Naukowcy odkryli prosty sposób jak zmniejszyć ryzyko chorób serca aż o 20% ❤️‍🩹 Dowiedz się więcej!
Naukowcy odkryli prosty sposób jak zmniejszyć ryzyko chorób serca aż o 20% ❤️‍🩹 Dowiedz się więcej!
Naukowcy odkryli prosty sposób jak zmniejszyć ryzyko chorób serca aż o 20% ❤️‍🩹 Dowiedz się więcej!

Testy skórne alergologiczne - jak wyglądają, jak odczytać wyniki?

W przypadku alergii niełatwo jest określić, co dokładnie nas uczula, zwłaszcza, jeśli objawów jest kilka. Warto obserwować, kiedy się nasilają, czy związane są z pokarmami czy mają raczej charakter wziewny. Najskuteczniejszym sposobem na rozpoznanie uczulenia są alergiczne testy skórne. Sprawdź, jak się przygotować, jak wygląda ich przebieg oraz jak interpretuje się ich wyniki.
Test i badanie skóry
Źródło: 123RF
W skrócie
  • Testy skórne są wykorzystywane w diagnostyce alergii, ponieważ pozwalają potwierdzić lub wykluczyć czynnik lub substancję wywołującą u pacjenta reakcję alergiczną.
  • Alergiczne testy skórne możne podzielić na trzy grupy: testy płatkowe, testy punktowe i testy śródskórne. Różnią się od siebie sposobem zaaplikowania na skórę badanej osoby.
  • Badania alergiczne można wykonać w laboratorium diagnostycznym, gdzie wykonywane są w formie pakietów. Najpopularniejsze z nich to tzw. panel wziewny i panel pokarmowy.
SPRAWDŹ TEŻ: Testy alergiczne z krwi - przygotowanie, przebieg i wyniki
Spis treści

Czym są testy alergologiczne skórne?

Testy skórne są jedną z najbardziej powszechnych i popularnych metod diagnozowania alergii. Dzięki nim można w prosty i szybki sposób znaleźć przyczynę wystąpienia uczulenia. Testy alergologiczne skórne z uwagi na dwie zalety: stosunkowo niską cenę i krótki czas oczekiwania na wyniki, są najważniejszym badaniem przy alergii. 

Testy alergiczne skóry można podzielić na:

  • testy płatkowe, 
  • testy punktowe,
  • testy śródskórne.

Testy alergiczne skórne nie wykrywają tylko alergii skórnych, ale również pomagają w diagnozowaniu: alergii pokarmowych, alergii na kurzalergii na sierść, alergii na pleśń, kataru siennego.

Główną zasadą działania testów skórnych alergicznych jest kontakt skóry z alergenem. Jeśli faktycznie dany czynnik alergizuje, pojawi się na skórze stan zapalny. Testy najczęściej wykonuje się na plecach pacjenta lub na wewnętrznej stronie przedramienia (pod warunkiem, że miejsca te nie są objęte stanem zapalnym).

Reklama

Testy alergiczne skórne - jak się do nich przygotować?

Wykonanie testów alergologicznych skórnych nie wymaga od pacjenta specjalnego przygotowania. Wymagane jest odstawienie przyjmowanych leków na alergię oraz nie wystawiać skóry na słońce, by nie narażać jej na promieniowanie UV.

Przed wykonaniem testów skórnych (minimum 48 godzin) zabronione jest przyjmowanie: wapna, leków antyalergicznych, leków przeciwhistaminowych, kortykosterydów. W dniu, w którym przeprowadzane są testy niewskazane jest również wykonywanie wysiłku fizycznego. Zalecenia te obejmują również dzieci.

Choć testy skórne są bezbolesne, łatwe w wykonaniu i mało inwazyjne, to występuje kilka przeciwwskazań do ich wykonania:

  • testów płatkowych nie powinno się wykonywać na skórze opalonej,
  • testy mogą wywołać reakcje anafilaktyczną, dlatego testów nie przeprowadza się u kobiet w ciąży,
  • przeciwwskazaniem do przeprowadzenia testów są również choroby infekcyjne i przewlekłe choroby układowe.

Reklama

Testy skórne punktowe - jak wyglądają?

Punktowe testy skórne to rodzaj badania polegającego na nałożeniu na skórę pacjenta roztworu z alergenem. Ich nazwa pochodzi właśnie od sposobu aplikowania alergenu. Najczęściej środek jest nakładany na skórę przedramienia.

Ten rodzaj testu skórnego najlepiej sprawdza się w diagnostyce alergii na pyłki roślin, kurz domowy, jad owadów czy leki. Testy punktowe na alergię są bezpieczne, łatwe w przeprowadzeniu, jednak w niektórych przypadkach ich czułość może być niewielka.

Jak wykonuje się testy punktowe alergiczne?

  1. Specjalnie przygotowany alergen, w formie płynnej, punktowo nakłada się na skórę pacjenta, w przerwach co około 3 cm, jednak nie więcej niż 20 punktów.
  2. Następnie specjalną igłą lub nożykiem do testów punktowych przesuwa się alergen po skórze, tak by przedostał się do wierzchnich warstw skóry (bez wywołania krwawienia).
  3. Czas reakcji skóry na alergen wynosi od 15 do 20 minut.
  4. Jeśli w miejscu nałożenia alergenu powstanie bąbel lub rumień oznacza to, że zaszła reakcja alergiczna. Jej siłę ocenia się poprzez rozmiar rumieńca i bąbla, im większe tym reakcja jest silniejsza.

Reklama

Testy płatkowe - na czym polegają?

Drugim rodzajem testów skórnych są testy alergiczne płatkowe. Ich działanie, podobnie jak w przypadku testów punktowych, polega na sprawdzeniu reakcji skórnych na zaaplikowany alergen. Zazwyczaj wykonuje się je na skórze pleców.

Najczęściej są wykorzystywane w diagnostyce alergii kontaktowych, tj. wystąpienia reakcji alergicznej po kontakcie z daną substancją. Za ich pomocą najczęściej diagnozuje się alergie na:​ nikiel, gumę, balsamy, maści, dezodoranty.

Jak przebiega test płatkowy alergiczny?

  1. Alergen, odpowiednio przygotowany na potrzeby badania, wcierany jest w skórę w formie maści.
  2. Miejsce aplikacji przykrywa się specjalnym plastrem.
  3. Czas reakcji to od 2 do 3 dni. Dopiero po tym czasie pacjent może zgłosić się na kontrolę do lekarza.

Reklama

Testy alergiczne śródskórne - kiedy je robić?

Trzecim rodzajem testów skórnych są tzw. testy śródskórne. Polegaja one na zaaplikowaniu na powierzchnię skóry przy pomocy igły, niewielkiej ilości alergenu. Po podania alergeniu wykorzystuje się strzykawkę tuberkulinową, której igła nie przebija skóry, dzięki czemu test jest bezbolesny. 

Testy śródskórne, podobnie jak test punktowy, są wykonywane najczęściej na skórze przedramion. Są one jednak bardziej czułe niż testy punktowe, ponieważ alergen jest podowany w znacznie mniejszym stężeniu (od 100 do 1000 mniejsze stężenie).

Kiedy wykonuje się testy śródskórne? Najlepiej sprawdzają się one przy alergiach wziewnych (uczulenie na pleśń, rośliny, zwierzęta, kurz), a także przy występowaniu alergii na leki. Natomiast nie stosuje się ich przy alergiach pokarmowych.

Reklama

Testy skórne u dzieci

Skórne testy alergiczne można wykonać u dzieci tak samo, jak u osób dorosłych. Warto jednak pamiętać, że do trzeciego roku życia skóra dziecka może reagować na alergeny inaczej niż u młodzieży czy u osób dorosłych. W tym okresie życia dziecka testy skórne mogą sugerować nieprawidłowe wyniki.

U dzieci w pierwszych latach życia silnie alergizują głównie pokarmy, które słabiej niż alergeny wziewne reagują podczas testów skórnych.

Najczęściej stosowanym i polecanym rodzajem testów skórnych u dzieci są testy płatkowe. Ma to związek z tym, że sa one nieinwazyjne, nie powinny wywołać u dziecka traumy czy stresu, ponieważ lekarz nakłada na ciało maść i przykleja plaster, a nie, jak w przypadku testów punktowych podaje alergen i za pomocą ostrza rozciera go na skórze.

Reklama

Testy alergiczne skórne - interpretacja wyników

Podany pacjentowi w czasie testu alergen, w głównej mierze odpowiada za pojawienie się rumienia i reakcję zapalną skóry. Interpretacją wyników testów alergicznych zajmuje się lekarz alergolog, który analizuje zmiany skórne u badanego pacjenta.

Wyniki testów skórnych są dostępne dla lekarza wykonującego badanie: w przypadku testów punktowych i śródskórnych po kilkudziesięciu minutach. Dłużej czeka się na wyniki testów płatkowych.

Na wyniki testów płatkowych trzeba poczekać około 2 do 3 dni. Tyle czasu potrzeba, aby alergen przygotowany w formie specjalnej maści wszedł w kontakt ze skórą i dał prawidłowy obraz testu. Natomiast wyniki testów punktowych można obserwować już po około 20-30 minut od położenia alergenu na skórze. 

Sprawdzając reakcję na skórze, alergolog mierzy objętość wystąpienia zmiany na skórze, dokładnie średnicę powstałego bąbla oraz rozmiar nacieku, który przy nim powstał. Drugim sposobem interpretacji wyniku jest tzw. metoda półilościowa, w której wynik/rozmiar zmian skórnych jest określany w formie plusów (+).

Testy skórne alergiczne - jaka jest cena?

Cena testów skórnych zależy od kilku czynników, przede wszystkim od tego jaki rodzaj testów i w jakim panelu się je wykonuje, a także od placówki, ponieważ cenniki mogą się nieznacznie różnić. Zazwyczaj jest to od 150 do 250 zł.

Testy skórne można wykonać w dwóch rodzajach badań, tzw. panelach (sprawdzana jest reakcja na kilkanaście lub kilkadziesiąt najpopularniejszych alergenów):

  • testy alergiczne skórne panel wziewny (testy wziewne - są to testy skórne przy występowaniu alergii wziewnych);
  • testy alergiczne skórne panel pokarmowy (choć pozornie wydaje się, że testy skórne powinny być wykonywane na alergeny reagujące tylko ze skórą, to w praktyce testy skórne spokojnie radzą sobie z alergenami pokarmowymi i wziewnymi, ponieważ obrazują one ogólną reakcję alergiczną organizmu).

Testy alergiczne panel wziewny i testy skórne pokarmowe nie ją jedynymi, jakie można wykonać w laboratoriach. Wiele placówek oferuje również badanie wybranych, pojedynczych alergenów.

Czytaj również

Bibliografia

  • Andrzej Emeryk, Małgorzata Bartkowiak-Emeryk, Arkadiusz Jędrzejewski, Alergiczne testy skórne punktowe - w kierunku obiektywizacji oceny wyniku, Alergia 1/2017
  • Testy skórne, https://www.mp.pl/pacjent/badania_zabiegi/45988,testy-skorne [dostęp: 23.12.2021]
  • Rafał Pawliczak, Alergologia - kompendium, Wydawnictwo Termedia, Poznań 2018, wyd.2
  • Stephen T. Holgate, Martin K. Church, Lawrance M. Lichtenstein, Alergia, Wydawnictwo Czelej, Lublin 2004
  • Katarzyna Napiórkowska-Baran, Trudności diagnostyczne w rozpoznawaniu chorób alergicznych, Alergia Astma Immunologia 2018, 23 (2): 79-85
Czy ten artykuł był dla Ciebie pomocny?
Dziękujemy za przeczytanie naszego artykułu do końca.
Jeśli chcesz być na bieżąco z informacjami na
temat zdrowia i zdrowego stylu życia,
zapraszamy na nasz portal ponownie!
Specjaliści współpracujący z medme
25674

Wojciech Ziółkowski

magister farmacji

Poznaj mnie
25626

Katarzyna Kulig

dermatolog i wenerolog

Poznaj mnie
25675

Marzena Rojek-Ledwoch

dietetyczka, psychodietetyczka

Poznaj mnie
25676

Kamila Pawłowska

dietetyk kliniczny, psychodietetyk

Poznaj mnie
25625

Sylwia Borowska

doktor nauk farmaceutycznych

Poznaj mnie
25886

Magdalena Grosiak

diagnosta laboratoryjny

Poznaj mnie
25887

Magdalena Rutkowska

lekarz weterynarii

Poznaj mnie
25879

Anna Lewandowska

psychiatra dziecięcy

Poznaj mnie
25888

Jolanta Woźniak

prawnik

Poznaj mnie
Pokaż wszystkich
Więcej z kategorii Alergologia
Domowe sposoby na alergię - czy można pokonać uczulenie bez leków?
Odczulanie (immunoterapia alergenowa) - na czym polega i jakie są jej skutki uboczne?
Pacjent podczas odczulania
Testy skórne alergologiczne - jak wyglądają, jak odczytać wyniki?
Test i badanie skóry
Podobne artykuły
Zboża
Alergia na zboża - przyczyny, objawy, leczenie i dieta
Osy w ulu, których użądlenie może wywołać wstrząs anafilaktyczny
Wstrząs anafilaktyczny - jak wygląda? Przyczyny, objawy i postępowanie
Pacjentka z gorączką spowodowaną alergią
Gorączka przy alergii - czy może wystąpić i jak rozpoznać alergię sienną?
Roztocza - czym są, gdzie występują i jak się ich pozbyć?
Nikiel - pierwiastek
Alergia na nikiel - przyczyny, objawy, diagnostyka i leczenie

Reklama


Sonda
Sonda redakcyjna
Jakie funkcje Twojego CGM są dla Ciebie najważniejsze?
Touchcare CGM