Choroba Whipple’a jest bardzo rzadką chorobą, według literatury zapada na nią około 30 osób w ciągu roku na całym świecie. Choroba jest związana z uogólnioną infekcją Gram-dodatnią bakterią Tropheryma whipplei, która powoduje wiele zmian w obrębie ludzkiego organizmu: zmiany w układzie pokarmowym, kostno-stawowym i neurologicznym. Chorzy nie muszą mieć wszystkich objawów, obraz kliniczny jak w każdej chorobie może być zróżnicowany. Podręcznikowo choroba Whipple’a jest problemem mężczyzn w średnim wieku.
Reklama
Choroba Whipple'a - przyczyny
Za chorobę odpowiedzialna jest gram dodatnia bakteria Tropheryma whipplei, która prowadzi do zmian zapalnych. Naciek komórek odpowiedzialnych za usuwanie bakterii oraz szereg mediatorów stanu zapalnego prowadzi do powstania wielu zmian: zaniku kosmków jelitowych (struktur odpowiedzialnych za wchłanianie składników pokarmowych), a wtórnie do niedoborów pokarmowych, dochodzi też do innych objawów (jak np. obrzęków, anemii).
Reklama
Choroba Whipple'a - obajwy
Główne objawy choroby Whipple’a związane są z przewodem pokarmowym i są to:
- biegunki,
- utrata masy ciała,
- objawy związane z upośledzeniem wchłaniania składników pokarmowych (tzw. zespół upośledzonego wchłaniania).
- Mogą także występować dolegliwości stawowe (np. bóle, obrzęki),
- problemy neurologiczne,
- zaburzenia ze strony układu krążenia.
Typowo schorzenie występuje u mężczyzn w średnim wieku, zjawisko to nie zostało do końca wyjaśnione.
Reklama
Choroba Whipple'a - konsultacja lekarska
Jak zawsze podstawą wizyty u lekarza jest dobrze i dokładnie zebrany wywiad lekarski oraz badanie fizykalne. Wszystko to łącznie przybliża do rozpoznania właściwej choroby. W badaniu fizykalnym lekarz określa ogólny stan chorego, obecność odchyleń, jak np. bolesność podczas badania w jamie brzusznej; poszukiwane są patologiczne objawy.
W przypadku jakichkolwiek objawów należy się zastanowić, od kiedy takie dolegliwości się pojawiają, co nasila lub zmniejsza dolegliwości.
- W przypadku bólu ważna jest jego lokalizacja, charakter i promieniowanie. Czy poza bólem występują inne dolegliwości ze strony danego układu? - np. czy bólowi brzucha towarzyszą nudności, wymioty, biegunka? Albo czy bólom stawu bądź stawów towarzyszy jego obrzęk.
- Przy biegunce wbrew pozorom ważna jest informacja o liczbie stolców, ich konsystencji, barwie i obecności różnych domieszek (jak krew, śluz, resztki pokarmowe).
- Jeśli chory traci na wadze, warto wiedzieć ile kilogramów ubyło i w jakim czasie doszło do tego. Ważne jest także pytanie, czy ktoś w rodzinie chorował na choroby przewodu pokarmowego lub nowotwory.
Reklama
Choroba Whipple'a - badania
Choroba Whipple’a to zespół objawów, które występują w wielu innych schorzeniach układu pokarmowego. Jej diagnostyka, głównie ze względu na zdecydowaną rzadkość występowania, jest trudna.
Diagnostyka schorzeń przewodu pokarmowego jest wspólna dla wielu jednostek chorobowych:
- badania laboratoryjne (jak morfologia, wskaźniki stanu zapalnego),
- badania endoskopowe, które pozwalają na ocenę narządów jamy brzusznej
- pobranie wycinków tkanek do oceny mikroskopowej.
Chorobę Whipple’a rozpoznaje się na podstawie badania mikroskopowego wycinka jelita, wycinki pobiera się podczas badań endoskopowych (jak np. gastroskopia) – warto zapoznać się ze wskazaniami i przeciwwskazaniami do wykonania tych badań.
- Sprawdź jaka: Dieta stosowana w ostrym nieżycie jelit
Reklama
Choroba Whipple'a - leczenie i zapobieganie
Leczenie choroby Whipple’a polega na długotrwałym leczeniu przeciwbakteryjnym - stosuje się leczenie antybiotykami minimum przez okres jednego roku. O rozpoznaniu decyduje szereg kryteriów. Jeśli widzisz niepowodzenia w leczeniu swojego schorzenia przewodu pokarmowego, występującego znacznie częściej niż choroba Whipple’a, nie włączaj leków na własną rękę! W wielu przypadkach nieroztropne włączenie leków, w tym antybiotyków, może mieć katastrofalny skutek! Brak efektu leczenia nie musi od razu oznaczać rzadkiej choroby! Porozmawiaj z lekarzem na temat efektów leczenia i swoich wątpliwości.
Nie ma domowego leczenia choroby Whipple’a, konieczne jest przestrzeganie zaleceń lekarskich.
Przy biegunkach ważne jest zapobieganie odwodnieniu: spożywanie odpowiedniej ilości płynów. Konieczna jest też zbilansowana dieta, mająca na celu uzupełnienie strat kalorycznych.
Przewlekła biegunka i utrata masy ciała wymagają wyjaśnienia, dlatego jeśli cierpisz z tego powodu - zgłoś się do lekarza! Istnieje wiele przyczyn, znacznie częstszych niż choroba Whipple’a, odpowiedzialnych zarówno za biegunki, jak i za utratę kilogramów.
Podczas obfitej i/lub dłuższej biegunki istnieje ryzyko odwodnienia. Konieczne jest odpowiednie nawadnianie - spożywanie dużej ilości płynów takich:
- jak słaba herbata,
- niegazowana woda mineralna,
- W aptekach dostępne są gotowe preparaty do nawadniania doustnego.
W przypadku ciężkiego odwodnienia (któremu towarzyszy m.in. niskie ciśnienie, przyspieszone tętno, zmniejszenie wydzielanego moczu, suchość błon śluzowych) konieczna jest konsultacja lekarska i być może nawadnianie dożylne.
Także bóle stawowe, obrzęki koniecznie wymagają wizyty u lekarza!
Nie ma swoistych sposobów zapobiegania. Ze względu na pokarmową drogę zakażenia – konieczne jest przestrzeganie szeroko pojętej higieny:
- unikanie nieświeżych produktów,
- mycie rąk przed posiłkami, po skorzystaniu z toalety,
- mycie owoców i warzyw.
