Czym jest gaza opatrunkowa?
Gaza opatrunkowa jest higroskopijnym tworzywem o charakterze opatrunkowym, który najczęściej jest otrzymywany z rzadko przędzonej, wybielonej bawełny. Występuje w dwóch postaciach, jako:
- gaza opatrunkowa jałowa;
- gaza opatrunkowa niejałowa.
Gazy opatrunkowe sprawdzają się jako skuteczny materiał opatrunkowy stosowany do bandażowania ran, do zabezpieczania krwawień oraz poparzeń. Oprócz używania ich do doraźnej „domowej” pomocy czy udzielaniu pierwszej pomocy np. na miejscu wypadku wykorzystuje się je także podczas zabiegów chirurgicznych i ambulatoryjnych.
Jej sława jest słuszna gdyż gaza nie przykleja się do ran krwawiących i pooparzeniowych. Poza tym jest chłonna, przepuszcza powietrze i jest odporna na wysoką temperaturę.
Gaza opatrunkowa jest produktem jednorazowego użytku.
Sprawdź: Opatrunek na oparzenia – pierwsza pomoc przy oparzeniach
Czym jest gaza opatrunkowa jałowa?
Gaza opatrunkowa jałowa to sterylny (czyli poddany procesowi sterylizacji) materiał opatrunkowy, który nie zawiera drobnoustrojów, mogących bytować na innych surowcach w postaci wegetatywnej czy przetrwalnikowej. Taki rodzaj gazy nie posiada bakterii, grzybów, pleśni, pierwotniaków oraz wirusów, itp.
Wyróżnia się dwa rodzaje sterylizacji: chemiczną i radiacyjną. Sterylizacja chemiczna polega na zastosowaniu silnego gazu – tlenku etylenu. Natomiast w sterylizacji radiacyjnej stosuje się promieniowanie jonizujące.
Należy jednak mieć świadomość, że nawet najdokładniejsza sterylizacja nie jest w stanie wybić całkowicie ewentualnych komórek chorobotwórczych organizmów. Uznaje się, że jako jałowy traktuje się taki materiał, w którym możliwość przetrwania wspomnianych komórek graniczy z jednostką 10 -6.
Czym jest gaza opatrunkowa niejałowa?
Gaza opatrunkowa niejałowa to opatrunek bez sterylizacji, zatem można go stosować na zraniony, poparzony i zmieniony fragment skóry po uprzednim zdezynfekowaniu tego miejsca. Gaza niejałowa podobnie jak jałowa jest chłonna, przepuszczająca powietrze, gładka, wytrzymała na wysokie temperatury i pobielona nadtlenkiem wodoru
W aptece można otrzymać różne rozmiary tych opatrunków: 1m2, 1/2m2 i 1/4m2
Gaza opatrunkowa na krwawienia
Gaza opatrunkowa na krwawienia ma zastosowanie zarówno w przypadku delikatnych, niegroźnych ran, jak i poważniejszych zranień. W tym pierwszym przypadku na ranę wystarczy nałożyć opatrunek, najlepiej jałowy i użyć gazy opatrunkowej w celu przytrzymania go w niezmienionej pozycji. W tej drugiej sytuacji właściwe jest użycie jałowej gazy opatrunkowej i dociśnięcie jej np. opaską uciskową aby jak najszybciej zatamować krwawienie (opatrunek uciskowy). Należy pamiętać, iż takie postępowanie całkowicie hamuje dopływ krwi, a wraz z nią tlenu i innych potrzebnych substancji do zablokowanej części ciała. Dlatego ten rodzaj opatrywania ran należy stosować z rozwagą i dokładnym odmierzaniem czasu trwania ucisku.
Zobacz też: Maść na odciski – na stopach. Jaka maść na odciski?
Gaza opatrunkowa do bandażowania ran
Gaza opatrunkowa służy do bandażowania ran, wówczas stanowi opatrunek osłaniający przed kontaktem z zanieczyszczeniami zewnętrznymi oraz tamujący wypływ krwi i innych płynów ustrojowych z rany. Najczęściej ten rodzaj opatrunku stosuje się w przypadku m.in. urazów oka, głowy, otarć, oparzeń, złamań otwartych kości.
Istnieją jeszcze inne typy opatrunków, w których można wykorzystać gazę jałową lub niejałową, a są to: opatrunek obłożeniowy, uciskowy i procowy.
Opatrunek obłożeniowy znajduje zastosowanie np. przy złamaniach kończyn i przy ranach z ciałem obcym. Wówczas gazę przykłada się do chorego miejsca, stabilizuje np. deską lub kilkoma zwiniętymi bandażami i zabezpiecza przed przesuwaniem się tego elementu opaską elastyczną.
Opatrunek procowy natomiast nakłada się w sytuacji np. urazu nosa. Gazę przykłada się do nosa i bandażuje pół głowy – od ucha do ucha.
Gaza opatrunkowa na poparzenia
Zwłaszcza lekkie poparzenia o I lub II stopniu intensywności można z powodzeniem wyciszać stosując m.in. jałową gazę opatrunkową. Bezpośrednio po oparzeniu skóry należy ją schłodzić pod bieżącą, zimną wodą (można również wykorzystać do tego zimną herbatę lub mleko). Czynność tę wykonujemy do momentu aż poparzony fragment ciała przestanie piec. Następnie osuszamy oparzone miejsce gazą jałową i nakładamy opatrunek (czysty i suchy, najlepiej – jałowy), który zabezpieczamy przed przesuwaniem się.
