Jak wygląda test na koronawirusa?
Podstawą diagnostyki koronawirusa jest zalecany przez WHO test genetyczny z zastosowaniem techniki PCR czasu rzeczywistego (RT PCR). Badanie takie wykonywane jest tylko w specjalistycznych warunkach, przez wykwalifikowany personel i trwa kilka godzin.
Czynniki te uzasadniają, dlaczego test nie może być wykonany na życzenie każdego pacjenta, a wyłącznie po dokładnej kwalifikacji lekarskiej.
Test taki pozwala na wykrycie RNA (kwasu rybonukleinowego) wirusa w próbce pobranej od pacjenta. Próbkę pobiera się z nosa lub gardła, choć czasem lekarz może zlecić dodatkowo badanie krwi, moczu lub kału. Materiał przekazywany jest do systemów zarządzania kryzysowego, tam zostaje skatalogowany i przesłany do odpowiedniego laboratorium.
Tam następuje jego inaktywacja, czyli unieszkodliwienie (np. za pomocą umieszczenia go w wysokiej temperaturze).
Kolejny krok to wyodrębnienie z próbki materiału genetycznego wirusa. Za pomocą techniki RT PCR wykrywa się fragmenty RNA wirusa SARS-Cov-2.
Aby koronawirus został wykryty w pobranej próbce, musi on być już w fazie namnażania w organizmie pacjenta. Testy genetyczne mają różną czułość, jednak ogółem są one uznawane za najskuteczniejszą metodę diagnostyczną.
Test immunologiczny na koronawirusa
W diagnostyce wirusa SARS-Cov-2 stosuje się również testy immunologiczne. Badanie takie polega na wykrywaniu w organizmie człowieka przeciwciał, które organizm ten wytwarza do walki z wirusem.
Aby przeciwciała były obecne i wykrywalne, wirus musi się już namnażać. W ciągu kilku pierwszych dni od zarażenia układ immunologiczny może jeszcze nie podjąć walki z obecnym patogenem i nie wytwarzać przeciwciał, wówczas test serologiczny nie daje wiarygodnego wyniku.
Ile trwa test immunologiczny na koronawirusa?
Można wykonać go szybciej niż test genetyczny, niższy jest również jego koszt. O przewadze badań genetycznych świadczy jednak ich dokładność oraz wiarygodność wyników, nawet w krótkim czasie od zarażenia. To dlatego testy na obecność przeciwciał IgM/IgG traktowane są jako pomoc w diagnostyce, a nie jej podstawa.
Gdzie wykonać test na koronawirusa?
Choć informacje o Covid-19 są w mediach wszechobecne, wiele osób wciąż zadaje pytanie, gdzie można wykonać lub kupić test na koronawirusa. Testy rekomendowane przez Światową Organizację Zdrowia wykonywane są wyłącznie w placówkach medycznych na zlecenie sanepidu, szpitala lub lekarza specjalisty ds. chorób zakaźnych.
W takiej sytuacji przeprowadzane są one bezpłatnie. Testy nie są refundowane, gdy zlecone zostaną prywatnie.
Ile testów wykonano do tej pory? 23 października 2020 roku Ministerstwo Zdrowia na swoim oficjalnym profilu na Twitterze opublikowało informację o liczbie przeprowadzonych testów:
???? W ciągu doby wykonano ponad 62,1 tys. testów na #koronawirus. pic.twitter.com/w4O5zNwi6E
— Ministerstwo Zdrowia (@MZ_GOV_PL) October 23, 2020
Źródło: Oficjalny profil Ministerstwa Zdrowia na Twitterze
Jeśli pacjent podejrzewa, że został zarażony koronawirusem SARS-Cov-2, powinien bezzwłocznie skontaktować się z najbliższą stacją sanepidu lub infolinią NFZ celem uzyskania informacji o dalszych procedurach (całodobowa specjalna linia NFZ dotycząca koronawirusa – 800 190 590).
Zasady postępowania w przypadku zaobserwowania objawów choroby COVID-19 lub po kontakcie z osobą chorą opisuje na swojej stronie internetowej Główny Inspektorat Sanitarny.
Każda osoba, u której sanepid stwierdził objawy zakażenia wirusem, zostanie hospitalizowana i przebadana bezpłatnie.
Test na koronawirusa – dla kogo?
Na początku pandemii Główny Inspektorat Sanitarny podał informację, w jakich przypadkach powinno przeprowadzać się u pacjentów test genetyczny na obecność koronawirusa:
- wystąpienie przynajmniej jednego objawu ostrej infekcji układu oddechowego - kaszlu, duszności, gorączki (bez stwierdzenia innej choroby wyjaśniającej te objawy) u osoby, która przebywała na obszarze występowania COVID-19,
- wystąpienie przynajmniej jednego objawu ostrej infekcji układu oddechowego - kaszlu, duszności, gorączki (bez stwierdzenia innej choroby wyjaśniającej te objawy) u osoby, która miała bliski kontakt z osobą chorą na COVID-19 lub jest czynnym zawodowo pracownikiem zawodu medycznego i miała kontakt z osobą zakażoną podczas wykonywania swoich obowiązków,
- wystąpienie objawów ostrej infekcji układu oddechowego - kaszlu, duszności i gorączki (bez stwierdzenia innej choroby wyjaśniającej te objawy) u osoby hospitalizowanej.
Kiedy lekarz może zlecić test na obecność koronawirusa?
8 października 2020 r. zalecenia te się zmieniły. Zatem, kiedy lekarz może zlecić test na obecność koronawirusa?
W rozprządzeniu ministra zdrowia można przeczytać, że lekarz "kierując się aktualną wiedzą medyczną, podejmuje działania mające na celu zapobieganie szerzeniu się zachorowań na chorobę wywołaną zakażeniem wirusem SARS-CoV-2 (COVID-19), w tym udziela pacjentowi świadczeń opieki zdrowotnej".
Cała treść rozporządzenia dostępna jest w dzienniku ustaw. Jak wiadomo, pacjent nie musi mieć już jednocześnie 4 objawów, by zostać skierowanym na test.
