Mammografia jest najbardziej czułym i specyficznym badaniem w zwalczaniu raka piersi. Przy użyciu minimalnej dawki promieniowania rentgenowskiego pozwala na rozpoznanie i wykrycie tzw. zmian bezobjawowych – guzków lub innych nieprawidłowości w piersi – w bardzo wczesnym etapie rozwoju, co bardzo istotnie zwiększa szansę wyleczenia.
Badanie mammograficzne przesiewowe – skryningowe różni się od badania mammograficznego diagnostycznego przede wszystkim kwalifikacjami do badania, formą wydania wyniku oraz postepowaniem w przypadku wykrycia w piersi jakichkolwiek nieprawidłowości.
Co to jest badanie skryningowe
Badanie skryningowe jest badaniem bezpłatnym, wykonywanym w ramach Populacyjnego Programu Wczesnego Wykrywania Raka Piersi, zorganizowanego przez Ministerstwo Zdrowia, a finansowanego przez Narodowy Fundusz Zdrowia. Najczęstszą formą zachęcenia kobiety do udziału w programie profilaktycznym jest imienne zaproszenie otrzymane droga listowną.
Na badanie skryningowe nie jest wymagana żadne skierowanie od lekarza, kobieta chcąca wziąć udział w programie musi jedynie spełnić określone przez NFZ kryteria:
- wiek 50-69 lat (przy określaniu wieku należy wziąć pod uwagę rok urodzenia);
- nie miała wykonywanej mammografii w ramach Programu Profilaktycznego w ciągu ostatnich 24 miesięcy;
- jeżeli rak piersi wystąpił wśród członków rodziny lub u kobiety stwierdzono mutację w obrębie genów BRCA1 i/lub BRCA2, badanie przeprowadza się co 12 miesięcy;
- z programu wykluczone są kobiety, u których wcześniej zdiagnozowano zmiany nowotworowe o charakterze złośliwym w piersi.
Badanie skryningowe oceniane jest niezależnie przez dwóch lekarzy radiologów, a w przypadku wątpliwości diagnostycznych dodatkowo przez trzeciego lekarza, eksperta w tej dziedzinie.
Wynik badania i co dalej?
Wyniki badań,w których nie wykazano żadnych podejrzanych zmian, wydawane są w ciągu 15 dni roboczych w miejscu wykonywania badania albo wysyłane są droga pocztową na adres wskazany przez kobietę w kwestionariuszu osobowym wypełnianym przed badaniem.
W przypadku wykrycia na zdjęciach mammograficznych jakichkolwiek nieprawidłowości kobieta kierowana jest na dodatkowe badania diagnostyczne do jednego z ośrodków wytypowanych przez NFZ celem postawienia ostatecznego rozpoznania.
Wynik badania drukowany jest z systemu informatycznego NFZ, a jego treść zawiera najistotniejsze informacje dotyczące postawionego przez lekarzy rozpoznania.
W przypadku wyniku mieszczącego się w normie lub stwierdzenia zmiany łagodnej kobieta otrzymuje na informację, iż przeprowadzone badanie mammograficzne nie wykazało zmian podejrzanych oraz zalecenie wykonania kolejnego badania w określonym czasie.
W przypadku zmian wymagających wykonania badań dodatkowych kobieta otrzymuje wynik ze wskazaniem ośrodka realizującego etap diagnostyki pogłębionej oraz skierowanie na to badanie ze szczegółowym opisem zmiany wymagającej dalszej diagnostyki.
Badanie diagnostyczne to badanie mammograficzne wykonywane na podstawie skierowania od lekarza, oceniane jest przez jednego lekarza radiologa, wynik badania wydawany jest w formie opisu z zaleceniami dotyczącymi kontrolnego badania lub wskazaniem wykonania dodatkowych procedur medycznych niezbędnych do postawienia ostatecznej diagnozy.
Pamiętaj! Mammografia nie chroni przed zachorowaniem na raka piersi, jednak po 40. roku życia należy ją wykonywać regularnie, ponieważ pozwala na zdiagnozowanie zmian, ktore nie dają objawów możliwych do samodzielnego wykrycia.
