Poddała się jej księżna Kate. 👉 Na czym polega ta metoda leczenia? Sprawdź❗
Poddała się jej księżna Kate. 👉 Na czym polega ta metoda leczenia? Sprawdź❗
Poddała się jej księżna Kate. 👉 Na czym polega ta metoda leczenia? Sprawdź❗

Co na katar? Alergiczny, zatokowy, bakteryjny i wodnisty

Co na katar? Jakie leki, wyroby OTC oraz domowe sposoby sprawdzą się najlepiej w przypadku nieżytu nosa o charakterze wirusowym? Co na katar zatokowy oraz alergiczny? Co stosować u niemowlaka? Z którymi środkami należy uważać w czasie ciąży?
Mężczyzna używa kropli na katar
źródło:123RF
Spis treści

Reklama

Co na katar?

Katar jest objawem występującym w przebiegu różnego typu schorzeń górnych dróg oddechowych (grypy, przeziębienia, zapalenia zatok o podłożu wirusowym, bakteryjnym bądź grzybiczym), a także na skutek reakcji alergicznej. 

Odpowiedź na pytanie co na katar, uzależniona jest zatem od etiologii choroby, ogromne znaczenie ma też charakter dobywającej się z nosa wydzieliny, która może być wodnista i lejąca, ale też gęsta i zatykająca nozdrza, niekiedy ropna. 

Na typowy wirusowy nieżyt nosa towarzyszący grypie lub przeziębieniu z reguły stosuje się leki obkurczające naczynia krwionośne i zmniejszające obrzęk śluzówki, a dzięki temu redukujące ilość dobywającej się wydzieliny oraz udrażniające zatkany nos. 

XYLOGEL
Lek Xylogel 0,1% w postaci żelu, zawiera ksylometazoliny chlorowodorek. Zastosowany na błonę śluzową nosa powoduje zwężenie naczyń krwionośnych, zmniejsza obrzęk i przekrwienie błony śluzowej jamy nosowo-gardłowej oraz zmniejsza ilość wydzieliny, tj. łagodzi katar. Dodatkowo lek, dzięki temu, że jest w postaci żelu nawilża błonę śluzową nosa oraz nie ścieka na dno jamy nosa i do gardła.
Xylogel 0,1% Skład i postać: Każdy gram żelu do nosa zawiera odpowiednio 0,5 mg lub 1 mg ksylometazoliny chlorowodorku. Substancja pomocnicza o znanym działaniu: benzalkoniowy chlorek 0,1 mg/g. Żel do nosa. Wskazania: Leczenie pomocnicze ostrego zapalenia błony śluzowej nosa pochodzenia wirusowego lub bakteryjnego, ostrego lub przewlekłego zaostrzającego się zapalenia zatok przynosowych, alergicznego zapalenia błony śluzowej nosa; ostrego zapalenia ucha środkowego - w celu udrożnienia trąbki słuchowej. Podmiot odpowiedzialny: Zakłady Farmaceutyczne Polpharma S.A. ChPL 2023.09.21

To jest lek. Dla bezpieczeństwa stosuj go zgodnie z ulotką dołączoną do opakowania. Nie przekraczaj maksymalnej dawki leku. W przypadku wątpliwości skonsultuj się z lekarzem lub farmaceutą.
REKLAMA

Jakie leki na katar?

Najczęściej w użyciu są takie substancje czynne, jak:

  • Ksylometazolina oraz oksymetazolina. Oddziałują bezpośrednio na receptory α- adrenergiczne. Działają miejscowo, są przeznaczone do aplikacji w postaci kropli, żelu lub sprayu. Przynoszą natychmiastowy, choć stosunkowo mało trwały efekt. 
  • Pseudoefedryna lub fenylefryna, naturalne bądź syntetyczne aminy o przedłużonym działaniu, przeznaczone do przyjmowania doustnego (tabletki lub saszetki z proszkiem do rozpuszczenia w wodzie). W składzie preparatów leczniczych często łączone są z lekami przeciwgorączkowymi, przeciwzapalnymi, przeciwbólowymi i antyhistaminowymi. 

Środki te mają działanie typowo objawowe. W aptekach wydawane są bez recepty, stosując je należy jednak ściśle przestrzegać zaleceń lekarskich lub wskazań zawartych w ulotkach, pamiętając o potencjalnie niebezpiecznych skutkach ubocznych. Dotyczy to zwłaszcza pseudoefedryny, której używanie może zaburzać rytm pracy serca, a także mieć działanie pobudzające, zbliżone do amfetaminy. 

Co na katar zatokowy?

Zapalenie zatok przynosowych jest infekcją obejmującą błony śluzowe komór pneumatycznych zlokalizowanych w przedniej części twarzoczaszki, w przebiegu której występuje ból głowy, silna niedrożność nosa oraz specyficzny, gęsty, podbarwiony na żółto katar. Co na katar zatokowy może przepisać lekarz? Schorzenie to ma bardzo zróżnicowaną etiopatogenezę –występuje na podłożu wirusowym, bakteryjnym, grzybiczym, alergicznym oraz anatomicznym (nieprawidłowa konstrukcja przegrody nosowej). Różne w związku z tym są metody leczenia. I tak:

  • infekcja wirusowa:

o   nawilżanie błony śluzowej z użyciem roztworów soli fizjologicznej lub wody morskiej;

o   inhalacje na bazie soli oraz olejków eterycznych;

o   środki farmakologiczne, w tym: 

▪       leki mukolityczne;

▪       leki obkurczające naczynia krwionośne;

▪       niesteroidowe leki przeciwzapalne;

  • infekcja bakteryjna:

o   antybiotykoterapia z użyciem takich leków, jak:

▪       amoksycylina (półsyntetyczna penicylina) jako lek pierwszego rzutu;

▪       cefuroksym, ceftriakson, cefotaksym, moksyfloksacyna, lewofloksacyna – jeśli nie działa lub nie może być zastosowana amoksycylina.

  • infekcja grzybicza:

o   leczenie farmakologiczne z użyciem środków przeciwgrzybiczych:

▪       flukonazol, flucytozyna, itrakonazol i inne podobne;

  • katar o podłożu alergicznym:

o   profilaktyka – unikania kontaktu z substancjami uczulającymi;

o   farmakoterapia, w tym:

▪       leki przeciwhistaminowe;

  • glikokortykosteroidy;

Reklama

Co na katar alergiczny?

Alergiczny nieżyt nosa (ANN) powodowany jest IgE-zależną reakcją zapalną błon śluzowych na kontakt z określoną substancją uczulającą (mogą to być pyłki roślin, sierść zwierząt, roztocza kurzu, zanieczyszczenia powietrza atmosferycznego). U niektórych pacjentów mechanizm ten uwarunkowany jest genetycznie – w takim przypadku mówi się o tak zwanej atopii. 

Co na katar alergiczny (katar sienny) sprawdza się najlepiej? Zastosowanie znajduje zarówno leczenie farmakologiczne, jak też immunoterapia swoista oraz zaawansowane działania profilaktyczno-eliminacyjne. 

Jeśli chodzi o leki, największą skuteczność wykazują:

  •  doustne leki przeciwhistaminowe II generacji;
  • miejscowe leki przeciwhistaminowe (np. w kroplach);
  • glikokortykosteroidy donosowe;
  • leki przeciwleukotrienowe;
  • środki obkurczające błony śluzowe;
  • miejscowe kromony;

U niektórych pacjentów, w przypadku trafnej identyfikacji istotnych klinicznie alergenów, do pewnego stopnia skuteczna może być immunoterapia, a więc podawanie kontrolowanych dawek substancji uczulającej. 

Leczenie to jednak jest długotrwałe i nie zawsze w pełni satysfakcjonujące. Oprócz tego wszystkim osobom cierpiącym na tę odmianę nieżytu nosa zaleca się unikanie kontaktu z alergenami, co np. w okresie kwitnienia określonych drzew lub traw może się wiązać z ograniczeniem wychodzenia z domu. 

Reklama

Co na katar u dziecka?

Nie wszystkie z wyżej wymienionych leków są przeznaczone do stosowania u najmłodszych pacjentów. A zatem, co na katar u dziecka?

 Paleta dopuszczalnych i skutecznych środków jest szeroka, a wymienić w tym kontekście można:

  •  krople do nosa zawierające ksylometazolinę lub oksymetazolinę w niewielkich stężeniach (warto szukać produktów z dopiskiem „baby” lub „junior”, bezwzględnie należy też przestrzegać zawartych w ulotkach wskazań odnośnie minimalnego wieku dziecka);
  • roztwory izotoniczne soli fizjologicznej lub wody morskiej, w spray’u lub do inhalacji; 
  • plastry aromatyczne nasączone uwalniającymi się z wolna olejkami eterycznymi, przyklejane do łóżka lub pidżamy;
  • maści do smarowania pod nosem (np. majerankowa);
  • aspiratory, czyli proste urządzenia służące do odsysania wydzieliny zalegającej w nosie dziecka;

W przypadku nieżytu o podłożu alergicznym, lekarz może przepisać jeden ze słabszych leków antyhistaminowych. Jeśli natomiast katar ma charakter zatokowy i istnieje uzasadnione podejrzenie nadkażenia bakteryjnego, dopuszczalne jest zastosowanie antybiotyków. 

Co jeszcze na katar u niemowlaka

  1. Pamiętaj, aby regularnie wietrzyć pomieszczenie, w którym przebywać dziecko, a także dbać o właściwą wilgotność powietrza. W tym celu można stosować domowe nawilżacze, a w okresie jesienno-zimowym warto dodatkowo kłaść mokre ręczniki na grzejnikach. 
  2. Nie przegrzewaj malucha - temperatura w mieszkaniu nie powinna być wyższa, niż 22-25 stopni Celsjusza, a dziecko nie może być zbyt grubo ubrane. 
  3. Regularnie przedmuchuj nos niemowlęcia, a w przypadku dzieci starszych zadbaj o wyrobienie nawyku samodzielnego oczyszczania z zalegającej wydzieliny. Aby ułatwić wydmuchiwanie, można stosować inhalacje na bazie soli fizjologicznej, ale też zwykłej soli kuchennej, szałwii, szyszek, czy specjalnych olejków eterycznych.  

Reklama

Co na katar w ciąży?

Szczególne obostrzenia, jeśli chodzi o stosowanie leków, dotyczą kobiet ciężarnychCo na katar w ciąży jest dozwolone, a co nie? Ksylometazolina i oksymetazolina mogą być używane w leczeniu nieżytu nosa, ale warunkowo, za zgodą lekarza prowadzącego, w dawkach nie przekraczających dopuszczalnych wskazań i w okresie nie dłuższym niż jeden tydzień. Podobnie rzecz wygląda w przypadku pseudoefedryny – jest ona dopuszczalna tylko w sytuacji, gdy zdaniem lekarza ewentualne korzyści przewyższają ryzyko związane z zastosowaniem. 

Ważne, by dokładnie zapoznać się ze składem każdego preparatu zawierającego tę substancję, a w szczególności sprawdzić wskazania odnośnie innych komponentów, z którymi często jest łączona. Generalnie w ciąży zaleca się leczenie kataru w sposób maksymalnie naturalny, a więc głównie poprzez nawilżanie i inhalacje roztworami soli fizjologicznej lub wody morskiej. 

Czytaj również

Bibliografia

  • Piotr Wardas, Jarosław Markowski, Agnieszka Piotrowska-Seweryn, Przegląd aktualnych wytycznych w zakresie diagnostyki i leczenia zapaleń zatok przynosowych z praktycznym komentarzem, Forum Medycyny Rodzinnej 2014, vol 8, no 4
  • Anna Wachnicka-Bąk, Agnieszka Lipińska-Opałka, Agata Będzichowska, Bolesław Kalicki, Anna Jung, Zapalenie błony śluzowej nosa i zatok przynosowych – jedno z najczęstszych zakażeń górnych dróg oddechowych, Pediatr Med Rodz 2014, 10 (1)
  • Anna Grad, Ludmiła Bartoszewicz, Bolesław Kalicki, Anna Jung, Rozpoznanie i leczenie alergicznego nieżytu nosa, Pediatr Med Rodz 2009, 5 (3)
Joanna Woźniak
Artykuł napisany przez
Joanna Woźniak
Dziennikarka i copywriterka, specjalizująca się w tematyce medycznej. Przez blisko pół dekady redaktor i wydawca serwisu internetowego Dziennika Łódzkiego. Współpracowała z łódzkim ośrodkiem TVP. Absolwentka Filozofii oraz Dziennikarstwa i Komunikacji Społecznej na Uniwersytecie Łódzkim. W wolnych chwilach fotografuje kontrasty ulicy i eksperymentuje w kuchni.
Pokaż więcej
Czy ten artykuł był dla Ciebie pomocny?
Dziękujemy za przeczytanie naszego artykułu do końca.
Jeśli chcesz być na bieżąco z informacjami na
temat zdrowia i zdrowego stylu życia,
zapraszamy na nasz portal ponownie!
Więcej z kategorii Objawy laryngologiczne
Kiedy zielony katar powinien zaniepokoić? Poznaj sposoby leczenia
Zielony katar to sygnał organizmu o walce z chorobą
Co oznaczają czerwone uszy?
Czerwone ucho
Biały katar - przyczyny i objawy. Jak długo trwa?
Pacjentka z problemem białego kataru
Podobne artykuły
Kobieta odczuwa coś w gardle
Uczucie czegoś w gardle – przyczyny, metody diagnozy i sposoby leczenia
Kobieta wydmuchuje w nos
Strupki w nosie - jak leczyć nos w środku?
Jedzenie lodów na ból gardła
Lody na ból gardła - czy pomagają? Czy można je jeść?
Kobieta odczuwa gulę w gardle
Gula w gardle - nieprzyjemne uczucie o podłożu psychicznym czy fizycznym? Objawy i leczenie
Kobieta z podrażnionym podniebieniem
Podrażnione podniebienie - przyczyny i leki. Jak leczyć?

Reklama


Czym się różni odporność swoista od nieswoistej?
Sprawdź!