Rozwój badań nad ludzkim DNA daje medycynie coraz więcej możliwości. Powstają kolejne gałęzie nauki. Farmakogenetyka jest nową dziedziną farmakologii. Zajmuje się indywidualnym doborem leków, uwarunkowanym charakterem ludzkiego genu. To pogranicze farmakologii i genetyki jest wielką nadzieją dla tych, którzy źle reagują na dobrane leki bądź u których nie działają one prawidłowo. Dokładniej rzecz ujmując, farmakogenetyka zajmuje się zwiększeniem skuteczności działania określonych leków oraz sposobem ich odpowiedniego i indywidualnego dopasowania do wymagań pacjenta.
Reklama
Dopasowanie leków
By odpowiednio dobrać lek, przeprowadza się badania nad fenotypem oraz genotypem człowieka. Fenotyp to pewne cechy, na które składają się takie elementy jak fizjologia, płodność, cykle życia czy wpływ środowiska na organizm. Genotyp natomiast jest indywidualnym zbiorem cech dziedzicznych. Na ich podstawie farmakogenetyka próbuje dopasować odpowiednie środki lecznicze.
Przy doborze określonej dawki leku producenci kierują się ogółem, traktując wszystkich chorych jako jedną, reagującą tak samo na działanie leku, grupę. Jest to jednak zbytnie uproszczenie, ponieważ wielu pacjentów źle reaguje na leki, wskutek czego dochodzić może do reakcji alergicznych bądź nietolerancji substancji zawartych w podawanych środkach. Dlatego dopasowanie według genotypu oraz fenotypu człowieka byłoby znacznie bezpieczniejsze dla chorych.
Obok dopasowania leków do indywidualnych zapotrzebowania pacjenta ważne jest to, jak organizm reaguje na tak dopasowane środki. Badania pod tym kątem są istotne. Od nich zależy przyszłość farmakoterapii, a zatem skutecznego leczenia za pomocą medykamentów.
Ocenie leków uzależnionych od genotypu człowieka podlegają: skuteczność, bezpieczeństwo, brak skutków ubocznych oraz interakcje z innymi lekami. Zdaniem zwolenników rozwijającej się gałęzi farmakologii, działanie środków leczniczych zależne jest nie tylko od czynników zewnętrznych (takich jak płeć czy miejsce zamieszkania), ale przede wszystkim wewnętrznych uwarunkowań genetycznych, a więc genotypu.
Reklama
Innowacja
Farmakogenetyka może okazać się najbardziej użyteczna w przypadku nowotworów, ale także zakażeń bakteryjnych, z którymi nie można sobie dzisiaj skutecznie poradzić. Wciąż jednak potrzeba odpowiednich badań nad wpływem indywidualnych cech genetycznych na określony lek.
Farmakogenetyka wciąż stanowi pewnego rodzaju innowację. Przyszłość, z jaką wiąże się rozwój ten nowej dziedziny farmacji, może jednak przynieść wiele korzyści w indywidualnej, skuteczniejszej formie leczenia.
