Czarny plastik w przyborach kuchennych. Sprawdź, dlaczego lepiej go unikać ❗
Czarny plastik w przyborach kuchennych. Sprawdź, dlaczego lepiej go unikać ❗
Czarny plastik w przyborach kuchennych. Sprawdź, dlaczego lepiej go unikać ❗

Polipy jelita grubego - objawy i leczenie. Jakie są przesłanki do profilaktycznej kolonoskopii?

Polipy jelita grubego są bardzo często spotykanymi zmianami, które mogą prowadzić do rozwoju raka jelita grubego. Polipy rzadko kiedy powodują jednak charakterystyczne objawy, dlatego w ich wykrywaniu i leczeniu tak wielką rolę odgrywa profilaktyczna kolonoskopia.
Jelito grube u człowieka
Źródło: 123RF
W skrócie
  • Podczas badania kolonoskopii polipy jelita wykrywa się u sporej części pacjentów. Polipy na jelicie są zmianami nowotworowymi, ale nie wszystkie mają tendencję do przekształcenia się w zmiany o charakterze złośliwym.
  • Warto wiedzieć, że zachorowanie na raka jelita grubego może być dziedziczne, zwłaszcza, kiedy u kogoś w rodzinie występuje FAS – rodzinna polipowatość gruczolakowata.
  • Konieczne jest usunięcie polipa jelita grubego, jeśli stwarza on ryzyko raka jelita grubego lub jeśli jego rozmiar jest zbyt duży, a skupisko zbyt liczne. Część polipów na jelicie można od razu usunąć w trakcie badania kolonoskopii. Usunięte z jelita polipy należy poddać badaniom histopatologicznym.
  • Po usunięciu polipów jelita grubego pacjent musi postawić na zdrowy tryb życia, tj. stosować odpowiednią dietę, zrezygnować z palenia papierosów, ograniczyć spożywanie alkoholu i dużych ilości cukru.
SPRAWDŹ TEŻ: Objawy wrzodziejącego zapalenia jelita grubego
Spis treści

Podczas badania kolonoskopii polipy jelita wykrywa się u 20-40 procent pacjentów. Te uwypuklenia są dobrze widoczne w oku kamery endoskopu, bo polipy wystają ponad powierzchnię jelita grubego, zawsze do jego światła. Polipy na jelicie są zmianami nowotworowymi, ale nie wszystkie mają tendencję do przekształcenia się w zmiany o charakterze złośliwym.

Polipy w jelicie grubym możemy podzielić ze względu na budowę mikroskopową na:

  • polipy gruczolakowe: są najgroźniejsze, bo uważa się, że te polipy mogą w ciągu 10-12 lat prowadzić do rozwoju raka jelita grubego. Dlatego tak ważne są regularne badania profilaktyczne u pacjentów powyżej 40 roku życia (zwiększenie zapadalności na gruczolaki jelita grubego występuje u już osób po 30. roku życia).
  • polipy hiperplastyczne: choć nie niosą ze sobą dużego ryzyka przekształcenia się w nowotwór złośliwy, także powinny być usuwane, zwłaszcza, jeśli są duże i jest ich wiele.  
  • polipy hamartomatyczne: często występują w zespołach uwarunkowanych genetycznie, to także polipy młodzieńcze, które są najczęstszą przyczyną krwawień u dzieci i młodzieży, nie mają charakteru nowotworowego.
  • polipy rzekome: to polipy zapalne, które pojawiają się najczęściej przy wrzodziejącym zapalenia jelita grubego.

Zobacz wideo: Rak jelita grubego - czy daje przerzuty?

Zachorowanie na raka jelita grubego może być dziedziczne, zwłaszcza, jeśli u kogoś w rodzinie występuje FAS – rodzinna polipowatość gruczolakowata. Szacuje się, że w takim przypadku groźne polipy na jelicie pojawiają się u połowy pacjentów ok. 15. roku życia, a w wieku 35 lat ma je aż 95 procent chorych.

 W rodzinach obciążonych zaleca się badania profilaktyczne już u 10-letnich dzieci.

Objawy polipów jelita grubego

Polipy w jelicie grubym rzadko kiedy dają o sobie znać. Bardzo często rozwijają się i powiększają nie dając żadnych objawów, właśnie dlatego tak ważne są przesiewowe badania profilaktyczne. Często są one jedyną szansą na zdiagnozowanie choroby.

Niepokój pacjenta może wzbudzić kilka objawów, które mogą, ale nie muszą sugerować pojawienie się polipa na jelicie. Lepiej skonsultować się z lekarzem, jeśli:

  • zmienił się rytm wypróżnień
  • pojawiły się zaparcia lub biegunki
  • w stolcu jest widoczna krew lub śluz
  • pacjent czuje parcie na stolec
  • pojawiają się bóle w dole brzucha
  • badanie krwi wykazało anemię 

Reklama

Leczenie polipów jelita grubego

Usunięcie polipa jelita grubego jest konieczne, gdy jego charakter stwarza ryzyko raka jelita grubego lub jeśli jego rozmiar jest zbyt duży, a skupisko zbyt liczne. Część polipów na jelicie można od razu usunąć w trakcie badania kolonoskopii.

Giętki endoskop, który bada jelito grube od środka, jest wyposażone w kleszcze i pętle, które umożliwiają usunięcie polipów. Zabieg jest bezbolesny, nie wymaga znieczulenia i wykonuje się go ambulatoryjnie. Gdy polipów jest bardzo dużo czasem trzeba przeprowadzić kilka takich zabiegów. Polipy w odbytnicy można usunąć sztywnym rektoskopem.

Niektóre zmiany, zwłaszcza jeśli są większe wymagają jednak tradycyjnych operacji.

Usunięte z jelita polipy poddaje się badaniom histopatologicznym, żeby wykluczyć istnienie komórek rakowych. Po zabiegu usunięcia polipów pacjent powinien także wykonywać kontrolną kolonoskopię co 2-3 lata.

W aptekach dostępne są również testy, które wykrywają krew utajoną w kale, ale są one tylko diagnostyka pomocniczą, bo negatywny wynik testu nie wyklucza występowania polipów na jelicie grubym.

Reklama

Dieta po usunięciu polipa jelita grubego

Pacjent po usunięciu polipa jelita grubego musi przykładać większą wagę do zdrowej diety, powinien zrezygnować z produktów konserwowanych i ograniczyć dania z czerwonego mięsa. Jego dieta powinna być bogata w błonnik i odpowiednie ilości płynów (co najmniej 1,5-2 litry dziennie).

Pacjent po usunięciu polipów jelita grubego powinien zrezygnować z palenia papierosów, ograniczyć spożywanie alkoholu i dużych ilości cukru.

Idealną dietą dla chorych po usunięciu polipów jelita, a także po  innych zabiegach w obrębie przewodu pokarmowego jest lekkostrawna dieta śródziemnomorska. W jadłospisie pacjenta powinny się znaleźć:

  • warzywa i owoce
  • pieczywo pełnoziarniste
  • płatki owsiane
  • chude mięso i ryby
  • brązowy ryż

Reklama

Polipy jelita cienkiego

Choć dużo rzadziej niż jelita grubego występują polipy jelita cienkiego, to nie można ich lekceważyć, ponieważ polipy jelita cienkiego mogą współtowarzyszyć nowotworom jelita grubego.

Zmiany te dzieli się na polipy drzewkowe, które mogą zmienić się w nowotwór złośliwy oraz cewkowe, które blokują odpływ żółci z dróg żółciowych i prowadzą do żółtaczki.

Warto zauważyć, że chociaż oba nowotwory mają charakter niezłośliwy, to istnieje możliwość rozwoju raka jelita cienkiego na podłożu tych guzów. Znacznie częściej przemianie złośliwej ulega polip drzewkowaty.

Nieduże polipy dwunastnicy wycina się w czasie duodenoskopii. Natomiast duże, nawet łagodne, guzy jelita cienkiego wymagają wykonania zabiegu operacyjnego.

Rokowania w przypadku łagodnych guzów nowotworowych jelita cienkiego są dobre. W zasadzie wycięcie łagodnego guza nowotworowego jelita cienkiego kończy leczenie. Nie jest również konieczne leczenie dodatkowe, na przykład chemioterapia oraz nie stosuje się długotrwałego nadzoru pooperacyjnego nad chorymi.

Czytaj również

Bibliografia

  • Góral R. Chirurgia okrężnicy i odbytnicy. Polski Zakład Wydawnictw Lekarskich Warszawa 1993
  • Jawień A., Tojek K., Banaszkiewicz Z. Gruczolaki jelita grubego. Przew Lek. 2002; 5 (4): 34–36
  • Netzer P., Forster C., Biral R. i wsp. Risk factor assessment of endoscopically removed malignant colorectal polyps. Gut 1998
  • Korniluk J, Wcisło G, Nurzyński P, Stec R, Bodnar L, Obrocka B, Szczylik C. Epidemiologia raka jelita grubego. Współcz Onkol 2006, 10(3): 139-140
  • Bujnowska-FedakMi wsp.Współczesne aspekty diagnostyki i terapii raka jelita grubego. Terapia 2009, 1, 9: 69-73
Joanna Barczykowska-Tchorzewska
Artykuł napisany przez
Joanna Barczykowska-Tchorzewska
Od początku związana z dziennikarstwem medycznym. Autorka licznych wywiadów, artykułów oraz reportaży poświęconych zdrowiu i medycynie. Wyróżniona w konkursie Dziennikarz Medyczny Roku 2015 przez Stowarzyszenie Dziennikarze dla Zdrowia. W latach 2009-2010 związana z Gazetą Wyborczą, od 2010 do 2015 roku odpowiadała za dział zdrowie w serwisach i dzienniku „Polska The Times. Dziennik Łódzki”. Od 2016 roku związana z Medme.pl, jako redaktor naczelna portalu i wiceprezes spółki Pharma Partner.
Pokaż więcej
Czy ten artykuł był dla Ciebie pomocny?
Dziękujemy za przeczytanie naszego artykułu do końca.
Jeśli chcesz być na bieżąco z informacjami na
temat zdrowia i zdrowego stylu życia,
zapraszamy na nasz portal ponownie!
Specjaliści współpracujący z medme
25674

Wojciech Ziółkowski

magister farmacji

Poznaj mnie
25626

Katarzyna Kulig

dermatolog i wenerolog

Poznaj mnie
25675

Marzena Rojek-Ledwoch

dietetyczka, psychodietetyczka

Poznaj mnie
25676

Kamila Pawłowska

dietetyk kliniczny, psychodietetyk

Poznaj mnie
25625

Sylwia Borowska

doktor nauk farmaceutycznych

Poznaj mnie
25886

Magdalena Grosiak

diagnosta laboratoryjny

Poznaj mnie
25887

Magdalena Rutkowska

lekarz weterynarii

Poznaj mnie
25879

Anna Lewandowska

psychiatra dziecięcy

Poznaj mnie
25888

Jolanta Woźniak

prawnik

Poznaj mnie
Pokaż wszystkich
Więcej z kategorii Jelita
Jelito grube - jakie funkcje pełni w organizmie? Poznaj jego budowę
Wizualizacja jelita grubego w układzie pokarmowym
Gruczolak cewkowy jelita grubego - jak się objawia? Przyczyny i dieta
Jelito grube u człowieka
Rak jelita grubego - objawy, rokowania, przerzuty
Osoba w czasie badania onkologicznego
Podobne artykuły
Żywienie dojelitowe
Na czym polega żywienie dojelitowe? Zasady żywienia PEG w domu
Kiszki u człowieka
Objawy i przyczyny skrętu kiszek. Jak postępować w przypadku niedrożności jelit ze skręcenia?
Wizualizacja uchyłków esicy
Uchyłki esicy - czym są? Objawy, leczenie, dieta
Pacjent ze złogami w jelitach
Jak oczyścić jelita ze złogów kałowych i cieszyć się sprawnym układem pokarmowym?
Kobietę boli brzuch
Choroba SIBO (zespół rozrostu bakteryjnego) - jak się objawia i jak ją leczyć?

Reklama


Jak odżywić skórę od wewnątrz?
Dowiedz się!