ChatGPT został poddany egzaminowi z interny. Wyniki mogą zaskakiwać. Sprawdź❗
ChatGPT został poddany egzaminowi z interny. Wyniki mogą zaskakiwać. Sprawdź❗
ChatGPT został poddany egzaminowi z interny. Wyniki mogą zaskakiwać. Sprawdź❗

Młody jęczmień (zielony jęczmień) - jakie ma właściwości? Przeciwwskazania

Jęczmień był podstawą diety gladiatorów, którzy wierzyli, że jego spożywanie pozwala im wygrywać walki. Współcześnie wierzy się natomiast w to, że młody jęczmień to prawdziwy superfood. Sprawdź, kiedy jęczmień można uznać za młody i jakie ma właściwości. Czy młodsza wersja tej rośliny jest bardziej wartościowa?
Kłosy młodego jęczmienia powiewają na wietrze
Źródło: 123RF
W skrócie
  • Młody jęczmień jest uznawany za superfood, z uwagi na obecność wielu wartościowych składników odżywczych - witamin i minerałów.
  • Zielony jęczmień ma znacznie więcej antyoksydantów niż dojrzalsza wersja tej rośliny.
  • Choć młody jęczmień sprzyja odchudzaniu i poprawia cerę, to jednak nie jest wskazany dla wszystkich.
SPRAWDŹ TEŻ: Superfoods - czym jest superżywność? Lista produktów
Spis treści

Reklama

Czym jest i jak wygląda młody jęczmień?

Termin młody jęczmień, określany również jako zielony jęczmień albo trawa jęczmienna, został - zdaniem badaczy z Zakładu Biologii Medycznej Instytutu Medycyny Wsi w Lublinie - zarezerwowany do określenia sadzonek jęczmienia do 200 godzin od wykiełkowania.

Jęczmień to jedna z najbardziej popularnych w naszym regionie roślin. To jednocześnie jedna z pierwszych roślin uprawnych w historii człowieka. Ludzie hodują ją od tysięcy lat. Już około 10 tysięcy lat temu doszło do udomowienia jęczmienia w rejonie Żyznego Półksiężyca. Przez kolejne stulecia roślina była wykorzystywana w codziennych kulinarnych zmaganiach.

Przypisywano jej również magiczne właściwości. Gladiatorzy upatrywali w niej źródło sukcesu na polu walki, dlatego też stanowiła podstawę ich diety. Współcześnie na Dalekim Wschodzie młody jęczmień stanowi podstawę koktajlu o nazwie „Aojiru”.

Uprawa młodego jęczmienia prowadzona jest głównie - jak twierdzi dr hab. Joanna Kubus-Cisowska - z odmian jarych. Plony zbiera się już po około 7-10 dniach od wykiełkowania. Wówczas trawa osiąga około 20-30 cm. Takie źdźbła następnie się suszy, rozdrabnia, a na koniec tłoczy.

Młody, zielony jęczmień nazywany jest nierzadko „superfood”, z uwagi na to, że przypisuje mu się niezwykłe właściwości. Warto tu wspomnieć, że wskazane pojęcie to termin marketingowy, który odnosi się do opisania żywności nieprzetworzonej o dużym bogactwie składników odżywczych. Pod pojęciem superfood kryje się żywność funkcjonalna, która w korzystny sposób wpływa na organizm. Dziś młody jęczmień dodawany jest więc do herbat, batonów z nasionami chia czy soków.

Czy młody jęczmień to rzeczywiście tak wartościowa roślina? Swoją popularność zawdzięcza wspieraniu procesów odchudzających, ponieważ przyśpiesza spalanie tkanki tłuszczowej.

Jego możliwości są teoretycznie jednak znacznie szersze i nie ograniczają się jedynie do kwestii związanych z metabolizmem. Słowo „teoretycznie” zostało użyte celowo, ponieważ pomimo wielu medialnych doniesień związanych z tą rośliną, wciąż brakuje szerszych badań naukowych, potwierdzających jej wszystkie właściwości. Piszą o tym zjawisku specjalistki na łamach „Medycyny Ogólnej i Nauk o Zdrowiu”.

Reklama

Jakie są właściwości młodego jęczmienia?

Trawa jęczmienna to źródło wielu cennych składników odżywczych. Jakie są wartości odżywcze młodego jęczmienia? Roślina ta zawiera m.in.:

  • chlorofile,
  • błonnik,
  • białka,
  • karotenoidy,
  • utleniacze,
  • polifenole,
  • składniki mineralne: wapń, żelazo, magnez, potas, cynk, fosfor, krzem, mangan,
  • witaminy z grupy B, C, E, K,
  • związki chemiczne o prozdrowotnej wartości, np. kwas 3-O-feruloilochinowy,
  • kwas pantotenowy,
  • kwasy tłuszczowe: linolenowy i linolowy.

Coraz częściej mówi się o właściwościach młodego jęczmienia w kontekście szybszej przemiany materii, której sprzyja obecność błonnika. Ponadto w młodym jęczmieniu znajduje się 280 kcal na 100 g. Nie jest to więc bardzo kaloryczna roślina, choć działanie odchudzające to niejedyna zaleta, którą się jej przypisuje.

Okazuje się, że młode liście jęczmienia wykazują działanie hipolipidemiczne oraz antyowrzodzeniowe. Ponadto przeprowadzono badania pod kątem właściwości antynowotworowych jęczmienia. Badacze E. Robles-Escajeda, D. Lerma i inni, wskazali, że młody jęczmień potrafi hamować proliferację komórek chłoniaka oraz białaczki.

To również niezwykle bogate źródło witaminy C, wzmacniającej odporność. W 100 g trawy jęczmiennej znajduje się aż 457 mg kwasu askorbinowego. Jest to więc prawdziwy zastrzyk zdrowia.

Badanie przeprowadzone przez Yu wraz z zespołem wykazało, że jedzenie młodego jęczmienia wraz z witaminą C przez 4 tygodnie obniża poziom złego cholesterolu i jego frakcji LDL w osoczu.

Naukowiec Yamaura wraz z innymi badaczami potwierdzili przeciwdepresyjne właściwości zielonego jęczmienia. W testach na myszach, u których wywoływano stres poprzez unieruchomienie, zauważyli, że jęczmień pobudzał ich aktywność ruchową.

Warto też zwrócić uwagę na działanie antyoksydacyjne trawy jęczmiennej. Według badań Ehrenbergerová występuje w niej znacznie więcej enzymów antyoksydacyjnych niż w starszej wersji tej rośliny. Przekłada się to na właściwości lecznicze zielonego jęczmienia polegające na spowalnianiu procesów utleniania na poziomie komórkowym. Takie działanie ogranicza wystąpienie wielu chorób, w szczególności nowotworów.

Wartościowym składnikiem młodego jęczmienia są nie tylko liście, ale również nasiona. Ziarna to źródło flawonoidów, kumaryny i katechiny. Badania przeprowadzone przez Kanauchi wskazały, że kiełki omawianej roślony zapobiegały rozwojowi nowotworów jelita grubego u szczurów poddanych wpływowi AOM, który miał wywołać tę chorobę.

Młody jęczmień zawiera gluten, dlatego należy unikać go, np. w przebiegu celiakii. Jednakże niektóre produkty powstające na bazie trawy jęczmiennej są celowo oczyszczane z glutenu.

Reklama

Młody jęczmień na odchudzanie. Na co jeszcze pomaga?

W ostatnich latach na pierwszy plan wysunęło się odchudzające działanie zielonego jęczmienia. Wieści na ten temat zdominowały media. Odpowiadając na pytanie, czy młody jęczmień pomaga schudnąć, należy wziąć pod uwagę wszystkie dostępne w nim składniki.

To skarbnica błonnika, który usprawnia procesy trawienne, wymiatając niczym szczotka zbędne złogi i resztki z jelit. Z kolei obecność chlorofilu sprawia, że do krwi dostarczany jest tlen, a flora jelitowa regeneruje się. Sprzyja to zdrowemu zrzucaniu wagi.

Obecność wskazanych powyżej dobroczynnych związków, witamin i minerałów powoduje, że zastosowanie młodego jęczmienia nie ogranicza się jedynie do wsparcia w odchudzaniu.

Trawa jęczmienna to też dobry sposób na profilaktykę:

  • przeciwcukrzycową,
  • problemów krążeniowych,
  • anemii,
  • zapalenia stawów,
  • dysfunkcji nerek,
  • nowotworową,
  • dysfunkcji nerek.

Młody jęczmień przeciwdziała osteoporozie, dlatego warto, by sięgały po niego kobiety w okresie okołomenopauzalnym, gdyż są bardziej niż zwykle narażone na wystąpienie tej choroby.

Działanie młodego jęczmienia zostało docenione również w kwestiach związanych z lepszą koncentracją, pamięcią i refleksem. Te właściwości zawdzięcza dużej zawartości kwasów glutaminowych. Po środki zawierające tę roślinę warto sięgnąć np. przed wytężonym czasem nauki czy pracy. Preparaty z tą rośliną łagodzą stres, a dodatkowo opóźnią procesy starzenia.

Wysoka zawartość wartościowych pierwiastków, sprawia, że młody jęczmień pozytywnie wpływa również na wygląd zewnętrzny. Obecność krzemu, cynku i manganu przekłada się na lepszą kondycję włosów, skóry i paznokci u osób przyjmujących preparaty z tą rośliną.

Włosom dodaje objętości, podnosi je u nasady i wygładza. Zapobiega ich nadmiernemu przetłuszczaniu, a przy tym łagodzi wrażliwą skórę głowy. Młody jęczmień stosowany na twarz pomoże zlikwidować problemy skórne.

W sieci pojawiają się doniesienia związane z negatywnym wpływem jęczmienia na niektóre narządy. Czy młody jęczmień szkodzi wątrobie? Okazuje się, że wręcz przeciwnie. Wspomaga prawidłowy przebieg procesów metabolicznych i wspiera jej oczyszczanie.

Reklama

Młody jęczmień w tabletkach, proszku i do picia. Jaki wybrać?

Po młody jęczmień warto sięgać, tym bardziej, że na rynku dostępny jest w tak różnych formach, że każdy znajdzie coś dla siebie. Tabletki z młodym jęczmieniem to wygodne rozwiązanie dla osób, które żyją szybko i nie mają czasu na przygotowywanie np. koktajli i odżywek z jego dodatkiem.

Taką opcję daję np. proszek z młodego jęczmienia. Wystarczy - zgodnie ze wskazaniami producenta - odpowiednią ilość takiej substancji dosypać do odżywki białkowej, wody albo ulubionego, zdrowego napoju, np. koktajlu z innych warzyw, by cieszyć się prozdrowotnym działaniem tej rośliny. Mielony jęczmień sprawdzi się również jako podstawa herbaty.

Jeżeli nie przekonują Cię kapsułki z młodym jęczmieniem ani też proszek, warto postawić na wersję tej rośliny dostępną w gotowym napoju. Obecnie bardzo popularnym rozwiązaniem jest młody jęczmień do picia w formie soku, który można kupić w sklepie zielarskim albo w aptece.

Trawę jęczmienną możesz stosować również zewnętrznie, np. w formie maseczki na twarz. Wystarczy 4 łyżki młodego jęczmienia połączyć z łyżeczką wody, łyżką soku z cytryny i 1 łyżką oleju kokosowego. To prawdziwe wsparcie dla urody i chwila relaksu.

Reklama

Jak stosować młody jęczmień? Dawkowanie

Żaden suplement diety, także ten z zielonym jęczmieniem, nie może być stosowany jako zamiennik zdrowego stylu odżywiania się. Przyjmowanie preparatów z tą rośliną należy więc traktować w kategoriach uzupełnienia zrównoważonej diety, a nie jej podstawy.

Jak zażywać młody jęczmień? Przede wszystkim stosuj się do wskazań producenta konkretnego środka. Każdy preparat jest inny, toteż dawkowanie może w istotny sposób różnić się od siebie. Przykładowe wskazania związane z przyjmowaniem np. tabletek młodego jęczmienia to 1 tabletka 2 razy dziennie. Taką porcję należy obficie popić wodą.

Podobne proporcje występują w zakresie dawkowania proszku z młodego jęczmienia. Wielu producentów zaleca stosowanie około 1 g, czyli 1 płaską łyżeczkę zmielonej rośliny wymieszanej z sokiem lub chłodną wodą. Taką porcję należy wypić 2 razy dziennie. Z kolei za zalecaną dzienną ilość spożywanego soku z trawy jęczmiennej uznaje się 50 ml takiego napoju.

Pamiętaj, by nie przekraczać zalecanej przez producenta dziennej dawki młodego jęczmienia. Czas stosowania należy dopasować również do informacji na opakowaniu. Taki suplement diety można przyjmować np. przez kilka miesięcy.

Z czym jeść młody jęczmień?

Proszek z zielonego jęczmienia warto dodawać nie tylko do wody, ale urozmaicać sobie inne posiłki. Młody jęczmień z jogurtem, z mlekiem czy koktajlem to smaczny sposób na rozpoczęcie dnia i prawdziwy zastrzyk energii.

Można dodawać też kiełki tej rośliny, np. do sałatek warzywnych. Roślina nierzadko stanowi także dodatek, np. do kremu na muffinki.

Warto  też pokusić się na wymieszanie ze sobą różnych superfood, takich jak chlorella i jęczmień.

Oto kilka przepisów z wykorzystaniem trawy jęczmiennej. Sprawdź, do czego dodawać młody jęczmień:

  • Chcąc przygotować pożywne śniadanie, zagotuj w 200 ml napoju sojowego kilka łyżek płatków owsianych i łyżkę otrębów. Zetrzyj pół cukinii na tarce o dużych oczkach. Odciśnij nadmiar wody. Dodaj do uzyskanej owsianki łyżeczkę proszku z jęczmienia i cukinię. Podgrzewaj jeszcze chwilę. Przełóż do miseczki.
  • Wymieszaj ze sobą 50 ml soku z jęczmienia, sok z 1/3 pomarańczy, sok z ¼ cytryny oraz odrobinę soku z banana. Taki napój sprawdzi się doskonale w ciągu dnia jako zastrzyk energii do działania.

Choć młody jęczmień ma intensywny zielony kolor i specyficzny zapach, jest neutralny w smaku. Dlatego stanowi świetny dodatek do różnorodnych potraw.

Reklama

Efekty stosowania młodego jęczmienia

Co ciekawe, pierwsze próby przyjmowania młodego jęczmienia mogą wiązać się z wystąpieniem skutków ubocznych i rozregulowaniem układu pokarmowego. Wówczas należy nieco ograniczyć dawki i obserwować swój organizm. Producenci zastrzegają, że taka reakcja organizmu jest normalna. Nie powinna jednak utrzymywać się dłużej niż kilka dni.

Opinie i efekty o młodym jęczmieniu są z reguły pozytywne. Na forach internetowych można przeczytać o odchudzającym wpływie tej rośliny, który ujawnia się już po kilku tygodniach od rozpoczęcia stosowania. Niektórzy internauci dostrzegają spłaszczenie brzucha, wyraźniej zarysowaną talię i znacznie jędrniejszą skórę. Wiele kobiet docenia młody jęczmień za działanie antycellulitowe.

Jednocześnie część osób podkreśla, że oprócz suplementacji trawy jęczmiennej, dba o kondycję fizyczną i zdrową dietę na co dzień. Tym samym, młodego jęczmienia nie należy traktować jako remedium na wszystkie dolegliwości i sposób na zrzucenie zbędnych kilogramów, ale jedynie jako wsparcie w walce o szczupłą sylwetkę.

Reklama

Opinie na temat młodego jęczmienia

Tak jak już wspomnieliśmy, wśród osób stawiających na odchudzanie przy użyciu młodego jęczmienia opinie są z reguły pozytywne. Wiele z nich dostrzega wartościowy wpływ tej substancji na sam proces utraty wagi.

Są jednak i tacy, którzy nie zauważają praktycznie żadnego działania trawy jęczmiennej na swój organizm, twierdząc, że to raczej placebo psychicznie wspomagające zrzucanie zbędnych kilogramów.

Z uwagi na możliwe skutki uboczne, lekarze namawiają, aby najpierw skonsultować przyjmowanie preparatów zawierających tę roślinę ze specjalistą. Szczególnie negatywnie młody jęczmień oddziałuje na osoby z nadwrażliwym żołądkiem. Wiele z nich wcale nie odczuwa też pozytywnego wpływu zielonego jęczmienia, a ich opinia na temat tej rośliny jest zwykle negatywna.

Młody jęczmień dla dzieci

Nie należy podawać maluchom do trzeciego roku życia jakichkolwiek suplementów diety zawierających trawę jęczmienną. Młody zielony jęczmień dla dzieci nie jest wskazany, ponieważ może wywoływać nadwrażliwość, np. na zawarty w nim gluten. Ponadto dziecięcy organizm nie rozwinął się jeszcze w pełni i to, co pomaga dorosłemu, niekoniecznie może służyć dziecku.

Gdy dziecko będzie nieco starsze, można zapytać lekarza lub dietetyka o możliwość podawania mu tego rodzaju rośliny. Warto jednak pamiętać, że znacznie rozsądniejszym rozwiązaniem jest takie zaplanowanie dziecięcej diety, by dostarczała wszystkich niezbędnych składników odżywczych. Osoby, u których ilość poszczególnych substancji jest w normie, nie potrzebują dodatkowej suplementacji.

Ponadto na opakowaniach tych środków z pewnością znajdzie się informacja, od jakiego wieku wolno przyjmować preparat. Należy również korzystać z tego typu wskazówek.

Czy można stosować młody jęczmień w ciąży?

Szczególną ostrożność związaną z przyjmowaniem trawy jęczmiennej powinny zachować kobiety ciężarne oraz w okresie laktacji. Nie został jeszcze w pełni zbadany wpływ zielonego jęczmienia na kobietę w ciąży i w czasie karmienia piersią.

Z tego też powodu, jeżeli zastanawiasz się nad suplementacją młodego, zielonego jęczmienia w ciąży albo, gdy karmisz maluszka piersią, koniecznie skonsultuj się z lekarzem prowadzącym i zapytaj o to, czy możesz sięgać po takie substancje.

Warto zwrócić uwagę, że nawet dietetycy kliniczni, np. Hanna Stolińska-Fiedorowicz z Instytutu Żywności i Żywienia, podkreślają, by uważać na tę roślinę w ciąży. Specjalista w rozmowie z Polską Agencją Prasową podkreśla, że pomimo tego, że zielony jęczmień zawiera dużo kwasu foliowego, niezbędnego do rozwoju płodu, to jednak taka substancja powinna pochodzić z warzyw oraz suplementów zalecanych przez lekarza.

Przeciwwskazania do stosowania młodego jęczmienia

Szczególną ostrożność powinny zachować osoby z nadwrażliwością na jakikolwiek składnik preparatu zawierającego młody jęczmień. Warto pamiętać, że trawa jęczmienna zawiera gluten, dlatego po tego rodzaju roślinę nie powinny sięgać osoby borykające się z alergią, nadwrażliwością na tę substancję oraz chorzy na celiakię.

Co więcej, młody jęczmień to źródło goitrogenów, zaburzających pracę hormonów tarczycy. Z tego względu powinny uważać na tę roślinę osoby borykające się z różnego rodzaju problemami tarczycowymi, np. niedoczynnością tego gruczołu albo z Hashimoto. Z uwagi m.in. na obecność wskazanych substancji należy ostrożnie - według wskazań producenta - dawkować wszelkie preparaty z młodym jęczmieniem.

Choć obecnie panuje moda na zastępowanie wielu tradycyjnych posiłków tzw. superfood, w tym jęczmieniem, nie należy stawiać na więcej niż 1 posiłek w ciągu dnia bazujący jedynie na tym produkcie.

Pomimo tego, że młody jęczmień to wartościowy produkt żywnościowy, nie zawiera on wszystkich niezbędnych składników odżywczych, by zapewnić dobre samopoczucie i zdrowie. Dlatego zastępowanie nim kilku posiłków dziennie przez dłuższy czas może wywołać skutki uboczne. Ponadto przesadna ilość tej substancji w diecie nie przynosi korzyści, ale wręcz przeciwnie - może być źródłem złej kondycji.

Jeżeli przyjmujesz leki, np. antykoncepcję hormonalną, warto również każdy produkt, który chcesz stosować, (nawet suplement diety z trawą jęczmienną) zgłosić swojemu lekarzowi, by mieć pewność, że nie zaburzy on działania innych preparatów. Tego typu informacje powinny być też zawarte w ulotce.

Skutki uboczne przyjmowania młodego jęczmienia

Nadmierna dawka młodego jęczmienia, czyli więcej niż 1 g przyjmowany 2 razy dziennie, może wywołać efekty uboczne. Wśród najpopularniejszym wymienić można m.in. złe samopoczucie, rozregulowanie pracy jelit, nudności, znużenie oraz zawroty głowy.

Efekty uboczne młodego jęczmienia związane z problemami jelitowymi powinny wystąpić w szczególności u osób, które mają wrażliwy na działanie błonnika układ pokarmowy.

Znacznie bardziej poważne skutki uboczne tabletek z młodym jęczmieniem, jakie są wymieniane na stronach internetowych producentów tego rodzaju środków, to uszkodzenie nerek czy wątroby. Jednak to efekty, które nie pojawiają się często, a jedynie w przypadkach nadmiernego stosowania tej substancji w bardzo dużych porcjach.

Cena młodego jęczmienia. Gdzie go kupić?

Wiesz już, że zielony jęczmień może pozytywnie wpłynąć na Twoją sylwetkę, cerę, włosy, skórę i paznokcie. Teraz pozostaje odpowiedzieć sobie na pytanie: gdzie kupić młody jęczmień, by korzystać w pełni z jego właściwości.

Pierwszym miejscem, do którego można się udać jest oczywiście apteka. Zakupy warto robić nie tylko stacjonarnie, ale też online. W sieci znacznie łatwiej zapoznać się bez zbędnego stresu z opisem produktu i jego działaniem na organizm. O suplementy diety i inne produkty zawierające młody jęczmień warto też pytać w sklepach zielarskich oraz ze zdrową żywnością czy też z żywnością typu superfood.

Cena zielonego jęczmienia zależy przede wszystkim od miejsca, w którym kupujesz oraz od formy, w jakiej chcesz go nabyć. Za 0,5 kg proszku z młodego jęczmienia zapłacisz już kilkanaście złotych. Podobny koszt poniesiesz za 0,5 litra soku. Natomiast cena60 tabletek to około 15 zł.

Młody jęczmień to superfood. Należy jednak stosować go z rozwagą i z uwzględnieniem potrzeb własnego organizmu.

Czytaj również

Bibliografia

  • K. Kawka, M. K. Lemieszek, Prozdrowotne właściwości młodego jęczmienia, Medycyna Ogólna i Nauki o Zdrowiu, 2017, Tom 23, Nr 1, 7-12.
  • dr hab. J. Kobus-Cichowska, prof. UPP Ocena możliwości wykorzystania trawy jęczmiennej (Hordeum Vulgare L.) odmian jarych i ozimych jako składnika zbożowych produktów funkcjonalnych, Uniwersytet Przyrodniczy w Poznaniu https://www.pimr.eu/wp-content/uploads/2021/02/5_trol_2_2020_17_19_compre.pdf, [dostęp: 03.06.2023].
  • Zielony jęczmień dla zabieganych, PAP, https://zdrowie.pap.pl/byc-zdrowym/zielony-jeczmien-dla-zabieganych, [dostęp: 03.06.2023].
  • M. Jarosz, E. Rychlik i inni, Normy żywienia dla populacji Polski i ich zastosowanie, Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego - Państwowy Zakład Higieny, 2020, https://www.pzh.gov.pl/wp-content/uploads/2020/12/Normy_zywienia_2020web-1.pdf, [dostęp: 03.06.2023].
Katarzyna Augustyniak-Woźnica
Artykuł napisany przez
Katarzyna Augustyniak-Woźnica
Dziennikarka, przyszła prawniczka. Autorka wielu publikacji o tematyce społeczno-kulturalnej, marketingowej, prawniczej, kulinarnej, medycznej i dziecięcej. Absolwentka dziennikarstwa i komunikacji społecznej na Uniwersytecie Jagiellońskim i studentka prawa na Uniwersytecie Opolskim. Prywatnie opiekunka kotki Kici.
Pokaż więcej
Czy ten artykuł był dla Ciebie pomocny?
Dziękujemy za przeczytanie naszego artykułu do końca.
Jeśli chcesz być na bieżąco z informacjami na
temat zdrowia i zdrowego stylu życia,
zapraszamy na nasz portal ponownie!
Więcej z kategorii Rośliny
Soja - czy jest zdrowa? Poznaj jej wartości odżywcze i właściwości
Ziarna soi w kuchni
Czeremcha zwyczajna (pospolita) - właściwości i zastosowanie. Jak wygląda?
Kwiaty czeremchy zwyczajnej
Szczaw - właściwości i przepisy. Jak zrobić do słoików i czy jest zdrowy?
Ziele szczawiu
Podobne artykuły
Wyciąg z ziela wrotyczu w małej, szklanej butelce
Wrotycz na pasożyty - dawkowanie i stosowanie na odrobaczanie
Sproszkowana chlorella
Chlorella - właściwości, działanie i przeciwwskazania. Z czym jej nie łączyć?
Skrzydłokwiat
Skrzydłokwiat: pielęgnacja, uprawa, podlewanie. Jak dbać?
Roślina barszcz sosnowskiego
Barszcz Sosnowskiego - jak wygląda? Oparzenia i pierwsza pomoc
Roślina czarnuszka
Czarnuszka - właściwości i zastosowanie. Ile ziaren dziennie i na co pomaga?

Reklama


1/3 kobiet ma niedobór tego pierwiastka 😲
Sprawdź powód!