Zmiany w programie Profilaktyka 40 PLUS. Co nowego w 2024 roku? Sprawdź❗
Zmiany w programie Profilaktyka 40 PLUS. Co nowego w 2024 roku? Sprawdź❗
Zmiany w programie Profilaktyka 40 PLUS. Co nowego w 2024 roku? Sprawdź❗

Czerwone plamy na nogach. Co może być przyczyną ich powstawania?

Czerwone plamy na nogach to poważny powód do zaniepokojenia. Przyczyną może być alergia, ale też stan zapalny naczyń, niewydolność żylna, miażdżyca, cukrzyca, borelioza. Zobacz, jak rozpoznać i różnicować czerwone plamy na udach, łydkach, kostkach i stopach.
Kobieca noga z czerwonymi plamami
źródło:123RF
W skrócie
  • Czerwone plamy na nogach mogą świadczyć o szeregu różnych schorzeń dotykających nasz organizm.
  • Powodem ich powstania mogą być m.in. dolegliwości dermatologiczne, alergiczne czy naczyniowe. Sprawdź, z czego jeszcze mogą wynikać.
  • Wystąpienie czerwonych plam na nogach powinno być powodem do niepokoju i konsultacji z lekarzem. Dlaczego?
SPRAWDŹ TEŻ: O czym mogą świadczyć czerwone kropki na ciele?
Spis treści

Reklama

Od czego robią się czerwone plamy na nogach? Najczęstsze przyczyny

Czerwone plamy na nogach, w zależności od umiejscowienia, wyglądu i nasilenia, świadczyć mogą o toczących organizm schorzeniach dermatologicznych, alergicznych, naczyniowych, hematologicznych, metabolicznych, autoimmunologicznych i innych.

Wymienić w tym kontekście można między innymi takie problemy zdrowotne, jak: 

  • Rumień wędrujący (np. w przebiegu boreliozy)
  • Rumień obrączkowaty odśrodkowy
  • Układowe zapalenie naczyń, w tym:
    • Plamica Schönleina-Henocha
    • Krioglobulinowe zapalenie naczyń
  • Niewydolność żylna nóg
  • Zapalenie mieszków włosowych
  • Wysypka, pokrzywka alergiczna
  • Toczeń rumieniowaty
  • Reumatoidalne zapalenie stawów
  • Łuszczyca
  • Grzybica
  • Miażdżyca
  • Atopowe zapalenie skóry
  • Poparzenie (np. pokrzywą, barszczem Sosnowskiego)
  • Pieluszkowe zapalenie skóry

Reklama

Co oznaczają swędzące czerwone plamy na nogach? 

Swędzące, czerwone plamy na nogach, płaskie lub lekko uwypuklone, mogą być skórną manifestacją IgE-zależnej reakcji alergicznej, zwłaszcza jeśli pojawiają się nagle. Typowym objawem uczulenia jest tzw. pokrzywka, możliwe jest też wystąpienie niewielkich krostek.

Bezpośrednią przyczyną wystąpienia plam na nogach bynajmniej nie musi być bezpośrednia alergia kontaktowa. Inne potencjalne powody, to:

  • alergia pokarmowa, w tym przede wszystkim uczulenie na białka znajdujące się mleku, orzechach, kakao, truskawkach czy cytrusach,
  • alergia wziewna, w tym uczulenie na pyłki roślin, butujące w kurzu roztocza, sierść zwierząt domowych etc.

Reakcję tego typu łatwo jest rozpoznać, jeśli pacjent ma zdiagnozowaną alergię i wie, że miał styczność z czynnikiem uczulającym. Co istotne, objawy uczulenia w postaci czerwonych plam na nogach zanikają w ciągu 24 godzin od ustania kontaktu z alergenem.

Reklama

Czego objawem są suche czerwone plamy na nogach?

Suche czerwone plamy na nogach to typowy objaw łuszczycy. Jest to przewlekła i niebezpieczna choroba, u której źródeł leży przyspieszony i zaburzony proces rogowacenia naskórka oraz występowanie nieprawidłowych reakcji zapalnych.

Do potencjalnych czynników etiologicznych zalicza się determinanty genetyczne, immunologiczne oraz środowiskowe. Wśród kilkudziesięciu odmian łuszczycy, przynajmniej kilka lokuje się w obrębie kończyn dolnych. Są to:

  • łuszczyca zwykła dłoni i stóp,
  • łuszczyca krostkowa ograniczona dłoni i stóp,
  • krostkowe zapalenie skóry palców,
  • łuszczyca zwykła plackowata,
  • łuszczyca zwykła odwrócona.

Typową lokalizacją dla trzech pierwszych z nich są stopy, natomiast łuszczyca plackowata i odwrócona objawiają się m.in. po wewnętrznej i zewnętrznej stronie kolan. Z rzadka tego typu zmiany obejmują inne części kończyn, w tym uda, łydki i kostki.

W przebiegu łuszczycy suche plamy na skórze mają postać lekko wyniosłych czerwonych guzków, pokrytych białymi lub srebrnymi łuskami, często występujących na rumieniowym podłożu. Wykwity mogą zlewać się w większe ogniska, z czasem tworząc twarde, bolesne i pękające skorupy.

W przypadku łuszczycy krostkowej, dodatkowo występują wypukłe wykwity wypełnione jałową treścią. 

Reklama

Czerwone plamy na piszczelach i łydkach

Czerwone plamy na piszczelach i łydkachzachodzące obficie na kostki i stopymogą być objawem plamicy Schönleina-Henocha, zwanej też nabytą naczyniową skazą krwotoczną.

Jest to choroba typowo dziecięca - ponad 90 procent wszystkich jej przypadków stwierdzanych jest u pacjentów poniżej 10 roku życia. Plamica zaliczana jest do schorzeń zbiorczo definiowanych jak układowe zapalenie naczyń.

W tym przypadku stan zapalny obejmuje naczynia włosowate. Czerwone plamy na łydkach i stopach są bardzo ciemne, niekiedy wręcz filetowe, wyraźnie odgraniczone od podłoża. Mogą być duże i płaskie, ale też mniejsze i wybrzuszone, przybierając postać wybroczyn.

Oprócz objawów zewnętrznych, występują też z różnym nasileniem wewnętrzne. Należą do nich:

  • krwawienia wewnętrzne,
  • krwiomocz,
  • bóle brzucha,
  • biegunka,
  • zaburzenie pracy nerek.

Plamica Schönleina-Henocha samoistnie ustępuje w ciągu kilku tygodni. Zazwyczaj ma przebieg łagodny, aczkolwiek u około 3 procent pacjentów w ciągu 10 lat od zachorowania dochodzi do ostrej niewydolności nerek.

Reklama

Czerwone plamy na udach, pośladkach i łydkach

U pacjentów w przedziale wiekowym 40-50 lat, w szczególności u kobiet, wyraźne czerwone plamy na udach, łydkach, kolanach i pośladkach świadczyć mogą o rozwoju schorzenia znanego jako krioglobulinowe zapalenie naczyń. Jest to choroba rzadka, ale niebezpieczna.

Powodowana jest obecnością we krwi tzw. krioglobulin, czyli specyficznych przeciwciał klasy IgM lub IgE, wytrącających się w temperaturze 37 stopni Celsjusza, w przebiegu takich chorób, jak:

  • wirusowe zapalenie wątroby typu C, rzadziej B,
  • zakażenie wirusem HIV,
  • zakażenia bakteryjne,
  • reumatoidalne zapalenie stawów,
  • toczeń rumieniowaty układowy,
  • szpiczak mnogi.

W przebiegu krioglobulinowego  zapalenia naczyń obserwuje się na nogach silną i gęstą plamicę uniesioną – zmiany skórne są ciemne i nie bledną na skutek ucisku. Oprócz tego pojawiają się  silne bóle stawowe i uczucie ogólnego osłabienia.

Często występującym schorzeniem współwystępującym jest kłębuszkowe zapalenie nerek. 

Reklama

Czerwone plamy na kostkach nóg

Sine, fioletowe oraz intensywnie czerwone plamy na kostkach nóg, zwłaszcza u osób w średnim i starszym wieku, mogą być objawem postępującej miażdżycy.

Jest to choroba, której istotą jest zawężanie światła naczyń krwionośnych, do czego dochodzi na skutek wieloletniego procesu odkładania się lipidów i włóknika. W szczególności narażone na miażdżycę są osoby:

  • cierpiące na nadciśnienie,
  • zmagające się otyłością,
  • spożywające duże ilości nasyconych kwasów tłuszczowych,
  • prowadzące siedzący tryb życia.

Istnieje kilka postaci choroby, która oprócz naczyń wiecowych i mózgu, atakuje też kończyny dolne.

Do typowych objawów, oprócz ciemnych plam w dolnej części nóg, należy też tzw. chromanie przestankowe, czyli bolesność łydek występująca pierwotnie w czasie wysiłku fizycznego, a z czasem niezależnie od podejmowanej aktywności.

Nieleczona miażdżyca kończyn może prowadzić do tragicznych konsekwencji, z amputacją nóg a nawet śmiercią włącznie.

Reklama

Czerwone plamy na nogach u starszej osoby

Czerwone plamy na nogach u osoby starszej, mało aktywnej, otyłej, często są też manifestacją przewlekłej niewydolności żylnej. Choroba powodowana jest zaburzeniem funkcjonowania zastawek, w wyniku czego krew cofa się do kończyn, silnie napierając na ściany naczyń krwionośnych.

Efektem tego są zmiany naczyniowe (żylaki) oraz skórne. Jeśli chodzi o te drugie, w kolejnych etapach następują po sobie takie objawy, jak:

  • uczucie ciężkości w nogach,
  • obrzęki kostek i stóp,
  • czerwone plamy, wypryski i przebarwienia na skórze,
  • cienkość i suchość skóry,
  • owrzodzenie kończyn, podlegające nadkażeniom bakteryjnym.

Przewlekła niewydolność żylna jest uznawana za jedną z chorób cywilizacyjnych. Z różnym natężeniem występuje u przeszło 50 proc. kobiet i 30 proc. mężczyzn. 

Co jest przyczyną dużych czerwonych plam na nogach?

Duże czerwone plamy na nogach występują po ugryzieniu kleszcza. Będąca tego następstwem choroba, jaką jest borelioza, skutkuje szeregiem objawów skórnych oraz wewnątrzustrojowych. Jednym z nich jest tak zwany rumień wędrujący (Erythema migrans). 

W ciągu 3-30 dni występuje on u około 30-60 procent osób, które zostały ukąszone przez tego groźnego pajęczaka. U dzieci lokuje się w górnych partiach ciała, natomiast u dorosłych bardzo często obejmuje kończyny dolne i okolice pachwin.

Kształtem rumień przypomina tarczę strzelniczą. W jego środkowej partii znajduje się czerwone ognisko, otoczone obwódką jasnej, niezmienionej chorobowo skóry i jeszcze jednym, zewnętrznym, wyraźnie zaczerwienionym kręgiem.  Towarzyszą temu inne objawy, takie jak:

  • gorączka,
  • dreszcze,
  • bóle mięśni i stawów,
  • bóle głowy,
  • złe samopoczucie.

Czytaj również

Bibliografia

  • Sarah L. Johnston, Czy pacjent jest chory na układowe zapalenie naczyń? Medycyna po Dyplomie 2012/04.
  • Anna Adamowicz-Salach, Plamica Schönleina-Henocha – nabyta naczyniowa skaza krwotoczna, Pediatria po Dyplomie 2012/06.
  • Elżbieta Łastowiecka-Moras, Przewlekła niewydolność żylna kończyn dolnych - schorzenie związane z rodzajem wykonywanej pracy, Bezpieczeństwo Pracy – Nauka i Praktyka, nr 6, 2015.
  • Faisal A. Arain, Leslie T. Cooper Jr, Miażdżyca tętnic obwodowych: diagnostyka i leczenie, Medycyna po dyplomie, vo 19, nr 6, czerwiec 2010.
  • Żaneta Smoleńska, Anna Matyjasek, Zbigniew Zdrojewski, Borelioza — najnowsze rekomendacje w diagnostyce i leczeniu, Forum Reumatol. 2016, tom 2, nr 2.
Piotr  Brzózka - dziennikarz wyróżniony w konkursie Dziennikarz Medyczny Roku 2023
Artykuł napisany przez
Piotr Brzózka - dziennikarz wyróżniony w konkursie Dziennikarz Medyczny Roku 2023
Dziennikarz wyróżniony w konkursie "Dziennikarz Medyczny Roku 2023". Autor tysięcy publikacji o tematyce medycznej, ekonomicznej, politycznej i społecznej. Przez 15 lat związany z Dziennikiem Łódzkim i Polska TheTimes. Z wykształcenia socjolog stosunków politycznych, absolwent Wydziału Ekonomiczno-Socjologicznego Uniwersytetu Łódzkiego. Po godzinach fotografuje, projektuje, maluje, tworzy muzykę.
Pokaż więcej
Czy ten artykuł był dla Ciebie pomocny?
Dziękujemy za przeczytanie naszego artykułu do końca.
Jeśli chcesz być na bieżąco z informacjami na
temat zdrowia i zdrowego stylu życia,
zapraszamy na nasz portal ponownie!
Więcej z kategorii Choroby i zmiany skórne
Narośl na skórze - jak usunąć i czy istnieją na to domowe sposoby? Rodzaje
Kobieta z naroślami na skórze twarzy
Kaszka na twarzy - u niemowlaka i dorosłych. Przyczyny
Kaszka na czole
Rumieniec na twarzy to nie zawsze oznaka zdrowia! Kiedy powinien budzić niepokój?
Podobne artykuły
Dziecko z wysypkową chorobą zakaźną
Rumień zakaźny u dzieci i dorosłych - jak wygląda, ile trwa?
Wysypka pęcherzowa na skórze
Bąble na skórze – skąd się biorą i jak sobie z nimi radzić?
Mężczyzna z krostami na plecach
Swędzące krostki - na ciele. Sprawdź, co oznaczają
Kobieta ze spuchniętą wargą
Spuchnięta warga - przyczyny. Jak leczyć dolną i górną?
Kobietę swędzą nogi
Swędzenie nóg - co oznacza i jak mu zaradzić? Przyczyny, leczenie i domowe sposoby

Reklama


Jak świętować pierwszy dzień wiosny?
Sprawdź!