Reklama
Trexan 2,5 mg - skład
1 tabl. zawiera 2,5 mg metotreksatu. Preparat zawiera laktozę.
Reklama
Trexan 2,5 mg - działanie
Metotreksat jest antagonistą kwasu foliowego, który należy do grupy leków cytotoksycznych określanych jako antymetabolity. Działa poprzez kompetycyjne hamowanie aktywności enzymu reduktazy dihydrofolianowej, hamując tym samym syntezę DNA. Nie wyjaśniono dotychczas, czy skuteczność metotreksatu w leczeniu łuszczycy, łuszczycowego zapalenia stawów i przewlekłego zapalenia wielostawowego związana jest z działaniem przeciwzapalnym czy immunosupresyjnym i w jakim stopniu zwiększenie przez metotreksat stężenia adenozyny w przestrzeni zewnątrzkomórkowej wpływa na efekt terapeutyczny leku. Biodostępność metotreksatu jest dobra (80-100%) w małych dawkach stosowanych w leczeniu reumatoidalnego zapalenia stawów i łuszczycy. Po podaniu doustnym, maksymalne stężenia metotreksatu w surowicy uzyskuje się po upływie 1-2 h. Występuje bardzo znaczna zmienność między- i wewnątrzosobnicza, w szczególności po dawkowaniu wielokrotnym. Ok. 50% leku występuje w postaci związanej z białkami surowicy. W wyniku dystrybucji leku w tkankach ustrojowych, duże stężenia poliglutaminianów wykrywane są szczególnie w wątrobie, nerkach i śledzionie, gdzie mogą utrzymywać się przez kilka tygodni lub miesięcy. Po zastosowaniu małych dawek, metotreksat przenika do płynów ustrojowych w minimalnych ilościach. T0,5 końcowej fazy eliminacji wynosi średnio 6-7 h i cechuje się znaczną zmiennością (3-17 h). T0,5 może być wydłużony nawet 4-krotnie u pacjentów, u których występuje dodatkowa przestrzeń dystrybucji (wysięk opłucnowy, wodobrzusze). Ok. 10% podanej dawki metotreksatu jest metabolizowane w wątrobie. Głównym metabolitem jest 7-hydroksymetotreksat. Wydalanie, głównie w postaci niezmienionej, odbywa się drogą nerkową przez filtrację kłębuszkową i czynne wydzielanie w kanaliku bliższym nefronu. Ok. 5-20% metotreksatu i 1-5% 7-hydroksymetotreksatu wydala się z żółcią. Krążenie wątrobowo-jelitowe występuje w znacznym stopniu. W przypadku niewydolności nerek wydalanie leku z organizmu jest znacznie opóźnione.
Reklama
Trexan 2,5 mg - wskazania
Łuszczyca. Chemioterapia przeciwnowotworowa: rak płuca (drobno i wielokomórkowy), zwłaszcza rak drobnokomórkowy płuc, rak piersi, rak epidermoidalny głowy i szyi, rak pęcherza, rak szyjki macicy, rak jajników, rak jąder, mięsak kości. Ostra i podostra białaczka limfatyczna u dzieci. Ostra białaczka limfatyczna i szpikowa u dorosłych, w leczeniu i zapobieganiu postaci oponowych białaczek i chłoniaków. Chłoniak nieziarniczy, chłoniak histiocytowy i limfocytowy. Chłoniak Burkitta.
Reklama
Trexan 2,5 mg - przeciwwskazania
Nadwrażliwość na metotreksat lub na którąkolwiek substancję pomocniczą. Znaczna niewydolność wątroby. Znaczna niewydolność nerek. Istniejące wcześniej choroby układu krwiotwórczego, takie jak: hipoplazja szpiku kostnego, leukopenia, małopłytkowość lub istotna niedokrwistość. Nadużywanie alkoholu. Ciężkie ostre lub przewlekłe zakażenia i zespół upośledzenia odporności. Zapalenie żołądka, owrzodzenie jamy ustnej i potwierdzona, czynna choroba wrzodowa żołądka i dwunastnicy. Karmienie piersią. W trakcie leczenia nie należy szczepić pacjentów żywymi szczepionkami. Dodatkowo, we wskazaniach nieonkologicznych: ciąża.
Reklama
Trexan 2,5 mg - ostrzeżenia
W trakcie leczenia należy odpowiednio monitorować pacjentów tak, aby możliwe było wykrycie potencjalnych skutków toksycznych lub działań niepożądanych i ich ocena z minimalnym opóźnieniem. Ścisłe monitorowanie pacjentów jest szczególnie wskazane po wcześniejszej radioterapii (zwłaszcza narządów miednicy), w przypadku stwierdzenia zaburzenia czynności układu krwiotwórczego (np. po wcześniejszej radio- lub chemioterapii) albo pogorszenia ogólnego stanu zdrowia, a także u osób w zaawansowanym wieku i u bardzo małych dzieci. Dawki przekraczające 20 mg na tydzień mogą wiązać się ze znaczącym zwiększeniem toksyczności, a zwłaszcza z zahamowaniem czynności szpiku kostnego. Ze względu na wydłużenie czasu wydalania metotreksatu u pacjentów z zaburzeniem czynności nerek należy zachować szczególną ostrożność podczas leczenia tych pacjentów i stosować u nich metotreksat wyłącznie w małych dawkach. Metotreksat należy stosować z największą ostrożnością, o ile w ogóle, u pacjentów z poważną chorobą wątroby, zwłaszcza gdy choroba jest lub była związana z zażywaniem alkoholu. Może wystąpić ostre lub przewlekłe śródmiąższowe zapalenie płuc, często połączone z eozynofilią, zgłaszane były wypadki zgonów. Typowe objawy obejmują duszność, kaszel (szczególnie suchy kaszel bez wydzieliny), ból w klatce piersiowej oraz gorączkę – i w tym kierunku należy monitorować pacjenta podczas każdej wizyty kontrolnej. U pacjentów z objawami płucnymi należy wycofać metotreksat i wykonać gruntowne badania (w tym RTG klatki piersiowej), aby wykluczyć zakażenie i zmiany nowotworowe. Jeśli podejrzewana choroba płuc jest spowodowana przez metotreksat, należy podjąć leczenie kortykosteroidami i nie wolno wznawiać leczenia metotreksatem. Jeśli podejrzewa się krwawienia pęcherzykowe, należy rozważyć niezwłoczne przeprowadzenie badań diagnostycznych w celu potwierdzenia rozpoznania. Łuszczyca. Zgłaszane były przypadki zgonów związane ze stosowaniem metotreksatu w leczeniu łuszczycy. W leczeniu łuszczycy stosowanie metotreksatu należy ograniczyć do ciężkich, opornych na leczenie, powodujących niepełnosprawność przypadków choroby, która nie reaguje na inne rodzaje leczenia, jednak wyłącznie wtedy, gdy rozpoznanie zostało potwierdzone na podstawie biopsji i (lub) konsultacji dermatologicznej. Przed rozpoczęciem oraz w trakcie leczenia należy wykonać morfologię krwi pełnej. Leczenie należy natychmiast przerwać w przypadku znacznego obniżenia liczby leukocytów lub trombocytów. Pacjentom należy zalecić zgłaszanie wszystkich objawów podmiotowych i przedmiotowych wskazujących na wystąpienie zakażenia. Metotreksat może wykazywać działanie hepatotoksyczne, szczególnie w dużych dawkach lub w trakcie długotrwałego leczenia. Ponieważ zmiany mogą występować bez wcześniejszych objawów toksyczności ze strony przewodu pokarmowego lub hematologicznej, konieczne jest określenie czynności wątroby przed rozpoczęciem leczenia i jej regularne monitorowanie w trakcie całego okresu leczenia. Ryzyko toksycznego uszkodzenia wątroby jest większe u chorych na cukrzycę leczonych insuliną. Należy przerwać lub nie rozpoczynać leczenia metotreksatem, jeżeli wystąpi (lub rozwinie się podczas leczenia) jakakolwiek nieprawidłowość w badaniach czynnościowych wątroby lub w obrazie biopsyjnym wątroby. Nieprawidłowości takie powinny ulec normalizacji w ciągu dwóch tygodni, po których można ponownie podjąć leczenie. W razie stałego zwiększenia aktywności enzymów wątrobowych należy rozważyć zmniejszenie dawki lub przerwanie leczenia. podczas terapii metotreksatem nie należy stosować innych preparatów działających hepatotoksycznie, chyba że istnieje wyraźna konieczność. Należy zaniechać lub ograniczyć spożywanie alkoholu. Należy dokładnie kontrolować aktywność enzymów wątrobowych szczególnie u pacjentów równocześnie przyjmujących inne preparaty hepato- lub hematotoksyczne (np. leflunomid). Podczas długotrwałego leczenia metotreksatem ciężkich postaci łuszczycy z uwagi na jego hepatotoksyczność należy ocenić konieczność biopsji wątroby u pacjentów z poniższymi czynnikami ryzyka: nadużywanie alkoholu w wywiadzie, utrzymujące się podwyższenie aktywności enzymów wątrobowych, hepatopatie, m.in. przewlekłe wirusowe zapalenie wątroby typu B lub C w wywiadzie, oraz dziedziczna hepatopatia, w wywiadzie rodzinnym Dodatkowe czynniki ryzyka (o potencjalnie mniejszym znaczeniu) to cukrzyca, otyłość, stosowanie hepatotoksycznych leków lub substancji chemicznych w wywiadzie. Należy kontrolować czynność nerek przed rozpoczęciem, w trakcie i po zakończeniu leczenia. Należy zachować ostrożność, jeśli zostanie wykryte istotne zaburzenie czynności nerek. Należy zmniejszyć dawkę metotreksatu u pacjentów z zaburzeniami czynności nerek. Duże dawki mogą powodować wytrącanie się metotreksatu lub jego metabolitów w kanalikach nerkowych. Nie należy rozpoczynać leczenia metotreksatem w umiarkowanie dużych i dużych dawkach w przypadku, gdy wartość pH moczu jest mniejsza niż 7,0. Aby temu zapobiec zaleca się intensywne nawadnianie pacjenta i alkalinizację moczu, przez doustne lub dożylne podanie dwuwęglanu sodu (5 x tabletki po 625 mg co 3 h) lub acetazolamidu (500 mg doustnie cztery razy na dobę). Co najmniej przez pierwsze 24 h po rozpoczęciu podawania metotreksatu należy sprawdzić zasadowość moczu, kontrolując wielokrotnie wartość pH (wartość wynosząca co najmniej 6,8). Biegunka i wrzodowe zapalenie jamy ustnej są częstymi działaniami toksycznymi leku, które wymagają przerwania leczenia metotreksatem ze względu na ryzyko krwotocznego zapalenia jelit i zgonu z powodu perforacji jelit. Leczenie należy przerwać po wystąpieniu krwawych wymiotów, smolistych stolców lub pojawieniu się krwi w kale. Dodatkowo, stany powodujące odwodnienie, takie jak wymioty, mogą nasilić objawy toksyczności w wyniku zwiększenia stężenia substancji czynnej. W tym przypadku należy przerwać leczenie metotreksatem do czasu ustąpienia objawów. Istotne jest ustalenie wszelkich wzrostów stężenia substancji czynnej w ciągu 48 h, inaczej mogą wystąpić nieodwracalne skutki toksycznych działań metotreksatu. Większość działań niepożądanych jest odwracalna w przypadku wczesnego wykrycia. Gdy wystąpią działania niepożądane, należy zmniejszyć dawkowanie leku lub odstawić lek i podjąć odpowiednie działania zaradcze, obejmujące podawanie folinianu wapnia i (lub) przerywaną hemodializę z użyciem dializatora wysokoprzepływowego, jeśli konieczne. Należy wziąć pod uwagę immunosupresyjne działanie metotreksatu, szczególnie gdy u pacjenta ważne lub niezbędne są reakcje immunologiczne. Szczególną ostrożność należy zachować w przypadku nieaktywnych, przewlekłych zakażeń (np.: półpasiec, gruźlica, wirusowe zapalenie wątroby typu B lub C), ze względu na możliwość ponownego uczynnienia choroby. Metotreksat może wywołać zespół ostrego rozpadu guza u pacjentów z szybko rosnącym guzem. Przed rozpoczęciem leczenia metotreksatem zaleca się wykonanie zdjęcia rentgenowskiego klatki piersiowej, oraz jeśli to konieczne, zdrenowanie płynu z wysięku do opłucnej i z wodobrzusza. Jeśli wystąpią objawy ostrej toksyczności metotreksatu, pacjenci mogą wymagać podania kwasu foliowego. Przed rozpoczęciem suplementacji kwasu foliowego zaleca się sprawdzenie stężenia witaminy B12, zwłaszcza u dorosłych w wieku powyżej 50 lat, ponieważ przyjmowanie kwasu foliowego może maskować niedobór witaminy B12. Przed rozpoczęciem leczenia metotreksatem lub przed ponownym zastosowaniem metotreksatu po okresie przerwy należy ocenić czynność nerek, wątroby i szpiku kostnego poprzez zebranie wywiadu oraz wykonanie badania przedmiotowego i badań laboratoryjnych. Częstsze badania kontrolne są zwykle wskazane podczas terapii przeciwnowotworowej – podczas początkowej fazy leczenia, zmiany dawki lub w trakcie epizodów większego ryzyka podwyższonego stężenia metotreksatu we krwi (np. odwodnienie). U chorych otrzymujących małe dawki metotreksatu mogą rozwijać się złośliwe chłoniaki; w takim przypadku leczenie należy przerwać. Jeżeli chłoniak nie wykazuje cech samoistnej regresji, konieczne jest rozpoczęcie terapii cytostatykami. Podczas stosowania metotreksatu w dużych dawkach wskazana jest odpowiednia ochrona folinianem wapnia. Podawanie folinianu wapnia, nawadnianie i alkalinizację moczu należy prowadzić przy stałym monitorowaniu efektów toksycznych i eliminacji metotreksatu. Podawanie folinianu wapnia może zostać przerwane, gdy stężenie metotreksatu osiągnie wartość poniżej 5x10-8M. Metotreksat należy stosować z najwyższą ostrożnością u pacjentów z zakażeniami, chorobą wrzodową żołądka lub dwunastnicy, wrzodziejącym zapaleniem okrężnicy, wyniszczonych oraz bardzo młodych i w podeszłym wieku. W przypadku stwierdzenia głębokiej leukopenii w trakcie leczenia, może wystąpić zakażenie bakteryjne lub może istnieć zagrożenie wystąpieniem takiego zakażenia. Na ogół jest wskazane przerwanie stosowania leku i wdrożenie odpowiedniej antybiotykoterapii. W przypadku ciężkiego zahamowania czynności szpiku kostnego może być niezbędne przetoczenie krwi lub masy płytkowej. Preparat zawiera laktozę i nie powinni go przyjmować pacjenci z rzadką dziedziczną nietolerancją galaktozy, niedoborem laktazy typu Lapp lub zespołem złego wchłaniania glukozy-galaktozy.
Reklama
Trexan 2,5 mg - ciąża
Stosowanie metotreksatu w okresie ciąży we wskazaniach nieonkologicznych jest przeciwwskazane. Metotreksat ma silne działanie teratogenne i narażenie na jego wpływ w czasie ciąży powoduje zwiększenie ryzyka poronień samoistnych, wewnątrzmacicznego zahamowania wzrostu płodu i wad wrodzonych. Jeśli metotreksat stosuje się we wskazaniach onkologicznych, nie należy go podawać w okresie ciąży, zwłaszcza w czasie pierwszego trymestru. W każdym przypadku należy rozważyć stosunek korzyści z leczenia do możliwego ryzyka dla płodu. Jeżeli lek jest stosowany w okresie ciąży lub jeżeli pacjentka zajdzie w ciążę podczas przyjmowania metotreksatu, należy poinformować pacjentkę o możliwym ryzyku dla płodu. Lek przenika do mleka kobiecego i może wywoływać objawy toksyczności u niemowląt karmionych piersią. Karmienie piersią w trakcie terapii metotreksatem jest przeciwwskazane. Konieczne jest stosowanie skutecznej antykoncepcji w czasie przyjmowania metotreksatu i co najmniej przez 6 mies. po jego zakończeniu. Jeśli pacjentka jest w wieku rozrodczym, należy przed rozpoczęciem leczenia poinformować ją o ryzyku wad rozwojowych związanych z metotreksatem i definitywnie potwierdzić, że nie jest ona w ciąży, podejmując odpowiednie działania, np. wykonując test ciążowy. W czasie leczenia należy powtarzać wykonywanie testów ciążowych, jeśli jest to uzasadnione klinicznie (np. po przerwie w stosowaniu antykoncepcji). W ramach środków ostrożności zalecane jest, aby pacjenci aktywni seksualnie lub ich partnerki stosowali niezawodne metody antykoncepcji w czasie leczenia pacjenta i przez co najmniej 6 mies. od zakończenia przyjmowania metotreksatu. Mężczyzna nie powinien być dawcą nasienia w czasie przyjmowania metotreksatu i przez 6 mies. po jego zakończeniu. Metotreksat wpływa na spermatogenezę i oogenezę i może zmniejszać płodność. Informowano, że u ludzi metotreksat powoduje oligospermię, zaburzenia miesiączkowania i brak miesiączki. Wydaje się, że w większości przypadków objawy te ustępują po przerwaniu leczenia. Przed zastosowaniem we wskazaniach onkologicznych kobietom planującym zajście w ciążę zaleca się w miarę możliwości zgłoszenie się przed rozpoczęciem leczenia na konsultację do poradni genetycznej, a mężczyźni powinni skorzystać z porady dotyczącej możliwości przechowania nasienia, ponieważ metotreksat w większych dawkach może mieć działanie genotoksyczne.
Reklama
Trexan 2,5 mg - efekty uboczne
Często: zakażenia, leukopenia, ból głowy, zawroty głowy, senność, zmęczenie, zapalenie jamy ustnej, anoreksja, wymioty, nudności, biegunka, zwiększenie aktywności aminotransferaz, wysypka rumieniowa, łysienie. Niezbyt często: zakażenia oportunistyczne, chłoniak, zahamowanie czynności szpiku kostnego, małopłytkowość, niedokrwistość, zaburzenia hematopoezy, reakcje anafilaktyczne, zawroty głowy pochodzenia błędnikowego, krwawienie z nosa, zapalenie płuc, śródmiąższowe zapalenie płuc, włóknienie śródmiąższowe płuc, świąd, zespół Stevensa-Johnsona, martwica toksyczno-rozpływna naskórka, niewydolność nerek, nefropatia, owrzodzenie pochwy, dreszcze. Rzadko: półpasiec, posocznica, niedokrwistość megaloblastyczna, cukrzyca, depresja, splatanie, niedowład połowiczy, niedowład, niedociśnienie, zaburzenia zakrzepowo-zatorowe, duszność, zapalenie gardła, porażenie oddechu, zapalenie dziąseł, owrzodzenie przewodu pokarmowego, krwawienie z przewodu pokarmowego, zapalenie jelit, krwawe stolce, hepatotoksyczność, włóknienie wokół żyły wrotnej, marskość wątroby, ostre zapalenie wątroby, nadwrażliwość na światło, trądzik, depigmentacja, pokrzywka, rumień wielopostaciowy, bolesne uszkodzenie zmiany łuszczycowej, owrzodzenie skóry, oddzielanie się płytki paznokciowej, osteoporoza, ból stawów, ból mięśni, nasilenie występowania guzków reumatycznych, osłabienie libido, impotencja, zaburzenia miesiączkowania. Bardzo rzadko: hipogammaglobulinemia, zaburzenia limfoproliferacyjne, powiększenie węzłów chłonnych, neutropenia, niedokrwistość aplastyczna, zahamowanie czynności układu immunologicznego, bezsenność, psychozy, rozdrażnienie, dyzartria, afazja, letarg, obrzęk mózgu, przemijające nieznaczne zaburzenia funkcji poznawczych, nietypowe doznania w głowie, zapalenie spojówek, niewyraźne widzenie, szumy uszne, wysięk w osierdziu, zapalenie osierdzia, zapalenie naczyń krwionośnych, zapalenie płuc wywołane przez Pneumocystis carinii/jirovecii, przewlekła śródmiąższowa obturacyjna choroba płuc, zapalenie opłucnej, suchy kaszel, krwawe wymioty, reaktywacja przewlekłego zapalenia wątroby, teleangiektazje, czyraczność, wylewy podskórne, zapalenie gruczołów potowych, objawy dyzuryczne, azotemia, zapalenie pęcherza moczowego, krwiomocz, powstanie wadliwych komórek jajowych lub plemników, przemijająca oligospremia, bezpłodność, krwawienie z pochwy, ginekomastia. Ponadto: posocznica prowadząca do śmierci, reaktywacja nieczynnego przewlekłego zapalenia, pancytopenia, eozynofilia, agranulocytoza, wstrząs anafilaktyczny, reakcja alergiczna, wahania nastroju, drgawki, ból, osłabienie mięśni lub parestezje w kończynach, zmiana smaku (metaliczny posmak), odczyn oponowy, ostre aseptyczne zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych, porażenie, encefalopatia/ leukoencefalopatia, tamponada osierdzia, śródmiąższowe zapalenie pęcherzyków płucnych, wysięk w opłucnej, astma oskrzelowa, krwawienie z nosa, krwawienie pęcherzykowe, niestrawność, ból brzucha, toksyczne rozdęcie okrężnicy, zapalenie trzustki, zwiększenie aktywności fosfatazy zasadowej i stężenia bilirubiny, zmniejszenie stężenia albumin w surowicy krwi, zwyrodnienie tłuszczowe wątroby, niewydolność wątroby, przebarwienia paznokci i ostra zanokcica, rumieniowe wykwity skórne, opryszczkowate zmiany skórne, wybroczyny, alergiczne zapalenie naczyń, nasilone zmiany pigmentacyjne, złamanie kości przeciążeniowe, martwica kości szczęki (w przebiegu zaburzeń limfoproliferacyjnych), owrzodzenie pęcherza, trudności w oddawaniu moczu, białkomocz, skąpomocz, bezmocz, zaburzenia elektrolitowe, poronienie, uszkodzenie płodu, zapalenie pochwy, wydzielina z pochwy, gorączka, osłabienie procesu gojenia ran, astenia, zwiększone ryzyko reakcji toksycznych (martwica tkanek miękkich, martwica kości) w trakcie radioterapii. Zmiany łuszczycowe mogą ulec nasileniu podczas jednoczesnego wpływu metotreksatu i promieniowania ultrafioletowego. Istnieje ryzyko wystąpienia popromiennego zapalenia skóry i oparzeń słonecznych jako „reakcji z przypomnienia”.
Trexan 2,5 mg - interakcje
Po wchłonięciu metotreksat wiąże się częściowo z albuminami surowicy. Stopień tego związania jest zmniejszany przez niektóre substancje lecznicze (np. salicylany, sulfonamidy, fenylobutazon, fenytoina, barbiturany, leki uspokajające, doustne środki antykoncepcyjne, pochodne amidopiryny, kwas p-aminobenzoesowy, tiazydowe leki moczopędne, doustne leki hipoglikemizujące, doksorubicynę i niektóre antybiotyki, takie jak penicyliny, tetracykliny, chloramfenikol), które mogą go wypierać z tych wiązań. W przypadkach jednoczesnego podawania tych leków może dojść do zwiększenia toksyczności metotreksatu. Ponieważ probenecyd i słabe kwasy organiczne, takie jak pętlowe leki moczopędne, a także pirazole zmniejszają wydalanie kanalikowe, należy zachować szczególną ostrożność podczas podawania tych substancji leczniczych równocześnie z metotreksatem. Należy unikać jednoczesnego podawania z metotreksatem innych potencjalnie nefro-, hemato- i hepatotoksycznych substancji (np. sulfasalazyny, leflunomid i alkohol). Szczególną ostrożność należy zachować podczas obserwacji pacjentów leczonych metotreksatem w skojarzeniu z azatiopryną lub retinoidami. Podczas jednoczesnego stosowania leflunomidu z metotreksatem może istnieć zwiększone ryzyko pancytopenii. Po zastosowaniu metotreksatu w dużej dawce w skojarzeniu z potencjalnie nefrotoksycznym lekiem stosowanym w chemioterapii (np. cisplatyną) może dojść do nasilenia nefrotoksyczności. Antybiotyki, takie, jak penicyliny, glikopeptydy, sulfonamidy, cyprofloksacyna i cefalotyna mogą, w pojedynczych przypadkach, zmniejszać klirens nerkowy metotreksatu. Może to prowadzić do zwiększenia stężenia metotreksatu w surowicy, wystąpienia hematotoksyczności i toksycznych objawów ze strony przewodu pokarmowego. Antybiotyki doustne, takie, jak tetracykliny, chloramfenikol i niewchłanialne antybiotyki o szerokim spektrum działania mogą zakłócać krążenie wątrobowo-jelitowe, poprzez hamowanie wzrostu flory jelitowej lub poprzez supresję metabolizmu bakterii. Nie należy podawać NLPZ przed stosowaniem lub równocześnie ze stosowaniem metotreksatu w dużej dawce. Preparaty witaminowe lub inne zawierające kwas foliowy lub jego pochodne mogą zmniejszać skuteczność metotreksatu. W przypadku stosowania preparatu o możliwym szkodliwym działaniu na szpik (np. sulfonamidy, trymetoprym z sulfametoksazolem, chloramfenikol, pirymetamina) należy rozważyć możliwość znacznego upośledzenia hematopoezy. Jednoczesne stosowanie leków powodujących niedobór kwasu foliowego (np. sulfonamidy, trymetoprym z sulfametoksazolem), może nasilać toksyczność metotreksatu. Podczas jednoczesnego stosowania triamterenu i metotreksatu stwierdzono zahamowanie czynności szpiku kostnego i zmniejszenie stężenia folanów. Podawanie dodatkowych preparatów hematotoksycznych (np. metamizolu) zwiększa prawdopodobieństwo wystąpienia ciężkich hematotoksycznych działań niepożądanych metotreksatu. Istnieją dowody na to, że jednoczesne podawanie metotreksatu i omeprazolu prowadzi do wydłużenia czasu eliminacji metotreksatu przez nerki. Metotreksat może zmniejszać klirens teofiliny; konieczne jest monitorowanie stężenia teofiliny po równoczesnym stosowaniu z metotreksatem. Należy pamiętać o interakcjach farmakokinetycznych pomiędzy metotreksatem, lekami przeciwdrgawkowymi (zmniejszenie stężenia metotreksatu w surowicy) i 5-fluorouracylem (wydłużenie t0,5 5-fluorouracylu). Zgłaszano, że jednoczesne podawanie lewetyracetamu i metotreksatu zmniejsza klirens metotreksatu, powodując zwiększenie stężenia metotreksatu we krwi i przedłużenie ekspozycji do poziomu potencjalnie toksycznego. U pacjentów otrzymujących jednocześnie te leki należy starannie monitorować stężenie metotreksatu i lewetyracetamu. Zastosowanie podtlenku azotu wzmacnia wpływ metotreksatu na metabolizm folianów, zwiększając jego toksyczność i powodując np. ciężką nieprzewidywalną mielosupresję i zapalenie jamy ustnej, w przypadku pdawania dooponowego: ostra, nieprzewidywalną neurotoksyczność. Pomimo że działanie to można osłabić podając folinian wapnia, należy unikać ich jednoczesnego stosowania. Cholestyramina może zwiększyć pozanerkową eliminację metotreksatu, zakłócając krążenie wątrobowo-jelitowe. W przypadku stosowania w skojarzeniu z innymi substancjami cytostatycznymi należy wziąć pod uwagę możliwość wydłużenia klirensu metotreksatu. Radioterapia w czasie stosowania metotreksatu może wiązać się ze zwiększeniem ryzyka martwicy tkanek miękkich lub kości. Metotreksat zwiększa stężenia w osoczu merkaptopuryny. Jednoczesne stosowanie metotreksatu i merkaptopuryny może w związku z tym powodować konieczność korekty dawkowania. Szczepienie z użyciem żywych szczepionek pacjentów otrzymujących leki chemioterapeutyczne może prowadzić do ciężkich, śmiertelnych zakażeń. Istnieje ryzyko zaostrzenia drgawek związanych ze zmniejszeniem wchłaniania fenytoiny z przewodu pokarmowego przez lek cytotoksyczny lub ryzyko pogłębienia toksyczności lub utraty skuteczności leku cytotoksycznego z powodu zwiększenia metabolizmu wątrobowego przez fenytoinę. Cyklosporyna może nasilać skuteczność i toksyczność metotreksatu. Istnieje ryzyko nadmiernej immunosupresji oraz ryzyko limfoproliferacji po równoczesnym zastosowaniu tego leku. Zgłaszano zwiększone ryzyko zapalenia wątroby po zastosowaniu metotreksatu i metabolitów acitretyny, etretinatu. Należy unikać stosowania acitretyny z metotreksatem. Należy zachować ostrożność podczas leczenia skojarzonego metotreksatem i preparatami immunomodulującymi, szczególnie w przypadku operacji ortopedycznych, gdy ryzyko zakażenia jest wysokie. W czasie leczenia metotreksatem należy unikać nadmiernego spożywania napojów zawierających kofeinę lub teofilinę (kawy, napojów z dodatkiem kofeiny, czarnej herbaty), ponieważ działanie metotreksatu może być zmniejszone przez potencjalne interakcje między metotreksatem a metyloksantynami na poziomie receptorów adenozynowych.
Trexan 2,5 mg - dawkowanie
Doustnie. Metotreksat powinni przepisywać wyłącznie lekarze, którzy mają doświadczenie w jego stosowaniu i pełną świadomość ryzyka związanego z leczeniem metotreksatem. Dorośli. Łuszczyca. W leczeniu łuszczycy, metotreksat należy przyjmować tylko raz na tydzień. Błędy w dawkowaniu leku mogą spowodować wystąpienie ciężkich działań niepożądanych, w tym zgonu. Lekarz przepisujący lek powinien upewnić się, że pacjent lub jego opiekun będzie w stanie przestrzegać schematu dawkowania raz na tydzień. Lekarz przepisujący lek powinien określić na recepcie dzień jego przyjmowania. Przed rozpoczęciem właściwego leczenia zaleca się podanie pacjentowi dawki próbnej 2,5–5,0 mg, aby nie dopuścić do niespodziewanych działań toksycznych. Jeżeli wyniki wykonanych po tygodniu badań laboratoryjnych będą prawidłowe, można rozpocząć leczenie. Zazwyczaj stosowana dawka wynosi 7,5–15 mg raz na tydzień. W razie potrzeby całkowitą dawkę tygodniową można zwiększyć do 25 mg. Następnie należy ją w jak największym stopniu zmniejszyć, zależnie od reakcji terapeutycznej, którą w większości przypadków uzyskuje się w ciągu od 4 do 8 tyg. Stwierdzono, że uzupełnianie kwasu foliowego lub folinowego (w dawce 1–5 mg na dobę) prowadzi do zmniejszenia działań niepożądanych metotreksatu w leczeniu łuszczycy bez utraty skuteczności terapeutycznej. Choroby nowotworowe. Dawkę ustala się na podstawie powierzchni ciała. Podaje się dawki pojedyncze nie większe niż 30 mg/m2, w ciągu nie więcej niż pięciu kolejnych dni. Następnie zaleca się przerwanie leczenia na co najmniej dwa tygodnie, aby umożliwić regenerację szpiku kostnego. Szczególne grupy pacjentów. Leczenie dzieci i młodzieży powinno być zgodne z obecnie obowiązującymi protokołami terapeutycznymi. U pacjentów w podeszłym wieku należy rozważyć zmniejszenie dawki ze względu na zaburzenia czynności wątroby i nerek oraz mniejszą rezerwę kwasu foliowego. U pacjentów z CCr 30-59 ml/min należy zastosować 50% dawki. Nie stosować u pacjentów z CCr <30 ml/min. Jeżeli w ogóle metotreksat zostanie podany pacjentom z istotną czynną lub przebytą chorobą wątroby, zwłaszcza spowodowaną alkoholem, należy go stosować z najwyższą ostrożnością. Jeśli stężenie bilirubiny wynosi >5 mg/dl, stosowanie metotreksatu jest przeciwskazane. Ponieważ u pacjentów z trzecią objętością dystrybucji (wysięk w opłucnej, wodobrzusze) okres półtrwania metotreksatu można być 4-krotnie dłuższy, konieczne może być zmniejszenie dawki lub, w niektórych przypadkach, odstawienie metotreksatu.
Trexan 2,5 mg - uwagi
W trakcie leczenia metotreksatem mogą wystąpić zaburzenia ze strony OUN, takie jak zmęczenie i zawroty głowy, które mogą wywrzeć niewielki lub umiarkowany wpływ na zdolność prowadzenia pojazdów mechanicznych i obsługiwania urządzeń mechanicznych w ruchu.
