Ten zakaz obowiązuje już w niektórych krajach. Czy zostanie wprowadzony również w Polsce? Sprawdź❗
Ten zakaz obowiązuje już w niektórych krajach. Czy zostanie wprowadzony również w Polsce? Sprawdź❗
Ten zakaz obowiązuje już w niektórych krajach. Czy zostanie wprowadzony również w Polsce? Sprawdź❗

Metronidazol: dawkowanie, działanie, skutki uboczne. Na co?

Metronidazol to jeden z wielu chemioterapeutyków o silnym działaniu przeciwbakteryjnym. Jednak jego zastosowanie jest dużo szersze i nie ogranicza się tylko do zwalczania bakterii. Na co jeszcze działa? Czy można też stosować metronidazol na pasożyty?
Metronidazol w tabletkach
źrodło:123RF
Spis treści

Reklama

Co to jest metronidazol? 

Metronidazol to chemioterapeutyk zaliczany do grupy pochodnych nitroimidazolu. Substancja ta działa pierwotniakobójczo oraz bakteriobójczo (jednakże wrażliwe są tylko bakterie beztlenowe). 

Niektórzy pacjenci zastanawiają się czy metronidazol to antybiotykOdpowiedź nie jest taka jednoznaczna, gdyż jest on chemioterapeutykiem. Oznacza to, że jest to całkowicie syntetyczny lek, niemający naturalnego odpowiednika w przyrodzie, a który działa przeciwdrobnoustrojowo. Także nie można oficjalnie stwierdzić, że metronidazol jest antybiotykiem

Wysoka skuteczność działania oraz względne bezpieczeństwo stosowania powoduje, że opinie metronidazolu są wśród ekspertów bardzo pochlebne.

Reklama

Na co działa metronidazol? 

Działanie metronidazolu polega na wnikaniu do wnętrza komórki, gdzie ulega on redukcji do wysoce reaktywnych, toksycznych związków. Uszkadzają one DNA drobnoustrojów, co w konsekwencji prowadzi do ich śmierci. Jak wspomniano wcześniej głównym obszarem działania tego leku są bakterie beztlenowe takie jak Bacteroides, Clostridium, Eubacterium  Gardnella vulgaris oraz pierwotniaki Trichomonas, Entamoeba histolytica, Gardia lamblia Bulantidium. 

Tak szerokie spektrum działania powoduje, że stosowanie metronidazolu zaleca się w przypadku:

  • rzęsistkowicy układu moczowo-płciowego zarówno u mężczyzn jak i kobiet
  • bakteryjnego zapalenia pochwy
  • lambliozy
  • amebozy
  • ostrego, wrzodziejącego zapalenia dziąseł oraz ostrego zakażenia okołozębowego
  • owrzodzeń kończyn dolnych i odleżyn
  • choroby wrzodowej z dodatkowym zakażeniem Helicobacter pylori
  • zapobiegania zakażeniom pooperacyjnym, które mogą być spowodowane bakteriami beztlenowymi

Dodatkowo można stosować również maść metronidazol na trądzik, gdyż zwalcza on drobnoustroje powodujące wykwity.Jest to kolejnewskazanie metronidazoluw jego i tak szerokim wachlarzu zastosowań. 

Jednak pomimo wielu gotowych preparatów, które posiadają w swoim składzie metronidazol jest on także surowcem farmaceutycznym. Na podstawie odpowiedniej recepty można z niego wykonać lek robiony przez farmaceutę w każdej aptece posiadającej odpowiednią izbę recepturową. Surowcem jest wtedy metronidazol w proszku. 

Odpowiednio przeszkolony farmaceuta może na podstawie recepty lekarskiej wykonać z metronidazolem:

  • maść, 
  • żel, 
  • krem, 
  • globulki, 
  • czopki,
  • czy maść do oczu. 

Tabletki metronidazolu są również bardzo istotnym elementem zwalczania zakażenia bakterią Helicobacter pylori, będącą jednym z powodów wrzodów żołądka. Istnieją takżetabletki dopochwowe z metronidazolem, które oprócz tego leku zawierają dodatkowo chlorchinaldon. 

Takie zastosowanie dopochwowe metronidazolu ma na celu zwalczanie silnych infekcji intymnych wywołanych jednocześnie przez grzyby, bakterie i pierwotniaki. Chlorchinaldon musiał zostać dodany do składu tego preparatu, gdyż sam metronidazol na grzybicę nie działa. W ekstremalnych przypadkach ciężkich zakażeń lekarz może jeszcze zalecić kroplówkę z metronidazolem do podania dożylnego.

Reklama

Jakie mogą być skutki uboczne metronidazolu?

Lek metronidazol jest względnie bezpieczny, mimo wszystko jednak bardzo rzadko mogą zdarzyć się pewne działania niepożądane jak np.:

  • reakcje anafilaktyczne (w tym również takie zagrażające życiu), 
  • zaburzenia hematologiczne,
  • zaburzenia neurologiczne (omdlenia, zawroty głowy, zaburzenia koordynacji, zaburzenia widzenia). 

Częściej jednak dochodzi do łagodnych stanów uczuleniowych jak na przykład pokrzywka w miejscu zastosowania, świąd, zaczerwienienie skóry lub po podaniu doustnym zaburzenia układu pokarmowego (bóle brzucha, wzdęcia, wymioty, biegunki, metaliczny posmak w ustach).

Reklama

Przeciwwskazania do stosowania metronidazolu

Jednak nie zawsze jest możliwość zastosowania tego leku. Nie powinno się stosować metronidazolu w ciąży, a w szczególności w pierwszym trymestrze. W późniejszym okresie to lekarz zawsze musi ocenić ewentualne ryzyko zanim zastosuje ten lek. 

Jeśli chodzi o stosowanie metronidazolu a karmienie piersiąto również jest to silnie przeciwwskazane. Substancja ta bardzo łatwo penetruje przez łożysko, także do tkanek, narządów i płynów ustrojowych, w tym do mleka matki. Ponieważ wykazuje on podobne działanie do sulfiramu, nie zaleca się spożywania alkoholu w trakcie trwania terapii – może dojść do niepożądanej reakcji disulfiramowej  (ostrej nietolerancji alkoholu).

Dawkowanie metronidazolu zawsze ustala lekarz. Wszystko jest uzależnione od jednostki chorobowej na którą ma zostać zastosowany, formy leku czy stanu chorego. Można także stosować metronidazol dla dzieci,choć zawsze pod kontrolą lekarza i to on ustala odpowiednie dawkowanie biorąc głównie pod uwagę masę dziecka.

Reklama

Czy metronidazol można kupić bez recepty? 

W tym momencie lek ten jest dostępny tylko za okazaniem recepty lekarskiej, bez której to nie może zostać wcześniej wydany. 

W takim razie gdzie kupić metronidazol? Jedynymi punktami, w których można nabyć ten lek są tylko apteki. Czy jest jakiś zamiennik metronidazolu bez recepty?Niestety, w Polsce przyjęło się raczej, że jeśli jakaś substancja jest na receptę to wszystkie jej zamienniki są także na receptę. Również w przypadku metronidazolu, bez receptynie otrzyma się żadnego preparatu z nim w składzie.

Cena metronidazolu w zależności od rodzaju preparatu i apteki może być różna. Trzeba jednak liczyć się raczej z wydatkiem kilkudziesięciu złotych. Do każdego opakowania dołączona jest ulotka, którą także zawsze warto przeczytać.

Reklama

Leki i preparaty zawierające metronidazol

[link url="https://www.medme.pl/artykuly/amoksycylina-dawkowanie-i-dzialanie-na-co-leki-i-preparaty,73503.html"]Amoksycylina: dawkowanie i działanie. Na co leki i preparaty?[/link

Czytaj również

Bibliografia

  • Janiec W.; Farmakodynamika, podręcznik dla studentów farmacji; 2008; 1225-1226
  • Rang H.P., Dale M.M.; Farmakologia; Wydanie 2; 2012; 655
Mgr farm. Wojciech Ziółkowski
Artykuł napisany przez
Mgr farm. Wojciech Ziółkowski
Magister farmacji. Pracuje w aptece ogólnodostępnej oraz kieruje Działem Farmacji Centrum Okulistycznego. Aktywny członek samorządu aptekarskiego W czasie siedmioletniej pracy zawodowej rozwiązał nieskończoną ilość problemów z zakresu stosowania leków oraz prowadzenia właściwej terapii. W swojej pracy stawia na bezpośredni i partnerski kontakt z pacjentem, co umożliwia mu jasne przekazywanie medycznych zaleceń. Interesuje się interakcjami lekowymi oraz bezpieczeństwem terapii, zwolennik metod opartych na EBM (Evidence Based Medicine). Prywatnie szczęśliwy mąż, tata Krzysia oraz fan piłki nożnej i gotowania.
Pokaż więcej
Czy ten artykuł był dla Ciebie pomocny?
Dziękujemy za przeczytanie naszego artykułu do końca.
Jeśli chcesz być na bieżąco z informacjami na
temat zdrowia i zdrowego stylu życia,
zapraszamy na nasz portal ponownie!
Więcej z kategorii Substancje czynne
Cyklopiroksolamina w kosmetykach. Jakie ma właściwości i zastosowanie?
Substancja kosmetyczna o nazwie cyklopiroksolamina
Na co działa cefuroksym? Dawkowanie i skutki uboczne
Wzór chemiczny cefuroksymy
Diosmina - czym jest i na co pomaga? Działanie, dawkowanie i skutki uboczne
Kobieta z żylakami na nogach
Podobne artykuły
Kobieta zakrapla oczy
Gentamycyna - na co działa? Dawkowanie i skutki uboczne
Stopy z grzybicą
Nystatyna - jak długo stosować? Dawkowanie i skutki uboczne
Mężczyzna boi się własnego cienia
Wenlafaksyna: kiedy zaczyna działać? Dawkowanie, odstawienie
Ascorbinian sodu na łyżeczce
Askorbinian sodu – dawkowanie, zastosowanie i szkodliwość
Substancja kosmetyczna o nazwie cyklopiroksolamina
Cyklopiroksolamina w kosmetykach. Jakie ma właściwości i zastosowanie?

Reklama


Skąd się bierze "uczulenie na fruktozę"? 🍎
Dowiedź się!