Budowa stawu biodrowego
Staw biodrowy stanowi staw kulisty, złożony z głowy kości udowej i panewki stawu biodrowego kości miednicznej. To jeden z największych stawów w ludzkim ciele i z pewnością jedna z najważniejszych struktur. Jego zadaniem jest bowiem utrzymanie pionowej sylwetki, przenoszenie ciężaru ciała z tułowia na kończyny dolne oraz poruszanie nogami w wielu kierunkach.
Anatomia stawu biodrowego składa się z takich elementów, jak głowa kości udowej i panewka stawu biodrowego, o czym była mowa wcześniej. Są one pokryte chrząstką szklistą, dzięki której ruchy biodra mogą być elastyczne. Pozostała jego część jest otulona maziówką, która nawilża staw. Wokół tych elementów rozpościera się torebka stawowa, którą wzmacniają więzadła. Wśród nich trzeba wymienić więzadło biodrowo-udowe, więzadło łonowo-udowe, więzadło kulszowo-udowe i więzadło głowy kości udowej.
W stawie biodrowym możliwe są ruchy w trzech płaszczyznach:
- poprzecznej (opowiada ona za rotację zewnętrzną i rotację wewnętrzną),
- strzałkowej (dzięki niej możliwe są ruchy prostowania i zginania),
- czołowej (która umożliwia odwodzenie i przywodzenie).
Reklama
Co oznacza ból w stawie biodrowym?
Ból stawu biodrowego jest sygnałem, że należy przyjrzeć się temu, czy z organizmem nie dzieje się coś złego. Za dolegliwościami bólowymi zarejestrowanymi w obszarze bioder mogą bowiem stać m.in. złe nawyki, takie jak np.:
- nieodpowiednia dieta,
- brak ruchu,
- błędne wykonywanie ćwiczeń i treningów,
- niewłaściwa postawa,
- wadliwy sposób wykonywania codziennych czynności (np. dźwiganie ciężkich przedmiotów podczas pracy czy nieumiejętny sposób podnoszenia cięższych rzeczy).
Wskazane czynniki mogą w bliższej lub dalszej przyszłości doprowadzić do takich stanów jak zapalenie stawu biodrowego, a w konsekwencji nieleczenia lub nieodpowiedniej kuracji – zwyrodnienie stawu biodrowego.
Ból w stawie biodrowym może też być spowodowany jakimś urazem, powstałym np. w drodze wypadku komunikacyjnego, upadku, uprawiania jakiejś dyscypliny sportowej. W ten sposób może powstać:
- nadwyrężenie stawu biodrowego,
- zwichnięcie stawu biodrowego,
- skręcenie, złamanie jednej ze struktur wchodzących w skład tego stawu,
czy inne uszkodzenie. Bolesność może też wynikać z nadwagi, wad anatomicznych (takich jak np. zbyt płytka panewka czy nieprawidłowy kąt nachylenia szyjki kości udowej), dyskopatii oraz chorób ogólnoustrojowych (takich jak np. cukrzyca, otyłość czy schorzenia endokrynologiczne).
Reklama
Leczenie stawu biodrowego
Lekarze najczęściej zalecają leczenie stawu biodrowego bez operacji. Zanim jednak stosowna kuracja „wejdzie w życie”, pacjent jest wnikliwie badany przez lekarza specjalistę. Na podstawie wywiadu lekarskiego, badania przedmiotowego oraz najczęściej także obrazowego (w postaci RTG, USG, tomografii komputerowej lub też rezonansu magnetycznego) zostaje postawiona diagnoza i wprowadzona właściwa dla danego chorego terapia.
W ramach nieoperacyjnego leczenia stawu biodrowego, zależnie od przyczyny bólu, ustalonej przez medyka, wykonuje się zabiegi fizykoterapeutyczne, takie jak np.:
- ultradźwięki,
- krioterapia,
- leczenie ciepłem,
- pole magnetyczne,
- laseroterapia,
- elektroterapia,
- terapia manualna,
- plastrowanie.
Poza tym zaleca się by pacjent ćwiczył w sposób wskazany przez fizjoterapeutę. Niekiedy jednak, zwłaszcza zaraz po urazie, chory może otrzymać przeciwne zalecenie – by się nie przemęczać oraz odciążać chory staw przy pomocy kul, opasek i innych instrumentów ortopedycznych.
Jakie leki na ból stawu biodrowego? W ramach kuracji stawu biodrowego wprowadza się także farmakoterapię opartą na lekach przeciwbólowych, przeciwzapalnych, blokad do stawu biodrowego oraz preparatów modyfikujących chrząstkę stawową.
Reklama
Operacja stawu biodrowego
Jeśli zmiany są na tyle duże, ból nie pozwala choremu normalnie funkcjonować, a inne rodzaje terapii nie przyniosły zakładanego efektu, rozwiązaniem jest operacja stawu biodrowego. Pod tym pojęciem najczęściej rozumie się zabieg chirurgiczny, polegający na usunięciu chorego fragmentu stawu i umieszczeniu w tym miejscu sztucznego elementu. Jest to endoproteza stawu biodrowego, dzięki której pacjent po zakończonej rekonwalescencji i rehabilitacji będzie mógł używać stawu biodrowego do wykonywania czynności, które do tej pory były poza jego zasięgiem oraz nie będzie już skarżył się na ból.
Wymiana stawu biodrowego jest też zalecana w przypadku nawracających epizodów stanów zapalnych czy wysięków. Alloplastyka stawu biodrowego może się okazać nieodzowna również wówczas, gdy wcześniej przeprowadzona próba rekonstrukcji stawu biodrowego okazuje się nieudana. Ponadto ten rodzaj leczenia stawu biodrowego stosuje się przy zwyrodnieniach i chorobie reumatoidalnej stawów.
Oczywiście decyzja o konieczności przeprowadzenia operacji może zostać podjęta dopiero po analizie wszystkich danych na temat konkretnego pacjenta.
Reklama
Profilaktyka dotycząca stawu biodrowego
Zamiast zadawać sobie pytanie: „jak zregenerować staw biodrowy?”, czy: „jak leczyć ból w stawie biodrowym?”, lepiej wprowadzić działania profilaktyczne, które na dłużej zapewniają sprawność aparatu ruchu, zwłaszcza w obszarze bioder.
Przeciwdziałanie starzeniu się stawu biodrowego obejmuje przede wszystkim dobrą dietę oraz zdrowy, regularny, jednak nieobciążający stawów, ruch.
Jadłospis osoby dbającej o sprawny układ kostno-stawowy powinien być przepełniony witaminami A, D, E i K, których nie brakuje np. w cytrusach, warzywach kalafiorowatych, marchewce, czy czosnku. Poza tym ważne są mikroelementy, które wpływają m.in. na produkcję kolagenu, wzmocnienie naczyń krwionośnych oraz działanie przeciwzapalne. Nie tylko jakość jedzenia się liczy, znaczenie ma także jego ilość i podawanie go w regularnych odstępach czasu. Chodzi o to, by nie dopuścić do nadwagi, która jest groźna dla stawów.
Warto zdecydować się na uprawianie takiej dyscypliny sportowej, która/które będą odciążać stawy, a nie je przeciążać i forsować. Tutaj z pomocą przychodzą takie aktywności jak np. jazda na rowerze, pływanie, spacery, nordic walking, stretching i joga.
Po, w czasie trwania, a także pomiędzy aktywnościami fizycznymi trzeba przyjmować dużo płynów, najlepiej pić wodę w ilości 1,5 – 2 litrów na dzień.