Endoskopia, grupa badań, które pozwalają na oglądanie organizmu człowieka od wewnątrz, jest dziś podstawowym sposobem diagnozowania wielu chorób. Nietrudno sobie jednak wyobrazić, jakim przełomem w medycynie było skonstruowanie pierwszego endoskopu. Dokonał tego we Frankfurcie na początku XIX wieku Filip Bozzini. Pierwsze badania endoskopowe miały co prawda ograniczone pole działania, bo głównie wykorzystywano je w badaniach pochwy, odbytnicy i gardła, ale podwyższały trafność lekarskiej diagnozy.
Dziś endoskopia jest wykorzystywana nie tylko w rozpoznawaniu dolegliwości, ale także leczeniu ich.
Reklama
Badanie endoskopowe - rodzaje
Endoskopia diagnostyczna umożliwia lekarzowi zajrzenie do przewodu pokarmowego i układu oddechowego za pomocą sondy endoskopu (giętka rurka), która jest wyposażona w źródło światła i kamerę rejestrującą i przekazującą na monitor obraz z wnętrza ciała. W zależności od tego, co jest przedmiotem diagnostyki badanie endoskopowe dzielimy na:
- gastroskopię (endoskopia przewodu pokarmowego, która pozwala zbadać schorzenia żołądka, dwunastnicy, przełyku)
- enteroskopię (badanie jelita cienkiego)
- kolonoskopię (endoskopia jelita grubego)
- endoskopową cholangiopankreatografię wsteczną (badanie dróg żółciowych)
- endoskopię kapsułkową (badanie całego przewodu pokarmowego)
- bronchoskopię (badanie tchawicy i oskrzeli)
- laryngoskopię (endoskopia krtani)
- stroboskopię (endoskopia gardła, ale w obrębie tylnej ściany części krtaniowej gardła)
- kolposkopię (badanie pochwy i szyjki macicy)
- cystoskopię (badanie pęcherza)
- endoskopie macicy
- endoskopie odbytu
- artroskopia (endoskopia stawu kolanowego)
- endoskopia igłowa (badanie struktur oka, serca lub naczyń wieńcowych)
Zobacz też: Rak krtani
Reklama
Endoskopia kapsułkowa
Wszystkie badania endoskopowe opierają się na podobnym mechanizmie diagnostyki, w którym do badania wykorzystywany jest fiberoskop wprowadzany w głąb ludzkiego organizmu. Jedynym badaniem, które nieco inaczej wygląda jest stosunkowo od niedawna stosowana endoskopia kapsułkowa. Badanie jest mniej stresujące dla pacjentów, ponieważ kamera rejestrująca obraz z wewnątrz znajduje się w małej kapsułce, którą połyka badany.
Kapsułka naturalnie przechodzi przez cały układ pokarmowy robić w tym czasie 50 tys. zdjęć i jest wydalana wraz z kałem. Zdjęcia są przekazywane do specjalnego monitora zamocowanego na brzuchu pacjenta. Metoda ta ma jednak wyłącznie wartości diagnostyczne, ponieważ nie pozwala np. na pobranie wycinka do badania histopatologicznego.Tradycyjne endoskopy są tak skonstruowane, że w każdej chwili w trakcie badania można wsunąć narzędzia chirurgiczne np. do wycięcia fragmentu tkanki, bez dodatkowych uciążliwości dla badanego.
Wadą endoskopii kapsułkowej jest także cena, ok. 2600 zł za jedno badanie.
Reklama
Zabiegi endoskopowe
W trakcie badania endoskopowego nie tylko można pobrać wycinek do badania, ale także w razie konieczności wykonać wiele zabiegów leczniczych. Można w ten sposób:
- zatamować krwawienie
- usunąć ciała obce
- usunąć polipy
- usunąć zmiany płaskie błony śluzowej
- udrożnić np. zwężenie przełyku
- wprowadzić do jelita sondę do żywienia dojelitowego
- zrobić drenaż torbieli trzustki do żołądka
- odessać zalegającą w drogach oddechowych wydzielinę
- zaaplikować leki
- wyciąć wyrostek
- wyciąć pęcherzyk żółciowy
- usunąć kamienie z przewodów żółciowych
Reklama
Powikłania po zabiegach endoskopowych
Endoskopia jest inwazyjny badaniem, które nie jest zalecane u pacjentów z niestabilna chorobą wieńcową, zaburzeniami krzepnięcia krwi i niedokrwistością. Przeciwwskazaniem są też świeżo przebyty zawał serca i choroby psychiczne. Trzeba też się liczyć z możliwymi powikłaniami, po endoskopii układu pokarmowego mogą to być:
● ból gardła
● zaburzenia rytmu serca
● krwawienia
● nasilenie choroby niedokrwiennej serca
● perforacja przełyku
● przebicie ścian żołądka lub dwunastnicy
Po badaniu układu oddechowego pacjent najczęściej skarży się na ból gardła, może dojść także do niedotlenienia, krwawienia z dróg oddechowych, uszkodzenie fałdów głosowych, skurczu oskrzeli, kaszel, zaburzenia rytmu serca, a nawet odmy opłucnowej.
