Zmiany w programie Profilaktyka 40 PLUS. Co nowego w 2024 roku? Sprawdź❗
Zmiany w programie Profilaktyka 40 PLUS. Co nowego w 2024 roku? Sprawdź❗
Zmiany w programie Profilaktyka 40 PLUS. Co nowego w 2024 roku? Sprawdź❗

Choroby układu krążenia

Dolegliwości związane z układem krążenia należą do najpowszechniejszych chorób diagnozowanych u człowieka. Z tego powodu choroby układu naczyniowego są określane mianem chorób cywilizacyjnych. Powstają głównie z powodu uszkodzenia narządów i tkanek wchodzących w jego skład.

Choroby układu krążenia obejmują dysfunkcje serca, tętnic oraz żył. Znacznie częściej te dolegliwości dotykają mężczyzn niż kobiety, głównie osoby po 65. roku życia. Tylko w Polsce 70 proc. wszystkich zgonów jest związanych właśnie chorobami ukladu krwionośnego. 

Co to jest i jak działa układ krwionośny?

Układ krwionośny to zamknięty obieg naczyń odpowiedzialny przede wszystkim za ukrwienie całego organizmu. Składa się z pompy krwi – serca oraz naczyń krwionośnych, które można podzielić na tętnice, żyły oraz naczynia włosowate. Układ krwionośny razem z układem limfatycznym tworzą układ krążenia.

Główną funkcją układu krwionośnego jest transport, tj. dostarczanie tlenu do wszystkich komórek, dostarczanie substancji odżywczych, transportowanie hormonów, wydalanie produktów przemiany materii. Oprócz transportu układ krwionośny dba o utrzymanie stałej temperatury ciała oraz odpowiedniego PH organizmu. Ponadto wspomaga odporność.

Choroby układu krążenia - jakie są?

Choroby układu krążenia to najczęściej występujące schorzenia. Są też najczęstszą przyczyną zgonów (w Polsce rocznie na choroby związane z układem krążenia umiera ok. 200 tys. osób), ponieważ na stan naczyń krwionośnych ma wpływ przede wszystkim styl życia oraz niewłaściwa dieta. 

Najpopularniejsze choroby układu krążenia to, m.in.:

  • Nadciśnienie tętnicze – diagnozowane jest w przypadku wielokrotnego pomiaru ciśnienia, które przyjmuje wartości – ciśnienie skurczowe - > 140 mmHg, a ciśnienie rozkurczowe > 90 mmHg. Choroba wpływa na funkcjonowanie całego organizmu i może prowadzić nawet do śmierci.
  • Miażdżyca – to schorzenie dotyczące tętnic. W wyniku osadzania się blaszek miażdżycowych złożonych głównie z cholesterolu dochodzi do zwężenia światła tętnicy. Skutkuje to niedokrwieniem narządów i kończyn.
  • Choroba wieńcowa (choroba niedokrwienna serca) – polega na zwężeniu światła naczyń wieńcowych, co prowadzi do niedostatecznego doprowadzenia krwi do serca i jego niedotlenieniem.
  • Zawał serca – jest skutkiem zamknięcia przepływu krwi przez naczynia, co powoduje niedokrwienie i martwicę odciętej części serca. Atak serca jest częstą przyczyną zgonów.
  • Udar mózgu – to martwica części mózgu wywołana nieprawidłowym ukrwieniem mózgu. Wyróżnia się dwa rodzaje udaru – niedokrwienny lub krwotoczny.
  • Wady serca – to nieprawidłowości anatomiczne, które wpływają na funkcjonowanie serca. Mogą być wrodzone lub nabyte.
  • Zaburzenia rytmu serca – serce bije z nieprawidłową częstotliwością – zbyt szybko (tachykardia) lub zbyt wolno (bradykardia).
  • Żylaki – nieprawidłowości żylne, które powstają na skutek uszkodzenia przepływu krwi w naczyniach żylnych. Początkowo objawiają się niewielkimi pajączkami, a w zaawansowanych stadiach widocznymi przez skórę zgrubieniami i przebarwieniami.

Należy pamiętać, iż w przypadku wystąpienia jakichkolwiek objawów chorób układu krążenia niezbędna jest wizyta u lekarza pierwszego kontaktu, który skieruje do odpowiedniego specjalisty, np. kardiologa, kardiochirurga czy chirurga naczyniowego.

Profilaktyka chorób układu krążenia

Jak zapobiegać chorobom układu krążenia? Niezbędne jest przede wszystkim zdrowe odżywianie i aktywność fizyczna. Odpowiednia dieta, bogata w owoce, warzywa i zdrowe kwasy tłuczowe, pozwala uniknąć ryzyka wystąpienia chorób układu krwionośnego. Dodatkowo istotne jest spożywanie produktów bogaych w witaminy antyoksydacyjne, które neutralizują wodne rodniki, odpowiedzialne za rozwój chorób serca.

Sport na świezym powietrzu (jazda na rowerze, bieganie, długie spacery, nordic walking) usprawnia pracę serca, poprawie przepływ krwi oraz zapobiega otyłości (działa przeciwmiażdżycowo). Istotną kwestią jest także ograniczenie nadmiernego spożywania używek: palenia papierosów czy picia alkoholu. Palenie papierosów nasila bowiem rozwój miażdżycy, a alkohol przyśpiesza rozwój miażdżycy i zwiększa ryzyko udaru. 

Profilaktyka chorób ukladu krwionośnego obejmuje także:

  • reguralne badania - sprawdzenia poziomu cholesterolu w organizmie (lipidogram), EKG, Holter czy echo serca
  • reguralną kontrolę ciśnienia krwi i poziomu cukru.