Zakaz sprzedaży jednorazowych e-papierosów w Wielkiej Brytanii 🚫
Zakaz sprzedaży jednorazowych e-papierosów w Wielkiej Brytanii 🚫
Zakaz sprzedaży jednorazowych e-papierosów w Wielkiej Brytanii 🚫

Zaburzenia osobowości - rodzaje, objawy, przyczyny. Leczenie

Zaburzenia osobowości to stany psychiczne objawiające się skrajnym nasileniem występowania u jednej osoby określonych cech, co powoduje niekorzystne następstwa dla życia tej osoby, a czasami również dla jej otoczenia. Jak rozpoznać, że mamy do czynienia z zaburzeniami osobowości?
Zaburzenia osobowości
Spis treści

Co to są zaburzenia osobowości?

Zaburzenia osobowości nie są proste w diagnozie przede wszystkim dlatego, że kryteria ich rozpoznawania są tak rozbudowane, że odróżnienie normy w zachowaniu od odstępstwa od niej jest ciężkie. W wielu przypadkach trudne jest także określenie, które dokładnie zaburzenie osobowości występuje u danego pacjenta.

Istnieje kilka klasyfikacji zaburzeń osobowości – najpopularniejsza z nich to ICD-10, stworzona przez Światową Organizację Zdrowia. Wyróżnia ona osiem głównych typów zaburzeń osobowości, m.in. osobowość paranoiczną, schizoidalną i anankastyczną.

Reklama

Objawy osobowości paranoicznej

Pacjentów z paranoicznym zaburzeniem osobowości cechuje nadmierna podejrzliwość i przekonanie, że inne osoby chcą ich skrzywdzić. Tacy ludzie często odnajdują złe intencje czy wręcz zniewagę w słowach i zachowaniach, które nie miały takiego przekazu. Wywiera to mocny wpływ na związki tych osób, gdyż cały czas podejrzewają one partnerów o zdradę, są skrajnie zazdrosne i nieufne.

Reklama

Osobowość schizoidalna

Ludzie cierpiący z powodu osobowości schizoidalnej zwykle są indywidualistami. Izolują się od innych i nie nawiązują znaczących kontaktów emocjonalnych i społecznych, gdyż uważają je za niepotrzebne.

Nie wchodzą również w stałe związki i w niewielkim stopniu interesują ich kwestie związane z seksualnością. Osoby ze schizoidalnym zaburzeniem osobowości często czują się niezrozumiane, cierpią też na niemożność odczuwania przyjemności. Zwykle żyją w świecie marzeń i fantazji, mają również skłonność do introspekcji, przez co uchodzą za ekscentryków. 

Reklama

Osobowość anankastyczna

O pacjentach z osobowością anankastyczną często mówi się, że są „sztywni”. Według nich wszystko musi być robione w określonym porządku i z wielką, wręcz przesadną dbałością o każdy szczegół.

Chorobliwy perfekcjonizm sprawia, że aby wykonać określone czynności, osoby z zaburzeniem anankastycznym są skłonne zrezygnować z odpoczynku czy podtrzymywania kontaktów towarzyskich.

Reklama

Osobowość borderline

W przypadku zaburzenia osobowości jakim jest borderline, trudniej żyje się nie tylko osobom dotkniętym tym problemem, ale też ich bliskim:

  • rodzinom,
  • partnerom,
  • przyjaciołom.

Trudności te wynikają z faktu, iż osoba z zaburzeniem borderline bardzo szybko przechodzi ze skrajności w skrajność.

W jednej chwili wyznaje komuś miłość, a za kilka chwil może mówić, że nienawidzi tej osoby. Pacjenci z borderline zwykle są nad wyraz drażliwi, nieobce są im także impulsywne, ryzykowne zachowania seksualne, związane z hazardem lub nadużywaniem substancji psychoaktywnych.  

Reklama

Leczenie zaburzenia osobowości

Jak leczyć zaburzenia osobowości? Podstawową metodą jest psychoterapia, przy czym może ona trwać nawet kilkanaście miesięcy. Wszystko zależy rodzaju psychoterapii, rodzaju zaburzeń oraz stanu pacjenta.

Bywa, że istnieje konieczność wdrożenia farmakoterapii, jednak warto podkreślić, że nie istnieją leki służące do leczenia konkretnych rodzajów zaburzeń osobowości. Leki zwykle stosuje się gdy u pacjenta występują inne problemy, np. stany depresyjne lub nerwice. W przypadku osobowości typu borderline wdraża się natomiast leki normalizujące nastrój (normotymiczne).

Reklama

Przyczyny zaburzenia osobowości

Problemy związanie z zaburzeniami osobowości zwykle pojawiają się w okresie dorastania. Na ich wystąpienie wpływ mogą mieć między innymi złe relacje z rodzicami (spowodowane np. nadmierną kontrolą rodzicielską lub chłodem emocjonalnym) czy brak jednego lub obojga rodziców.

Niejasny jest wpływ uwarunkowań biologicznych na występowania zaburzeń osobowości, a hipoteza o nieprawidłowościach w układach neuroprzekaźników została potwierdzona tylko w niektórych przypadkach, np. borderline. To dlatego, że przy podaniu pacjentowi z borderline odpowiednich leków, uzyskuje się poprawę.

Zaburzenia osobowości - test

Samodzielne zdiagnozowanie zaburzeń osobowości nie jest możliwe, ponieważ nie istnieje żaden test, który by to umożliwiał. Postawienie diagnozy wymaga przeprowadzenia drobiazgowego wywiadu psychiatrycznego, a jego uzupełnieniem mogą być specjalne testy psychometryczne, które może zinterpretować tylko specjalista. Dlatego też, w przypadku podejrzeń, że mamy do czynienia z zaburzeniami osobowości, należy zasięgnąć opinii lekarza.

Czytaj również
Olga Szymkowiak
Artykuł napisany przez
Olga Szymkowiak
Olga Szymkowiak to utalentowana dziennikarka i content writer, która swoją karierę zawodową rozpoczęła w "Gazecie Wyborczej". Jej doświadczenie obejmuje pracę w jednym z wiodących polskich portali medycznych, gdzie zdobyła cenne doświadczenie w pisaniu na tematy zdrowotne, dietetyczne oraz związane z urodą. Obecnie Olga skupia się na tworzeniu treści o szerokim zakresie tematycznym, łącząc profesjonalizm dziennikarski z kreatywnym podejściem do pisania. Olga, absolwentka Uniwersytetu Łódzkiego w dziedzinie Kulturoznawstwa, wyróżnia się zdolnością do przekazywania skomplikowanych tematów w przystępny i angażujący sposób. Jej teksty charakteryzują się głębokim zrozumieniem tematu, kreatywnością i precyzją,
Pokaż więcej
Czy ten artykuł był dla Ciebie pomocny?
Dziękujemy za przeczytanie naszego artykułu do końca.
Jeśli chcesz być na bieżąco z informacjami na
temat zdrowia i zdrowego stylu życia,
zapraszamy na nasz portal ponownie!
Specjaliści współpracujący z medme
25674

Wojciech Ziółkowski

magister farmacji

Poznaj mnie
25626

Katarzyna Kulig

dermatolog i wenerolog

Poznaj mnie
25675

Marzena Rojek-Ledwoch

dietetyczka, psychodietetyczka

Poznaj mnie
25676

Kamila Pawłowska

dietetyk kliniczny, psychodietetyk

Poznaj mnie
25625

Sylwia Borowska

doktor nauk farmaceutycznych

Poznaj mnie
25886

Magdalena Grosiak

diagnosta laboratoryjny

Poznaj mnie
25887

Magdalena Rutkowska

lekarz weterynarii

Poznaj mnie
25879

Anna Lewandowska

psychiatra dziecięcy

Poznaj mnie
25888

Jolanta Woźniak

prawnik

Poznaj mnie
Pokaż wszystkich
Więcej z kategorii Zaburzenia i choroby psychiczne
Schizofrenia - objawy u dorosłych i dzieci. Jak rozpoznać?
Leczenie schizofrenii
PTSD (zespół stresu pourazowego) - co to jest i jak się objawia? Test i leczenie
Żołnierz trzyma klocki z litrami na dłoni, które tworzą napis PTSD
Osobowość anankastyczna, czyli kompulsywno-obsesyjna. Jak ją rozpoznać i leczyć?
Osobowość anankastyczna - jak ją rozpoznać?
Podobne artykuły
Osoba z zaburzeniami osobowści
Choroba afektywna dwubiegunowa - co to jest? Objawy
Osobowość borderline
Osobowość borderline - co to jest i jak się objawia? Test, leczenie
Pacjentka z problemem mizofonii
Mizofonia - jak się objawia? Czy to choroba psychiczna?
Zdenerwowana kobieta podczas rozmowy z terapeutą
Nerwica - rodzaje, objawy i przyczyny. Jak leczyć nerwicę?
Dziecko z zespołem Retta
Zespół Retta - jakie ma objawy?

Reklama


Rewolucja w precyzji leczenia nowotworów 🙌
Sprawdź!