Reklama
Żele energetyczne
Żele energetyczne, inaczej żele do biegania doskonale znane są zawodnikom uprawiającym dyscypliny wytrzymałościowe, wymagające wielogodzinnego wysiłku, takie jak biegi długodystansowe, biegi narciarskie, triathlon oraz kolarstwo.
To wygodne w aplikacji produkty zawierające silnie skoncentrowane dawki węglowodanów, stanowiące błyskawiczne źródło energii dla zmęczonych i wyeksploatowanych mięśni.
Żele energetyczne wolne są przy tym od takich substancji, jak białka oraz tłuszcze, nie powodują więc przyrostu masy, a jedynie doraźnie zwiększają możliwości wysiłkowe i regeneracyjne organizmu.
Reklama
Co zawierają żele dla biegaczy?
Żele dla biegaczy w swoim składzie zawierają przede wszystkim węglowodany – stanowiącą źródło glukozy maltodekstrynę oraz fruktozę, dla maksymalnej wydajności i efektywności skomponowane w relacji ilościowej 2:1. Maltodekstryna jest polisacharydem składającym się z cząsteczek glukozy, powstającym w procesie hydrolizy skrobi spożywczej.
Jest lekkostrawna i stanowi niezwykle bogate źródło łatwoprzyswajalnej energii. Wyjątkowo szybko się trawi. Charakteryzuje się bardzo wysokim indeksem glikemicznym. Ma żelową konsystencję. Nie jest słodka. Fruktoza jest natomiast cukrem prostym z grupy ketoz, cechującym się wyjątkową słodkością. Występuje przede wszystkim w owocach, miodzie i nektarze kwiatowym.
Sama w sobie nie jest przydatna w czasie wysiłku fizycznego, co więcej – jej spożycie jest jedną z głównych przyczyn odkładania się tkanki tłuszczowej. Mimo tego stanowi istotny składnik preparatów dla biegaczy. W wątrobie przekształca się bowiem w glukozę, zaś w jelitach wchłaniana jest odmienną drogą. Pozwala to zmaksymalizować absorpcję cukrów przez organizm, a co za tym idzie – dostarczyć jeszcze większej dawki energii.
Reklama
Żel energetyczny z kofeiną
Oprócz węglowodanów, żele dla sportowców zawierać mogą szereg innych składników podnoszących wydajność organizmu w czasie ekstremalnego wysiłku. Bardzo popularnym rozwiązaniem jest żel energetyczny z kofeiną. Substancja ta spełnia kilka funkcji:
- dodatkowo zwiększa przyswajalność cukrów,
- krótkotrwale zwiększa wytrzymałość mięśni,
- stymuluje wydzielanie neuroprzekaźników noradrenaliny i dopaminy, dzięki czemu pobudza układ nerwowy i zwiększa poziom optymizmu oraz motywacji.
Z drugiej jednak strony należy pamiętać, że kofeina ma szereg działań niepożądanych – podnosi ciśnienie tętnicze i przyspiesza pracę serca, nie jest więc wskazana w przypadku osób cierpiących na schorzenia układu naczyniowo-sercowego. Powoduje też odwodnienie organizmu, co jest wysoce niepożądanym efektem w czasie zawodów sportowych.
Inne składniki, które obok węglowodanów i kofeiny mogą zawierać żele do biegania, to między innymi: sód, magnez i potas, tauryna, witamina B1, zazwyczaj jednak stanowią one dodatek śladowy i symboliczny.
Reklama
Jak działa żel energetyczny?
Długotrwały wysiłek fizyczny prowadzi do wyczerpania pokładów glikogenu zmagazynowanego w mięśniach. Glikogen mięśniowy jest polisacharydem (wielocukrem) składającym się z cząsteczek glukozy i jako taki stanowi podstawowe źródło energii.
Badania naukowe dowiodły, że pod wpływem intensywnego wysiłku jego zapasy w mięśniach zostają spalone w ciągu 40-60 minut, wskutek czego organizm zaczyna szukać innych źródeł energii.
W przypadku standardowego, godzinnego treningu, glikogen można uzupełnić za pomocą różnego rodzaju odżywek po zakończeniu aktywności fizycznej, przyspieszając w ten sam sposób regenerację mięśni i zapobiegając ich degradacji.
W przypadku jednak, gdy wysiłek trwa nieprzerwanie przez kilka godzin, wsparcia należy szukać na bieżąco, w trakcie rywalizacji.
Doskonałym wyjściem jest właśnie żel energetyczny, który pozwala na szybkie dostarczenie glukozy do organizmu i zasilanie w ten sposób mięśni.
Reklama
Jak stosować żele energetyczne dla biegaczy?
Żele energetyczne dla biegaczy sprzedawane są w niewielkich tubkach do jednorazowego spożycia. Standardowa porcja żelu zawiera około 25 gramów węglowodanów, co pozwala zwiększyć zapasy energetyczne o około 100 dodatkowych kalorii. Do tego doliczyć należy śladowe ilości innych substancji (kilkaset mg sodu, czy kilkadziesiąt mg kofeiny).
Żel energetyczny przyjmuje się po około 45-60 minutach wysiłku, a następnie kolejne jego porcje w podobnych odstępach czasu. W ten sposób, przykładowo w czasie trwającego 3-5 godzin maratonu, przeciętny zawodnik może spożytkować 3-5 opakowań węglowodanowego wspomagacza.
Co istotne, zaleca się popijanie żelu wodą lub napojem izotonicznym, aby zwiększyć jego przyswajalność oraz uzupełnić zapasy wody. Pamiętajmy przy tym, że żele energetyczne dla biegaczy nie powinny być stosowane przez osoby bierne fizycznie. Nie stanowią one także zamiennika zwykłej, zdrowej, zbilansowanej diety.