Poddała się jej księżna Kate. 👉 Na czym polega ta metoda leczenia? Sprawdź❗
Poddała się jej księżna Kate. 👉 Na czym polega ta metoda leczenia? Sprawdź❗
Poddała się jej księżna Kate. 👉 Na czym polega ta metoda leczenia? Sprawdź❗

Bakteryjne zapalenie opon mózgowych - objawy, przyczyny

Bakteryjne zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych to ostra choroba, która zagraża życiu chorego. Konieczne jest jak najszybsze zastosowanie właściwego antybiotyku. W przypadku braku odpowiedniego leczenia śmiertelność sięga 10-15% chorych, dlatego tak ważna jest szybka interwencja lekarska.
Spis treści

Choroba może być wywołana przez różne bakterie, jednak najczęściej bywa to: dwoinka zapalenia płuc, dwoinka zapalenia opon mózgowo-rdzeniowych lub pałeczka grypy typu B. Obecnie są dostępne szczepionki przeciwko tym drobnoustrojom, dzięki czemu można się zabezpieczyć przed wystąpieniem choroby. U noworodków głównymi czynnikami zakaźnymi są paciorkowce grupy B, pałeczki Gram-ujemne (np. E. Coli) i Listeria monocytogenes. Dlatego tak ważna jest aseptyczność pomieszczeń, w których przebywają noworodki.

Reklama

Bakteryjne zapalenie opon mózgowych – czym jest?

Bakteryjne zapalnie opon mózgowych to choroba obejmująca błony łącznotkankowe wyściełające czaszkę, a także kanał kręgowy. Powoduje to zespół charakterystycznych objawów oponowych. Może wystąpić w każdym wieku, jednak najczęściej dotyka dzieci w wieku przedszkolnym.

Reklama

Bakteryjne zapalenie opon mózgowych – przyczyny

Bakteryjne zapalenie opon mózgowych wywołują pneumokoki, meningokoki, paciorkowce i gronkowce, prątki gruźlicy, natomiast u dzieci może powodować je także  – pałeczka Haemophilus influenzae.

Bakterie te dostają się do organizmu poprzez:

  • urazy czaszki, które tworzą wrota dla drobnoustrojów,
  • krwioobieg, gdyż dzięki niemu bakterie mogą przedostawać się ze źródła zakażenia do innych części organizmu,
  • źle leczone infekcje np. ucha, zatok lub gardła,
  • drogą kropelkową.

Należy pamiętać, że żadna infekcja nie powinna być bagatelizowana. Konieczna jest konsultacja lekarska i wdrożenie odpowiedniego leczenia aby zapobiec powikłaniom.

Reklama

Bakteryjne zapalenie opon mózgowych – czynniki ryzyka

Zapadalność na tę chorobę jest uzależniona od wieku. Najczęściej chorują na nią dzieci. Wraz z wiekiem spada częstość występowania bakteryjnego zapalenia opon mózgowo-rdzeniowych.

Czynniki podwyższające ryzyko zakażenia to:

  • kontakt z osobami chorymi,
  • bagatelizowanie infekcji bakteryjnej lub wirusowej,
  • mieszkanie na terenach endemicznych i podróże do tych obszarów,
  • współistniejące choroby przewlekłe,
  • złe warunki higieniczne i mieszkaniowe,
  • częste przebywanie w dużych skupiskach ludzi.

Jeśli kobieta ciężarna jest nosicielem paciorkowca grupy B, istnieje ryzyko zakażenia dziecka w czasie porodu. Szczególnie narażone są osoby z obniżoną odpornością – np. chorzy na AIDS, osoby po przeszczepach narządów, pacjenci z chorobami autoimmunologicznymi, pacjenci poddawani leczeniu immunosupresyjnemu czy też leczeniu sterydami.

Reklama

Bakteryjne zapalenie opon mózgowych – objawy

Lista objawów bakteryjnego zapalenia opon mózgowych zależna jest od wieku chorego. U noworodków występują:

  • drażliwość,
  • brak apetytu,
  • wymioty,
  • wahania temperatury ciała.

Objawy te występują przy licznych schorzeniach, dlatego konieczna jest jak najszybsza wizyta u lekarza, który wykona dalsze badania.

U starszych dzieci (1-18 miesięcy) dodatkowo mogą wystąpić:

  • senność,
  • gorączka (także drgawki gorączkowe),
  • brak apetytu,
  • wymioty,
  • płacz,
  • napięte ciemiączka.

Natomiast dzieci powyżej 18. miesiąca oraz dorośli mogą uskarżać się na:

  • bóle głowy,
  • gorączkę,
  • sztywność karku.
  • senność,
  • majaczenie,
  • zaburzenia świadomości.

Powyższe symptomy to reakcja na stan zapalny w mózgu. Charakterystyczne dla zapalenia opon mózgowych są również objawy oponowe:

  • objaw Hermana – samoistne zgięcie grzbietowego palucha w trakcie biernego przyciągnięcia brody do klatki piersiowej,
  • objaw Keringa – odruchowe zgięcie nóg w stawie kolanowym i biodrowym w czasie pochylenia tułowia do przodu oraz bezwarunkowe zgięcie kończyny dolnej w stawie kolanowym przy zgięciu w stawie biodrowym
  • objaw Amossa – podpieranie się o wyprostowane, rozstawione na boki i skierowane ku tyłowi kończyny górne przy próbie sadzania,
  • objaw Flataua – rozszerzenie źrenic podczas pochylania głowy do przodu, a także erekcja u młodych chłopców przy kilkukrotnym pochyleniu tułowia do przodu,
  • objaw  Brudzińskiego – zgięcie kończyn dolnych w stawach kolanowych i biodrowych w czasie pochylania głowy ku klatce piersiowej, zgięcie i uniesienie przedramion podczas uciskania policzka poniżej kości jarzmowej, zgięcie kończyn w stawach biodrowych i kolanowych w czasie naciskania okolicy łonowej.

Reklama

Bakteryjne zapalenie opon mózgowych – diagnostyka

Wystąpienie jakichkolwiek z objawów powinno skłonić do natychmiastowego kontaktu z lekarzem. Diagnostyka rozpoczyna się od wywiadu z pacjentem oraz badania fizykalnego.

Następnym etapem jest pobranie płynu mózgowo-lędźwiowego poprzez nakłucie lędźwiowe. Prawidłowy płyn jest klarowny i jasny, natomiast zaatakowany przez bakterie zmienia barwę na żółtą i staje się mętny. Dodatkowo wykazuje zwiększoną liczbę komórek i białka, lecz gwałtownie obniżona jest glukoza. W posiewie widoczne są bakterie.

Wykonuje się również badanie krwi ze szczególnym uwzględnieniem OB i CRP.
W niektórych przypadkach konieczne jest także badanie tomograficzne lub rezonans magnetyczny. Wykonuje się te badania u pacjentów w podwyższonym ciśnieniem śródczaszkowym.

Reklama

Bakteryjne zapalenie opon mózgowych - leczenie

Leczenie polega na stosowaniu antybiotyków:

  • u noworodków (do 28. dnia życia) stosuje się ampicylinę i aminoglikozyd,
  • u niemowląt (1.-3. miesiąc życia) ampicylinę i aminoglikozyd lub cefalosporynę III generacji,
  • u dzieci powyżej 3. miesiąca życia oraz u dorosłych stosuje się cefalosporynę III generacji,

Osoba chora na bakteryjne zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych powinna być hospitalizowana oraz izolowana do 24 godzin po włączeniu leczenia antybiotykiem. Dzięki temu zwiększają się jej szanse na wyzdrowienie. Dodatkowo bakteryjne zapalenie opon mózgowych jest chorobą wysoce zakaźną i kontakt z pacjentem powinien być ograniczony.

Tylko w szpitalu można skutecznie monitorować stan osoby chorej i zareagować w razie nagłego pogorszenia. Należy dużo pić, odpoczywać, pozostawać w cichym, spokojnym pomieszczeniu.

Reklama

Bakteryjne zapalenie opon mózgowych – profilaktyka

Profilaktyka w zapaleniu opon mózgowych opiera się przede wszystkim na przyjmowaniu obowiązkowych szczepień przeciwko H.vinfluanzae, a także przeciw pneumokokom
i meningokokom.

Dodatkowo niezbędne jest odpowiednie leczenie infekcji całego organizmu, a przede wszystkim zatok, ucha i gardła. Kobiety w ciąży, które są nosicielami paciorkowca powinny uprzedzić lekarza prowadzącego. Konieczne jest odpowiednie prowadzenie ciąży i porodu aby nie doprowadzić do zakażenia noworodka.

Bakteryjne zapalenie opon mózgowych - powikłania

Niestety bakteryjne zapalenie opon mózgowych może wywoływać również liczne powikłania. Zależą one od bakterii, która wywołała stan zapalny, a także przebiegu choroby i  sposobu leczenia. Najczęściej występują:

  • zmiana zachowania,
  • problemy ze snem,
  • zaburzenia wzrastania u dzieci,
  • porażenia nerwów czaszkowych,
  • zmniejszona tolerancja wysiłku,
  • niedowłady mięśni,
  • ropnie lub wodniaki podtwardówkowe mózgu,
  • zaburzenia słuchu,
  • zaburzenia wzroku.

Aby im zapobiegać niezbędne jest jak najszybsze wprowadzenie właściwego leczenia, dlatego po wystąpieniu pierwszych symptomów należy niezwłocznie skonsultować się z lekarzem.

Czytaj również
Dominika Urbaniak
Artykuł napisany przez
Dominika Urbaniak
Content to jej świat. Swoje umiejętności szlifowała jako copywriterka w branży medycznej, a następnie jako redaktor w portalu o tematyce zdrowotnej. W Pharma Partner zajmuje się przygotowaniem analiz treści serwisu, a na ich podstawie dopasowanych artykułów dla klientów komercyjnych. Jej misją jest zwiększanie świadomości produktu poprzez edukację opartą na rzetelnej wiedzy i źródłach naukowych.
Pokaż więcej
Czy ten artykuł był dla Ciebie pomocny?
Dziękujemy za przeczytanie naszego artykułu do końca.
Jeśli chcesz być na bieżąco z informacjami na
temat zdrowia i zdrowego stylu życia,
zapraszamy na nasz portal ponownie!
Więcej z kategorii Choroby i zaburzenia neurologiczne
Wstrząśnienie mózgu - jakie są objawy wstrząsu mózgu
Mózg człowieka
Jamistość rdzenia - objawy, przyczyny i leczenie. Jakie rokowania?
Napis oznaczający jamistość rdzenia
Krwiak mózgu - podtwardówkowy i nadtwardówkowy
Mózg człowieka
Podobne artykuły
Człowiek z obrzękiem mózgu
Obrzęk mózgu - objawy, leczenie i rokowania
Drżenie rąk
Drżenie samoistne (choroba Minora) - przyczyny. Jak leczyć?
Pacjent z niedotlenieniem mózgu
Niedotlenienie mózgu - skutki, objawy, leczenie
Osoba trzymająca dłoń na pulsie
Ból głowy - 3 najczęstsze przyczyny
Wstrząs mózgu po urazie lub wypadku
Wstrząs mózgu - objawy i leczenie

Reklama


Czym się różni odporność swoista od nieswoistej?
Sprawdź!