Co to jest amlodypina?
Amlodypina jest związkiem chemicznym, pochodną dihydropirydyny, stanowiącym substancję czynną leków na nadciśnienie tętnicze, a także stosowanych w przypadku dławicy piersiowej (przewlekłej, stabilnej oraz naczyniowo-skurczowej Prinzmetala). Z biochemicznego punktu widzenia amlodypina jest tak zwanym antagonistą kanału wapniowego.
Działa na obwodowe naczynia krwionośne, zmniejszając napięcie ich mięśni, a tym samym obniżając ciśnienie krwi. Zalecana jest w szczególności w leczeniu hipertensji u osób w podeszłym wieku. Od lat dziewięćdziesiątych XX wieku amlodypina stosowana jest powszechnie.
Obecnie znajduje się w składzie kilkunastu dostępnych na polskim rynku aptecznym leków, sprzedawanych pod różnymi nazwami handlowymi (jeśli więc jeden z nich jest akurat niedostępny, kupić możemy któryś z jego zamienników). Amlodypina stanowi też składnik preparatów złożonych, stanowiących kompilację z innymi substancjami czynnymi, o znacznie szerszym działaniu terapeutycznym.
Działania amlodypiny
Mechanizm działania amlodypiny polega na blokowaniu tak zwanych kanałów wapniowych w błonach komórek. W ten sposób lek ten hamuje napływ jonów wapnia do mięśni gładkich ścian naczyń krwionośnych oraz mięśnia sercowego. Efektem tego jest:
- zmniejszenie napięcia mięśni
- rozszerzenie naczyń krwionośnych
- obniżenie ciśnienia tętniczego.
Co istotne, działanie amlodypiny nie jest gwałtowne, nie powoduje ona nagłego spadku ciśnienia i nie wpływa istotnie na siłę skurczu serca. Efekt terapeutyczny jest więc wyważony i rozłożony w czasie.
Leki z amlodypiną stosowane są u osób starszych w związku z charakterystycznym dla wieku podeszłego patomechanizmem powstawania nadciśnienia, polegającym na zwiększeniu sztywności dużych naczyń oraz oporu obwodowego, czego mediatorem jest między innymi wapń.
Jak przyjmować amlodypinę - rano czy wieczorem?
Amlodypina dostępna jest w tabletkach zawierających zazwyczaj 5 lub 10 miligramów substancji czynnej. Sposób dawkowania ustala lekarz w zależności od wartości, które przyjmuje hipertensja u pacjenta. Za dawkę standardową przyjmuje się 5 mg, natomiast w stanach cięższych lub wobec braku efektów leczenia, można ją zwiększyć do 10 mg. W przypadku dzieci i młodzieży, terapię rozpoczyna się od dawki 2,5 mg. Leku nie powinny zażywać dzieci przed ukończeniem szóstego roku życia. O jakiej porze dnia przyjmuje się amlodypinę – rano czy wieczorem? Z uwagi na jej stosunkowo wolne działanie, zaleca się by środek ten był przyjmowany wieczorem, ewentualnie bardzo wcześnie rano, na długo przed rozpoczęciem normalnej aktywności życiowej.
Skutki uboczne amlodypiny
Tak jak wszystkie tego typu leki, stosowanie amlodypiny wiąże się z ryzykiem wystąpienia określonych działań niepożądanych. Do typowych i stosunkowo często pojawiających się skutków ubocznych amlodypiny należą:
- Bóle i zawroty głowy
- Senność, uczucie znużenia i zmęczenia
- Kołatanie serca
- Zaczerwienienie twarzy
- Nudności, wymioty
- Obrzęk w okolicach kostek
Rzadziej spotykane działania niepożądane amlodypiny to między innymi zaburzenia depresyjne i lękowe, szumy uszne, bezsenność, bóle w klatce piersiowej, mrowienie lub drętwienie kończyn, drżenia, omdlenia, zaburzenia smaku, pogorszenie widzenia, biegunka, zaparcia, łysienie i wiele innych. Dodatkowo lekarz powinien poinformować pacjenta o interakcjach z innymi lekami. Szczególną ostrożność, jeśli chodzi o stosowanie amlodypiny, zaleca się u pacjentów cierpiących na takie schorzenia i zaburzenia, jak:
- niewydolność serca
- zaburzenia czynności wątroby
Zdarza się też, że amlodypina wpływa negatywnie na płodność.
Preparaty z amlodypiną
Na rynku aptecznym dostępne są różne preparaty z amlodypiną, nie tylko monoskładnikowe, ale też złożone, będące kombinacją z jednym lub dwoma innymi substancjami czynnymi. Wyróżnić wśród nich można dwie zasadnicze grupy. Amlodypina może być skojarzona z innym związkiem chemicznym, także obniżającym ciśnienie, którego efekt działania jest zbliżony, jednak sposób oddziaływania zgoła odmienny.
Mówimy w takim przypadku o korzyściach płynących z synergicznego współdziałania dwóch leków. Przypadek drugi, to skojarzenie w jednym preparacie amlodypiny z substancjami stosowanymi w leczeniu innych schorzeń, powiązanych z hipertensją, takich jak miażdżyca.
Tego typu preparaty nie tylko obniżają ciśnienie tętnicze, ale też na przykład oddziałują na gospodarkę lipidową, normalizując poziom cholesterolu. Łącznie możliwych kombinacji amlodypiny z innymi substancjami jest kilkanaście, w tym:
- amlodypina + telmisartan
- amlodypina + rozuwastatyna
- amlodypina + atorwastatyna
- amlodypina + peryndopryl
- amlodypina + atorwastatyna + peryndopryl
- amlodypina + walsartan
- amlodypina + hydrochlorotiazyd + walsartan
- amlodypina + indapamid
- amlodypina + indapamid + peryndopryl
- amlodypina + lizynopryl
- amlodypina + olmesartan medoksomilu
- amlodypina + bisoprolol
- amlodypina + ramipryl
- amlodypina + losartan
- amlodypina + kandesartan
