Poddała się jej księżna Kate. 👉 Na czym polega ta metoda leczenia? Sprawdź❗
Poddała się jej księżna Kate. 👉 Na czym polega ta metoda leczenia? Sprawdź❗
Poddała się jej księżna Kate. 👉 Na czym polega ta metoda leczenia? Sprawdź❗

Szparagi - zielone i białe. Jakie mają właściwości i jak je ugotować?

Szparagi to bardzo smaczne, lekkostrawne i niskokaloryczne warzywo. Sezon na szparagi rozpoczyna się zazwyczaj w połowie kwietnia lub na początku maja i trwa do lipca. Czy szparagi są zdrowe? Jak je przyrządzić, aby zachować pełnię ich wartości odżywczych?
Szparagi
Źródło: 123RF
W skrócie
  • Szparagi to smaczne i zdrowe warzywa, które warto włączyć do swojej diety. Jakie mają właściwości?
  • Szparagi znane były już w czasach starożytnych. W medycynie ludowej stosuje się je jako lek na problemy z wątrobą, nadciśnieniem czy dolegliwościami oczu.
  • Najbardziej znane są szparagi zielone i białe. Czym różni się sposób ich przygotowania?
Spis treści

Reklama

Jak wyglądają szparagi?

Szparagi należą do rodziny szparagowatych. Roślina ta dzieli się na część podziemną, nazywaną karpą będącą krótkim, rozgałęzionym kłączem, które co roku rozrasta się na boki oraz w górę. To właśnie z tej części wyrastają mięsiste i włókniste korzenie.

Pędy podziemne nie zamierają na zimę, ale zimują w glebie. W następnym roku z nich powstają pędu nadziemne, które owocują i kwitną. Stanowią one jadalną część tej rośliny. W wyniku dalszego wzrostu szparagi drewnieją i silnie się rozgałęziają. Niezebrane, zdrewniałe warzywa nie nadają się już do spożycia.

Pierwsze wzmianki dotyczące szparagów pochodzą sprzed kilku tysięcy lat. Szparagi jedzone były w starożytnym Egipcie, a także w Grecji oraz Rzymie. Na północy Europy roślina ta upowszechniła się jednak dopiero w XVI wieku. Nazywana była też jedzeniem królów ze względu na słabość, jaką żywił do niej Ludwik XIV. Kiedyś była uznawana za niezwykły luksus, natomiast dziś jest łatwo dostępna.

Szparagi przez wieki były uznawane za afrodyzjak. Trudno dziś orzec, czy wpływ na takie postrzeganie tego warzywa, ma jego falliczny kształt czy też - zgodnie z przekazami medycyny ludowej, jednak niepotwierdzone w badaniach - właściwości wspierające libido.

Warto wiedzieć również, jak smakują szparagi. Warzywa te wyróżniają się delikatnym i łagodnym smakiem. Przed gotowaniem nie trzeba ich obierać, co przekłada się na ich pełen wachlarz walorów zdrowotnych. To pożywne, a jednocześnie niskokaloryczne źródło białka. W 100 g znajduje się tylko 18 kcal.

W 2010 roku Ministerstwo Rozwoju Rolnictwa i Wsi wpisało na listę produktów tradycyjnych przekąskę, jaką jest szparag kiszony pakosławski. Tego typu przysmak kisi się z dodatkiem kopru, chrzanu, czarnej porzeczki, czosnku oraz dębu, a na koniec zalewa solanką taką samą jak w przypadku ogórków kiszonych. Dzięki kiszeniu szparag zyskuje nieco bardziej kwaśny smak. Zachowuje natomiast pierwotną kruchość i barwę.

Reklama

Szparagi zielone czy białe?

W tym zakresie wybór zależy przede wszystkim od Ciebie i Twoich preferencji smakowych. Jeżeli stawiasz na intensywniejszy smak, wybierz szparagi zielone. Znacznie słodsze i delikatniejsze są natomiast szparagi białe.

Kolejną różnicą jest również sposób ich przygotowania. Szparagi zielone przygotujesz już w kilka minut, podczas gdy przepisy na białe szparagi przewidują znacznie dłuższy czas obróbki cieplnej. Zwykle szparagi białe potrzebują kilkunastu minut gotowania. Z uwagi na większą grubość niż zielone wymagają również przycięcia na 2/3 wysokości.

Warto przyjrzeć się również temu, jak rosną szparagi białe. Szparagi białe i zielone różnią się sposobem uprawy, w takim sensie, że te pierwsze rosną pod warstwą ziemi albo pod folią. Pozostawione z dala od promieniowania słonecznego nie produkują chlorofilu, dzięki czemu pozostają zielone.

Tym, co łączy oba typy szparag, jest sposób ich przechowywania. Zarówno białe, jak i zielone szparagi przechowujemy w lodówce.

Jakie szparagi wybrać? Inne odmiany

Liczba odmian szparagów lekarskich nieustannie się zmienia. Uzależnione jest to od oczekiwań konsumentów i wymagań producentów. Wśród cech, które odróżniają jedną odmianę od drugiej wymienić można: ścisłość główki, kształt wypustek, wielkość nasion, plenność, kształt łusek, pędów i gałęziaków.

Wraz z wejściem do Unii Europejskiej system rejestracji odmian szparagów w Polsce uległ zmianie. Na mocy norm unijnych każda odmiana rejestrowana w jakimkolwiek kraju członkowskim, automatycznie staje się legalna również w Polsce.

Obecnie takich odmian jest zarejestrowanych około 70, choć z uwagi na specyficzne warunki klimatyczne w naszym kraju, nie wszystkie nadają się tu do uprawy. W Polsce znane są takie rodzaje szparagi jak: męskie oraz dwupienne, z równą liczbą osobników męskich i żeńskich. Charakterystyczne odmiany to: Cipres, Dartagnan, Franklim czy Grolim.

Rodzaje szparag można podzielić również z uwagi na kraj pochodzenia. Zwracając uwagę na to kryterium, wymienić można:

  • odmiany holenderskie - to zazwyczaj odmiany męskie, np. Franklim, Backlim. Te wymienione odmiany są znane od wielu lat, natomiast Avalim, Herkolim są znane od niedawna;
  • odmiany niemieckie - wskazać można tu na odmiany całkowicie męskie, takie jak: Ravel, Rapsody, Ramada, a także odmiany dwupienne, m.in. Rambo, Eposs. Wyróżniają się one dużą tolerancją na szarą pleśń, charakteryzują się dużym wzrostem, luźnym pokrojem;
  • odmiany amerykańskie - ten typ nie nadaje się do uprawy w naszym kraju;
  • odmiany francuskie - są znacznie bardziej wrażliwe na choroby i nie są uprawiane w naszym kraju.

Warto wspomnieć, że w Polsce występują nie tylko odmiany hodowlane, ale również dzikie szparagi.

Reklama

Uprawa szparagów

Jak uprawiać szparagi? Na początek należy wybrać odpowiedni teren pod uprawę. Taki teren powinien być odsłonięty od działania wiatru, a przy tym dobrze nasłoneczniony. Z tego względu dość  trudnozorganizować plantację szparagi w rejonach nadmorskich oraz podgórskich.

W Polsce szparagi uprawia się głównie w województwie wielkopolskim oraz lubuskim. Liderem w uprawie szparag są Chiny, a na kontynencie europejskim - Niemcy oraz Hiszpania.

Szparagi bielone dobrze czują się na lżejszych glebach, które szybko wysychają i nagrzewają się. Do uprawy tej odmiany omawianego warzywa idealnie sprawdzą się gleby piaszczysto-gliniaste lub piaszczyste.

Z kolei, chcąc hodować szparagi zielone, warto stawiać na glebę bardziej zwięzłą, ale również nieprzepuszczalną. Zwróć też uwagę na pH podłoża, które powinno być zbliżone do obojętnego.

Chcąc przygotować glebę pod sadzenie szparag, na początek należy pozbyć się chwastów, stosując w tym celu metody chemiczne oraz mechaniczne. Następnym krokiem jest nawożenie. Glebę można nawozić kompostem, obornikiem oraz torfem niskim.

W celu nawożenia mineralnego warto zastosować nawozy fosforowe, które są bardzo istotne, by spulchnić głęboko glebę, ponieważ czynnik ten wpływa na jakość przyszłych plonów. Na dnie wyoranej bruzdy można sadzić szparagi dopiero w kolejnym roku, najlepiej w kwietniu.

Chcąc uzyskać wypustki bielone najlepiej zasadzić je na głębokość około 25 cm. Z kolei szparagi z przeznaczeniem na wypustki zielone dobrze jest sadzić na głębokość 20 cm. Pomiędzy szparagami należy zachować jednakowe odległości.

Co więcej, w pierwszej metodzie - w uprawie na wypustki bielone - wypustki muszą być osłonięte wałami gleby, które tworzy się dopiero w trzecim roku od posadzenia karp szparagów. Przez pierwsze dwa lata szparagi nie dają owoców.

Roślina nie ma dużych wymagań wodnych z uwagi na silnie rozwinięty system korzeni, jednak długotrwała susza może sprawić, że plon będzie mniejszy lub gorszy jakościowo.

Szparagi świetnie odnajdują się w klimacie umiarkowanym, co oznacza, że niestraszne są im niskie temperatury. W przypadku bardzo mroźnych i bezśnieżnych zim, można jednak zaobserwować gorsze plony oraz pojawianie się tzw. wypustek.

Sezon na szparagi rozpoczyna się w maju i trwa do końca czerwca. Zbieranie szparagów bielonych wymaga siły i zręczności. Wypustki należy wyciąć ręcznie, korzystając z ostrego noża. Po wycięciu szparagi należy zasypać powstały po miejscu, w którym rosła otwór. Zbiory szparagów bielonych prowadzi się nawet trzy razy dziennie. Znacznie mniej wysiłku wymagają zielone szparagi. Wycina się je tuż przy powierzchni gleby.

Reklama

Wartości odżywcze szparagów

Większa część szparagów składa się z wody. W 100 g tego warzywa aż 93,7 g to woda. Zawierają one również wiele cennych substancji. Warto przyjrzeć się lepiej składowi szparagi, aby odpowiedzieć sobie na pytanie, jak zdrowe jest to warzywo.

Co zawierają szparagi? Takie zestawienie wartości odżywczych szparagów zielonych oraz białych stworzyły badaczki z Uniwersytetu Rolniczego w Krakowie, Ewa Cieślik i Agnieszka Siembida.

Okazuje się, że znajdziemy w szparagach:

  • węglowodany - 3,7 g na 100 g. W tym znajduje się sacharoza, skrobia oraz błonnik pokarmowy (w ilości 1,5 g na 100 g);
  • tłuszcz - w tym kwasy tłuszczowe nasycone C16:0 oraz C15:0;
  • białko - 1,9 g;
  • szereg aminokwasów - w tym alaninę, serynę, prolinę, tyrozynę, walinę i metioninę;
  • witaminy - w szparagach znaleźć można ryboflawinę, tiaminę witaminę B6, witaminę E, beta-karoten, witaminę A, witaminę C, foliany;
  • minerały - wymienić tu można potas, magnez, cynk, wapń, fosfor i jod.

Co ciekawe, obecne w składzie asparagina i S-metylmetionina przemieniają się w organizmie na związki zawierające siarkę. To sprawia, że mocz osoby jedzącej szparagi może mieć nieprzyjemny zapach.

Stężenie poszczególnych składników jest uzależnione od wielu czynników, m.in. procesu dojrzewania szparagi. Jego wydłużenie sprawia, że rozpoznaje się większą ilość wapnia, magnezu i fosforu, a jednocześnie mniejszą ilość sodu w szparagach białych.

Ponadto procesy płukania szparagów przed sprzedażą w istotny sposób zmniejszają stężenie magnezu i żelaza. Z kolei konserwowanie i puszkowanie szparagów powoduje wymywanie takich pierwiastków jak: magnez, cynk czy żelazo. Na te kwestie zwracają uwagę wspomniane powyżej specjalistki.

Reklama

Źródło: Opracowanie własne

Reklama

Właściwości szparagów. Na co je stosować?

Dzięki zawartości powyższych składników, szparagi wykazują wiele cennych właściwości. Na co pomagają?

Obecność steroli sprawia, że szparagi obniżają poziom cholesterolu we krwi.

Co więcej, warzywo to wykazuje właściwości przeciwutleniające. Zawarty w jego składzie kwas ferulowy może zostać wykorzystany w leczeniu dolegliwości związanych ze stresem oksydacyjnym, takich jak

  • choroba Alzheimera,
  • cukrzyca,
  • nadciśnienie tętnicze,
  • miażdżyca,
  • nowotwór.

Dzięki obecności fitosteroli szparagi oczyszczają naczynia krwionośne, co przekłada się na pracę serca.

Szparagi poprawiają stan skóry, włosów i paznokci. Dodatkowo wzmacniają odporność i poprawiają perystaltykę jelit oraz wspomagają usuwanie toksyn z wątroby.

Warto wspomnieć, że w medycynie ludowej szparagi wykorzystywano do leczenia nerwobóli, reumatyzmu oraz wspomagania wzroku. To dzięki zastosowaniem szparaga leczono zaćmę. Tradycje Dalekiego Wschodu wskazują na to, że szparagi mają działanie ochładzające i sprawdzają się w klimacie gorącym w warunkach niedoboru płynów.

Czy szparagi oddziałują na potencję? Nie mają wpływu na męską erekcję, ale w medycynie ludowej uznaje się je za afrodyzjak.

Reklama

Ile kcal mają szparagi?

Oba typy szparagów są niskokaloryczne. Liczba kalorii jest do siebie zbliżona. Według popularnych kalkulatorów kalorii szparagi mają około 20 kcal w 100 g. Ta liczba nieznacznie się różni w zależności od aplikacji. Niektóre z nich określają, że szparagi zielone mają 21 kcal w 100 g, a szparagi białe 20 kcal w 100 g. Inne natomiast odwracają te wyniki. Są to jednak bardzo nieznaczne różnice. Jedno jest pewne: szparagi to lekkostrawne warzywo.

Kaloryczność tej przekąski może wzrosnąć w wyniku połączenia z różnymi dodatkami, np. bułką tartą czy masłem. Wówczas taka przekąska może mieć około 100 kcal w 100 g. Chcąc określić kaloryczność szparagów przede wszystkim należy zwracać uwagę na zastosowane dodatki. To one ostatecznie decydują, ile kalorii dostarcza potrawa.

Indeks glikemiczny szparagów

Oba typy szparag mają bardzo niski indeks glikemiczny. IG szparagi wynosi 15, co plasuje to warzywo wśród przekąsek bezpiecznych dla cukrzyków.

Ponadto szparagi wspierają utrzymanie prawidłowego poziomu cukru, co jest dodatkowym argumentem przemawiającym za sięganiem po to warzywo systematycznie.

Z uwagi na niski indeks glikemiczny szparagi zielone są doskonałym elementem diety także osób borykających się z insulinoopornością oraz wszystkich tych, którzy chcą zadbać o wdrożenie diety niskoglikemicznej.

Jak przygotować szparagi do obróbki?

Szparagi zielone wymagają innego sposobu przygotowania niż białe. Te ostatnie należy obrać, z uwagi na to, że są dużo grubsze od tych pierwszych.

Przyjrzyjmy się teraz, jak obierać szparagi białe. Należy obrać je na całej długości - od główki do korzenia. Główka - ze względu na swoją dużą miękkość - nie wymaga obierania. Warzywo można obrać za pomocą obieraczki do szparagów albo noża.

A czy zielone szparagi sie obiera? Co do zasady, nie. Jednak, gdy są nieco twardsze, wówczas warto zdecydować się na ten krok. Przygotowanie szparagów wymaga również pozbycia się ich twardych końcówek Wystarczy uciąć lub oderwać ¼ korzenia. Warzywo jest gotowe do jedzenia lub do dalszej obróbki, np. do wykorzystania w potrawie.

Którą część szparagów się je? Obejrzyj dokładnie warzywo. Jadalną częścią są młode pędy, tzw. wypustki. Są one miększe niż pozostała część szparagi. Jednak, gdy nie zostaną zebrane na czas, stają się łykowate i nienadające się do spożycia.

Jak ugotować szparagi?

Sposób gotowania szparagi zależy od jej typu. Zacznijmy od tego, ile gotujemy szparagi. Czas obróbki cieplnej i gotowania szparagów zielonych jest praktycznie o połowę krótszy niż szparagi białej. Szparagi zielone wymagają 3-4 minut gotowania. Natomiast szparagi białe należy gotować 8 minut. Nie powinno się również przekraczać tego czasu, aby uniknąć warzywa te nie stały się gorzkie.

Jak ugotować szparagi? Szparagi należy włożyć pionowo do wysokiego garnka. Następnie trzeba wlać wodę tak, aby główki warzywa wystawały ponad powierzchnię. Warto zadbać też o dodatki: 1 łyżeczkę cukru, 1 łyżeczkę soli, a także odrobinę masła. Wskazane dodatki sprawią, że unikniesz gorzkich szparagów.

Można też przygotować szparagi w inny sposób. Nie umieszczać ich w zimnej wodzie, ale wrzucić bezpośrednio do wrzątku. Ta druga metoda jest bardziej aprobowana przez znanych blogerów zajmujących się gotowaniem.

Inne metody przygotowywania szparagów

Pamiętaj, że szparagi gotowane to nie jedyna metoda obróbki cieplnej tego warzywa. Oba typy szparagi: białą i zieloną, można przygotować na inne sposoby.

Jak przyrządzić szparagi? Oto kilka propozycji, szparagi:

  • na surowo - warzywo można jeść bez obróbki termicznej, ale znacznie słodsze i smaczniejsze jest po poddaniu działania wysokich temperatur;
  • z piekarnika - jeżeli masz ochotę na pyszne szparagi białe lub zielone prosto z piekarnika, poukładaj je w naczyniu żaroodpornym wysmarowanym masłem, posyp czosnkiem oraz startym serem. Ile należy piec szparagi? Warzywa umieść w piekarniku rozgrzanym do 200 st. Celsjusza na około 20 minut. Szparagi pieczone podawaj jako dodatek do dań lub jako samodzielną przekąskę;
  • z patelni - chcąc cieszyć się smacznymi szparagami białymi z patelni, należy najpierw obrać i gotować je w garnku przez 2 minuty. Po tym czasie trzeba umieścić je w zimnej wodzie, by zatrzymać proces gotowania. Następnie takie „zahartowane” szparagi należy wrzucić na patelnię. Smażone szparagi świetnie smakują z dodatkiem pomidorów czy mięsa. Warto zwrócić uwagę na to, ile smażyć szparagi. Czas ten nie powinien przekroczyć kilku minut. Szparagi zielone można smażyć bez wcześniejszego podgotowania i obrania;
  • z grilla - umyj, obierz i osusz szparagi, umieść je w przygotowanej marynacie z oleju i przypraw. Podpiekaj po około 4 minuty z każdej strony na grillu;
  • na parze - chcąc zachować składniki odżywcze szparagów, można przyrządzić je w garnku na parze albo w durszlaku. Czas gotowania 2 minuty.

Co ciekawe, szparagi można przyrządzić również w mikrofalówce. Wystarczy ułożyć szparagi na talerzu owijając je ze wszystkich stron wilgotnymi, papierowymi ręcznikami. Szparagi z mikrofali są gotowe już po 3 minutach.

Aby przedłużyć świeżość tych warzyw można zdecydować się na ich zakonserwowanie. Szparagi konserwowe przygotujesz niezwykle szybko. Wystarczy wysoki słoik, w którym umieścisz umyte i obrane szparagi. Następnie przyrządź zalewę z cukrem, solą, octem i wodą. Zagotuj te składniki. Po 3-4 minutach wyłącz palnik. Odstaw ciecz do całkowitego wystygnięcia, a następnie zalej szparagi, by całość była zakryta. Szparagi w zalewie pasteryzuj przez 25 minut na średnim ogniu w garnku wyłożonym ściereczkami. Woda nie powinna przekraczać granicy nakrętki.

To tylko kilka propozycji przyrządzenia szparag zielonych oraz białych.

Z czym się je szparagi?

Szparagi to taki przysmak, który sam się obroni. Tak naprawdę nie potrzeba wiele, by móc cieszyć się ich wspaniałym smakiem. Można jeść je samodzielnie w wersji blanszowanej, ale też na uwagę takie połączenia jak szparagi z masłem, z boczkiem, oliwą, szynką czy dodatkiem sosu.

Szparagi z bułką tartą to proste i bardzo smaczne danie, choć bardziej kaloryczne. Warzywo w panierce można dodatkowo skomponować z truflami.

Z czym jeszcze łączyć szparagi? Szereg propozycji podają m.in. Magdalena i Grzegorz Łapanowscy, autorzy książki „Szparagi - krótki e-book na krótki sezon”, którzy stworzyli listę dodatków do tego warzywa uwzględniając poszczególne grupy produktowe.

W ten sposób powstał następujący podział. Zgodnie z nim szparagi lubią się z:

  • warzywami - szparagi świetnie smakują połączeniu z takimi składnikami jak: szalotka, groszek, szpinak, koper, karczoch, por, ziemniak. Warto zwrócić też uwagę na walory smakowe szparagów z pomidorami;
  • owocami - smaczne propozycje to szparagi z truskawkami, z cytryną, z limonką, z jabłkiem oraz z morelą;
  • nabiałem - masło, jajko, a także mnóstwo rodzajów sera wzbogacają smak szparagów. Smaczne opcje szparagów z serem to m.in. to danie z ricottą, kozim serem,  gorgonzolą,  halloumi i mozzarellą;
  • mięsem - szparagi świetnie komponują się z boczkiem, kurczakiem, wołowiną oraz wędlinami dojrzewającymi;
  • przyprawami - klasyczne propozycje to szparagi z czosnkiem, z imbirem, z chilli, szafranem oraz anyżem;
  • rybami - szparagi można łączyć z dorszem, homarem, łososiem, anchois, mulami oraz krewetkami;
  • innymi produktami - w tej kategorii znalazły się szparagi z sezamem, szparagi z pieczarkami, z różnego rodzaju orzechami, np. pistacjami, a także szparagi z sosem sojowym czy musztardą.

Warto eksperymentować i łączyć szparagi z różnymi dodatkami, np. z pesto, sosem beszamelowym, batatami albo cukinią. Takie kuchenne eksperymenty z pewnością przypadną do gustu Tobie i Twoim bliskim.

Przepisy ze szparagami

Szparagi to przysmak, który doskonale komponuje się ze słodkimi i wytrawnymi dodatkami. To na tyle uniwersalne warzywo, że można jeść je o każdej porze dnia, a także w formie dania mięsnego czy wegetariańskiego.

Możesz wypróbować:

  • szparagi na śniadanie - na dobry początek dnia warto sięgnąć po energetyczne połączenie szparagi z jajkiem, grzanką, jajecznicą czy omletem, a także odżywczy sok ze szparagów;
  • obiadu ze szparagami - idealną propozycją na pyszne danie obiadowe jest np. makaron ze szparagami, szparagi w cieście francuskim czy krem ze szparagów;
  • kolacji ze szparagami - jeżeli masz ochotę na sytą kolację wypróbuj risotto ze szparagami. Znacznie delikatniejszą i lekkostrawną kolacją będzie z kolei sałatka z dodatkiem tego warzywa.

Możesz sięgnąć również po tartę ze szparagami, szparagi na szynce albo z dodatkiem boczku.

Jeżeli szukasz inspiracji na typowo mięsne danie ze szparagami postaw na połączenie tego warzywa z polędwicą, kurczakiem czy wieprzowym mięsem mielonym. Szparagi dobrze smakują też z rybami, np. z łososiem, a także z krewetkami. Miłośnicy mącznych potraw, np. pierogów czy naleśników powinny przyrządzić farsz z dodatkiem tego warzywa.

Niezwykle smacznym pomysłem są także: zapiekanka, gnocchi czy kaszotto ze szparagami. Warzywo może stanowić też dodatek do pizzy.

Oto propozycja na makaron ze szparagami i boczkiem.

Przygotuj:

  • 30 dag makaronu,
  • 16 dag wędzonego boczku,
  • 20 szparagów,
  • 4 ząbki czosnku,
  • 4 jajka,
  • 60 dag sera,
  • 2 łyżki natki pietruszki,
  • sól, pieprz.

Ugotuj makaron. Przygotuj szparagi, odłam końcówki. Łodygi zetrzyj na tarce o grubych oczkach. Pozostaw główki łodyg. Na patelni podsmaż boczek, zetrzyj do niego czosnek oraz dodaj starte szparagi.

Podgrzewaj przez około 2 minuty. Dbaj o to, by ciągle mieszać danie. Roztrzep w osobnej misce jajko z dodatkiem posiekanej natki pietruszki. Dodaj ugotowany makaron na patelnię. Wymieszaj, a na koniec dolej jajko i podgrzewaj do uzyskania gładkiego sosu. Wyłóż na talerz. Posyp całość serem.

Jak przechowywać szparagi?

Sposób przechowywania szparagów białych jest taki sam jak ten, wskazany dla szparagów zielonych. Szparagi przed podaniem obróbce termicznej można przechowywać kilka dni w lodówce. Włóż je do butelki z obciętą główką albo do słoika i nalej do środka zimną wodę. Wystarczy, by końcówki szparagów były zanurzone. Trzymaj szparagi niczym kwiaty.

Bardzo ważne, by codziennie wymieniać wodę szparagów w słoiku czy butelce. Warto też zadbać o to, by owinąć szparagi folią. To przedłuży ich świeżość.

Czy szparagi można mrozić? Oczywiście, że tak. To metoda na przedłużenie przydatności do spożycia tego przysmaku. Białe szparagi przed mrożeniem należy dodatkowo obrać. Następnie powinno się ułamać około 1/3 końcówki pędów. Tak przygotowane warzywo należy umieścić w szczelnym pojemniku, np. do torebki strunowej.

Szparagi mrożone można wrzucić do gotującej się wody i w ten sposób przygotować do zjedzenia.

Szparagi w ciąży i podczas karmienia piersią

Zastanawiasz się, czy można jeść szparagi w ciąży? Z uwagi na to, że szparagi są niezwykle bogatym źródłem kwasu foliowego, poleca się je w ciąży oraz podczas karmienia piersią. Składnik ten jest niezbędny do prawidłowego rozwoju układu nerwowego płodu oraz cewy nerwowej płodu.

Szparagi w ciąży są cenione również z uwagi na zawartość witamin z grupy B oraz magnezu, potasu czy wapnia.

Ponadto wapń, fosfor i potas to pierwiastki istotne z punktu widzenia spermatogenezy u mężczyzn z obniżoną jakością nasienia. Po szparagi warto sięgać już na etapie starania się o dziecko. To warzywo sprawdzi się zarówno u kobiet, jak i mężczyzn.

Co ciekawe, ekstrakt ze szparagów stosuje się do zwiększenia apetytu oraz lepszego wydzielania mleka w okresie laktacji.

Szparagi dla niemowlaka

To warzywo jest bezpieczne dla dzieci. Warto jednak wskazać, od kiedy szparagi dla niemowlaka są właściwym rozwiązaniem. Szparagi można podawać niemowlętom już od 8 miesiąca życia.

Pamiętaj o tym, aby to warzywo w diecie młodego człowieka najpierw podawać w wersji zmiksowanej, np. w formie zupek krem. Dopiero, gdy dziecko będzie potrafiło już dokładnie gryźć, można pokusić się o podawanie tej przekąski w innej, bardziej stałej formie.

Szparagi dla dzieci mogą stanowić smaczny dodatek do obiadu lub danie główne.

Przeciwwskazania do spożywania szparagów

Szparagi, jak każdy produkt pochodzenia naturalnego, mogą powodować alergię. Nadwrażliwość na jakikolwiek składnik tego warzywa stanowi bezwzględne przeciwwskazanie do ich spożywania.

Ponadto, z uwagi na niezwykle dużą zawartość związków purynowych, szparagi nie są polecane osobom z dną moczanową. Warzywo może potęgować objawy choroby i pogarszać stan pacjenta.

Po szparagi nie powinny również sięgać osoby z chorobami nerek, ponieważ znajdująca się w tych warzywach asparagina podnosi poziom kwasu moczowego, co w konsekwencji może być przyczyną dny moczanowej.

Dodatkowo Narodowe Centrum Edukacji Żywieniowej (NCEŻ) podaje, że szparagi są produktem przeciwwskazanym w przypadku przewlekłej biegunki.

Skutki uboczne spożywania szparagów

Szparagi - jak w zasadzie każdy jadalny produkt - mogą wywoływać skutki uboczne. Pojawiają się one jednak zwykle przy nadmiernym spożyciu tych warzyw, a także wtedy, gdy ich spożywanie nie jest wskazane.

Z reguły szparagi są lekkostrawne i nie powinny wywoływać żadnych działań niepożądanych.

Wśród najpopularniejszych konsekwencji sięgania po to warzywo wymienia się m.in. nieprzyjemny, ostry zapach moczu. Jego występowanie powiązane jest z rozpadem zawartej w szparagach pochodnej metioniny, która zawiera siarkę.

Co ciekawe, taki objaw nie występuje u każdego. Może to być związane z tym, że nie u wszystkich pojawia się wskazany aminokwas albo nie wszyscy są w stanie wyczuć nieprzyjemny zapach pomimo jego obecności. Rolę mogą odgrywać tu czynniki genetyczne.

Warto też wiedzieć, że wedle NCEŻ nadmierne spożycie szparag może przyczyniać się do wzmożonej fermentacji bakteryjnej i pojawienia się gazów o nieprzyjemnym zapachu.

Cena szparagów. Gdzie je najlepiej kupić?

Ile kosztują szparagi i od czego zależy cena? Koszty, jakie należy ponieść za szparagi, zależą nie tylko od miejsca, w którym je kupujesz, sezonu, ale też od formy, w której są dostępne.

Cena szparagi za kg waha się między 50 a 120 zł. W wielu supermarketach szparagi sprzedawane są również na pęczki, za które trzeba zapłacić ok. 15-20 zł

Znacznie mniej kosztują szparagi mrożone. Ich cena to około 25-30 zł za 1 kg. Już za kilkanaście złotych kupisz z kolei szparagi w słoiku.

Miejscami, gdzie kupić szparagi, są nie tylko sklepy, ale również targowiska, bazarki oraz giełdy. Mniejszy koszt poniesiesz sięgając po szparagi dostępne bezpośrednio u producenta.

Jak kupić dobre szparagi? Wybierając to warzywo, zwracaj uwagę nie tylko na cenę, ale również na ich wygląd. Ich główki powinny być jędrne i niepokruszone. Należy wystrzegać się szparagów z pleśnią. Łodyżki muszą też wyróżniać się jędrnością. Zapach szparagów nie powinien budzić wątpliwości, co do ich świeżości. Aby ułatwić sobie gotowanie, warto sięgać po pęczki, w których  szparagi są w miarę równej wielkości.

Czytaj również

Bibliografia

  • Mgr inż. O. Szczepaniak i inni, Uprawa szparaga (Asparagus officinalis L.) jako surowca o właściwościach funkcjonalnych. Cz. I. Charakterystyka towaroznawcza, TECHNIKA ROLNICZA OGRODNICZA LEŚNA, 2/2019.
  • E. Cieślik, A. Siembida, Charakterystyka wartości odżywczej i właściwości prozdrowotnych szparaga lekarskiego (Asparagus officinalis L.), Postępy Fitoterapii 4/2011, http://www.postepyfitoterapii.pl/wp-content/uploads/2014/11/pf_2011_275-281.pdf, [dostęp: 31.03.2023].
  • G. Łapanowski, Krótki e-book na krótki sezon, http://www.grzegorzlapanowski.pl/wp-content/uploads/2020/05/Ebook-Szparagi.pdf, [dostęp: 31.03.2023].
  • Mgr inż. I. Sajór, Biegunka - zalecenia i przeciwwskazania dietetyczne, Narodowe Centrum Edukacji Żywieniowej, https://ncez.pzh.gov.pl/choroba-a-dieta/biegunka-zalecenia-i-przeciwwskazania-dietetyczne/, [dostęp: 31.03.2023].
  • Nadmierne gazy jelitowe, Narodowe Centrum Edukacji Żywieniowej, https://ncez.pzh.gov.pl/wp-content/uploads/2021/03/nadmierne-gazy-jelitowe_v3.pdf, [dostęp: 31.03.2023].
  • Mgr inż. O. Szczepaniak i inni, Uprawa szparaga (Asparagus officinalis L.) jako surowca o właściwościach funkcjonalnych. Cz. II. Charakterystyka żywieniowa, TECHNIKA ROLNICZA OGRODNICZA LEŚNA, 3/2019, https://www.pimr.eu/wp-content/uploads/2019/09/2-TROL_3_2019_5-8.pdf, [dostęp: 31.03.2023].
Katarzyna Augustyniak-Woźnica
Artykuł napisany przez
Katarzyna Augustyniak-Woźnica
Dziennikarka, przyszła prawniczka. Autorka wielu publikacji o tematyce społeczno-kulturalnej, marketingowej, prawniczej, kulinarnej, medycznej i dziecięcej. Absolwentka dziennikarstwa i komunikacji społecznej na Uniwersytecie Jagiellońskim i studentka prawa na Uniwersytecie Opolskim. Prywatnie opiekunka kotki Kici.
Pokaż więcej
Czy ten artykuł był dla Ciebie pomocny?
Dziękujemy za przeczytanie naszego artykułu do końca.
Jeśli chcesz być na bieżąco z informacjami na
temat zdrowia i zdrowego stylu życia,
zapraszamy na nasz portal ponownie!
Więcej z kategorii Warzywa
Czy cukinię można jeść na surowo?
Surowca cukinia
Jak gotować bób? - świeży, mrożony i żeby nie wzdymał? Sposoby i przepisy
Ugotowany młody bób w miseczce
Seler naciowy - właściwości lecznicze i odżywcze. Jak wpływa na zdrowie?
Seler naciowy pokrojony na desce kuchennej
Podobne artykuły
Szklanka soku z selera naciowego i różne warzywa w kuchni
Sok z selera naciowego - czy warto go pić? Sprawdź, na co pomaga
Szklanka soku pomidorowego i koszyk z pomidorami
Właściwości soku pomidorowego. Na co pomaga sok z pomidorów?
Mężczyzna trzyma bataty w koszyku
Indeks glikemiczny batatów. Ile kalorii ma słodki ziemniak?
Buraki w słoikach w czasie kiszenia
Dlaczego warto spożywać kiszone buraki? Sprawdź, jak kisić buraki i zrób to sam
Dwie szklanki z sokiem pomidorowym
Sok pomidorowy – przepis na sok z wyciskarki i blendera

Reklama


Czym się różni odporność swoista od nieswoistej?
Sprawdź!