Naukowcy odkryli prosty sposób jak zmniejszyć ryzyko chorób serca aż o 20% ❤️‍🩹 Dowiedz się więcej!
Naukowcy odkryli prosty sposób jak zmniejszyć ryzyko chorób serca aż o 20% ❤️‍🩹 Dowiedz się więcej!
Naukowcy odkryli prosty sposób jak zmniejszyć ryzyko chorób serca aż o 20% ❤️‍🩹 Dowiedz się więcej!

Alergia na miód - skąd się bierze? Objawy i przyczyny w różnym wieku

Uczulenie na miód pojawia się dość rzadko i najczęściej nie występuje samodzielnie. To rodzaj uczulenia, które towarzyszy innym alergiom. Sam miód nie uczula, a jego właściwości alergiczne związane z domieszką pyłków roślin, części ciała pszczół czy grzybów. Przeczytaj, co uczula i jakie daje objawy.
Miód powodujący uczulenie i alergię
Źródło: 123RF
W skrócie
  • Uczulenie na miód najczęściej pojawia się, jako efekt alergii krzyżowej, czyli w wyniku połączenia z innym alergenem.
  • Sam miód nie uczula, a jego działanie alergiczne jest głównie związane z zawartymi w nim substancjami.
  • Najczęściej uczula miód spadziowy, który nie powstaje z nektaru, a tylko ze spadzi iglastej lub liściastej. To lepka wydzielina miodówek, mszyc i czerwców, która przyciąga pszczoły.
Spis treści

Czy można mieć uczulenie na miód?

Zdecydowanie tak. Reakcja alergiczna może pojawić się nie tylko po spożyciu miodu, ale także po zastosowaniu produktów zawierających miód w swym składzie, na przykład kosmetyki czy leki.

Alergia na miód nie pojawia się zbyt często i najczęściej dotyczy osób, które już borykają się z innymi uczuleniami.

Przykładem są osoby dotknięte nietolerancją pokarmową lub cierpiące na sezonowe uczulenia, wywoływane przez pyłki roślin.

Uczulenie na miód nie pojawia się u osób zdrowych i jest dość rzadką reakcja alergiczną. Jego szkodliwe działanie uzależnione jest także od wielu innych czynników, jak ilość spożytego miodu, jego rodzaj i indywidualne cechy organizmu.

Uczulenie na miód to nieprawidłowa reakcja na niektóre składniki, których pszczoły używają do produkcji miodu. Sam produkt nie uczula, ale już substancje, które wchodzą w jego skład tak.

Zaliczyć do nich należy:

  • jad pszczeli,
  • wydzieliny gruczołów pszczół,
  • nektar kwiatowy,
  • pyłki kwiatów, traw i drzew,
  • zarodniki grzybów pleśniowych,
  • białko pszczele,
  • kawałki pszczelich odwłoków,
  • zanieczyszczenia pyłkiem kwiatowym bylicy, mniszka, słonecznika czy nawłoci,
  • zanieczyszczenia zarodnikami grzybów pleśniowych lub grzybami drożdżoidalnymi.

Alergia na miód jest ściśle powiązana z procesem wytwarzania miodu przez pszczoły. Powstaje on z nektaru kwiatów lub z soku żywych części roślin.

Pszczoły zbieraczki zbierają nektar lub spadź do specjalnego wola miodowego, a pszczoły robotnice uwalniają. W tym procesie przekazują także swoje enzymy pszczele. Większość tych składników ma cechy alergizujące i w konsekwencji w sprzyjających warunkach mogą doprowadzić do reakcji uczuleniowej.

Do najczęściej uczulających miodów zaliczyć należy:

  • spadziowy - niebezpieczny dla osób uczulonych na pyłki drzew i kwiatów,
  • lipowy - wywołuje reakcje alergiczne u osób uczulonych na pyłki drzew i kwiatów lipy,
  • rzepakowy - uczula głównie osoby, które borykają się z alergią na pyłki roślin krzyżowych, jak kapusta czy rzodkiewki,
  • gryczany - niewskazany dla osób uczulonych na pyłki roślin astrowatych, jak rumianek lub krwawnik,
  • wrzosowy - wywołuje reakcję alergiczną u osób uczulonych na pyłki wrzosu.

Kto jest szczególnie narażony na pojawienie się alergii na miód?

Alergia na miód pojawia się u osób, które już cierpią z powodu innej alergii. Co to oznacza? Uczulenie na miód występuje u osób uczulonych na konkretne składniki pożywienia, jad pszczeli, pyłki roślin, pleśń czy roztocza kurzu domowego.

Najbardziej narażone są osoby, borykające się z alergią na pyłki kwiatów, traw, chwastów i drzew. Istnieje szczególne powiązanie pomiędzy alergią na pyłki a miodem. Niewskazane jest spożywanie takich produktów, które w sposób krzyżowy reagują z pyłkami traw. To oznacza, iż właśnie ci alergicy zdecydowanie nie powinni jeść miodu.

Miód jest także szczególnie niebezpieczny dla osób, które uczula jad owadów z uwagi na obecność w nim kawałków pszczelich odwłoków.

Spożycie miodu może doprowadzić do alergii krzyżowej.  Jaki jest mechanizm jej powstawania?

Alergia krzyżowa, nazywana także reakcją krzyżową to odpowiedź układu odpornościowego w postaci reakcji uczuleniowej u konkretnej osoby po „wprowadzeniu” do jej organizmu różnych alergenów.

Na początku reakcję alergiczną wywołuje konkretny alergen, na który uczulona jest dana osoba (np. pyłki lipy), a następnie w połączeniu z drugim antygenem o podobnej budowie, ale wywodzącym się z innego źródła (np. miód lipowy) taka reakcja się podwaja.

Cechą charakterystyczną reakcji krzyżowej jest nasilenie objawów alergicznych u osób cierpiących na alergię wziewną, kontaktową lub skórną.

Pamiętajmy - alergia krzyżowa występuje w momencie, kiedy jeden z alergenów połączy się z przeciwciałami innego alergenu, wykazującego podobną budowę, ale jednak pochodzącego z innego źródła.

Przykłady alergii krzyżowej z miodem:

  • alergia pokarmowa na seler, orzechy laskowe i wanilię,
  • sezonowe zapalenie błon śluzowych spojówek i nosa,
  • alergia na pyłki kwiatowe,
  • alergia na białko jadu pszczelego.

Reklama

Jakie objawy daje uczulenie na miód?

Alergia na miód objawia się na różne sposoby. Poszczególne objawy można podzielić na kilka grup, dotyczących różnych układów naszego organizmu.

Uczulenie na miód może wywołać objawy oddechowe:

  • kaszel,
  • skurcze oskrzeli,
  • obrzęk nosa,
  • obrzęk gardła,
  • katar i wydzielina z nosa,
  • duszności.

Do objawów alergii na miód o charakterze dermatologicznym zaliczamy:

  • pokrzywkę,
  • wysypkę
  • zaczerwienie skóry,
  • świąd skóry,
  • obrzęk naczynioruchowy, czyli obrzmienie skóry i znajdujących się pod nią tkanek,
  • obrzęk ust i powiek.

Do objawów gastrycznych zaliczamy:

  • biegunkę,
  • wymioty,
  • bóle brzucha.

Bardzo często pojawiają się także bóle głowy, rozdrażnienie czy uczucie ogólnego osłabienia i rozbicia. Niebezpieczną reakcją organizmu jest wstrząs anafilaktyczny. To szybko rozwijająca się reakcja ogólnoustrojowa organizmu na antygen (w tym przypadku miód), która przebiega z dość dużym spadkiem ciśnienia tętniczego, powodującym zagrożenie życia.

Reklama

Uczulenie na miód u dzieci

Uczulenie na miód pojawia się także u dzieci. Najczęściej jest efektem alergii krzyżowej i daje takie same objawy, jak u dorosłych.

Do objawów alergii na miód u dziecka zaliczamy:

  • czerwoną pokrzywkę na skórze,
  • świąd całego ciała,
  • obrzęk warg, nosa, powiek i gardła,
  • problemy z oddychaniem,
  • bóle brzucha i wymioty,
  • gorączkę,
  • ogólne osłabienie,
  • wstrząs anafilaktyczny.

Kwestia uczulenia u dziecka to sprawa bardzo indywidualna, rodzice powinni dokładnie czytać etykiety na miodach. Należy pamiętać, iż nie wolno podawać miodu dzieciom poniżej 12 miesiąca życia.

W miodzie może znajdować się jad kiełbasiany, czyli bakterie Clostridium botulinum. To one produkują neurotoksynę, nazywana też botuliną. Układ odpornościowy tak małego dziecka nie radzi sobie jeszcze z tą toksyną.

U maluchów może doprowadzić do botulizmu, czyli choroby zagrażającej życiu dziecka i porażającej nerwy. Przed ukończeniem roku miód nie powinien być dodawany do pokarmów, napojów lub mieszanek dla niemowląt.

Reklama

Co zrobić przy uczuleniu na miód?

Czy da się wyleczyć alergię na miód? W procesie leczenia można łagodzić objawy uczulenia, a jedynym sposobem ułatwiającym wyleczenie alergii jest odczulanie. Jakakolwiek kuracja powinna być zawsze przeprowadzana pod kontrolą lekarza i zgodnie z jego zaleceniami.

Co zrobić po zaobserwowaniu uczulenia na miód? Jeśli zauważymy niepokojące objawy po spożyciu miodu należy go przede wszystkim wyeliminować z diety.

Początkiem całego procesu leczenia uczulenia na miód jest wykonanie testów alergicznych. Nieprzyjemne objawy łagodzone są lekami przeciwalergicznymi (antyhistaminowymi), których zadaniem jest blokowanie substancji pośredniczących w przebiegu reakcji alergicznej.

Niektórzy stosują metodę, polegająca na odczulaniu za pomocą miodu, ale zawsze powinna być skonsultowana z lekarzem. Taką terapię należy przeprowadzić na miesiąc lub dwa przed okresem pylenia.

Spożycie miodu rozpoczynamy od minimalnych dawek, które stopniowo zwiększamy, ale tylko pod nadzorem lekarza.

Po osiągnięciu założonej maksymalnej dawki z powrotem przechodzimy do dawki początkowej. Pamiętajmy jednak, że ta terapia nie w każdym przypadku jest bezpieczna i nie może być przeprowadzana samodzielnie, bez nadzoru lekarza.

Reklama

Uczulenie na produkty pochodzenia pszczelego

Nie tylko miód wywołuje reakcje alergiczne, ale także inne produkty pochodzenia pszczelego. Zaliczamy do nich:

  • propolis, czyli kit pszczeli - to substancja żywiczna, którą pszczoły zbierają z pąków drzew. Jest dla nich budulcem, ale także działa antybakteryjnie. Z propolisu produkuje się maści, kremy i nalewki. U osób uczulonych na miód wywołuje takie same reakcje alergiczne, czyli wysypkę, świąd czy problemy żołądkowe,
  • pyłek pszczeli - to zebrany i formatowany przez pszczoły pyłek kwiatowy, który może uczulać osoby z alergią na miód. Wywołuje takie same objawy, jak przy uczuleniu na miód,
  • pierzga - pokarm pszczół, który jest mieszaniną pyłku kwiatowego transportowanego do ula z miodem i śliną pszczół. Najczęściej wykorzystywana jest do sporządzania naparów, ale może wywołać reakcję alergiczną (swędzenie skóry, uszu, gardła, wysypkę),
  • mleczko pszczele - to wydzielina, którą karmione są larwy pszczół. Działa antybakteryjnie i wzmacniająco. Najczęściej przyjmowane jest w postaci płynnej, tabletek lub syropów. Nie należy go stosować w przypadku uczulenia na produkty pszczele. Typowymi objawami jego nietolerancji są wymioty, biegunka, nudności i ból brzucha.

Czytaj również

Bibliografia

  • B. Kędzia, E. Holderna-Kędzia „Alergenne działanie miodu pszczelego”, Acta Agrobotanica, 59(1), 2006
  • J. Matysiak, Z. J. Kokot „Alergia na jad pszczeli u pszczelarzy”, Alergia Astma Immunologia-przegląd kliniczny, 22(1), 5-11, 2017
  • A. Tichonow, I. Bondarenko, L. Jarnych i inni „Miód naturalny w medycynie i farmacji (Pochodzenie, właściwości, zastosowanie, preparaty lecznicze)” monografia pod redakcją akademika Ukraińskiej Akademii Nauk A. I. Tichonowa, 2017 r.,
  • „Pyłek kwiatowy w produktach pszczelich”, praca zbiorowa, Alergoprofil, 11(2) 2015, s. 41-44
  • H. Szajewska, P. Socha, A. Horvath, A. Rybak i inni „ Zasady żywienia zdrowych niemowląt. Zalecenia PTGHiŻD”
  • W. Kowalczyk, K. Lis, Z. Bartuzi „Diagnostyka alergii na jad pszczoły miodnej”, Alergia Astma Immunologia 2022, 27 (1): 12-22.
Jolanta Woźniak
Artykuł napisany przez
Jolanta Woźniak
Absolwentka Prawa na Uniwersytecie Łódzkim. Pierwsze doświadczenie zawodowe zdobywała, jako pracownik Działu Penitencjarnego i Organizacyjno-Prawnego w Areszcie Śledczym w Łodzi. Od 2004 roku Zastępca Prezesa i Członek Zarządu w Miejskiej Spółdzielni Mieszkaniowej. Od kilku lat copywriterka, głównie w tematyce prawnej, ale i medycznej i parentingowej. Prywatnie miłośniczka dobrego kina.
Pokaż więcej
Czy ten artykuł był dla Ciebie pomocny?
Dziękujemy za przeczytanie naszego artykułu do końca.
Jeśli chcesz być na bieżąco z informacjami na
temat zdrowia i zdrowego stylu życia,
zapraszamy na nasz portal ponownie!
Specjaliści współpracujący z medme
25674

Wojciech Ziółkowski

magister farmacji

Poznaj mnie
25626

Katarzyna Kulig

dermatolog i wenerolog

Poznaj mnie
25675

Marzena Rojek-Ledwoch

dietetyczka, psychodietetyczka

Poznaj mnie
25676

Kamila Pawłowska

dietetyk kliniczny, psychodietetyk

Poznaj mnie
25625

Sylwia Borowska

doktor nauk farmaceutycznych

Poznaj mnie
25886

Magdalena Grosiak

diagnosta laboratoryjny

Poznaj mnie
25887

Magdalena Rutkowska

lekarz weterynarii

Poznaj mnie
25879

Anna Lewandowska

psychiatra dziecięcy

Poznaj mnie
25888

Jolanta Woźniak

prawnik

Poznaj mnie
Pokaż wszystkich
Więcej z kategorii Rodzaje alergii i alergeny
Jak objawia się uczulenie na jajka i czy białko jest groźniejsze od żółtka?
Jajecznica
Alternaria – co to jest? Alergia, pylenie
Grzyby pleśniowe
Uczulenie na złoto - co wywołuje alergię i jak się objawia?
Kawałki złota
Podobne artykuły
Kobietę swędzi nos
Swędzenie nosa - w środku, z lewej i prawej strony. Co oznacza?
Jabłka
Dlaczego uczulenie na jabłka występuje razem z alergią na pyłki brzóz? Przyczyny i objawy
Dziecki mają często alergię na koty i psy
Jakie objawia się alergia na kota i kiedy jest powód do niepokoju?
Bylica
Alergia na bylicę - jak ją leczyć i czego nie jeść? Objawy
Kobietę swędzi twarz
Uczulenie na twarzy – od kosmetyków, słońca, maseczki. Jak łagodzić objawy?

Reklama


Zobacz, jak rozpoznać niedożywienie!
Kliknij tutaj