Poddała się jej księżna Kate. 👉 Na czym polega ta metoda leczenia? Sprawdź❗
Poddała się jej księżna Kate. 👉 Na czym polega ta metoda leczenia? Sprawdź❗
Poddała się jej księżna Kate. 👉 Na czym polega ta metoda leczenia? Sprawdź❗

Bacopa monnieri - działanie. Jakie są przeciwwskazania do jej stosowania?

Brahmi to starożytne zioło, które obecnie przeżywa swój renesans. Jest uznawane za adaptogen, czyli substancję wspierającą przystosowanie się organizmu do warunków otoczenia. Coraz więcej mówi się również o pozytywnym wpływie tej rośliny na pamięć i koncentrację. Poznaj ją lepiej.
Białe kwiatki Bacopa monnieri
Źródło: 123RF
W skrócie
  • Bacopa monnieri to starożytne, indyjskie zioło, które wspomaga pamięć i koncentrację.
  • Pokłada się w nim nadzieję jako w potencjalnym leku na choroby neurodegeneracyjne.
  • Bacopa monnieri to także środek, który może pomóc poprawić urodę. Sprawdź, jak.
SPRAWDŹ TEŻ: Zioła, które leczą.
Spis treści

Reklama

Czym jest i jak wygląda Bacopa monnieri?

Bacopa monnieri, inaczej bakopa drobnolistna, brahmi albo bakopa Monniera to gatunek roślin należący do rodziny babkowatych. W Indiach znana jest lokalnie również pod określeniem Jalanimba. Nazwa odnosi się do „Brahmie” - hinduskiego boga.

To roślina wieloletnia, która rośnie naturalnie na całym świecie - począwszy od strefy umiarkowanej po tropikalną. Spotkać ją można:

  • w Afryce, m.in. w Nigerii, Somalii, na Madagaskarze;
  • w Azji, np. w Chinach, na Filipinach, na Tajwanie;
  • w Australii, we wschodniej części kontynentu;
  • w Stanach Zjednoczonych;
  • w Ameryce Południowej, np. w Brazylii, Chile, Argentynie.

Jak wygląda bakopa? Ma podłużnie odwrotnie lancetowate liście z ząbkowanymi brzegami. Jej kwiaty składają się z kilku płatków i mają białą, niebieską lub purpurową barwę. Bakopa posiada nagie, pełzające pędy.

Zioło brahmi od wieków jest stosowane jako roślina lecznicza w Ajurwedzie. Wzmianki o tym ziele pochodzą z tekstów Charaka Samhity, Atharwa-Wed i Susrut Samhity, datowanych na VI wiek naszej ery. To tam bakopa określana jest „Medhya Rasayana”, co oznacza „zioło niezbędne do wyostrzenia zmysłów i wyciszania deficytów umysłu”.

Coraz częściej o bakopie mówi się jako o adaptogenie, ponieważ pomaga przystosować się do warunków otoczenia.

Jakie są kolory bakopy? Odmiany

Bakopa jest jedną z najbardziej cenionych roślin doniczkowych. Pamiętaj, że takie rośliny ozdobne nie nadają się do spożycia i pełnią wyłącznie funkcję dekoracyjną. Trzeba bardzo uważać, by nie pomylić ze sobą tych różnych rodzajów bakopy.

Bakopa występuje w różnych odmianach, które różnią się kolorami płatków. Wymienić tu można bakopę:

  • białą - odmiany z białymi płatkami to np. Snowflake, Cabana, Olympic Gold,
  • niebieską - Blue Showers, Bluetopiaczy Great Regal Blue to kilka odmian niebieskiej bakopy,
  • różową - Great Rose, Pink Domino to klasyczne różowe odmiany,
  • fioletową - Greet Deep Violet to odmiana fioletowa.

Bakopa jest rośliną zwisającą, świetnie komponującą się z innymi w Twoim ogrodzie.

Reklama

Na czym polega uprawa bakopy?

Bakopa na balkonie to świetny element dekoracyjny Twojego mieszkania lub domu. Roślina ma specyficzne wymagania. Najlepiej posadzić ją na stanowisku słonecznym lub lekko zacienionym, na glebie próchniczej, żyznej i przepuszczalnej, o obojętnym lub lekko kwaśnym odczynie.

Nie przesuszaj rośliny i pamiętaj o regularnym podlewaniu. Nie zapominaj też, że roślina nie lubi nadmiaru wilgoci. Ten czynnik, a także trwały cień mogą sprawić, że roślina nie będzie kwitnąć.

Roślinę wysadzaj w pojemnikach. Możesz posadzić ją z innymi roślinami. Z czym łączyć bakopę? Warto posadzić ją wraz z:

  • pelargonią,
  • powojnikiem,
  • fuksją,
  • begonią.

Roślinę możesz rozmnożyć z nasion, ale najlepiej robić to, gdy ma się w tym zakresie pewne doświadczenie. Pielęgnacja powinna opierać się na ochronie bakopy przed szkodnikami, stosując opryski.

Reklama

Właściwości bakopy. Jaki jest skład brahmi?

Wpływ na właściwości bakopy ma jej skład. Co zawiera ta roślina?  Oto substancje obecne w brahmi:

  • saponiny steroidowe - wspierają zdolności uczenia się i pamięć,
  • białka i aminokwasy,
  • związki fenolowe, dzięki którym wśród właściwości brahmi wymienić można działanie antyoksydacyjne,
  • flawonoidy o działaniu przeciwzapalnym i przeciwutleniającym,
  • kwas betulinowy, który hamuje powstawanie komórek nowotworowych,
  • bakozydy, dzięki którym istotne właściwości Bacopa monnieri to działanie poprawiające pamięć, koncentrację i obniżające poziom stresu.

Widząc taki skład, łatwo samodzielnie odpowiedzieć sobie na pytanie, czy warto lepiej poznać bacopę monnieri. Obecnie pokłada się w niej wiele nadziei na terapię różnorodnych chorób.

Reklama

Działanie Bacopa monnieri. Na co pomaga?

Czy wiesz, że działanie Bacopa monnieri jest wykorzystywane w Indiach od przeszło 5000 lat w leczeniu różnorodnych chorób, w tym:

  • padaczki,
  • bezsenności,
  • lęków,
  • nadmiernych lęków.

Jak wskazywał w 1500 r. n.e. Bhavprakash Nighantu, brahmi poprawia pamięć i koncentrację. Takie działanie bakopy drobnolistnej potwierdzają badania kliniczne - pojawia się ono jednak dopiero po 12 tygodniach suplementacji produktów zawierających ten składnik. Przed upływem tego czasu nie zaobserwowano wpływu tej rośliny na wymienione tu funkcje. O tym zagadnieniu piszą specjaliści z Collegium Medicum UJ, m.in. Maciej Łojewski.

Warto zwrócić uwagę na działanie brahmi odnoszące się do redukcji stresu oraz niepokoju. Bakopa wyróżnia się właściwościami uspokajającymi, ponieważ obniża poziom kortyzolu. Stosuje się ją też pomocniczo w leczeniu depresji, w celu poprawy nastroju.

Poza tym, w Bacopa monnieri pokłada się nadzieje związane z terapią chorób neurodegeneracyjnych, takich jak choroba:

  • Parkinsona,
  • Alzheimera,
  • Hountingtona.

Dlaczego? Otóż, substancje zawarte w bakopie mają silne działanie neuroprotekcyjne. Roślina to potencjalne wsparcie dla funkcji poznawczych. Bacopa monnieri wpływa pozytywnie na funkcjonowanie osób z ADHD i dysleksją, ponieważ zwiększa koncentrację i pozwala lepiej skupić się na wykonywaniu konkretnych zadań.

Bakopa drobnolistna oddziałuje nie tylko na funkcje psychiczne, ale też na fizyczne. Może być elementem profilaktyki chorób serca, a także zmniejszać poziom tzw. złego cholesterolu. W Indiach niektóre plemiona wykorzystywały ten składnik do leczenia cukrzycy. Badania Tirthy Ghosh i innych badaczy z 2011 roku, przeprowadzone na szczurach wskazują, że ma to swoje uzasadnienie, ponieważ roślina obniża poziom glukozy we krwi.

Poza tym, bakopa ma działanie antybakteryjne, przeciwwirusowe i przeciwgrzybiczne, dlatego sprawdza się w przebiegu różnorodnych infekcji. Tradycyjnie do leczenia dolegliwości układu oddechowego stosuje się okłady z tej rośliny. Bakopa ma działanie przeciwgorączkowe i przeciwbólowe. Brahmi może okazać się pomocna w leczeniu alergii, nietolerancji histaminy, a także zwiększa poziom hormonów tarczycy.

Roślina wpływa też pozytywnie na włosy. Nie tylko zmniejsza ich wypadanie, ale też pobudza ich porost. Bacopa sprzyja gojeniu się ran, a także leczeniu grzybicy czy wyprysków.

Nie należy jednak pokładać nadziei w Bakopie drobnolistnej na wyleczenie z alkoholizmu. Proces uzależnienia jest zbyt skomplikowany, by jeden środek pomógł w walce z nim.

Reklama

Ekstrakt z bakopy drobnolistnej i inne preparaty

Bakopę możesz obecnie zakupić w różnych wersjach. Ekstrakt z bakopy drobnolistnej wykorzystywany jest do produkcji leków i suplementów diety. Preparaty z Bacopa monnieri mają różne formy m.in.:

  • tabletek,
  • herbaty do zaparzania,
  • olejku,
  • proszku,
  • pudru do włosów.

Tak naprawdę to od Twoich preferencji zależy, którą wersję wybierzesz. Jeżeli wolisz delektować się naparem, wybierz herbatę. Natomiast, gdy zależy Ci na szybkim przyjęciu środka z bakopą drobnolistną postaw na tabletki. Do zewnętrznego stosowania polecane są olejki i pudry.

Reklama

Dawkowanie Bacopa monnieri. Kiedy ją przyjmować?

Szczegółowe zasady związane z dawkowaniem Bacopa monnieri są przedstawione na opakowaniu preparatu, który zamierzasz przyjmować. Po produkty z tą rośliną powinny sięgać osoby powyżej 12. roku życia. To oznacza, że nie należy ich podawać dzieciom.

Jak stosować brahmi? Co do zasady, wystarczy połknąć jedną kapsułkę z takim preparatem raz dziennie. Preparat przyjmuje się w trakcie posiłku lub tuż po jego zakończeniu.

Jak długo stosować Bacopa monnieri? Aby odczuć efekty tej rośliny najlepiej przyjmować taki suplement diety przez 12-14 tygodni. Po tym czasie należy odstawić preparat albo skonsultować jego dalsze przyjmowanie z lekarzem lub farmaceutą.

Reklama

Jakie są opinie na temat Bacopa monnieri?

Pamiętaj o tym, że większość wniosków i opinii o bakopie monnieri została sformułowana na podstawie badań przeprowadzonych na zwierzętach. Wciąż nie wykonano tylu testów na ludziach, by jednoznacznie potwierdzić te właściwości.

Czy to oznacza, że korzystne efekty Bacopa monnieri nie mają pokrycia w rzeczywistości? Nie do końca. Ciekawe badania związane nad wpływem tej rośliny na dzieci z ADHD przytacza Maciej Łojewski z Uniwersytetu Jagiellońskiego, który twierdzi, że bakopa poprawia koncentrację i zdolność skupiania uwagi w tej grupie pacjentów.

Decydując się na przyjmowanie bakopy w celu poprawy funkcji umysłowych, nie należy nastawiać się na natychmiastowe działanie. Jak w przypadku każdego zioła, również i tu oddziaływanie brahmi jest rozłożone w czasie i na efekty trzeba czekać około 3 miesiące.

Przeciwwskazania do stosowania i skutki uboczne Bacopa monnieri

Nadwrażliwość na jakikolwiek składnik brahmi to najważniejsze przeciwwskazanie związane z jego suplementacją. Poza tym, nie należy podawać preparatów opartych o Bacopa monnieri dzieciom, które nie ukończyły 12. roku życia.

Istotnym przeciwwskazaniem jest również ciąża i karmienie piersią, z uwagi na to, że nie wiemy do końca jak ta roślina wpływa na organizm matki oraz rozwijającego się płodu czy też dziecka karmionego kobiecym mlekiem.

Z ziela Bacopa monnieri należy ostrożnie korzystać w przypadku chorób tarczycy i równoległego ich leczenia lekami. Roślina zwiększa ilość hormonów tarczycy, co może zaburzyć działanie leków.

Nie mieszaj też brahmi z innymi ziołami lub lekami, ponieważ interakcje pomiędzy nimi nie są jeszcze znane. Przeciwwskazaniem dla Bacopa monnieri jest jej suplementowanie łącznie z lekiem nasennym zawierającym fenotiazynę. Roślina może nasilić efekt usypiający.

Pamiętaj, że brahmi  może wywołać działania niepożądane. Wśród skutków ubocznych Bacopa monnieri wymienić można m.in.:

  • zmęczenie,
  • mdłości,
  • suchość w jamie ustnej,
  • zwiększoną perystaltykę jelit.

Aby uniknąć takich efektów ubocznych, stosuj preparaty z tym składnikiem zgodnie ze wskazaniami producenta i nie przekraczaj zalecanej dziennej dawki.

Cena bakopy. Gdzie kupić?

Koszt bakopy zależy od kilku czynników, m.in. takich jak:

  • forma, w jakiej chcesz zakupić tę roślinę - zastanów się, czy zależy Ci na nasionach, suszu czy też suplemencie diety albo leku wykorzystującym ekstrakty z tego zioła,
  • miejsce zakupu,
  • marka preparatu,
  • wielkość konkretnego środka.

Gdzie kupić bakopę? To zależy od tego, w jakiej formie chcesz ją uzyskać. Za sadzonkę bakopy drobnolistnej zapłacisz w sklepie ogrodniczym ok. 12 zł. Natomiast cena bakopy w aptece to około 10 zł za 10 dag suszu i 20-40 zł za kapsułki zawierające wyciągi z tej rośliny

Czytaj również

Bibliografia

  • M. Łojewski, „Kultury in vitro Bacopa monnieri (L. Pennell) źródłem pierwiastków i związków fizjologicznie aktywnych”, Farmacja, UJ, https://farmacja.cm.uj.edu.pl/cm/uploads/2018/12/Streszczenie-M.-%C5%81ojewski.pdf, [dostęp: 02.11.2023].
  • Joshi, Tanuj & Gupta, Abhishek & Kumar, Prashant & Singh, Anita & Kumar, Aadesh. (2021). Bacopa monnieri (Brahmi). 10.1016/B978-0-12-819212-2.00020-7., https://www.researchgate.net/publication/347901935_Bacopa_monnieri_Brahmi, [dostęp: 02.11.2023].
  • M. Łojewski, Bacopa monnieri L. Pennell - roślina o wielokierunkowym działaniu leczniczym, Postępy Fitoterapii 2/2014, s. 84-89, https://www.czytelniamedyczna.pl/4911,bacopa-monnieri-l-pennell-roslina-o-wielokierunkowym-dzialaniu-leczniczym.html, [dostęp: 02.11.2023].
Katarzyna Augustyniak-Woźnica
Artykuł napisany przez
Katarzyna Augustyniak-Woźnica
Dziennikarka, przyszła prawniczka. Autorka wielu publikacji o tematyce społeczno-kulturalnej, marketingowej, prawniczej, kulinarnej, medycznej i dziecięcej. Absolwentka dziennikarstwa i komunikacji społecznej na Uniwersytecie Jagiellońskim i studentka prawa na Uniwersytecie Opolskim. Prywatnie opiekunka kotki Kici.
Pokaż więcej
Czy ten artykuł był dla Ciebie pomocny?
Dziękujemy za przeczytanie naszego artykułu do końca.
Jeśli chcesz być na bieżąco z informacjami na
temat zdrowia i zdrowego stylu życia,
zapraszamy na nasz portal ponownie!
Więcej z kategorii Zioła
Kozieradka na włosy - jakie są efekty kuracji? Olej, wcierka i maseczka
Nasiona kozieradki
Ostropest plamisty - dawkowanie i skutki uboczne. Jak stosować i na co pomaga?
Roślina ostropest plamisty
Czystek - na co pomaga i jak długo można go pić? Właściwości i działanie
Ziele czystku
Podobne artykuły
Skrzyp polny - jak wygląda i na co pomaga? Właściwości i skutki uboczne
Zielony liść laurowy oraz olej laurowy
Liść laurowy - jakie ma właściwości i na co pomaga? Przeciwwskazania
Roślina babka płesznik
Babka płesznik - właściwości, przeciwwskazania i opinie. Jak ją stosować?
Kwiaty rumianku
Rumianek - właściwości i działanie. Na co pomaga i czy można pić codziennie?
Mak lekarski - jak go rozpoznać i gdzie rośnie? Nasiona i uprawa

Reklama


Czym się różni odporność swoista od nieswoistej?
Sprawdź!