowią środowisko, w którym uczniowie mają szansę praktycznie wykorzystać zdobytą wiedzę z zakresu edukacji zdrowotnej. W tym miejscu młodzież uczy się, jak stosować zdrowe nawyki w codziennym życiu – od aktywności fizycznej, przez odpowiednią higienę, po świadome wybory żywieniowe.
Szkoły coraz częściej inicjują działania takie jak konkursy, akcje profilaktyczne czy projekty zespołowe, które wzmacniają poczucie odpowiedzialności za zdrowie własne i innych oraz rozwijają umiejętności komunikacji i współpracy w grupie. Współpraca z przedstawicielami systemu ochrony zdrowia umożliwia dzieciom i młodzieży uzyskanie praktycznych wskazówek oraz skorzystanie ze wsparcia ekspertów w zakresie profilaktyki i promocji zdrowia.
Edukacja zdrowotna w praktyce
Przedmiot edukacja zdrowotna prowadzony jest przy użyciu zróżnicowanych metod: od prezentacji multimedialnych, przez scenariusze lekcji, materiały edukacyjne, po działania praktyczne i warsztaty. ORE udostępnił na swoich stronach materiały szkoleniowe dla nauczycieli. Praktyczne podejście pozwala uczniom przyswajać nie tylko rzetelną wiedzę, ale i umiejętności: pracę w grupie, komunikację oraz rozwiązywanie problemów. Zdobyta w tej tematyce wiedza wyposaża młodego człowieka w narzędzia do prowadzenia skutecznej profilaktyki zdrowotnej w dorosłym życiu.
FAQ: Czy po 25 września można wypisać dziecko z edukacji zdrowotnej?
Po 25 września nie można wypisać dziecka z edukacji zdrowotnej w bieżącym roku szkolnym. Będzie to jednak można zrobić na kolejny rok, pod warunkiem złożenia rezygnacji w stosownym terminie.
FAQ: Ile osób wypisało się z edukacji zdrowotnej?
Na ten moment brakuje wystarczająco dokładnych statystyk, by ocenić liczbę osób uczęszczających na zajęcia. Wiadomo jednak, że w niektórych miastach liczba przekracza 80 proc. wszystkich uczniów, ale są też miejsca, gdzie na lekcje przychodzi jedynie 30 proc. dzieci.
Kontrowersje i mity wokół edukacji zdrowotnej
Wokół edukacji zdrowotnej pojawiły się różne kontrowersje. Część rodziców wyraziła zaniepokojenie, czy program nie zastąpi wychowania do życia w rodzinie i czy nie naruszy tradycyjnych wartości. Resort edukacji czy system ochrony zdrowia podkreślają jednak, że program oparty jest na rzetelnej wiedzy medycznej, materiałach edukacyjnych i scenariuszach zatwierdzonych przez ministerstwo edukacji narodowej. Nie ma tu miejsca na propagandę czy szerzenie jakichkolwiek poglądów.
FAQ: Czy można nie zdać z edukacji zdrowotnej?
Nie, przedmiot ma charakter wspierający, opiera się na aktywności i zaangażowaniu uczniów i nie jest oceniany w tradycyjny sposób.
Czy edukacja zdrowotna to dobry pomysł?
Wiele środowisk medycznych, nauczycieli i samych rodziców przychylnie patrzy na wprowadzenie edukacji zdrowotnej do szkół podstawowych oraz szkół ponadpodstawowych. Uważają, że nowy przedmiot wyposaża dzieci i młodzież w niezbędne umiejętności i ważne informacje, które pozwalają ustrzec się przed chorobami (przede wszystkim cywilizacyjnymi i zakaźnymi) oraz różnorodnymi zagrożeniami współczesnego świata.
W przypadku, w którym program przedmiotu nie jest w szkole realizowany w sposób odpowiedni lub gdy metody nauczyciela budzą wątpliwości, warto poinformować o tym wychowawcę klasy lub dyrekcję danej placówki.
