Czarny plastik w przyborach kuchennych. Sprawdź, dlaczego lepiej go unikać ❗
Czarny plastik w przyborach kuchennych. Sprawdź, dlaczego lepiej go unikać ❗
Czarny plastik w przyborach kuchennych. Sprawdź, dlaczego lepiej go unikać ❗

Achalazja przełyku - objawy, leczenie, operacja, dieta

Achalazja jest chorobą polegającą na problemie z przełykaniem oraz brakiem pierwotnej perystaltyki w okolicy przełyku. Dodatkowo może towarzyszyć jej utrata masy ciała, nudności, a także uczucie ogólnego osłabienia organizmu. Nieleczona zwiększa ryzyko wystąpienia zapalenia płuc i raka przełyku, dlatego w przypadku pojawienia się jakichkolwiek dolegliwości, należy niezwłocznie udać się do specjalisty, który zaproponuje odpowiednie leczenie.
Człowiek cierpiący na achalazję przełyku
Źródło: 123RF
Spis treści

Achalazja jest jedną z najczęstszych chorób przełyku związanych z jego ruchomością (zdolnością do skurczy odpowiedzialnych za połykanie, czyli przesuwanie pokarmu do żołądka). Choroba ta charakteryzuje się zwiększonym napięciem dolnego zwieracza przełyku oraz brakiem pierwotnej perystaltyki w obrębie przełyku.

Achalazja - przyczyny

Przyczyny choroby nie są dokładnie poznane, problem związany jest między innymi z zaburzeniami autoimunologicznymi (kiedy organizm atakuje własne komórki i tkanki). U podstaw problemu leży zmniejszenie (czasami bardzo znaczne) jednego rodzaju komórek nerwowych, które odpowiadają za koordynację skurczu dolnego zwieracza przełyku.

Reklama

Achalazja - objawy 

Najbardziej charakterystyczne są problemy z połykaniem - początkowo tylko pokarmów stałych, później także płynów. Problemy z połykaniem, które mogą polegać na uczuciu trudności w „przechodzeniu” kęsa, uczucie zatkania, jakby pokarm się zatrzymał w przełyku i nie przechodził do żołądka nazywamy dysfagią. Jeśli do tego pojawia się ból - mówimy o odynofagii.

Dysfagii może towarzyszyć:

  • uczucie zgagi,
  • ból w klatce piersiowej,
  • zarzucanie treści pokarmowej do jamy ustnej.

Problemy z przełykaniem sprzyjają krztuszeniu się, zachłyśnięciem. Problemy z połykaniem wiążą się często z utrata masy ciała, osłabieniem.

Reklama

Achalazja - diagnostyka 

Niezależnie od tego co u siebie podejrzewasz, z jakimi objawami przychodzisz - pamiętaj, że wywiad bardzo dużo wnosi w procesie diagnozowania! Bądź szczery w odpowiedziach!

Ważne jest sprecyzowanie:

  • na czym polega problem,
  • kiedy się pojawił,
  • czy na przestrzeni czasu dolegliwości się zmieniły - może spostrzegasz, czy coś się zmienia (nasila lub zmniejsza problem)?

Jeżeli pojawia się ból ważne jest określenie gdzie boli (możesz pokazać ręką, nie musisz doskonale znać anatomii!), jak boli (czy ból jest stały, pulsujący, kłujący, kolkowy, tępy itd.). Czy ból gdzieś promieniuje?
Jeżeli występują nudności czy wymioty ważne jest określenie w jakich sytuacjach pojawiają się takie dolegliwości. Jeśli ubyło nam kilogramów (w sposób niezamierzony oczywiście) postarajmy się oszacować ile straciliśmy i jakim przedziale czasu.

Następnie lekarz przeprowadza badanie fizykalne, które polega na ocenie stanu ogólnego pacjenta oraz badaniu poszczególnych części ciała.

Czynniki ryzyka rozwoju achalazji są bardzo słabo poznane, sugeruje się genetyczną podatność – u osób, u których w rodzinach występuje takie schorzenie.

Reklama

Przełyk - czym jest?

Przełyk  to inaczej mięśniowa rura, której zadaniem jest doprowadzenie pokarmu z jamy ustnej (gdzie pokarm jest formowany w kęs pokarmowy) do żołądka. Przełyk zbudowany jest z kilku warstw: błony śluzowej, podśluzowej oraz mięśniowej. W obrębie przełyku możemy wyróżnić także dwa zwieracze: górny oraz dolny.

W obrębie ściany przełyku występują także sploty nerwowe, które mają za zadanie skoordynowanie jego pracy. Dolny zwieracz przełyku (LES, czyli ang. lower esophageal sphincter), jest obszarem w dolnym odcinku przełyku o wzmożonym ciśnieniu, które zabezpiecza przed przedostawaniem się treści żołądkowej do przełyku. Nie jest to żaden dodatkowy mięsień! Budowa ściany przełyku w tym miejscu nie wykazuje żadnych różnic w porównaniu z innymi fragmentami przełyku. Do rozluźnienia LES dochodzi podczas połykania – kiedy kęs pokarmowy razem z falą perystaltyczną dociera właśnie do tego odcinka. 

Drugą fizjologiczną sytuacją, w której dochodzi do okresowego, krótkotrwałego rozluźnienia jest usuwanie nadmiaru powietrza połkniętego podczas jedzenia lub picia. Na napięcie LES wpływa wiele czynników – m.in. hormony oraz hormony przewodu pokarmowego.

W obrębie przełyku, podobnie jak w jelitach, występuje perystaltyka - skurcze ściany powodujące przesuwanie pokarmu.

W przełyku występują dwa rodzaje takich ruchów:

  • perystaltyka pierwotna związana z aktem połykania
  • wtórna, która ma na celu usunięcie resztek pokarmu, które pozostały w przełyku lub zarzuconej treści żołądkowej.

Reklama

Achalazja - leczenie i dieta

Rozpoznanie ustala się na podstawie badania kontrastowego przełyku (zdjęcie rentgenowskie z użyciem kontrastu) i badania endoskopowego. Można także zmierzyć ciśnienie w obrębie przełyku (podczas badania nazywanego manometrią).

Badanie z użyciem kontrastu pozwala na uwidocznienie zwężenia. Badanie endoskopowe także pokazuje obecność zwężenia, ale pozwala też wykluczyć inne przyczyny dolegliwości; podczas tego badania możliwe jest także pobranie wycinków tkanki do oceny pod mikroskopem.

Leczenie achalazji możemy podzielić na:

  • leczenie farmakologiczne,
  • leczenie inwazyjne,
  • proste zasady dotyczące trybu życia.

Ważne miejsce zajmuje unikanie produktów nasilających problemy z połykaniem jak np.: twarde, suche pokarmy. Część osób musi mieć pokarmy zmiksowane, półpłynne – jednym słowem łatwe do połknięcia.
Konieczne jest spożywanie posiłków w małych porcjach, za to częściej, w spokojnych warunkach bez pośpiechu, łapczywego łykania (takie zalecenia są bardzo zdrowe i każdy powinien ich przestrzegać).

Podczas snu konieczne jest podniesienie wezgłowia (należy unikać spania na płasko!) – rada jest bardzo przydatna także dla osób ze zgagą, chorobą refluksową przełyku. W leczeniu farmakologicznym stosuje się leki zmniejszające napięcie dolnego zwieracza przełyku. W trudnych przypadkach stosuje się rozszerzanie przełyku z użyciem endoskopu. Operacyjne leczenie obejmuje nacięcie włókien mięśniowych, co ma spowodować zmniejszenie napięcia dolnego zwieracza przełyku.

Achalazja wiąże się ze zwiększonym ryzykiem rozwoju raka przełyku, stąd konieczność kontroli endoskopowych! Problemy z połykaniem i zaleganie pokarmu sprzyjają powstawaniu stanów zapalnych w przełyku oraz zarzucaniu treści pokarmowej do układu oddechowego, a to powoduje ryzyko zapaleń płuc.

Leczenie domowe sprowadza się do stosowania metod niefarmakologicznych oraz przestrzegania zaleceń lekarskich! Jeśli podejrzewasz u siebie achalazję, koniecznie zgłoś się do lekarza! Pamiętaj, że wytłumaczenia wymagają takie objawy jak problemy z połykaniem, przede wszystkim ból podczas połykania. Niezamierzona utrata masy ciała jest oznaką, że w organizmie coś się dzieje i należy poszukać przyczyny.

Skłonić do wizyty u lekarza powinny:

  • przedłużające się nudności,
  • wymioty,
  • uczucie dyskomfortu w jamie brzusznej,
  • przewlekły kaszel,
  • osłabienie.

Ból w klatce piersiowej, a przede wszystkim nagły ból w tej lokalizacji, wymaga pilnego wytłumaczenia! Skontaktuj się z lekarzem!

Czytaj również

Bibliografia

  • pod red. A.Szczeklika, Choroby wewnętrzne, Medycyna Praktyczna, Kraków 2005
  • S. Travis, R. Tylor, J.Misiewicz, Gastroenterologia praktyczna, Alpha medica press, Bielsko Biała 2001
Czy ten artykuł był dla Ciebie pomocny?
Dziękujemy za przeczytanie naszego artykułu do końca.
Jeśli chcesz być na bieżąco z informacjami na
temat zdrowia i zdrowego stylu życia,
zapraszamy na nasz portal ponownie!
Więcej z kategorii Choroby laryngologicze
Dysfagia, czyli zaburzenia połykania. Jak ją rozpoznać i leczyć?
Kobieta z otwartymi ustami trzymająca się za gardło
Angina - rodzaje i sposoby ich leczenia. Czym grozi nieleczona?
Kobieta z wykrzywioną twarzą z bólu łapie się za gardło, bo ma anginę
Zapalenie migdałków - objawy. Ile trwa i na czym polega leczenie?
Pacjent z problemem zapalenia migdałków
Podobne artykuły
Kobieta ma zatkane ucho
Jakie są przyczyny zatkanych uszu oraz jak może je odetkać?
Kobieta siedząca w łóżku odkszczuszająca flegmę z gardła
Odkrztuszanie flegmy bez kaszlu i z kaszlem. Co oznacza?
Wizyta dziecka u laryngologia
Ból ucha u dziecka - jak pomóc? Leczenie i domowe sposoby
Osoba dorosła z trzecim migdałkiem
Trzeci migdał u dorosłych - jak się objawia? Leczenie i zabieg

Reklama


Jak odżywić skórę od wewnątrz?
Dowiedz się!