Ułatwienia dla pacjentów z terenów powodziowych. 👉 Jak z nich skorzystać? Sprawdź❗
Ułatwienia dla pacjentów z terenów powodziowych. 👉 Jak z nich skorzystać? Sprawdź❗
Ułatwienia dla pacjentów z terenów powodziowych. 👉 Jak z nich skorzystać? Sprawdź❗
Partnerem publikacji jest: Fundacja Urtica Dzieciom

Psychodietetyk - kim jest i czym różni się od dietetyka?

Psychodietetyk to specjalista, który ukończył studia najczęściej z dietetyki i/lub psychologii, a swoją zdobytą wiedzę dodatkowo pogłębił w trakcie rocznych studiów podyplomowych z zakresu psychodietetyki. Podczas współpracy koncentruje się on głównie wokół problemów psychologicznych determinujących negatywny sposób odżywiania się konkretnej osoby.
Wizyta u psychodietetyka
Źródło: 123RF
Spis treści

Kim jest psychodietetyk i czym się zajmuje?

Co robi psychodietetyk? Jest osobą posiadającą pewną wiedzę zarówno z zakresu psychologii, jak i dietetyki.

Zwykle nie jest przedstawicielem obu zawodów i niestety tylko nieliczni psychodietetycy mogą pochwalić się dyplomami ukończenia obu kierunków.

Warto więc zapytać jeszcze przed pierwszą wizytą w poradni o wykształcenie psychodietetyka.

Jego praca skupia się między innymi na pomocy w zrozumieniu związku między sposobem odżywiania się a emocjami wpływającymi na negatywne wybory żywieniowe. Pomaga w znalezieniu balansu między wyborami żywieniowymi a stanem psychologicznym wpływającym na nie.

Psychodietetyk udziela wsparcia również w pokonywaniu wszelkich trudności, czy też ewentualnych kryzysów mogących pojawić się podczas dokonywania zmian w życiu.

Wspiera w identyfikacji przyczyn rozwoju choroby otyłościowej, jak również zaburzeń odżywiania, między innymi takich jak np.

  • jadłowstręt psychiczny (anoreksja),
  • żarłoczność psychiczna (bulimia),
  • zaburzenie z napadami objadania się,
  • zaburzenie polegające na ograniczaniu/unikaniu przyjmowania pokarmów, picia,

co ułatwia dopasowanie odpowiednich interwencji poznawczych (zmiana przekonań i błędnych założeń związanych z dietą), emocjonalnych (m.in. zrozumienie przyczyn negatywnych emocji, radzenia sobie z nimi), czy też  behawioralnych (m.in. podejmowanie działań promujących zmianę negatywnych nawyków, w tym żywieniowych).

Czy psychodietetyk rozpisuje diety? Może, ale nie musi.

Praca dietetyka skupiona jest w dużej mierze na dobieraniu odpowiednich proporcji składników odżywczych w codziennym jadłospisie, na systematycznym edukowaniu w kwestii żywności, jak również prawidłowym sposobie odżywiania się.

Jednakże, działania takie okazują się często niewystarczające w osiągnięciu wymarzonej sylwetki, w wyjściu z bulimii, czy też polepszeniu parametrów biochemicznych krwi.

Trafniejszym rozwiązaniem okazuje się być tu psychodietetyka, dająca szersze spojrzenie na osobę poszukującą wsparcia w rozwiązaniu konkretnego problemu.

Reklama

Psychodietetyk dziecięcy - jaką rolę pełni?

Ze wsparcia psychodietetyka skorzystać mogą również małoletni. Jednakże dla niemowląt i małych dzieci bardziej przydatny może okazać się dietetyk, neurologopeda oraz terapeuta integracji sensorycznej.

Zarówno dzieci, jak i ich rodzice, podczas współpracy z psychodietetykiem mogą uzyskać cenne wskazówki oraz przydatne informacje dotyczące m. in.:

  • utrzymania prawidłowej masy ciała,
  • podczas leczenia choroby otyłościowej lub zdiagnozowanego zaburzenia odżywiania,
  • radzenia sobie w sytuacji zaobserwowania u swoich pociech niepokojących zachowań żywieniowych (nadmierne spożywanie niezdrowych produktów, posiłków lub bezzasadne stosowanie wszelkich diet restrykcyjnych, diet eliminacyjnych - dieta bezmięsna, bezglutenowa), mogących doprowadzić w przyszłości do rozwoju różnych chorób,
  • radzeniu sobie z emocjami związanymi z sięganiem po różnego rodzaju niezdrowe przekąski,
  • braku akceptacji i niskiego poczucia własnej wartości.

Wizyty w gabinecie psychodietetycznym dla dzieci odbywają się w obecności rodzica lub opiekuna prawnego.

Reklama

Psychodietetyk a dietetyk

Dietetyk to specjalista posiadający kompleksową wiedzę z zakresu żywienia człowieka, jak również z obszarów:

  • medycyny,
  • fizjologii,
  • patofizjologii,
  • toksykologii żywności i żywienia,
  • bezpieczeństwa żywnościowego.

Dietetyk zwykle nie posiada szerokich kompetencji związanych z psychologią, czy z psychoterapią.

W związku z tym zajmuje się głównie zindywidualizowaniem diety na podstawie stanu fizjologicznego, badań laboratoryjnych, czy też problemów zdrowotnych.

Dodatkowo poprzez edukację żywieniową wspiera w zmianie sposobu żywienia.

Jednakże warto pamiętać, że pożywienie to nie tylko materia podtrzymująca funkcje życiowe organizmu, ale również ważny aspekt psychologiczny życia.

Pewne produkty, czy też pokarmy mogą wywoływać przyjemne skojarzenia z dzieciństwa, dawać nam poczucie bezpieczeństwa, pełnić funkcję regulacji wszelkich emocji.

Jeśli takie zachowania zdarzają się incydentalnie, to nie wskazują na zaburzone relacje z jedzeniem.

Problem pojawia się dopiero w momencie, gdy pożywienie staje się np. głównym sposobem na regulację emocji.

Dalszą część artykułu znajdziesz pod sekcją "Pytania do eksperta"

Pytania do eksperta
dr n. biol. Anna Sapeta-Rączka
dr n. biol. Anna Sapeta-Rączka
Dietetyk kliniczny
01
O co pyta psychodietetyk?
Psychodietetyk poprzez odpowiednie formułowanie pytań, jak również umiejętne słuchanie stara się jak najlepiej poznać osobę, z która rozmawia. Pyta między innymi o historię choroby, ewentualne wcześniej podejmowane próby redukcji masy ciała, cel wizyty oraz motywację do zmian podczas współpracy z nim.
02
Jak wygląda praca psychodietetyka?
Konsultacja z psychodietetykiem odbywa się na zasadzie dialogu umożliwiającego lepsze poznania pacjenta, jego problemów, które skłoniły go do pojawiania się w gabinecie.
03
Czy psychodietetyk to psycholog?
Psychodietetyk może, ale nie musi być psychologiem z wykształcenia.
04
Czy psychodietetyk jest na NFZ?
Niestety, ale wizyta u psychodietetyka nie jest refundowana przez NFZ. Wszystkie spotkania są pełnopłatne.
05
Czy psychodietetyk to zawód?
Psychodietetyka aktualnie jest dziedziną wiedzy, która poszerza kompetencje specjalistów pracujących w różnych zawodach. W związku z tym osoba, która ukończyła studia podyplomowe z psychodietetyki uzyskała specjalizację a nie zawód psychodietetyka.

W związku z tym w leczeniu zaburzeń odżywiania, jak również choroby otyłościowej, ważne jest poznanie mechanizmów psychologicznych kierujących naszymi wyborami dietetycznymi, negatywnie wpływającymi na stan zdrowia.

I właśnie tu bardzo dobrze wpisuje się psychodietetyk, który poprzez swoje podejście, oparte między innymi na wiedzy z pogranicza psychologii, jak również dietetyki, wspiera w:

  • podejmowaniu działań ukierunkowanych na zmianę negatywnych nawyków żywieniowych,
  • zmianie błędnych schematów i przekonań na temat sposobu żywienia, wyborów produktów, czy też potraw,
  • eliminacji niepożądanych zachowań sprzyjających rozwojowi danej jednostki chorobowej, a zarazem utrudniających zdrowienie.

Czy warto skorzystać z usług psychodietetyka? Warto, gdyż psychodietetyk pracuje z osobą na dwóch płaszczyznach - psychologicznej, jak również dietetycznej, zwiększając tym samym szansę na osiągnięcie sukcesu terapeutycznego.

Reklama

Psychodietetyk na NFZ

Niestety, aktualnie nadal porady psychodietetyka nie są finansowane przez NFZ, podobnie jak i konsultacja u dietetyka.

Z kolei wizyta u psychologa jest refundowana przez NFZ, lecz wymaga skierowania od lekarza rodzinnego lub psychiatry. W przypadku dzieci takie skierowanie może wystawić pediatra.

Psychodietetyk online? W niektórych sytuacjach może okazać się pomocny, aczkolwiek wielu specjalistów mimo wszytko preferuje tradycyjne wizyty. Ułatwiają im one poznanie klienta, a tym samym efektywniejszą pracę z nim.

Reklama

Jak zostać psychodietetykiem?

Psychodietetykiem może zostać osoba, która mając wyższe wykształcenie dietetyczne lub psychologiczne, ukończy dodatkowo studia podyplomowe z psychodietetyki.

Jednakże ze względu na brak uregulowań prawnych, za psychodietetyka uważają się również te osoby, które skończyły jedynie kurs z psychodietetyki, mając przy tym jakiekolwiek inne wyższe wykształcenie, bądź też go nie mając.

Powoduje to, że praca takiego psychodietetyka, czy też jego wsparcie, na które tak bardzo liczymy, może nie spełnić naszych oczekiwań.  W związku z tym warto zapoznać się z wykształceniem oraz doświadczeniem osoby świadczącej usługę jeszcze przed pierwszą wizytą w gabinecie.

Czytaj również

Bibliografia

  • Brytek-Matera A. Psychodietetyka. PZWL, Warszawa 2020
  • Ogden J. Psychologia odżywiania się. Od zdrowych do zaburzonych zachowań żywieniowych. Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego 2011
  • Juruć A., Wierusz-Wysocka B., Bogdański P. Psychologiczne aspekty jedzenia i nadmiernej masy ciała. Farmacja Współczesna 2011, 4, 119-126
  • Łuszczyńska A. Zmiana zachowań zdrowotnych. Dlaczego dobre chęci nie wystarczają. Wydawnictwo GWP, Gdańsk 2004
  • Respondek W. Zasady leczenia otyłości. Postępy Nauk Medycznych 2011, 24(9), 782-28
  • Różycka J. Wybrane zagadnienia psychodietetyki. Difin SA. Warszawa 2020
  • Bąk-Sosnowska M. i wsp. Zalecenia kliniczne dotyczące postępowania u chorych na otyłość 2022. Stanowisko Polskiego Towarzystwa Leczenia Otyłości Medycyna Praktyczna – wydanie specjalne, maj 2022
  • Mazur A. i wsp. Otyłość dziecięca. Stanowisko Polskiego Towarzystwa Pediatrycznego, Polskiego Towarzystwa Otyłości Dziecięcej, Polskiego Towarzystwa Endokrynologii i Diabetologii Dziecięcej, Kolegium Lekarzy Rodzinnych w Polsce oraz Polskiego Towarzystwa Badań nad Otyłością. Medycyna Praktyczna. Pediatria. Wydanie Specjalne 1/2023
dr n. biol. Anna Sapeta-Rączka
Artykuł napisany przez
dr n. biol. Anna Sapeta-Rączka
Właścicielka poradni dietetycznej Vitabolicus, wykładowca na kierunku Dietetyka ANS AS w Wałbrzychu oraz studiów podyplomowych Psychodietetyka na Uniwersytecie Wrocławskim, Dietetyk kliniczny w Przylądku Nadziei Klinika Onkologii i Hematologii Dziecięcej we Wrocławiu, Specjalista ds. Żywienia Klinicznego
Pokaż więcej
Czy ten artykuł był dla Ciebie pomocny?
Dziękujemy za przeczytanie naszego artykułu do końca.
Jeśli chcesz być na bieżąco z informacjami na
temat zdrowia i zdrowego stylu życia,
zapraszamy na nasz portal ponownie!
Specjaliści współpracujący z medme
25674

Wojciech Ziółkowski

magister farmacji

Poznaj mnie
25626

Katarzyna Kulig

dermatolog i wenerolog

Poznaj mnie
25675

Marzena Rojek-Ledwoch

dietetyczka, psychodietetyczka

Poznaj mnie
25676

Kamila Pawłowska

dietetyk kliniczny, psychodietetyk

Poznaj mnie
25625

Sylwia Borowska

doktor nauk farmaceutycznych

Poznaj mnie
25886

Magdalena Grosiak

diagnosta laboratoryjny

Poznaj mnie
25887

Magdalena Rutkowska

lekarz weterynarii

Poznaj mnie
25879

Anna Lewandowska

psychiatra dziecięcy

Poznaj mnie
25888

Jolanta Woźniak

prawnik

Poznaj mnie
Pokaż wszystkich
Więcej z kategorii Lekarze i specjaliści
Położna środowiskowa - jak i kiedy wybrać?
Położna podczas wizyty domowej
Ortoptysta: co to za lekarz? Czym różni się od okulisty?
Mała dziewczynka zakrywa oko
Perinatolog – czym zajmuje się ten lekarz? Co leczy?
Perinatolog przeprowadza badanie
Podobne artykuły
Opiekun medyczny trzyma dłonie swojego pacjenta
Opiekun medyczny - kurs i zakres obowiązków. Jakie ma uprawnienia i ile zarabia?
Geriatra rozmawia z pacjentką
Geriatra: czym się zajmuje i co leczy ten lekarz? Wizyty
Radiolog ogląda zdjęcia RTG
Radiolog: czym się zajmuje ten lekarz? Jakie badania robi?
Poradnia audiologiczna
Czym się zajmuje lekarz audiolog i jakie badania wykonuje?
Personel szpitalny
Kto pracuje w szpitalu? Lekarze, pielęgniarki i inne zawody

Reklama


Czym jest TouchCare i jak zmienia życie pacjentów?
Dowiedź się!