Poddała się jej księżna Kate. 👉 Na czym polega ta metoda leczenia? Sprawdź❗
Poddała się jej księżna Kate. 👉 Na czym polega ta metoda leczenia? Sprawdź❗
Poddała się jej księżna Kate. 👉 Na czym polega ta metoda leczenia? Sprawdź❗

Kwashiorkor - objawy choroby z niedożywienia. Jaka dieta?

Kwashiorkor to choroba spowodowana niedożywieniem, polegająca na niedoborze białka w organizmie (dlatego nazywana też bywa „niedożywieniem białkowym”). Występuje przede wszystkim w ubogich rejonach świata, gdzie brak pożywienia jest zjawiskiem powszechnym. Dotyka głównie dzieci, przyczyniając się do ich nieprawidłowego rozwoju.
Afrykańskie dzieci trzymają w dłoniach ryż
źródło:123RF
Spis treści

Reklama

Czym jest kwashiorkor?

Kwashiorkor to poważne schorzenie wynikające z ciężkiego niedożywienia prowadzącego do ubytków w dostarczanych organizmowi substancjach odżywczych,witaminach i minerałach. Przede wszystkim polega na niedoborze białka, dlatego jej inną funkcjonującą w medycynie nazwą jest „niedożywienie białkowe”. 

W krajach wysoko rozwiniętych niedożywienie typu kwashiorkor pojawia się niezwykle rzadko. Przede wszystkim dotyczy krajów ubogich, gdzie głód stanowi powszechny problem na masową skalę.

Termin kwashiorkor został wprowadzony do medycznej nomenklatury przez doktor Cicely Williams w 1933 r. Pochodzi on z języka ghańskiego i oznacza dziecko, które zostało odstawione od piersi w związku z narodzinami młodszego rodzeństwa. Tam, gdzie brak zbilansowanej diety dotyczy niemal wszystkich, mleko matki jest pokarmem najbardziej wartościowym. Gdy matka przestaje karmić piersią, w pożywieniu zaczyna brakować białka i innych mikroelementów niezbędnych do prawidłowego funkcjonowania organizmu.

Reklama

Przyczyny kwashiorkoru

Niedożywienie białkowe, czyli kwashiorkor, dotyka przede wszystkim dzieci. Najczęściej są to niemowlęta lub małe dzieci, które po odstawieniu od piersi przechodzą na normalną dietę, a tej brakuje protein i innych wartości odżywczych. Białko jest absolutnie niezbędne do prawidłowego rozwoju fizycznego i intelektualnego dziecka, jego prawidłowego wzrostu i ogólnego zdrowia. 

Przy jego niedoborze w organizmie zaczyna brakować aminokwasów, co prowadzi do:

  • zmian funkcjonalnych,
  • zmian strukturalnych narządów wewnętrznych,
  • zaburzeń gospodarki wodnej i elektrolitowej,
  • osłabienia systemu immunologicznego.

Zaburzenia odporności wynikające z niedoborów białkowych mogą przyczyniać się do najrozmaitszych powikłań, powstawania chorób i zaburzeń rozwojowych.

Uboga dieta sprzyja również namnażaniu pasożytów przewodu pokarmowego, co dodatkowo zmniejsza ilość substancji odżywczych dostarczanych organizmowi. Choć choroba kwashiorkor pojawia się najczęściej w krajach ubogich, zdarza się, że jej podłożem nie jest brak dostępu do wartościowego pożywienia. 

Innymi przyczynami niedoboru protein mogą być:

  • zbyt restrykcyjna dieta odchudzająca,
  • anoreksja,
  • choroby przewodu pokarmowego, np. zespół złego wchłaniania,
  • niektóre choroby ogólnoustrojowe, np. nowotworowe.

Reklama

Objawy kwashiorkoru

Kwashiorkor to silne, głębokie niedożywienie, więc jego objawy są bardzo wyraźne, a stan chorego szybko się pogarsza. 

Do najczęstszych objawów kwashiorkoru należą:

  • osłabienie i apatia,
  • zanik mięśni,
  • zanik tkanki tłuszczowej,
  • obrzęki, głównie twarzy i brzucha,
  • ginekomastia, czyli powiększenie się gruczołów piersiowych u mężczyzn,
  • powiększenie ślinianek,
  • nadmierne wypadanie włosów,
  • zaburzenia pracy wątroby, trzustki i nerek,
  • biegunka,
  • nadmierne oddawanie moczu,
  • stan zapalny jamy ustnej.

Reklama

Objawy kwashiorkoru u dzieci

Zdarza się, że niedożywienie białkowe występuje u osób dorosłych, jednak znacznie częściej dotyka ono dzieci, szczególnie te najmłodsze, żyjące w rejonach, w których narażone są na ciągły brak pożywienia. 

Dzieci cierpią na trzy typy niedożywienia:

  • marasmus – typ łagodny, spotykany zdecydowanie najczęściej,
  • niedożywienie mieszane,
  • kwashiorkor.

Kwashiorkor jest najcięższym typem niedożywienia i w skrajnych przypadkach kończy się śmiercią pacjenta. Jego objawy są podobne do niedożywienia typu marasmus, ale zdecydowanie bardziej nasilone.

Charakterystyczne dla kwashiorkoru u dzieci są obrzęki, które mogą być mylące i prowadzić nawet do wzrostu masy ciała. Szczególnie dotyczy to obrzęków okolic brzucha oraz twarzy maskujących zanikanie tkanki tłuszczowej i mięśniowej.

Kwashiorkor u dzieci prowadzi często do zaburzeń rozwoju. Do jego objawów u najmłodszych pacjentów należą zatem:

  • zaburzenia wzrostu,
  • zaburzenia rozwoju fizycznego,
  • zaburzenia rozwoju intelektualnego,
  • pojawienie się i stopniowe pogłębianie upośledzenia psychicznego.

Reklama

Leczenie kwashiorkoru

Kwashiorkor jako ciężka postać niedożywienia zawsze prowadzi do śmierci, jeśli jego leczenie nie zostanie w porę podjęte. 

Aby zdiagnozować chorobę, należy wykonać odpowiednie badania:

  • morfologię krwi,
  • proteinogram (ocena profilu białkowego),
  • badanie poziomu kreatyniny,
  • badanie ogólne moczu,
  • pomiaru BMI - indeksu masy ciała.

Rozpoczęcie leczenia polega przede wszystkim na uzupełnianiu niedoborów żywieniowych. W pierwszych dniach przywraca się prawidłowe funkcjonowanie komórek, w drugiej kolejności – uzupełnia utracone na skutek schorzenia tkanki. Bardzo ważne jest wyrównanie poziomu wody i elektrolitów w organizmie, a następnie poziomu składników mineralnych i witamin.

Im szybciej postawiona jest diagnoza i wdrożone leczenie, tym lepsze są rokowania i większe szanse na uzupełnienie niedoborów, jednak dzieci cierpiące na kwashiorkor właściwie nigdy nie osiągają już zupełnie prawidłowego stopnia rozwoju.

Czytaj też:

Czytaj również
Justyna Gabrysiak-Kula
Artykuł napisany przez
Justyna Gabrysiak-Kula
W 2009 roku zdobyła tytuł magistra kulturoznawstwa Uniwersytetu Łódzkiego. Pierwsze doświadczenia zawodowe zdobyła w Radiu Łódź, współtworząc audycje młodzieżowe. Od kilku lat pracuje jako copywriter, specjalizując się w tematyce medycznej, kosmetycznej, parentingowej i w dziedzinach pokrewnych. Napisała dotąd setki artykułów o zdrowiu. Prywatnie wychowuje dzieci, pływa i czyta książki, choć to właśnie pisanie było zawsze jej ulubionym zajęciem.
Pokaż więcej
Czy ten artykuł był dla Ciebie pomocny?
Dziękujemy za przeczytanie naszego artykułu do końca.
Jeśli chcesz być na bieżąco z informacjami na
temat zdrowia i zdrowego stylu życia,
zapraszamy na nasz portal ponownie!
Więcej z kategorii Gastrologia
Uchyłki esicy - czym są? Objawy, leczenie, dieta
Wizualizacja uchyłków esicy
Odrobaczanie ludzi - czy, kiedy i jak to robić? Preparaty oraz domowe sposoby
Robaki w układzie pokarmowym
Gastropatia rumieniowa - co to jest i jak ją leczyć? Przyczyny i objawy
Kobieta z objawami gastropatii rumieniowej
Podobne artykuły
Kobieta wymiotuje po alkoholu
Wymioty po alkoholu - co pomaga i jak je powstrzymać?
Mężczyzna odczuwający ciągły głód
Ciągłe uczucie głodu - jakie są przyczyny nadmiernego apetytu?
Mężczyzna odczuwa ból pod lewymi żebrami
Ból pod lewym żebrem – co oznacza i jak się objawia?
Wizualizacja przewodu pokarmowego
Jasny stolec może sugerować chorobę. Przeczytaj, co go wywołuje

Reklama


Czym się różni odporność swoista od nieswoistej?
Sprawdź!