Reklama
Test obciążenia glukozą
Doustny test obciążenia glukozą (w skrócie test OGTT od ang.: Oral Glucose Tolerance) jest jednym z podstawowych badań wykonywanych w diagnostyce cukrzycy typu 2 - przewlekłej i niebezpiecznej choroby metabolicznej, w przebiegu której notuje się zbyt wysokie stężenie cukru we krwi.
Badanie, nazywane też krzywą cukrową, wykonuje się w celu określenia glikemii na czczo oraz po spożyciu specjalnie przygotowanego roztworu glukozy. Pozwala to stwierdzić, czy organizm radzi sobie z wchłanianiem tego cukru do wnętrza komórek, czy też pozostaje on w większej ilości w krwiobiegu.
Druga z ewentualności wskazuje na niedostateczne wytwarzanie hormonu zwanego insuliną, który odpowiada za gospodarkę glukozową, bądź też oporność ustroju na jego działanie. W takiej sytuacji uprawdopodobnione zostaje rozpoznanie cukrzycy.
Obciążenie glukozą powinny wykonać osoby z podejrzeniem cukrzycy, zawsze wtedy, gdy występują objawy (m.in. częstomocz, suchość skóry, wzmożone pragnienie, zwiększona męczliwość). Wskazaniem też jest przynależność do grup ryzyka, nawet jeśli brak jest jakichkolwiek symptomów (dotyczy to w szczególności osób z nadwagą i otyłością). Badanie to wykonuje się również u kobiet ciężarnych. Nie przeprowadza się go natomiast u pacjentów z już stwierdzoną cukrzycą.
Polskiego Towarzystwo Diabetologiczne zaleca OGTT wykonywać w sytuacji, gdy inne z badań, oznaczenie stężenia glukozy na czczo, przyniesie wynik w zakresie 100-125 mg/dl, interpretowany jako „nieprawidłowa glikemia na czczo”. Rezultat ten nie wskazuje jednoznacznie na cukrzycę, ale oznacza przekroczenie normy – jest to więc sytuacja diagnostycznie niejednoznaczna.
Reklama
Jak się przygotować do testu obciążenia glukozą?
Test OGTT wykonuje się z krwi żylnej. Po pierwszym pobraniu, pacjent wypija 75 gramów glukozy rozpuszczonej w około 250-300 ml wody, po czym pozostaje w pozycji siedzącej przez 2 godziny.
Po upływie 120 minut krew oddaje się po raz drugi. Uwaga – niekiedy wykonuje się też test 3-punktowy, wówczas materiał do analizy pobierany jest także po 60 minutach. Test obciążenia glukozą wymaga przygotowania.
Zaleca się:
- nie zmieniać codziennych, rutynowych nawyków żywieniowych przynajmniej przez 72 godziny (3 doby) przed badaniem. W szczególności dotyczy to spożycia cukrów (węglowodanów);
- nie pić alkoholu i nie palić papierosów na przestrzeni 3 dni przed badaniem;
- zminimalizować wysiłek fizyczny na 24 godziny przed wizytą w laboratorium;
- zgłosić na badanie rano, po dobrze przespanej nocy, 8-14 godzin po spożyciu ostatniego posiłku;
- przynieść wynik badania glikemii na czczo, jeśli takie było wykonywane w ostatnim czasie i wykazało stężenie glukozy na poziomie 100-125 mg/dl;
- zgłosić lekarzowi wszystkie leki przyjmowane na stałe oraz w ostatnich dniach;
Reklama
Wyniki testu obciążenia glukozą
To, ile się czeka na wynik testu obciążenia glukozą, zależy od konkretnego laboratorium, z reguły jednak jest on dostępny następnego dnia.
Wyniki OGTT odczytuje się w ujęciu dynamicznym, oceniając zarówno stan wyjściowy, jak też zmianę glikemii po wypiciu roztworu zawierającego cukier, po upływie 120 minut (ewentualnie także 60).
Istnieją ogólne wytyczne dotyczą interpretacji wyników testu obciążenia glukozą, które są sztywne i niezmienne, nie mniej ocenę należy pozostawić lekarzowi.
Należy bowiem uwzględnić rezultaty innych badań oraz informacje zebrane w czasie wywiadu, odnośnie ewentualnych objawów, obciążeń genetycznych, ogólnego stanu zdrowia, innych schorzeń, przyjmowanych leków etc.
Reklama
Normy testu obciążenia glukozą
Wyniki testu obciążenia glukozą u mężczyzn i kobiet nie będących w ciąży należy interpretować w następujący sposób:
- stężenie glukozy na czczo:
- od 70 do 100 mg/dl – prawidłowa glikemia na czczo
- 100-125 mg dl – nieprawidłowa glikemia na czczo
- powyżej 125 mg/dl – cukrzyca
- stężenie glukozy po 120 minutach od obciążenia
- do 140 mg/dl – prawidłowa tolerancja glukozy
- 140-200 mg/dl – nieprawidłowa tolerancja
- powyżej 200 mg/dl – cukrzyca
Jeśli natomiast chodzi o kobiety ciężarne, tak zwaną cukrzycę ciążową stwierdza się, gdy przynajmniej jeden z poniższych parametrów jest nieprawidłowy. A normy na czczo i po obciążeniu glukozą w ciąży wynoszą w tym przypadku:
- na czczo – do 92 mg/dl;
- po 60 minutach – do 180 mg/dl;
- po 120 minutach – do 140 mg/dl;
Reklama
Cena testu obciążenia glukozą
Cena testu OGTT w prywatnych laboratoriach nie jest wysoka. Za oznaczenie dwupunktowe zazwyczaj trzeba zapłacić w granicach od 15 do 25 złotych, w zależności od miasta i konkretnego punktu pobrań. Nieco droższy jest test trzypunktowy.
W tym przypadku cena badania OGTT wzrasta do około 20-35 złotych. Należy pamiętać, że doustny test obciążenia glukozą można wykonać zupełnie za darmo. Jest on zaliczany do koszyka świadczeń refundowanych przez Narodowy Fundusz Zdrowia. Aby wykonać badanie bezkosztowo, należy jednak mieć skierowanie wystawione przez lekarza.
