Mikroplastik w ludzkim mózgu❗ Czy nasz organizm staje się śmietniskiem? 🧠
Mikroplastik w ludzkim mózgu❗ Czy nasz organizm staje się śmietniskiem? 🧠
Mikroplastik w ludzkim mózgu❗ Czy nasz organizm staje się śmietniskiem? 🧠

Jakie mogą być przyczyny zbyt częstego lub zbyt rzadkiego wypróżniania?

Na problemy z wypróżnianiem cierpi od 2 do nawet 28 proc. populacji europejskiej. Sprawdź, jak często powinno się wypróżniać, jakie mogą być przyczyny nieregularnego wypróżniania oraz jakie objawy powinny skłonić do wizyty u lekarza.
Kobieta idzie z papierem do toalety
źródło:123RF
W skrócie
  • Problemy z wypróżnianiem dotyczą zarówno częstotliwości w oddawaniu stolca, jak i dyskomfortu odczuwanego w czasie defekacji i nieprawidłowości w wyglądzie odchodów.
  • Nieprawidłowe wypróżnianie zwykle jest efektem niewłaściwej diety lub zaburzeń czynnościowych przewodu pokarmowego, czyli niemających związku z chorobą.
  • Problemy z wypróżnianiem mogą jednak być symptomem poważnej choroby, dlatego nie powinno się ich bagatelizować.
Spis treści

Jak często powinno się wypróżniać? 

Szacuje się, że problemy z wypróżnianiem dotyczą od 2 do nawet 28 proc. populacji europejskiej. Biorąc jednak pod uwagę, że wielu pacjentów bagatelizuje dolegliwości związane z defekacją i nie zgłasza ich lekarzowi, przytoczone dane mogą być niepełne. 

Co należy zaznaczyć, nie ma jednoznacznych norm określających prawidłowe wypróżnianie. Przyjmuje się jednak, że zdrowa osoba może oddawać stolec częściej niż dwa razy na dobę, jak również rzadziej niż co dwa dni, pod warunkiem, że defekacja nie stanowi dla niej dyskomfortu, a stolec ma prawidłową barwę i konsystencję. 

Zgodnie z Kryteriami Rzymskimi III o nieregularnym wypróżnianiu można mówić wtedy, gdy przez co najmniej 6 miesięcy i częściej niż 3 razy w miesiącu występują mniej niż 3 wypróżnienia w tygodniu. Nieprawidłowa jest również zwiększona częstotliwość wypróżnień, czyli oddawanie stolca częściej niż trzy razy na dobę. Sporadyczne biegunki nie są powodem do niepokoju, jednakże w przypadku rozwolnienia powtarzającego się częściej niż 3 razy w miesiącu, także można mówić o nieregularnej defekacji. 

Reklama

Przyczyny problemów z wypróżnianiem

Problemy z wypróżnianiem dotyczą nie tylko częstotliwości w oddawaniu stolca, ale także dyskomfortu odczuwanego w czasie defekacji czy nieprawidłowości w wyglądzie odchodów. 

Zgodnie z Kryteriami Rzymskimi III, zaparcia diagnozuje się u pacjenta, u którego przez okres co najmniej 6 miesięcy, w tym częściej niż 3 razy w miesiącu w ciągu ostatnich 3 miesięcy, występują co najmniej dwa z następujących objawów:

  • uczucie niepełnego wypróżnienia,
  • konieczność parcia podczas defekacji,
  • oddawanie twardego stolca,
  • niewystępowanie luźnych stolców,
  • wypróżnianie się mniej niż 3 razy w tygodniu,
  • uczucie zablokowania odbytnicy lub potrzeba ręcznych manipulacji.

Biegunka natomiast definiowana jest jako oddawanie stolca o luźnej konsystencji z częstotliwością większą niż 3 razy na dobę. 

Co warto podkreślić, przyczyną problemów z wypróżnianiem nie musi być choroba

Zaburzenia czynnościowe przewodu pokarmowego, a zatem nie mające związku z chorobą organiczną, dotykają znacznego odsetka osób. Zgodnie z danymi przytoczonymi przez Stanghelliniego i wsp., około 20 proc. populacji Stanów Zjednoczonych zgłasza przewlekłe objawy dotyczące przewodu pokarmowego, bez jakichkolwiek nieprawidłowości w badaniach laboratoryjnych. Jednakże powtarzające się biegunki i/lub zaparcia powinny skłonić pacjenta do wizyty u lekarza, gdyż nie można wykluczyć, że stoi za nimi proces chorobowy.

Reklama

Częste wypróżnianie 

Częste wypróżnianie się może mieć związek z zespołem jelita nadwrażliwego (ZJD). To jedno z najczęściej diagnozowanych zaburzeń czynnościowych przewodu pokarmowego. Szacuje się, że może dotyczyć co najmniej jednej na dziesięć osób.

ZJD to przewlekła choroba, manifestująca się bólami brzucha przy wypróżnianiu się lub mającymi związek ze zmianą częstości wypróżnień i/lub konsystencji stolców. U pacjentów z zespołem jelita drażliwego mogą występować naprzemienne zaparcia i zbyt częste wypróżnianie się (niekiedy po każdym posiłku). Charakterystyczne dla tej jednostki chorobowej jest to, że dolegliwości nasilają się po posiłkach. 

Ponadto chorzy narzekają także na występowanie takich objawów jak:

  • wzdęcia
  • skurcze, 
  • parcie na stolec, 
  • uczucie niepełnego wypróżnienia z wydalaniem śluzu,
  • pieczenie odbytu po wypróżnieniu etc. 

Przyczyna choroby jest złożona i nie do końca wyjaśniona. Wskazuje się jednak, że może mieć związek z zaburzeniami interakcji jelitowo-mózgowej. Istotnym elementem są też nieprawidłowości we florze bakteryjnej jelit. 

Reklama

Rzadkie wypróżnianie 

Trudności z wypróżnianiem się także mogą mieć związek z zespołem jelita drażliwego. Jednakże kluczową rolę odgrywają złe nawyki żywieniowe. Zwłaszcza dieta uboga w błonnik jest częstą przyczyną nieregularnych wypróżnień. Zaparcia mogą ponadto stanowić objaw towarzyszący wielu jednostkom chorobowym. Lekarze w codziennej praktyce klinicznej wielokrotnie mają do czynienia z zaparciami w przebiegu schorzeń metabolicznych, takich jak cukrzyca i niedoczynność tarczycy

Częstą przyczyną rzadkiego wypróżniania się są ponadto zaburzenia elektrolitowe. Co więcej, na liście możliwych przyczyn zatwardzenia nie powinno zabraknąć stosowania leków opioidowych, gdyż nieregularne oddawanie stolca to jedno z najczęściej zgłaszanych działań niepożądanych opioidów. 

Reklama

Krew przy wypróżnianiu 

Warto pamiętać, że istnieją tzw. objawy alarmujące, towarzyszące problemom z wypróżnianiem, których nie można bagatelizować. Do takich objawów zaliczają się:

  • obecność krwi podczas wypróżniania,
  • chudnięcie,
  • gorączka,
  • objawy w czasie nocy (nocne pocenie się),
  • wodobrzusze lub opór w jamie brzusznej,
  • anemia,
  • obciążenie genetyczne nowotworami.

W przypadku zaobserwowania powyższych objawów alarmujących należy zgłosić się lekarza. Ich przyczyną może być bowiem poważna choroba. 

Czytaj również

Bibliografia

  • Stanghellini V., Chan F.K, Hasler W.L. i wsp., Gastroduodenal disorders, Gastroenterology 2016;150:1380-92.
  • Paulina Gulbicka, Marian Grzymisławski, Czynniki metaboliczne jako przyczyna zaparć stolca, Forum Zaburzeń Metabolicznych 2017, tom 8, nr 2, 55–62.
  • Krystian Adrych, Zespół jelita drażliwego w świetle najnowszych wytycznych, Forum Medycyny Rodzinnej 2018, tom 12, nr 6, 224–233.
  • Krystian Adrych, Grażyna Rydzewska, Rozpoznawanie i leczenie zespołu jelita nadwrażliwego w praktyce lekarza rodzinnego, Varia Medica 2020, tom 4, nr 1, strony 52–59.
  • Jarosław Daniluk Przewlekłe zaparcia — niedoceniany problem kliniczny, Varia Medica 2018, tom 2, nr 4, strony 286–296.
  • https://podyplomie.pl/onkologia/32553,czy-zmiana-rytmu-wyproznien-zawsze-wskazuje-na-chorobe-nowotworowa?page=3 [dostęp 05.09.2021 r.]
Joanna Woźniak
Artykuł napisany przez
Joanna Woźniak
Dziennikarka i copywriterka, specjalizująca się w tematyce medycznej. Przez blisko pół dekady redaktor i wydawca serwisu internetowego Dziennika Łódzkiego. Współpracowała z łódzkim ośrodkiem TVP. Absolwentka Filozofii oraz Dziennikarstwa i Komunikacji Społecznej na Uniwersytecie Łódzkim. W wolnych chwilach fotografuje kontrasty ulicy i eksperymentuje w kuchni.
Pokaż więcej
Czy ten artykuł był dla Ciebie pomocny?
Dziękujemy za przeczytanie naszego artykułu do końca.
Jeśli chcesz być na bieżąco z informacjami na
temat zdrowia i zdrowego stylu życia,
zapraszamy na nasz portal ponownie!
Specjaliści współpracujący z medme
25674

Wojciech Ziółkowski

magister farmacji

Poznaj mnie
25626

Katarzyna Kulig

dermatolog i wenerolog

Poznaj mnie
25675

Marzena Rojek-Ledwoch

dietetyczka, psychodietetyczka

Poznaj mnie
25676

Kamila Pawłowska

dietetyk kliniczny, psychodietetyk

Poznaj mnie
25625

Sylwia Borowska

doktor nauk farmaceutycznych

Poznaj mnie
25886

Magdalena Grosiak

diagnosta laboratoryjny

Poznaj mnie
25887

Magdalena Rutkowska

lekarz weterynarii

Poznaj mnie
25879

Anna Lewandowska

psychiatra dziecięcy

Poznaj mnie
25888

Jolanta Woźniak

prawnik

Poznaj mnie
Pokaż wszystkich
Więcej z kategorii Odbyt i defekacja
Krwawienie z odbytu - jakie są przyczyny jednorazowego i nawracającego?
Mężczyzna cierpiący z powodu krwawień z okolic odbytu
Polipy odbytu - objawy, usuwanie i leczenie
Polip w odbycie
Swędzenie odbytu - kogo najczęściej dotyczy problem? Przyczyny i objawy towarzyszące
Kobieta z problemem pieczenia odbytu
Podobne artykuły
Kobieta siedzi na sedesie
Postrzępiony stolec – co go wywołuje i jak wygląda?
Dziecko swędzi odbyt
Swędzenie odbytu u dziecka - co oznacza? Przyczyny i domowe sposoby
Osoba cierpiąca na zewnętrzne żylaki odbytu
Hemoroidy zewnętrzne - jak wyglądają i czy pękają? Maści, leki, ćwiczenia i czopki
Młoda kobieta ma biegunkę
Luźny stolec to skutek nieprawidłowego formowania kału. Sprawdź, jak go zatrzymać
Człowiek siada na kaktusie
Hemoroidy (żylaki odbytu) - objawy i leczenie. Jak wyglądają i czy znikną?

Reklama


Jak często robić regenerację włosów?
Sprawdź!