Jabłka
Są jednymi z najstarszych owoców uprawianych przez człowieka. Znane były już w starożytności, a o ich znaczeniu najlepiej świadczy obecność w tradycjach i wierzeniach religijnych. W naszych czasach również należą do jednych z najpopularniejszych owoców, których niewątpliwym atutem jest dostępność przez cały rok. Odpowiednio przechowywane przez długi czas nie tracą swych walorów smakowych i odżywczych, a kryje się w nich cała obfitość substancji korzystnych dla zdrowia. Są to: witamina C, cukry, pektyny oraz minerały m.in. potas, sód wapń, fosfor i żelazo.
Co jabłko kryje ...
Najwięcej witaminy C (czyli kwasu askorbinowego, który wpływa na prawidłowy stan skóry i błon śluzowych, ułatwia gojenie ran i zwiększa odporność na zakażenia) mają jabłka dojrzałe. Ale co ciekawe, zawartośc witaminy C wzrasta wraz z kwaskowatością jabłka. Dlatego wybierajmy bardziej kwaśne odmiany niż słodkie. Witamina C zgromadzi się w jabłku tuż pod skórką, a więc jedzmy je nie obierane ze skórki. Poza tym jedzmy jabłka surowe, bo każda obróbka termiczna niszczy witaminę C.
Drugim cennym składnikiem jabłek są pektyny (stanowiące główny składnik ścian komórkowych roślin i owoców) będące jednym z rozpuszczalnych składników błonnika pokarmowego. Najwięcej pektyn w jabłku znajduje się w gniazdach nasiennych i skórce, dlatego powinniśmy jeść jabłka w całości, a nie obierane.
W przewodzie pokarmowym pektyny wiążą niektóre metale ciężkie (np. kobalt i ołów) w nierozpuszczalne sole i w ten sposób oczyszczają nasz organizm z substancji trujących. Poza tym zmniejszają wchłanianie cholesterolu, a więc wykazują działanie przeciwmiażdżycowe oraz regulują perystaltykę jelit zapobiegając zaparciom.
Pomimo kwaśnego smaku, jabłka działają na organizm odkwaszająco, gdyż zawierają zasadowe sole mineralne z potasem i żelazem.
Jabłka poleca się ludziom spożywającym dużo mięsa i produktów zbożowych, które zakwaszają nasz ustrój.
Potas poza tym reguluje gospodarkę wodną i czynność mięśni, a żelazo zapobiega niedokrwistości.
- Czytaj też: Witamina B6 - występowanie i działanie
Jabłko w medycynie
Ugotowane lub upieczone starte jabłko wciąż jest dobrym środkiem przeciwbiegunkowym u dzieci i może być z powodzeniem zastosowane na początku choroby. Działa również korzystnie u dorosłych przy niestrawności albo chorobie wrzodowej, o czym często zapominamy. Napar z suszonych skórek jabłkowych ma działanie dezynfekujące i przeciwzapalne i może być stosowany do płukania jamy ustnej i gardła.
Z jabłek otrzymujemy także ocet jabłkowy. Jest to nie tylko dodatek kulinarny, ale i naturalny lek pobudzający trawienie oraz metabolizm węglowodanów i tłuszczów. Ocet jabłkowy ułatwia odchudzanie, a także wspomaga układ krążenia i system nerwowy. Jest niestety przeciwwkazany u osób z chorobą wrzodową.
Jabłko dla urody
Zawarta w jabłkach witamina C jest silnym antyoksydantem mającym zdolność neutralizowania wolnych rodników – bardzo aktywnych biologiczne cząstek, które działają niszcząco na DNA, białka, związki lipidowe, błony komórkowe i inne składniki komórek naszego organizmu. Coraz częściej uważa się, że wolne rodniki mogą wpływać na procesy starzenia, a także inicjować rozwój wielu chorób. Wolne rodniki powstają w ustroju człowieka pod wpływem np. palenia tytoniu, alkoholu, tłustego pożywienia, zanieczyszczeń środowiskowych, promieniowania słonecznego czy w trakcie intensywnego wysiłku fizycznego. Stąd konieczna jest codzienna porcja jabłek, jeśli nie chcemy poddać się wolnym rodnikom. Poza tym żucie jabłek korzystnie działa na dziąsła, a same jabłka ułatwiają wchłanianie wapnia niezbędnego dla kości i zębów.
Jabłka są dość nisko kaloryczne , gdyż 100 g owocu dostarcza 30–50 kcal. W zależności od odmiany zawierają mniej lub więcej cukru, dlatego przy kuracjach odchudzjących nie powinno się jeść więcej niż 2 jabłka dziennie.
Mit o jabłku
Nieprawdą jest, że zjedzenie jabłka przed snem zastępuje mycie zębów, ponieważ obecne w jabłku cukry rozkładane są przez bakterie w jamie ustnej do kwasów, które wywołują próchnicę zębów.
Gruszki
Drugim jesiennym owocem są gruszki. Są wciąż nieco mniej popularne niż jabłka, ale smakują wybornie i w wielu deserach żaden inny owoc nie jest ich w stanie zastąpić. Uprawa gruszek sięga, podobnie jak jabłek, bardzo odległych czasów, choć nigdy nie ciszyła się dobrą sławą, a nawet była uważana za drzewo demonów.
Gruszki są owocami dość kalorycznymi – jeden średni owoc zawiera około 60 kcal. Dlatego nie są polecane do kuracji odchudzających. Są bogate w sole mineralne takie jak: fosfor, wapń, magnez, sód, chlor, cynk, miedź, żelazo, jod. Znajdują się w nich także kwasy owocowe, pektyny i witaminy: A, B1, B2, B5, C i PP.
Gruszka dla zdrowia
Gruszki polecane są przy kamicy nerkowej oraz infekcjach układu moczowego. Szkoda tylko, że świeże owoce dostępne są od lipca do listopada.
Zdrowotne działanie wykazują również suszone skórki gruszki. Napar z takiego suszu ma działanie przeciwzapalne, a także przeciwgorączkowe. Można stosować go przy zapaleniach przewodu pokarmowego i przy gorączce w przebiegu infekcji.
Mit o gruszce
Nieprawdą jest, ze owoce odmian gruszki uprawianych są ciężkostrawne. Może jeść je każdy, trzeba tylko dobrze żuć każdy kęs. Mit ten powstał na bazie dzikich owoców gruszek, które zawierają dużo tzw. komórek kamiennych ze ścianami wysyconymi krzemionką lub węglanem wapnia tworzących twarde skupiska w miąższu gruszki. Obecne odmiany uprawowe gruszek kamórek tych mają niewiele przez co miąższ ich jest miękki i soczysty.
