Co oznacza kłucie w głowie?
Silne, niezwykle bolesne kłucie w głowie o charakterze incydentalnym i napadowym jest jednym z najsłabiej rozpoznanych i wyjaśnionych zaburzeń funkcjonowania organizmu człowieka.
W odróżnieniu od dolegliwości występujących w przebiegu migreny, zaburzeń nerwicowych, udaru mózgu czy chorób nowotworowych, w tym przypadku ból głowy jest nie tyle objawem, co schorzeniem samym w sobie. W klasyfikacjach medycznych pierwotnie problem ten został określony mianem „idiopatycznego kłującego ból głowy”, od 2004 roku zaś ból ten nazywa się „pierwotnym” (ang.: Primary Stabbing Headache).
Jego etiologia i patogeneza pozostają w dużej mierze niewyjaśnione, a naukowcy do dziś poruszają się na płaszczyźnie jedynie hipotez, mimo iż badania w tej materii prowadzone są od 40 lat. Nieznana jest też skala zjawiska, jako że znaczny odsetek osób zmagających się z tym problemem nigdy nie zgłasza się po pomoc do lekarza.
Dodatkowo – schorzenia tego nie leczy się, co ma związek zarówno w jego niegroźnym charakterem, jak też brakiem znajomości mechanizmów stojących u jego podstaw.
Przyczyny kłucia w głowie
W przypadku Primary Stabbing Headache, przyczyny kłucia w głowie są nieznane. Naukowcy nie określi jak dotąd żadnego istotnego czynnika etiopatologicznego wywołującego tego typu reakcje.
Zakłucia nie pozostawiają żadnych zmian, które były widoczne w badaniu obrazowym. Współcześnie najbardziej uprawdopodobnione jest przekonanie, iż problem ten należy rozpatrywać w kategoriach nerwobólu, a więc podrażnienia zakończeń nerwowych.
Inna hipoteza źródeł dysfunkcji upatruje w zakłóceniu pracy ośrodków w mózgu odpowiedzialnych za odczuwanie bólu.
Kłucie z tyłu głowy, z prawej, z lewej strony
Pierwotny kłujący ból głowy odczuwany jest przez pacjentów jako krótkotrwały, przeszywający, zazwyczaj o bardzo dużym natężeniu. Przypomina ukłucie igłą.
Często objaw ten wzbudza silne uczucie niepokoju, może powodować tachykardię, w szczególności u osób koncentrujących się na swoim stanie zdrowia czy cierpiących na zaburzenia lękowe (w takiej sytuacji lekarz może przepisać pacjentowi środki farmakologiczne tłumiące odczuwanie strachu).
Często pojawia się tego typu ostry ból z tyłu głowy, w części potylicznej, ale nie jest to regułą. Symptomatyczna dla tego schorzenia jest bowiem swego rodzaju migracja objawów. Zakłucia mogą więc być odczuwalne w różnych miejscach czaszki – oprócz potylicy, często są to również skronie, czy szczyt głowy.
Pole oddziaływania jest bardzo niewielkie, zazwyczaj nie przekraczające 1 centymetra kwadratowego. Typowy czas trwania to około 1 sekundy, rzadko zdarza się, by ból utrzymywał się powyżej 5 sek.
Zazwyczaj nie występują żadne inne objawy, co odróżnia Primary Stabbing Headache od dolegliwości związanych z innymi chorobami. Dla przykładu - osoby cierpiące na migrenę uskarżają się dodatkowo na:
- zaburzenia widzenia (tzw. aura),
- światłowstręt,
- nadwrażliwość na dotyk,
- radykalne obniżenie tzw. napędu życiowego.
Kłucie w głowie w jednym miejscu
Primary Stabbing Headache u niektórych pacjentów nie migruje, lecz występuje w określonej, niezmiennej lokalizacji. Częściej jednak kłucie w głowie w jednym miejscu wskazuje na rozwój innego schorzenia. Zwłaszcza jeśli tego typu incydenty mają charakter nawracający, regularny lub zwiększający swoją częstotliwość.
W takiej sytuacji niezbędna jest wizyta u neurologa i diagnoza pod kątem wykluczenia lub potwierdzenia takich schorzeń, jak:
- rak mózgu;
- miażdżyca mózgu z ryzykiem udaru;
- neuralgia nerwu trójdzielnego;
- migrena.
Z powyższych najgroźniejsze są dwa pierwsze, jeśli jednak chodzi o symptomy, szczególnie gwałtownie objawia się neuralgia, zwana też rwą twarzową – jest to zapalenie nerwu rozciągającego się między okolicą skroniową, a środkową częścią dolnej szczęki.
Skrajnie silne i regularne zakłucia, albo wręcz ciągły ból, pojawiają się wówczas po jednej stronie twarzoczaszki. Bardzo intensywne doznania towarzyszą też napadom migreny.
Ból i w tym przypadku jest napadowy, a częstotliwość tego typu incydentów jest bardzo duża – występują one w trwających około 48-72 godzin cyklach. Typową lokalizacją są okolice oczodołów.
Kłucie w głowie a nerwica
Uczucie kłucia w głowie może też być wywołane nerwicą. Zaburzenie ma wówczas charakter psychosomatyczny. Problem tego typu pojawia się u osób z lękowym zaburzeniem osobowości, wykazujących się daleko posuniętą obawą o własne zdrowie i życie (niekoniecznie uświadomioną).
Napięcie nerwowe powoduje szereg reakcji organizmu (m.in. zwiększony wyrzut adrenaliny, zwanej hormonem walki lub ucieczki), przekładających się na różnego rodzaju dolegliwości.
Choć są one dojmujące i często niepokojące (zwłaszcza, jeśli lokują się w takich miejscach, jak czaszka czy klatka piersiowa), same w sobie nie są jednak groźne.
Bóle psychogenne leczy się nie u neurologa, lecz psychiatry, ewentualnie skorzystać można też z pomocy psychologa. W terapii stosowane są między innymi leki z grupy selektywnych inhibitorów wychwytu zwrotnego serotoniny, a także benzodiazepiny (uwaga na jej silnie uzależniające działanie).
Kłucie w głowie od kręgosłupa
Kłujący ból głowy często może być wynikiem dolegliwośći ulokowanej w kręgosłupie.
Znacząco mogą wpływać na niego:
- siedzący tryb życia,
- napięcie mięśni,
- stres,
- zwyrodnienia kręgosłupa,
- przeciążenie szyjnego odcinka kręgosłupa.
