Co to jest kefir wodny?
Kefir wodny jest sfermentowanym napojem, wytwarzanym na bazie wody i cukru z tak zwanych kryształków japońskich (zwanych też algami), w składzie których znajdują się żywe kultury drożdży oraz przyjaznych człowiekowi bakterii probiotycznych. W jego smaku wyczuwalna jest nuta kwaśna, ale też delikatnie słodka. Przypomina tradycyjny kefir, nie zawiera jednak mleka i charakterystycznych dla niego białek, na których nietolerancję cierpi wiele osób. Uchodzi za smaczną, niskocukrową i przede wszystkim zdrową alternatywę dla napojów gazowanych. Ze względu na swoje właściwości wzbudza szczególne zainteresowanie osób zmagających się z takimi problemami, jak:
- Nadwaga i otyłość;
- zaburzenia żołądkowo-jelitowe;
- alergie i nietolerancje pokarmowe;
- niedobory odporności;
- zubożenie flory jelitowej na skutek antybiotykoterapii.
Właściwości kryształków japońskich
Kryształki japońskie, z których wytwarza się kefir wodny, w rzeczywistości nie wywodzą się z Kraju Kwitnącej Wiśni, lecz z Meksyku, gdzie w warunkach naturalnych występują w niektórych gatunkach kaktusów. Z łatwością jednak można je hodować także w warunkach domowych i laboratoryjnych, dlatego współcześnie wytwarzane są i stosowane na całym świecie. Myląca jest także używana alternatywnie nazwa algi japońskie, kryształki algami bowiem nie są. Jeśli chodzi o właściwości biochemiczne, kefir w swoim składzie zawiera polisacharydy, znaczne ilości witamin z grupy B, a także drożdże i bakterie kwasu mlekowego oraz octowego. Wśród wyodrębnionych szczepów wymienić można między innymi:
- Lactobacillus casei / paracasei,
- Lactobacillus harbinensis,
- Lactobacillus hilgardii,
- Bifidobacterium psychraerophilum / crudilactis,
- Saccharomyces Cerevisiae
- Dekkera bruxellensis
Pałeczki kwasu mlekowego Lactobacillus oraz Bifidobacterium mają potwierdzoną wartość probiotyczną, uznawane są więc za korzystne dla zdrowia człowieka (m.in. w definicji WHO).
Jak działają kryształy japońskie?
Probiotyki, które zawierają w swoim składzie kryształy japońskie i wytwarzany z nich kefir, pomagają uzupełnić florę bakteryjną jelit zubożałą lub zaburzoną na skutek procesów chorobowych, oddziaływania leków, a także długotrwałej ekspozycji na stres. Efektem tego jest poprawa funkcjonowania systemu trawiennego, ale przede wszystkim zwiększenie odporności. Należy bowiem pamiętać, że jelita są największym w organizmie człowieka narządem wchodzącym w skład systemu immunologicznego, w czym wydatny udział mają bytujące w nich bakterie, zwłaszcza pałeczki kwasu mlekowego. Drobnoustroje te wpływają na odporność poprzez:
- mechanizm naturalnej konkurencji międzygatunkowej. Rywalizując o miejsce do bytowania oraz składniki odżywcze, eliminują znaczny odsetek bakterii chorobotwórczych;
- wydzielanie bakteriocyn, czyli toksyn, które w bezpośredni sposób niszczą inne, często groźne dla człowieka mikroorganizmy;
- wzmocnienie naturalnej bariery jelitowej, stanowiącą pierwszą fizyczną linię obrony organizmu przed zakażeniami;
- stymulowanie syntezy komórek układu odpornościowego, przeciwciał oraz cytokin prozapalnych.
Skutki uboczne kryształków japońskich
Kefir wodny cieszy się coraz większym powodzeniem wśród zwolenników zdrowego odżywiania i naturalnych metod leczenia oraz profilaktyki. Nie można jednak zapominać, że efekty działania tego typu napojów, w tym niepożądane skutki uboczne kryształków japońskich nie zostały jak dotąd w sposób rzetelny i dokładny zbadane.
Nieliczne opracowania naukowe na ten temat nie są rozbudowane, a zawarte w nich konkluzje często sprowadzają się do postulowania konieczności dalszych, pogłębionych badań.
Często spotkać się można z opinią, że kefir wodny jest napojem całkowicie bezpiecznym, którego jedynym ewentualnym skutkiem ubocznym może być lekka biegunka. Przeciwnicy i sceptycy podkreślają jednak, że zwłaszcza w odniesieniu do mikstur przygotowywanych samodzielnie w domu, nie można wykluczyć zanieczyszczenia bakteriami chorobotwórczymi. Implikuje to podwyższone ryzyko różnego typu zakażeń. Z tym wiążą się liczne przeciwwskazania. Kefir wodny nie powinien być spożywany w przypadku osób, u których niedobory odporności są bardzo duże (np. w wyniku długotrwałych chorób i zaburzeń układu immunologicznego czy chemioterapii). Nie zaleca się też jego picia przez małe dzieci oraz osoby w podeszłym wieku. Choć uchodzi za niskosłodzony, przeciwwskazaniem może również być cukrzyca.
Gdzie kupić kefir wodny?
Gdzie kupić kefir wodny? Gotowych produktów nabyć nie można, dostępne są natomiast w sklepach ze zdrową żywnością opakowania zawierające kryształki japońskie, z których kefir samodzielnie wytwarza się w domu (w cenie około 10-15 zł za 10 gram).
Jaki jest przepis? Przygotowanie napoju jest proste. Porcję alg (10-20 g) należy wypłukać, a następnie umieścić w słoiku i zalać wodą (1 litr). Do tego dodaje się kilka łyżeczek cukru (lub miodu, jeśli ktoś chce przyrządzić kefir wodny bez cukru) i ewentualnie wybrane suszone owoce dla smaku.
Po zakręceniu słoika, naczynie należy odstawić na 48 godzin. Zimą może stać w pobliżu grzejnika, latem na nasłonecznionym parapecie. Po upływie dwóch dni ciecz wystarczy przelać do innego naczynia, aby była gotowa do picia.
Uwaga: preparując kefir wodny należy szczególną uwagę przywiązywać do warunków sanitarnych (aby uniknąć zabrudzenia i nadkażenia produktu bakteriami chorobotwórczymi). Ważne jest też, by do mieszania nie używać łyżek metalowych, lecz drewniane.
Czytaj też:
